مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
گردشگری فرهنگی
منبع:
مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸
300 - 327
حوزههای تخصصی:
بازاریابی تجربی امروزه یکی از پرکاربردترین روش های توسعه مشاغل و صنایع مختلف محسوب می شود. در این میان حوزه گردشگری فرهنگی یکی از حوزه های است که نیازمند کاربست روش های نوین بازاریابی است. لذا در تحقیق حاضر به به بررسی نقش بازاریابی تجاری پرداخته شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی-توسعه ای است و از حیث روش اجرا در حوزه ی تحقیقات توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی قرار می گیرد و از روش آمیخته اکتشافی استفاده شده است. در مرحله کیفی تیم تصمیم تحقیق ۲۰ نفر است که از مدیران و کارشناسان و متخصصان با ویژگی هایی نظیر در دسترس بودن، تجربه، تناسب رشته تحصیلی، مدرک دکتری یا کارشناسی ارشد، اشتغال به تدریس در دانشگاه، با سابقه پژوهشی و تألیف در این زمینه، انتخاب شده اند. در مرحله کمی جامعه آماری را گردشگران نیشابور تشکیل می دهند که تعداد آنان نامحدود بوده و برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان مورد استفاده قرار گرفته است لذا تعداد حجم نمونه ۳۸۴ نفر تعیین شد و روش نمونه گیریِ تصادفی طبقه ای بوده است و برای شناسایی شاخص های بازاریابی تجربی از روش دلفی فازی و تحلیل عاملی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد ۶ دسته کلی(حواس پنجگانه، احساس، تفکر، رابطه ، عمل و عکس العمل، هیجان) و ۳۳ شاخص فرعی، به عنوان مهمترین شاخص های برندسازی گردشگری فرهنگی با تاکید بر بازاریابی حسی معرفی شده است. اهداف پژوهش : 1.بررسی نقش بازاریابی تجاری در حوزه گردشگری فرهنگی 2.تبیین الگوی برندسازی گردشگری فرهنگی با تاکید بر بازاریابی تجربی با استفاده از تکنیک دلفی و معادلات ساختاری سوالات پژوهش : 1.آیا بازاریابی تجاری می تواند نقشی در توسعه حوزه گردشگری فرهنگی داشته باشد؟ 2.آیا بازاریابی تجربی می تواند در ایجاد الگوی برندسازی گردشگری فرهنگی مؤثر باشد؟
ارزیابی گوردخمه ، جاذبه ی فرهنگی مطالعه موردی( روستای دشه)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳
131 - 153
حوزههای تخصصی:
انسان در دوران کهن با کندن صخره های طبیعی در دامنه ی کوه ها و ایجاد حفره در یک فضای کوچک به تدریج به فضای بزرگی می رسید و از آن به منزله ی خانه یا آرامگاه استفاده می کرد؛ این مبارزه انسان با صخره های سنگی را معماری صخره ای یا دخمه ای می نامند. این پژوهش نیز در راستای معرفی گوردخمه های روستای دشه (شهرستان پاوه) به عنوان یک جاذبه فرهنگی انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی می باشد که با ترکیبی از روش پژوهش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. در بررسی کتابخانه ای با مطالعه منابع معتبر سعی شده است، معماری گوردخمه و اهمیت استفاده از این جاذبه به عنوان راهکاری در جهت توسعه گردشگری روستای دشه بررسی شود. در کنار این روش با مشاهده میدانی و بازدید از معماری گوردخمه های روستا، تلاش گردیده است که این جاذبه فرهنگی به بهترین نحو معرفی گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد که گوردخمه های روستای دشه با توجه به ویژگی های منحصر به فرد به عنوان یک فرصت گردشگری فرهنگی، قابلیت معرفی و جذب گردشگران داخلی را دارا می باشد، همچنین می تواند نقش مهمی در افزایش اشتغال، درآمد، توسعه فرهنگی و شناسایی فرصت های سرمایه گذاری داشته باشد.
بازآفرینی بافت های تاریخی با رویکرد گردشگری فرهنگی (موردی: محله فیض آباد شهرکرمانشاه)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴
124 - 136
حوزههای تخصصی:
با توجه به رابطه متقابل میان توسعه گردشگری و باززنده سازی بافت های تاریخی، بهره برداری از میراث فرهنگی و تاریخی به ویژه در جهت توسعه مقاصد گردشگری، برای جوامع عرضه کننده آن منافع بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی خواهد داشت. .احیاء بافت ها ی تاریخی و گردشگری تاثیرات مثبتی بر پیکره شهرها برجای می گذارد. محله فیض آباد، یکی از محله های قدیمی واقع در بافت قدیمی شهر کرمانشاه است. این محله یکی از روستاهای قدیمی ای است که بافت تاریخی شهر کرمانشاه از به هم پیوستن شان تشکیل شده است. فیض آباد در منطقه سه شهرداری کرمانشاه قرار دارد. هدف از پژوهش حاضر بازآفرینی بافت های تاریخی با رویکرد گردشگری فرهنگی در محله فیض آباد شهرکرمانشاه با رویکرد توصیفی- تحلیلی است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از روش-های کتابخانه ای انجام شده است. در مطالعات کتابخانه ای انواع کتابها و اسناد مربوط به مبانی نظری تحقیق و ویژگی های آن مطالعه و بررسی شدند و مورد استفاده قرار گرفتند.
