دانشگاه فرهنگیان

پژوهش حاضر با هدف، کیفیت سنجی برنامه درسی رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. پژوهش از نوع کمی و با روش توصیفی پیمایشی انجام شده است. جامعه موردمطالعه، دانشجویان سال اول و دوم رشته آموزش ابتدایی مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1401- 1400 بودند که جمعیت 300 نفری را تشکیل می دادند و بر اساس جدول مورگان 170 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود، برای برآورد روایی پرسش نامه، از روایی محتوایی و صوری استفاده شد. پایایی پرسش نامه نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ در حد 94/0 تعیین گردید. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که هدف ها و محتوای برنامه درسی، تا حدودی توانسته اند نیازها و انتظارات دانشجویان را برآورده سازند؛ اما در ارتباط با راهبردهای تدریس و ارزشیابی، نتایج  حاکی از آن بود که این راهبردها نتوانسته اند نیازها و انتظارات دانشجویان را برآورده سازند که این امر در مورد عنصر ارزشیابی قابل ملاحظه تر است.

شایستگی حرفه ای و محبوبیت اجتماعی اساتید و به موازات آن انگیزش تحصیلی دانشجویان را می توان به عنوان سه مؤلفه اساسی در بهبود فرایندهای آموزشی قلمداد کرد. در همین راستا، پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی رابطه بین شایستگی حرفه ای اساتید و انگیزش تحصیلی دانشجویان با نقش میانجی محبوبیت اجتماعی اساتید انجام پذیرفت. روش این پژوهش توصیفی - همبستگی بوده و جامعه آماری آن را کلیه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان شهر اصفهان در سال تحصیلی 1399-1398 به تعداد 3080 نفر تشکیل دادند که با استفاده از جدول کرجسی - مورگان و روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم نمونه به تعداد 342 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته شایستگی حرفه ای اساتید، پرسش نامه استاندارد انگیزش تحصیلی والرند و پرسش نامه بازنگری شده محبوبیت اجتماعی اساتید معدن دار آرانی و پاریاد، استفاده گردید. روایی پرسش نامه توسط اساتید حوزه علوم تربیتی تأیید گردید و برای پایایی پرسش نامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی به وسیله نرم افزار آماری SPSSو AMOS استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین شایستگی حرفه ای اساتید با انگیزش تحصیلی دانشجویان به طور مستقیم رابطه وجود دارد (01/.P < ) و متغیر محبوبیت اجتماعی، این ارتباط را به طور معناداری میانجیگری می کند (01/.P < ). باتوجه به نتایج به دست آمده می توان چنین نتیجه گرفت که شایستگی حرفه ای و محبوبیت اجتماعی اساتید، نقش مؤثری در تقویت انگیزش تحصیلی دانشجویان دارد. ازاین رو، پیشنهاد می شود از نتایج پژوهش حاضر به عنوان چارچوبی برای بهبود عملکرد اساتید در جهت تقویت انگیزش تحصیلی دانشجویان استفاده شود.

تعلیم و تربیت یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی است که پیشرفت جامعه به سمت آرمان ها به آن وابسته است. در میان مؤلفه های نظام تعلیم و تربیت، معلم نقش کانونی را بر عهده دارد. به همین دلیل بررسی عوامل موثر یر رضایت شغلی معلم به عنوان یکی از عناصر کیفیت بخش به عملکرد وی، قابل توجه است که شیوه استخدام معلمان یکی از این عوامل است. هدف این پژوهش، مقایسه تأثیر شیوه های جذب و استخدام معلم بر میزان رضایت شغلی بوده است. به این منظور، رضایت شغلیِ نومعلمان جذب شده از طریق دوره های چهار ساله تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان، با نومعلمان جذب شده از مسیر آزمون استخدامی با یکدیگر مقایسه شدند. پژوهش حاضر، کاربردی است و با روش علّی-مقایسه ای انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان جدیدالورود با 1 تا 5 سال سابقه تدریس در شهر اصفهان بوده است. تعداد 120 نفر شامل 61 نومعلم فارغ التحصیل دانشگاه فرهنگیان و 59 نومعلم جذب شده از طریق آزمون استخدامی با روش سرشماری به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. جهت بررسی رضایت شغلی از پرسش نامه استاندارد بری فیلد و روث (1951) استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 86/0 محاسبه شد و روایی با نظر متخصصان تأیید شد.  نتایج تحلیل واریانس دوراهه نشان داد که میزان رضایت شغلی نومعلمان جذب شده از دوره تربیت معلم 4 ساله دانشگاه فرهنگیان، نسبت به نومعلمان جذب شده از طریق آزمون استخدامی بیشتر است. 