احیا بناهای قدیمی و تاریخی با رویکرد گردشگری و کارآفرینی با ایجاد یک مسیر فرهنگی تاریخی (مطالعه موردی خیابان شریعتی همدان)
حوزههای تخصصی:
بناهای تاریخی در عین حال که سند گویای تمدن کهن به حساب می آیند جلوه گاه ارزش های دیرین اند که انتقال پیام فرهنگ و تمدن میان نسل ها هستند ماست. حفظ و احیای آن ها می تواند منبع فرهنگی و اجتماعی گران بهایی برای نسل های آینده باشند. این امانات ترکیبی از دانش، هنر، هویت و تجربه اند و قابلیت احیا و تغییر کاربری در راستای توسعه پایدار دارند. چنانچه حلقه اتصال بین مالک، شهرداری، میراث فرهنگی و سرمایه گذاران بخش خصوصی به صورتی منسجم ایجاد شود و گام هایی سازنده در این راستا برداشته شود حفظ آن به عنوان یک مولفه فرهنگی، دغدغه مسئولان و مردم خواهد شد و کمتر شاهد تخریب این داشته های گران بها خواهیم بود. استفاده فرهنگی و اقتصادی موثر از این میراث تاریخی و فرهنگی و توجه به صنعت گردشگری به منزله فرصتی برای توسعه اقتصادی است. ازجمله مهم ترین این رویکردها بازآفرینی و احیا و مرمت است که رویکردی ست جامع و یکپارچه و دیدی کلی دارد. خیابان شریعتی شهر همدان موضوع پژوهش ما بوده است که با دارا بودن بناهای تاریخی ارزشمند و قرار گیری در رینگ اول مستعد بازآفرینی و احیا می باشد. در این پژوهش محوریت بناهای تاریخی با رویکرد احیا و به سازی خیابان و ایجاد یک مسیر فرهنگی- گردشگری است که با روش توصیفی انجام شده و جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی به بررسی منطقه پرداخته و تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک swot است.
نقش جشنواره انار در توسعه پایدار گردشگری جوامع محلی در نواحی مرزی مورد مطالعه: (روستاهای منطقه اورامانات شهرستان پاوه)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۳ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۹
422 - 441
حوزههای تخصصی:
روستاها و شهرها به شکل فزاینده ای تمایل دارند تا از طریق توسعه رویدادها، فرهنگ و طبیعت خود را با گردشگران به اشتراک بگذارند. جشنواره ها و رویدادها یکی از اشکال مهم گردشگری هستندکه در توسعه پایدارگردشگری جوامع محلی نقش بسیار مهمی ایفا می کند. مقاله حاضر به بررسی تأثیر جشنواره انار در توسعه گردشگری پایدار جوامع محلی می پردازد. روش این پژوهش توصیفی _ پیمایشی است. برای جمع آوری داده ها و اطلاعات، از دو روش کتابخانه ای و میدانی و از طریق توزیع پرسشنامه، بین نمونه آماری که 384نفر که شامل روستاهای شرکت کننده در جشنواره و تورگردانان و مسافرین انتخاب شده است . با روش نمونه گیری تصادفی در دسترس متناسب با حجم جامعه و بر اساس جدول مورگان، و 5 نفر صاحب نظر با روش نمونه گیری هدفمند بودند،صورت گرفت. که روایی آنها با استفاده از نظرات متخصصین در زمینه گردشگری تأیید و پایایی ابزار نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تایید شد. و برای پردازش داده ها نیز از نرم افزار آماری SPSS20 وSmartPLS3 استفاده شد . نتایج به دست آمده از آزمون T تک نمونه نشان نشان داد که جشنواره انار می تواند ابزاری برای توسعه گردشگری جوامع محلی در نواحی در منطقه اورامانات باشد. همچنین نتایج حاصل از معادلات ساختاری نشان می دهد، شاخص اجتماعی – فرهنگی با بیشترین اثرگذاری با ضریب (704/۰) در توسعه پایدارگردشگری جوامع محلی ، شاخص اقتصادی در جایگاه دوم با ضریب (283/0) شاخص زیست محیطی در جایگاه سوم با ضریب اثر گذاری (017/0) موثر باشد.