پژوهش حاضر با هدف نشان دادن جایگاه برنامه درسی پنهان، به عنوان یکی از مؤلفه های تأثیرگذار بر تربیت اجتماعی دانشجو معلمان در دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی می باشد. بر این اساس با مرور کتاب ها و جستجو در مقالات علمی با دو مفهوم برنامه درسی پنهان و تربیت اجتماعی، ضمن اشاره به تعاریف مختلف از ماهیّت برنامه درسی پنهان و کارکردهای آن، مفهوم تربیت اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبایی و مبانی نظری تحول بنیادین در نظام آموزشی کشور تبیین شد و ارتباط و در هم تنیدگی این دو مؤلفه با یکدیگر نشان داده شد. در نهایت به مواردی اشاره شده است که می تواند در قالب برنامه درسی پنهان در فرایند تربیت اجتماعی دانشجو معلمان تأثیرگذار باشد. این موارد عبارتند از: معماری وکیفیت ساختمان دانشگاه ، ساختار اجتماعی و اداری دانشگاه، ارتباط متقابل اعضای هیأت علمی و دانشجویان، روابط میان فردی دانشجویان با کارکنان، جو اجتماعی دانشگاه، رفتار سرپرستان شبانه روزی و کیفیت تعامل آن ها با دانشجو معلمان در محیط خوابگاهی. 

تحوّل نظام دانشگاه فرهنگیان در راستای سند تحوّل بنیادین آموزش و پرورش، از جمله مباحثی است که در حوزه تصمیم گیری های راهبردی و سیاست گذاری ها به آن ها پرداخته می شود. تعمّق در سند تحوّل  بنیادین آموزش وپرورش و اساسنامه دانشگاه، بیانگر این نکته است که متناسب سازی ساختار و منابع آموزشی دانشگاه، امری اجتناب پذیر می باشد. تحقیق حاضر با هدف ضرورت اهتمام به ساختار و منابع  دانشگاه و ارائه مدل متناسب در راستای اسناد بالادستی است. این مطالعه در دو قسمت انجام شده است. در قسمت  نخست از روش توصیفی و در قسمت دوم از روش تئوری زمینه ای استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که الگوی مفهومی نظام آموزشی دانشگاه فرهنگیان، بر مبنای شرایط علّی، راهبردها، عوامل زمینه ای، شرایط مداخله گر و نتایج و پیامدها شکل گرفته است. عدم تناسب چینش دروس تربیتی و تخصصی بر جزیره ای شدن گروه های آموزشی و عدم اتصال به اهداف کلان دانشگاه تأثیرگذار بوده و نیازمند بازسازی در تبصره ۲ ماده ۲۳ اساسنامه است.

هدف این پژوهش بررسی مزایا و معایب اجرای مجازی واحدهای آزمایشگاهی رشته آموزش شیمی دانشگاه فرهنگیان در زمان شیوع ویروس کرونا بود. پژوهش از نوع کاربردی بوده و با استفاده از روش های کمی و کیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجومعلمان رشته آموزش شیمی دانشگاه فرهنگیان و هم چنین تمامی استادان شیمی دانشگاه فرهنگیان که تجربه آموزش واحدهای آزمایشگاهی شیمی را به صورت حضوری و مجازی داشتند، بودند. 180 دانشجومعلم و 14 استاد در فرایند پژوهش شرکت کردند. ابزار پژوهش دو پرسشنامه محقق ساخته بسته پاسخ به همراه سه سؤال بازپاسخ بود. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط 3 تن از اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان تایید شد. ضریب پایایی ابزار به روش آلفای کرانباخ، 87/0 به دست آمد. نتایج نشان داد بزرگ ترین عیب اجرای مجازی واحدهای آزمایشگاهی شیمی از دیدگاه شرکت کنندگان، عدم کسب مهارت های عملی و بزرگ ترین مزیت آن، صرفه جویی در زمان، کاهش هزینه های خرید، کاهش مصرف مواد شیمیایی و آلودگی کمتر محیط زیست و ایمنی بیشتر بود. بیشتر شرکت کنندگان تنها راه جبران کمبودهای آموزش مجازی واحدهای آزمایشگاهی را برگزاری حضوری این واحدها دانستند. در مقوله های پژوهش، بین استادان زن و مرد و هم چنین در بین دانشجویان به تفکیک سال ورودی و جنسیت تفاوت معنی داری مشاهده نشد.

هدف از این پژوهش، نقد و بررسی تجارب پژوهشگر ، معلمان و استادان گرانقدر و الگوبرداری از آنها درجهت تعیین آرمان ها و تعهدات حرفه ای برای آینده ی معلمی نویسنده است. روش تحقیق، روایت پژوهی می باشد که با استخراج داده ها از طریق کدگذاری تجارب زیسته نگارنده و تحلیل داده ها به روش تحلیل مضمون انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که از نظر نگارنده موافقت خانواده، امنیت شغلی، علاقه به معلمان و شغل معلمی از عوامل مهم ورود به دانشگاه فرهنگیان می باشد. همچنین علی رغم کمبود امکانات دانشگاه و نواقص برنامه درسی، دانشگاه فرهنگیان از لحاظ توجه به ارزش ها و تعاملات عوامل انسانی، در سطح بسیار مطلوبی قرار دارد. ایجاد تحول در سیستم آموزشی، از آرمان های اصلی نگارنده بوده و تلاش برای یادگیری مادام العمر از تعهدات وی می باشد. بررسی نتایج این پژوهش می تواند موجب علاقمندی دانش آموزان و دانشجویان به رشته آموزش ریاضی و همچنین رشد و توسعه حرفه معلمی شود.

در درس کارورزی دانشجو معلمان باید از آموخته های نظری خود در کلاس درس به صورت عملی استفاده نمایند. دروس کارورزی نقش موثری در رشد حرفه ای و آماده سازی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در رشته های مختلف خواهد داشت .در سرفصل های درس کارورزی بخصوص کارورزی 3 دانشگاه فرهنگیان، تاکید اصلی بر کنش پژوهی و تدریس مبتنی به روش ساخت گرایی(E5) می باشد. بررسی ها نشان از عدم تحقق اهداف تعیین شده و نتایج وتحقق طرحِ درس های دانشجومعلمان می باشد، در این مقاله سعی شد موانع اجرای روش تدریس ساخت گرایی(E5) توسط دانشجومعلمان در کلاس درس بررسی شود. پس از مشاهدات دانشجومعلمان در مدارس و تدریس های آنان که به دو صورت حضوری و مجازی صورت گرفت، این موانع در در سطوح مختلف دانشگاه، مدرسه، استاد، دانشجومعلم، معلم راهنما، برنامه دسته بندی شدند. برای رفع این موانع پیشنهادهایی نظیر افزودن واحد درسی اصول و روش های تدریس نوین به برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان، نهادینه کردن روش کارگروهی در وجود دانش آموز از ابتدای دوران تحصیل در مدارس، برگزاری نشست های سالانه برای هم اندیشی معلمان برای اجرای بهتر روش های تدریس نوین ، توجیه دبیران راهنمای کارورزی مدارس، برگزاری دوره های ضمن خدمت موثر و... پیشنهاد گردید .

پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و از جهت نحوه گردآوری داده ها، کیفی وکمی است. ازآنجاکه پژوهش حاضر درصدد به دست آوردن شناختی همه جانبه از مؤلفه های الگوی جذب اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان بود، بنابراین سعی شد از داده های کیفی و کمی برای نیل به هدف یادشده استفاده شود. بنابراین، در این پژوهش از رویکرد آمیخته استفاده شد. در این راستا، تعداد 20 مصاحبه با اعضای هیئت علمی به روش نمونه گیری هدفمند از نوع گلوله برفی انجام شده است. ابزار سنجش پژوهش یک فرم مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که فرم مزبور به کمک مصاحبه و فن دلفی توسط خبرگان از طریق کدگذاری انتخابی نهایی گردید. برای جمع آوری اطلاعات کمی از پرسشنامه محقق ساخته و برای تعیین روایی محتوا از دیدگاه استادان و جهت بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی بهره گیری شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها کیفی و برای پاسخ به سؤال اول پژوهش، از تکنیک تحلیل محتوا استفاده شد؛ همچنین معادلات ساختاری برای مدل سازی روابط علی با تأکید بر نرم افزار لیزرل در راستای تحلیل های تکمیلی بخش کمی انجام شد. روش تجزیه وتحلیل داده ها مشتمل بر سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی می باشد که پس از اشباع نظری خبرگان، الگوی مزبور مشتمل بر 5 بعد، 17 مؤلفه 111 شاخص است. همچنین تحلیل های مدل یابی معادلات ساختاری، برازندگی مدل را با داده ها موردحمایت قراردادند. با توجه یافته های حاصل الگوی حاضر می تواند، مدل مناسبی برای جذب اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان باشد.