نقش ارزش های میراث معماری و شهری در توسعه گردشگری فرهنگی مطالعه موردی: بافت تاریخی ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات شهری دوره چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۴
77 - 90
حوزههای تخصصی:
بافت تاریخی شهرها به عنوان مکانی واجد ارزش های میراث فرهنگی، با در برگرفتن دوره های مختلف تاریخی، دارای ویژگی هایی متشکل از ساختاری فضایی _ کالبدی می باشد. ارزش های منسوب به آن و تعیین میزان اهمیت و درجه بندی آنها، می تواند نقش مهمی در جهت حفاظت و سرمایه گذاری در قالب گردشگری فرهنگی باشد. هدف از این تحقیق نیز تعریف منطقه و محور گردشگری فرهنگی با استفاده از اولویت بندی مکان های میراث معماری و شهری، براساس ارزش های استحصالی از این حوزه پژوهشی و مستخرج از بخش مبانی نظری تحقیق است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی _ توسعه ای بوده و داده های آن به صورت توصیفی و کتابخانه ای می باشد که با تشکیل گروه تخصصی از کارشناسان و دست اندرکاران حوزه میراث فرهنگی و گردشگری برای امتیازدهی به شماری از مکان های میراثی محدوده مرکزی شهر ارومیه براساس ارزش ها به منظور ارزیابی آن با استفاده از تحلیل شبکه ای ANP جمع آوری گردیده است. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که سه عنصر اصلی از ساختار شهری ارومیه، شامل مسجد جامع، بازار تاریخی و میدان ایالت به ترتیب دارای اولویت ارزشی شامل احساسی، فرهنگی _ تاریخی، علمی و کاربردی نسبت به سایر عناصر بوده و تعریف کننده محدوده و محور گردشگری فرهنگی می باشد. به طورکلی می توان گفت، توجه و به تصویر کشیدن ارزش ها می تواند مبنایی برای تصمیم گیری های مربوط به حوزه گردشگری و میراث فرهنگی باشد. از دیگر سو می توان با اولویت بندی مداخله اجرایی پروژه های گردشگری فرهنگی با شناخت قابلیت های مکان های میراث معماری و شهری با هدف بهبود وضعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ساکنان، توسعه و ترویج فرهنگ و هویت بومی و منطقه ای و در جهت حفظ و احیای هویت تاریخی این شهر شاهد تأثیر قابل توجهی بود.
بررسی پتانسیل های توسعه گردشگری فرهنگی مرزی در استان گیلان (مطالعه موردی: بندر مرزی آستارا)
حوزههای تخصصی:
یکی از عرصه های نوین در مطالعات حوزه برنامه ریزی طرح های توسعه در ایران، مناطق مرزی می باشند. هرچند از گذشته تاکنون ابعاد گوناگون مسائل و مشکلات مربوط به این مناطق به طور پراکنده مورد مطالعه قرار گرفته است، اما آمایش این مناطق تاکنون جایگاهی در نظام برنامه ریزی توسعه کشور نداشته است به همین دلیل، فقدان یک چارچوب نظری برای انجام مطالعات علمی در رابطه با آمایش مناطق مرزی دیده می شود. مناطق مرزی خود عاملی برای جذب گردشگر هستند و به میزان زیادی پتانسیل جهت توسعه گردشگری را دارا می باشند و در مقابل گردشگری نیز می تواند با گسترش در مرزها، این مناطق را تا سطح جهانی شدن مطرح کند، در نتیجه این فعالیت پیچیده نیاز به برنامه ریزی دارد، یکی از مناطق مرزی مناسب گردشگری در ایران بندر چند منظوره آستارا می باشد؛ که هم مرز بودن آن با کشور آذربایجان از نقطه نظر تجاری و گردشگری حائز اهمیت است، وجوه مشترک فرهنگی و قومیتی در این محدوده مرزی دو کشور می تواند پتانسیل مناسبی جهت جذب گردشگران باشد. هدف این مقاله بررسی اهمیت برنامه ریزی گردشگری مرزی بندر چند منظوره آستارا براساس پتانسیل های جذب توریست در منطقه می باشد. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی است. داده ها از منابع کتابخانه ای، داده های آب وهوا شناسی و مصاحبه با نخبگان می باشد و از طریق مدل TCI،SWOT مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که به علت موقعیت مستعد محدوده مرزی آستارا در شمال ایران با کشورهای حوزه خزر، توسعه گردشگری فرهنگی می تواند یکی از بخش های پراهمیت برنامه ریزی در این منطقه باشد که در این راستا بررسی پتانسیل های گردشگری فرهنگی و ماه های آسایش توریست، توان ها و زمان های مناسب گردشگری مرزی در آستارا را مشخص می کند. از آنجا که بحث گردشگری مرزی در ایران معقوله ای جدید است در این مقاله فقط به لزوم توجه به آن در برنامه ریزی های گردشگری فرهنگی به عنوان یک جنبه مهم در آمایش سرزمین های مرزی اشاره شده است.