هدف این مقاله بررسی ادراکات دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان از مسائل و مشکلات حرفه معلمی در نظام آموزش وپرورش است. درک و فهم دانش آموختگان از مسائل و مشکلات حرفه معلمی بر عملکرد حرفه ای و شغلی آنها اثر می گذارد. روش پژوهش در این مقاله روش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی است. جامعه آماری مطالعه شدهْ دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان البرز در سال 1401 هستند. نمونه ها براساسِ نمونه گیری هدفدار از 19 نفر از دانش آموختگان در سال 1401 انتخاب شدند. تعداد نمونه ها براساسِ اصل اشباع نظری تعیین شد. روش جمع آوری اطلاعات، روش مصاحبه ساختارنیافته و روش تحلیل اطلاعات، روش تحلیل مضمون است. پس از پیاده سازی مصاحبه های دانش آموختگان از مسائل حرفه معلمی به کدگذاری روایت های دانش آموختگان از مسائل حرفه معلمی پرداخته شد. درنهایت کدهای استخراج شده در 4 مضمون اصلی مسائل اقتصادی، مسائل اجتماعی، مسائل آموزشی و مسائل روانی دسته بندی شدند. بی توجهی به مشکلات حرفه معلمی از دیدگاه دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان به کاهش انگیزه و علاقه مندی آنان به حرفه معلمی منجر می شود و به تدریج زمینه های خروج آنان از حرفه معلمی را فراهم می کند. 

به دلیل محدودیت های کرونایی، گذراندن کارورزی توسط دانشجومعلمان در بستر مجازی چالش هایی به همراه داشت، که یکی از مهم ترین این آسیب ها، اشکال در نحوه برقراری ارتباط دانشجومعلمان می باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های تعاملاتی کارورزی مجازی دانشگاه فرهنگیان در دوران کرونا انجام گردید. روش پژوهش در بعد کیفی به صورت پدیدارشناسی و در بعد کمی نیز از نوع توصیفی و با روش پیمایشی می باشد. بخش کیفی از طریق با اساتید و دانشجومعلمان اجرا گردید . با استفاده از نرم افزار آماری Spss 25 پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ برابر با 965/0 محاسبه گردید. در بخش کمی جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجومعلمان پردیس ها و مراکز دانشگاه فرهنگیان است که در حال گذراندن واحد کارورزی طی سال تحصیلی 1400-1401 می باشند تعداد280 دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته ها حاکی است که از دیدگاه دانشجومعلمان، چالش های ارتباطی کارورزی مجازی به ترتیب اهمیت عبارتند از : ارتباط دانشجومعلمان با استاد راهنما با میانگین 48/10، ارتباط دانشجومعلمان با معلم راهنما با 2/9، ارتباط دانشجومعلمان با دانش آموزان کلاس با 72/8، ارتباط دانشجومعلمان با کادر مدرسه با 86/6 و ارتباط دانشجومعلمان با والدین دانش آموزان با 84/6.

دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان زمان تحصیل در درس پژوهش و توسعه حرفه ای ۳: درس پژوهی و کارورزی ضمن آشنایی با درس پژوهی، اقدام به انجام درس پژوهی می کنند. لذا در این پژوهش تجارب زیسته دانشجومعلمان دبیری دانشگاه فرهنگیان خراسان جنوبی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ از پیامدهای درس پژوهی به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی بررسی شد. با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار استفاده شد که با مصاحبه ۱۳ دانشجومعلم دبیری، داده های اخذشده به اشباع رسید. برای تجزیه وتحلیل داده ها جمع آوری شده، از روش تجزیه وتحلیل کلایزی و از نرم افزار MAXQDA12 به عنوان ابزار تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها در قالب ۶ مضمون اصلی افزایش ارتباطات، ایجاد فرصت و موقعیت یادگیری، یادگیری از راه تجربه، مهارت های طراحی آموزشی، حل مشکلات فرآیند یاددهی-یادگیری، تغییر در باور و رفتار معلمان ارائه گردید که هرکدام از این مضامین اصلی دارای چندین مضمون فرعی است. به طورکلی دانشجومعلمان بر این باور بودند که انجام درس پژوهی باعث افزایش صلاحیت های آن ها در ابعاد مختلف شده است؛ بنابراین انجام و اجرای درس پژوهی ضمن توسعه حرفه ای معلمان و دانشجومعلمان، سبب تغییر رویکرد آن ها نسبت به تدریس آن ها شده و موجبات اثربخشی تدریس آن ها را فراهم می آورد.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ نوع داده ها، کیفی است. این پژوهش با هدف بررسی نقش معلمان راهنما و ایجاد انگیزه در دانشجو معلمان انجام شد. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق استفاده شد. مشارکت کنندگان در مرحله مصاحبه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، با تکنیک گلوله برفی با رسیدن به سطح اشباع نظری(تعداد 25 نفر) و از بین استادان دانشگاه فرهنگیان(4 نفر)، دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان(19 نفر) و معلمان راهنما(2 نفر) انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. نتایج نشان داد که: معلمان راهنما تاثیر بسزایی در ایجاد انگیزه در دانشجومعلمان دارند. عوامل مختلفی از جمله عوامل روانشناختی، صلاحیت های حرفه ای، عناصر موثر در کارورزی، ویژگی های رفتاری، نگرش مثبت به دانشجومعلم، تعامل سازنده، ارتقا بخشی و توانمند سازی در ایجاد انگیزه و عواملی از جمله موانع رفتاری، موانع ارتباطی، نقاط منفی معلم راهنما، خطورات ذهنی و فکری معلم راهنما، در از بین بردن انگیزه دانشجومعلمان دخالت دارد. یکی از عوامل از بین بردن انگیزه، موانع رفتاری است. در این بعد نشانگرهایی از جمله: دادن اطلاعات قطره چکانی، عدم انگیزه، عدم آگاهی از سرفصل های کارورزی و شرح وظایف دانشجو معلمان، ممانعت و سنگ اندازی، همراه نبودن، بخیل بودن در ارائه و بیان تجربیات و راهکارها، شناسایی شدند.

امروزه با گسترش وسایل ارتباطی جدید و دسترسی آسان به آن، دانش آموزان با اقیانوسی از اطلاعات روبرو هستند. بنابراین لازم است که معلمان برای  تربیت نسل جدید آموزش ببینند. در سال های اخیر این مسئولیت مهم را دانشگاه فرهنگیان پذیرفته است، تا با تربیت نیروهای توانمند جان و روح تازه ای به نظام آموزش و پرورش کشور ببخشد. به همین منظور در این مقاله به تبیین نظری و مفهومی توانمند سازی معلمان پرداخته شده است. در تحقیق حاضر از روش تحقیق کیفی استفاده شد. با انجام مصاحبه های عمیق با سه گروه از  فارغ التحصیلان دانشگاه، به بررسی برداشت ذهنی نومعلمان از توانمندسازی و نقش دانشگاه در توانمندسازی نو معلمان پرداخته شد .بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید که نومعلمان توانمندی زیادی در استفاده از روش های فعال تدریس ، سازگاری ، شادابی و پویایی دانش آموزان دارند و با توجه به انگیزه زیاد، به حمایت و پذیرش بیشتر از طرف مدیران و کادر اداری نیاز دارند و در تحقیق حاضر راهکارهایی برای بهبود عملکرد دانشگاه در توانمندسازی  بیشتر دانشجو معلمان ارائه شده که توجه به آنها می تواند منجر به رشد و تعالی نظام آموزش و پرورش و در نهایت توسعه جامعه گردد.