دلالت های سیاست گذارانه در توسعه گردشگری فرهنگی حوزه توس مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این تحقیق سعی بر آن است این سؤال اساسی بررسی شود که از منظر اقتصاد سیاسی، شهری که دارای ظرفیت های چندگانه گردشگری است، براساس چه ملاحظاتی مدل راهبردی توسعه شهری خود در حوزه گردشگری فرهنگی را تدوین کند. اقتصاد سیاسی گردشگریِ نقطه ای نوعی مفهوم سازی نویسنده است که سطح تحلیل آن از مقصد گردشگری به نقطه یا سایت گردشگری تغییر می کند. این پژوهش به لحاظ روش شناختی جزو روش های ترکیبی و به لحاظ نوع پژوهش جز مطالعات موردی است؛ به طوری که در گام اول مبتنی بر مطالعه مروری سیستماتیک و درگام دوم نظریات مستخرج بریک مورد مطالعه میدانی تطبیق داده شده است؛ بر همین اساس با استفاده از تکنیک ویکور، برنامه های توسعه چندجانبه گردشگری در شهر مشهد با استفاده از ملاحظات اجرای برنامه ها و گروه های درگیر رتبه بندی شد. نتایج نشان داد که براساس هر دو شاخص، توسعه گردشگری توس در شهر مشهد براساس گروه های درگیر یا مرتبط با برنامه و براساس شاخص ویکور 64/0 دارای رتبه 3 و براساس ملاحظات اجرای برنامه ها براساس شاخص ویکور 1 دارای رتبه 5 است؛ بنابراین خارج از اولویت های اصلی خبرگان است وشرط تحقق آن ارتقای جایگاه بخش مردمی و خصوصی در تصمیم سازی و حتی تصمیم گیری در فرایند مدیریت و برنامه ریزی نقطه ای گردشگری توس است که به فعالیت هم پیوند و همسوی مردم و دولت در منطقه منجر شود.
گردشگری فرهنگ، با تکیه بر تفاوت مفهومی «فرهنگ» و «فرهنگی»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
5 - 8
حوزههای تخصصی:
گردشگری که از جابه جایی در جغرافیا حاصل شده، مولد نظامی از معنا و معرفت است که در بستر فرهنگ رخ می دهد و بخشی از آن است. فرهنگ به عنوان یک مفهوم کلیدی در گردشگری، هم به آن رونق و معنا می دهد و هم از آن امکان فهمیده شدن می گیرد. زاویه نگاه و نوع پرسش از فرهنگ، مفهوم «گردشگری فرهنگ» و «گردشگری فرهنگی» را متمایز می کند. مفاهیمی که گاه به جای یکدیگر به کار می روند. انتخاب عنوان گردشگری فرهنگ به جای گردشگری فرهنگی ناظر بر این تفاوت بوده است. زمانی که چیستی محصول فرهنگی با سؤال «چگونه چنین است؟» مد نظر باشد، گردشگری فرهنگی مورد اشاره قرار می گیرد، در حالی که وقتی پرسش از چرایی به وجودآمدن یا هستی شناسی فرهنگ است، گردشگری فرهنگ مد نظر است. این مقاله با تفکیک دو مفهوم فرهنگ و فرهنگی، به تأثیر آن در برنامه ها و اقدامات گردشگری فرهنگ می پردازد تا آن را به عنوان عرصه مغفول مانده مورد توجه قرار دهد.
غایت «گردشگری با رویکرد فرهنگی» ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
9 - 16
حوزههای تخصصی:
| گردشگری با رویکرد فرهنگی همانا رفتن به سراغ عالم ایرانی است با این تصور که گردشگر مخاطب آن است. آثار فرهنگی و تاریخی یک زیست بوم میراثی به شمار می روند که دلالت بر ایرانی بودن و به طور کلی چه کسی بودن اهالی آن منطقه دارد. آثار طبیعی مستقیماً بر کجا بودن سرزمینشان اشاره می کنند. زبانی که آثار بدان سخن می گویند زبان اشارت است و نه زبان عبارت. ذیل زبان اشارت، گاه به تصریح و اغلب به تلویح، نکاتی تبیین می شود که فهمش برای همه ممکن نیست جز مخاطب. در این نوع از گردشگری، گردشگر به دنبال مواجهه با فرهنگ ها و شناخت آنهاست. مواجهه با فرهنگ یعنی به دست آوردن شناختی حقیقی از کجا بودن یک مکان و کیستی اهالی اش. ولی این سؤال مهم مطرح است که نیت گردشگر فرهنگی از این شناخت چیست؟ به تعبیر دیگر مواجهه با فرهنگ های متنوع ساکنان سرزمین ایران و همچنین کیفیت واحدی با عنوان «فرهنگ ایرانی» و تعمق در حقیقت آن چه بهره ای برای گردشگر خواهد داشت؟ نیت گردشگری با رویکرد فرهنگی، نوعی آشنایی است که به خودشناسی فرهنگی منجر می شود. چنین آشنایی ای تنها زمانی میسر می شود که تماشای آثار تاریخی و فرهنگی در گردشگری تنها به قصد افزایش معلومات و رفع کنجکاوی های تاریخی از پشت در بسته آثار نباشد.
تأثیرات متقابل جهانی شدن فرهنگی و گردشگری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱
23 - 36
حوزههای تخصصی:
د ر چند سال اخیر جهانی شد ن فرهنگ، به عنوان یک پد ید ه مهم مطرح و از جنبه های مختلف و متفاوتی به آن نگریسته شد ه است. از طرفی گرد شگری نیز بیش از آنکه ماهیتی اقتصاد ی د اشته باشد ، فرهنگی است. این امر به خصوص د ر گرد شگری فرهنگی که فرهنگ به عنوان مهم ترین رکن حضور د ارد ، جلوه بیشتری د ارد . د ر این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی ارائه شد ه و ابزار جمع آوری اطلاعات آن بهره گیری از مطالعه اسناد ی بود ه، به بررسی آثار متقابل گرد شگری فرهنگی و جهانی شد ن فرهنگی پرد اخته شد ه است. بد ین منظور پس از بررسی فرهنگ، جهانی شد ن فرهنگی و گرد شگری فرهنگی، به جنبه های مشترک و تأثیرگذار د و مفهوم جهانی شد ن فرهنگی و گرد شگری فرهنگی پرد اخته شد ه است. د ر این بررسی مشخص شد ه است که د ر برخی موارد ، علاوه بر اشتراک های موجود ، این د و مفهوم می توانند علاوه بر تقویت، تسریع و تعد یل یکد یگر، اثرات منفی همد یگر را خنثی کنند .
واکاوی نقش اقامتگا ه های بوم گرد ی د ر حوزه فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳
51 - 62
حوزههای تخصصی:
تمایل روزافزون گرد شگران به کسب تجارب اصیل فرهنگی فرصت های بی نظیری برای صنعت گرد شگری و به طور خاص بوم گرد ی به وجود آورد ه است. رشد بوم گرد ی چالش های جامعه محلی و مد یریت مقاصد را به همراه د اشته است. به طوری که تأمین منافع ذی نفعان و کنترل اثرات فرهنگی را به ضرورتی اجتناب ناپذیر بد ل ساخته تا د ارایی ها و تجلیات فرهنگی مقصد ها حفظ شد ه و توسعه یابند .این تحقیق با هد ف بررسی نقش و اثرات اقامتگا ه های بوم گرد ی د ر حوزه فرهنگ با استفاد ه از رویکرد تحلیل مضمون انجام شد ه است. روش نمونه گیری د ر این پژوهش برای شناسایی و استخراج نظرات خبرگان، هد فمند گلوله برفی است. د اد ه ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و تا رسید ن به اشباع مقوله ها و کسب پایایی اد امه یافت. د ر پایان الگوی اثرگذاری اقامتگاه های بوم گرد ی از بُعد فرهنگی استخراج شد . یافته های تحقیق نشان د اد که اثرگذاری اقامتگاه های بوم گرد ی با آشناسازی و ترویج فرهنگ جوامع میزبان آغاز می شود و با گذار از مراحل، به توسعه پاید ار فرهنگی مقصد می انجامد .اقامتگاه های بوم گرد ی به د لیل اتخاذ رویکرد فرهنگی د ر هد ف گذاری، برنامه ریزی د ر تأسیس و مد یریت فعالیت های گرد شگری، از اثرات فرهنگی مثبت بر جامعه میزبان و مهمانان برخورد ار هستند و اثرات منفی بوم گرد ی را محد ود و مهار می کنند . بنابراین اد اره این نهاد اجتماعی-اقتصاد ی نیاز به شناخت عمیق فرهنگ بومی و برنامه اجرایی منسجم د ارد . همچنین اقامتگاه بوم گرد ی وجه تمایز بارزی با د یگر تأسیسات اقامتی گرد شگری د ارد ، زیرا بر جوامع بومی و مقاصد اثرات مد یریت شد ه ای د ارد . از این رو توسعه کمی آن ها نیازمند رعایت اصول بوم گرد ی، نظارت د قیق و جامع د ولت، تشکل های صنفی و مؤسسین است.