پرورش معلمان فکور، از رسالت اساسی دانشگاه فرهنگیان محسوب می شود. تحقق این مهم، تنها از طریق دوره های کارورزی که در حقیقت تمرین معلمی است، حاصل می شود. در این راستا، برنامه درسی به عنوان ابزار کارآمد برای این دوره ها در اثربخشی بیشترمورد توجه است. با ملاحظه این اهمیت، پژوهش حاضر به طراحی و تبیین الگوی برنامه درسی کارورزی تربیت معلم فکور در دانشگاه فرهنگیان پرداخته است. پژوهش حاضر، کیفی و از نظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصان، برنامه ریزان و سیاستگذاران دانشگاه فرهنگیان ایران تشکیل می دهند. برای مصاحبه با صاحبنظران در حوزه دانشگاه فرهنگیان از روش نمونه گیری هدفمند (موارد مطلوب) استفاده شد. در این راستا، به طور هدفمند با مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر، اشباع نظری در داده ها حاصل شد. یافته های پژوهش نشان داد که الگوی برنامه درسی کارورزی تربیت معلم فکور در قالب چهار عنصر هدف، محتوا، روش و ارزشیابی به صورت بازخوردی تدوین می شود. در مجموع، الگوی برنامه درسی کارورزی مبتنی بر تربیت معلم فکور در دانشگاه فرهنگیان، رویکردی کل گرا و همه جانبه نگر بوده و تربیت فکورانه دانشجومعلمان در اولویت این الگو دارد.

هدف پژوهش حاضر، مطالعه تجارب کسب شده دانشجومعلمان از برنامه درسی روایت پژوهی بود. این پژوهش به شیوه کیفی و از طریق روش پدیدارشناسی انجام گرفت. سؤال اصلی پژوهش این بود که دانشجومعلمان از طریق برنامه درسی روایت پژوهی، چه تجاربی کسب کرده اند. جامعه پژوهش، دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید باهنر همدان (ترم 4 رشته آموزش ابتدایی) بودند که در مرحله اجرای طرح از میان این گروه، به صورت هدفمند یک گروه 42 نفره به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده بودند و به مدت یک نیمسال با استفاده از برنامه درسی روایت پژوهی طراحی شده آموزش دیدند. در این مرحله، تجارب کسب شده دانشجومعلمان از طریق مشاهده، مصاحبه و بررسی پروژه های روایتی آن ها مورد مطالعه قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون نشان داد از طریق الگوی برنامه درسی روایت پژوهی، دانشجومعلمان، تجارب متنوعی در حوزه دانشی (دانش محتوایی، دانش تربیتی، دانش فناورانه، دانش محتوایی تربیتی، دانش محتوایی تربیتی فناورانه)، و در حوزه مهارتی (دانش تربیتی در عمل، دانش محتوایی تربیتی در عمل، دانش محتوایی تربیتی فناورانه در عمل) کسب کردند؛ همچنین، در حوزه نگرشی، نگرش آن ها نسبت به تدریس، یادگیری و یادگیرنده بهبود یافت. به طور کلی، دانشجومعلمان در سه حوزه دانشی، مهارتی و نگرشی، تجارب با ارزشی کسب کردند. یافته های حاصل از این مطالعه می تواند در برنامه ریزی توسعه حرفه ای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهش حاضر درصدد بررسی تطبیقی وضعیت نیروی انسانی، مجموعه و فضای کتابخانه های مراکز آموزشی دانشگاه فرهنگیان با استاندارد کتابخانه دانشگاهی ایران است. این تحقیق از نوع مطالعهکاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی - توصیفی و با به کارگیری ابزار پرسشنامه محقق ساخته، بر اساس استاندارد کتابخانه دانشگاهی انجام شده است. جامعه آماری آن را 64 کتابخانه پردیس و۳۴ کتابخانه مرکز آموزش عالی دانشگاه فرهنگیان تشکیل می دهد. به طور کلی 69 کتابخانه دانشگاهی فرهنگیان در شهرهای مختلف برای پرسشنامه پاسخ دادند. یافته ها نشان داد کتابخانه های دانشگاه فرهنگیان از نظر نیروی انسانی 29درصد، از نظر مجموعه سازی 23درصد و از نظر فضا 54 درصد با استانداردهای کتابخانه دانشگاهی مطابقت دارند. کتابخانه های دانشگاه فرهنگیان از لحاظ کمی در شاخص های نیروی انسانی و مجموعه منابع اطلاعاتی با استاندارد کتابخانه های دانشگاهی فاصله چشمگیری دارند. اما در شاخص فضا، کتابخانه ها از وضعیت نسبتاً مطلوبی در مقایسه با دو شاخص دیگر برخوردارند. جذب نیروی متخصص کافی و تخصیص اعتبار مورد نیاز برای استانداردسازی مجموعه منابع و فضای کتابخانه ها تصمیم های جدی است که باید سرلوحه امور قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی مضامین مغفول در برنامه درسی اجراشده رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان بود. این پژوهش به دو شیوه کمی(از نوع توصیفی) و کیفی انجام گرفت. ابزار پژوهش در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختارمند، و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته برآمده از بخش کیفی بود. جامعه پژوهش را 68 استاد ومدرس رشته آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، در سال تحصیلی 98-97 تشکیل دادند که از این تعداد، در بخش کیفی به صورت هدفمند و با شیوه گلوله برفی، 12 نفر انتخاب شد. در بخش کمی، از مجموع 68 استاد هیئت علمی و مأمور رشته علوم تربیتی دانشگاه مازندران، گلستان، تهران، فارس، زنجان، به دلیل پایین بودن حجم جامعه، به شیوه سرشماری، همه 68 نفر به عنوان نمونه شرکت کردند. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. در نهایت، یافته های این پژوهش، در قالب 4 مضمون شامل ساختارسازمانی و درون داد دانشگاه، توجه به نیاز یادگیرنده، عناصر برنامه درسی و مهارت حرفه ای عملکرد مناسب استاد است. تعیین سهم هریک از ابعاد مغفول،از طریق رگرسیون صورت گرفت. با توجه به اینکه غفلت و ناآگاهی برنامه ریزان درسی نسبت به برخی حوزه ها، نیازها و دستاوردهای علمی جدید، علت اصلی شکل گیری برنامه درسی مغفول است. بنابراین، پیشنهاد می شود، برنامه ریزان درسی در دانشگاه فرهنگیان نسبت به بررسی پژوهش هایی از این دست، اقدام کرده و نتایج را در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان در نظر گیرند.