بازخوانی نقش منظر آیینی در توسعه گردشگری نمونه مورد مطالعه: امام زاده محسن شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴
13 - 20
حوزههای تخصصی:
مناظر آیینی یکی از اصلی ترین ارکان گردشگری فرهنگی در کشورهاست که سالانه مخاطبان زیادی را به خود اختصاص می دهند. معمولاً فضاهای آیینی به واسطه حضور شخص تدفین شده در آن، یا نماد الوهیت بودن و یا اسطوره و داستانی که در ساخت بنای آن استفاده شده و یا حتی قرارگیری مضامین طبیعی در کنار هم، همیشه برای مخاطبان جذاب و خاص بوده است. از آنجاکه فعل گردشگری به سفرکردن و نقل مکان جهت اکتشاف مسائل و پدیده های نو می پردازد، بررسی مناظر آیینی که مناظری چند عملکری هستند و علاوه بر ارضاکردن ذهنیات مردم در حوزه معنویات و خاطره سازی از محیط، به عینیات و مسائل اجتماعی و اقتصادی اشاره دارند، ضرورتی انکارناپذیر است. لذا برای درک بهتر این موضوع نمونه موردی امامزاده محسن واقع در شهر همدان جهت بازخوانی نقش منظر آیینی در توسعه گردشگری انتخاب شده است. در این پژوهش فرض بر این است که این امامزاده به علت داشتن ویژگی هایی نظیر «تکرارپذیری در زمان و مکان مقدس«، «نماد و استعاره» و «کنش های اجتماعی» منظر آیینی محسوب می شود که با قرارگیری در طبیعت بکر و همچنین مقدس بودن بنای آن (قبل و بعد از اسلام) و حضور فعالیت های اجتماعی و اقتصادی، مجموعه ای چندعملکردی محسوب می شود و پتانسیل جذب گردشگر و توسعه گردشگری در آن به وفور دیده می شود. روش پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و بر پایه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای از متون و اسناد قدیمی و همچنین بازدید میدانی از سایت امامزاده گردآوری شده است.
بافت تاریخی به مثابه موزه هنرهای بصری جهت گردشگری تاریخی با تأکید بر نمونه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴
21 - 30
حوزههای تخصصی:
بافت تاریخی به مثابه مکانی با کالبدی تاریخی و محوطه میراثی در شهرها شناخته می شود و سالانه گردشگران زیادی به بافت های تاریخی شهرها سفر می کنند و در کشورهای در حال توسعه مثل ایران مکان های مهمی جهت جذب گردشگر محسوب می شوند. عنوان بافت قدیم شیراز از زمان رضاشاه در اسناد مربوط به توسعه شهر و تخریب بافت قدیم با نوسازی های دوران پهلوی اول باب شد که هم اکنون با عنوان محدوده تاریخی شناخته می شود. تغییرات بنیادین در ساختار شهرهای سنتی منجر به فرسودگی این بافت ها شده و جمعیت ساکن در بافت قدیم شیراز به عنوان نمونه در این تحقیق، به بافت اطراف مهاجرت کردند. از طرفی طبق تعاریف سازمان جهانی یونسکو، گردشگر فرهنگی با هدف آشنایی با فرهنگ جامعه میزبان عازم مقصد می شود. با مهاجرت پذیری بافت تاریخی شهرها و تغییر اساسی در ساختار جمعیتی، آیا میراث فرهنگی ناملموس بافت، که به عنوان مثال در بافت تاریخی شهر شیراز حدود هزارسال هویت فرهنگی آن را شکل داده است، به حیات خود ادمه می دهد؟ نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که از دوره پهلوی اول تا کنون اقدامات صورت گرفته در بافت تاریخی شیراز در قالب حفاظت و توسعه منجر به تحول در ساختار جمعیتی بافت تاریخی و در نتیجه تغییر اساسی در «میراث فرهنگی ناملموس» بافت شده است و هم اکنون بافت تاریخی شیراز به استثنای بازار، علی رغم برخورداری از پتانسیل برای توسعه گردشگری فرهنگی، مکان بازنمایی هویت فرهنگی شهر شیراز نیست و به مثابه موزه هنرهای بصری است که گردشگران از بخشی از «میراث ملموس» به جای مانده از گذشته بازدید می کنند.