پژوهش حاضر با هدف طراحی و تبیین الگوی برنامه درسی تربیت زیبایی شناسی در دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. نوع پژوهش، کیفی و از نظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را متولیان، سیاستگذاران و برنامه ریزان درسی دانشگاه فرهنگیان تشکیل می دهند که از این بین با استفاده از نمونه گیری هدفمند و با مصاحبه نیمه ساختاریافته با 14 نفر، اشباع نظری در داده ها حاصل شد. روایی صوری و محتوایی مصاحبه توسط پنج نفر از متخصصان حوزه دانشگاه فرهنگیان، و پایایی آن نیز از طریق پایایی بین کدگذاران بررسی و تأیید شد. یافته های پژوهش نشان داد در الگوی طراحی شده در بخش اهداف به حیطه های شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی؛ در محتوا به دانش، نگرش و مهارت؛ در حیطه روش های یاددهی- یادگیری، به تفاوت های فردی فراگیران، و در نهایت، در ارزشیابی به استفاده از روش های متنوع ارزشیابی در برنامه درسی تربیت زیبایی شناسی توجه شده است.

دوره کارشناسی ناپیوسته دانشگاه فرهنگیان با هدف ارتقای دانش، مهارت و نگرش معلمانی که با مدرک کاردانی تدریس می کنند، برگزار می شود. با توجه به اهمیتی که انجام موفق این دوره دارد، این پژوهش به ارزشیابی این دوره ها در ابعاد مختلف بر اساس الگوی ارزشیابی سیپ می پردازد. بدین منظور با 6 نفر از کارشناسان و مسئولان، 6 نفر از استادان و 6 نفر از دانشجویان این دوره درباره بافت، درون داد، فرایند و برون داد این دوره مصاحبه شد و اسناد مربوط به این دوره ها تجزیه و تحلیل شد. بر اساس یافته های مصاحبه و مطالعات مشابه در ارزشیابی برنامه های درسی، پرسشنامه ای تدوین و پس از بررسی پایایی و اعتبار آن در اختیار 187 نفر از دانشجویان این دوره در استان خراسان رضوی قرار گرفت. پرسشنامه دیگری نیز به منظور ارزشیابی برون داد در اختیار 77 نفر دانشجویان سال آخر و دانش آموختگان این دوره ها قرار گرفت. نتایج دادهای کمی که با آزمون تی تک نمونه ای تحلیل شده حاکی از مطلوبیت ابعاد مختلف برنامه است. اما نتایج داده های کیفی نشان می دهد در ابعاد، درون داد، فرایند و برون داد این دوره ها نیازمند توجه و بازنگری هستند. در پایان، با توجه به توصیه های بیست نفر از استادان و کارشناسان الگویی برای بهترشدن ابعاد مختلف برنامه دوره کارشناسی ناپیوسته دانشگاه فرهنگیان ارائه شده است.