طراحی الگوی توسعه گردشگری فرهنگی با رویکرد موسیقی نواحی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری فرهنگ دوره دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴
43 - 54
حوزههای تخصصی:
برای شناخت فرهنگ جامعه میزبان می توان از موسیقی نواحی که شباهت بسیاری با فرهنگ آن جامعه دارد سود جست. جذب گردشگر براساس موسیقی محلی با توجه به تنوع قومی در ایران راهکار مناسبی به نظر می رسد اما آنطور که شایسته بوده به آن توجه نشده است. مسئله مورد توجه پژوهش این است که چگونه موسیقی محلی ایران در جذب گردشگران فرهنگی می تواند ثمربخش باشد. این تحقیق با استفاده از روش تئوری زمینه ای ساختارگرا به مطالعه این نوع موسیقی با توجه به جذب گردشگران فرهنگی می پردازد. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه، مشاهده روی خط و جمع آوری مدارک و متون در چارچوب روش تئوری زمینه ای و به وسیله نمونه گیری هدفمند گردآوری شده است. روش نمونه گیری نظری به صورت غیر تصادفی و انتخاب نمونه ها هم سوی هدف پژوهش بوده است. تعداد نمونه ها از ابتدا مشخص نبوده و حین تحلیل داده ها ادامه یافت تا به اشباع نظری رسید. در این راستا از متخصصان موسیقی نواحی ایران و گردشگری مصاحبه به عمل آمده است. داده هایی که از مصاحبه با متخصصان و نخبگان به دست آمد با استفاده از نرم افزار «ان ویو» کد گذاری (باز،محوری و انتخابی) صورت پذیرفت و 37 مفهوم و 6 مقوله خارج شد و «بدل شدن به جاذبه فرهنگی» مقوله مرکزی شد و در نهایت با مدل پارادایمی، تئوری خودبینانه ارائه شد. «ناآگاهی» و «شناخت و مشکلات زیرساختی» از عوامل مداخله گر هستند. طراحی رویدادهایی با محوریت موسیقی محلی، جشنواره های مشترک با دیگر کشورهایی که دارای زبان مشترک هم هستند به دلیل شباهت های فرهنگی، اجرای موسیقی نواحی در مکان های عمومی و طراحی کردن بسته های سفر با رویکرد موسیقی نواحی از روش های توسعه گردشگری موسیقی است.
تحلیل چرایی توسعه نیافتگی گردشگری فرهنگی در مناطق روستایی استان لرستان با استفاده از رویکرد نظریه بنیانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روستا و توسعه سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
33 - 62
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر، با هدف بررسی اکتشافی تحلیل چرایی توسعه نیافتگی گردشگری فرهنگی در مناطق روستایی استان لرستان، از لحاظ پارادایم، جزو تحقیقات کیفی بود و تحلیل داده های پژوهش بر مبنای نظریه بنیانی انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان سازمان های مرتبط با گردشگری در استان لرستان بود و نمونه گیری به صورت هدفمند انجام گرفت و تا رسیدن به مرحله اشباع نظری ادامه یافت. داده های مورد نیاز از راه مصاحبه های عمیق، متمرکز و نیمه ساختاریافته گردآوری شد. نتایج به دست آمده به استخراج مدل چرایی توسعه نیافتگی گردشگری فرهنگی در روستاهای استان لرستان در قالب چارچوب اشتراوس و کوربین و همچنین، شناسایی هسته محوری توسعه نیافتگی انجامید و نشان داد که چرایی توسعه نیافتگی گردشگری فرهنگی را باید در درک نامناسب و پذیرش پایین جامعه میزبان، بستر نامناسب خلاقیت و کارآفرینی در روستاها، فقدان آموزش مناسب برای توسعه گردشگری، فقدان زیرساخت های ارتباطی و رفاهی، مدیریت ضعیف و راهبرد ناکارآ، افت جاذبه های مناطق گردشگری و چالش های نهادی و قانونی جست وجو کرد.
بررسی پتانسیل کارآفرینی گردشگری فرهنگی در جامعه عشایر قشقایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۹)
62 - 78
حوزههای تخصصی:
کوچ نشینی کهن ترین شیوه زیست بشر است که پا برجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ ترین جاذبه های این شیوه معیشت است. دیدنی های زندگی کوچ نشینی می تواند جذابیت های بسیاری برای گردشگران داخلی و خارجی داشته باشد و به صنعت گردشگری کشور کمک کند، اما امروزه تغییر نگرش در زندگی کوچ نشینی و عشایری، نبود فرصت های اقتصادی، مشکلات فرهنگی و زیست محیطی، شکست پیوندهای اجتماعی و مشکلات این نوع زندگی از یک طرف و رشد و توسعه کشور از سوی دیگر هر روز عرصه را بر کوچ نشینان تنگ تر و آنان را برای ادامه این شیوه زیستی دل زده می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی پتانسیل های کارآفرینی گردشگری قومی انجام شده است تا با شناسایی این پتانسیل ها، زمینه ای برای بهره گیری از آن ها برای کارآفرینی و اشتغال زایی، درآمدزایی و در نهایت فرصتی برای احیا آداب ورسوم و بهبود وضعیت معیشت مردم عشایر قشقایی از طریق گردشگری قومی فراهم گردد. این پژوهش به روش کیفی و با استفاده از ابزارهای مصاحبه و مشاهده انجام شده است. مصاحبه با تعداد یازده نفر از کارآفرینان گردشگری عشایری به روش گلوله برفی انجام پذیرفت. مشاهده نیز از دو تیره عشایری گردشگر پذیر به صورت مشارکتی به عمل آمد. در نهایت نتایج تحلیل ها نشان داد که تمام اجزای زندگی عشایری پتانسیلی برای کارآفرینی گردشگری هستند. بر اساس نتایج مصاحبه ها گردشگری عشایری موجب اشتغال زایی، احیای پوشاک، مهارت های تولید سنتی و صنایع دستی می شود، اما مشاهدات نشان داد که گردشگری عشایری برخلاف انتظار موجب اشتغال زایی و کسب درآمد نشده است. همچنین گردشگری عشایری بر احیای پوشاک، صنایع دستی و تولیدات بومی تأثیر چندانی نداشته است.
طراحی مدل توسعه کارآفرینی گردشگری فرهنگی با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی (مورد مطالعه: شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۹)
83 - 104
حوزههای تخصصی:
توسعه ی کارآفرینی مجموعه ای از سیاست های خصوصی و عمومی و روش هایی است که می تواند تسریع کننده و حمایت کننده ی کارآفرینی می باشند. گردشگری به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی به حضور کارآفرینان نیاز دارد؛ بنابراین باید زمینه هایی را تدارک دید تا توسعه ی کارآفرینی در گردشگری محقق گردد. گردشگری فرهنگی یکی از گونه های مهم گردشگری است که سهم عمده ای در بین انواع گردشگری را به خود اختصاص داده است. این مقاله به منظور طراحی مدلی برای این توسعه تدوین شده است. مورد مطالعه شهر یزد بوده و از روش مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی برای مدل سازی استفاده شده است. جامعه ی آماری خبرگان دانشگاهی، مالکان و شاغلان کسب وکارها و فعالان بخش دولتی و خصوصی مرتبط با گردشگری بوده اند. مدل مفهومی با بهره گیری از مدل سه شاخگی و با استفاده نظر خبرگان و ادبیات نظری طراحی شده است و بیان می کند سه متغیر عوامل رفتاری، ساختاری و بسترها و شرایط محیطی بر توسعه ی کارآفرینی مؤثر می باشند. محاسبات مربوط به برازش اندازه گیری، ساختاری و کلی مدل صورت پذیرفته است که نشان از برازش مناسب مدل دارد. با توجه به ضرایب مسیر مشخص شده است که در مدل نهایی، عوامل رفتاری 34.6% و عوامل ساختاری 46.5 % تغییرات مربوط به متغیر توسعه ی کارآفرینی را به طور مستقیم تبیین می کنند. همچنین متغیر شرایط محیطی 76.1 % تغییرات مربوط به عوامل رفتاری 51.2 % تغییرات مربوط به عوامل ساختاری را تبیین می کند و به طور غیرمستقیم بر متغیر توسعه ی کارآفرینی گردشگری فرهنگی تاثیرگذار بوده و 65.1 % از تغییرات این متغیر را تبیین می کند.
واکاوی چگونگی تبدیل اصفهان صفوی به پیش الگوی یک مقصد سفر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۱)
181 - 201
حوزههای تخصصی:
در دوران شاه عباس اول، شمار بسیاری از جهانگردان، بازرگانان، کاوشگران و ماجراجویان جهان به اصفهان سفر نمودند. از این رو پایتخت وی را به عنوان یک فضای شهری جمعی باز، می شود پیش الگوی موفقی برای مقاصد گردشگری جذاب امروزی دانست. این پژوهش تلاش دارد با بررسی سیاست های مدیریتی و اقتصادی این دوره، نتایج این رویکردها بر تبدیل اصفهان به یک مقصد شناخته شده سفر در جهان سده هفدهم میلادی را آشکار سازد. پژوهش حاضر یک موردکاوی تاریخی با رویکرد تحلیلی تفسیری و با هدف توسعه ای است که داده های کیفی آن با بررسی اسنادی داده اندوزی شده اند. بر پایه بررسی سفرنامه های جهانگردان آن دوره، در کنار ارزیابی میزان رضایت و تصویر ذهنی آنان از اصفهان، دلایل محبوبیت این مقصد را می توان بر چهار بنیاد مدیریتی استوار دانست: گسترش و زیباسازی شهر (توسعه برنامه محور، تعامل با طبیعت، طراحی حساس به آب، ساخت کاخ ها، میدان ها، خیابان ها و بازارهای باشکوه و...)؛ دست یابی به مرکزیت اقتصادی (تثبیت فضای سیاسی، نوسازی راه ها، فعال سازی بنادر، مهار دوجانبه تجارت منطقه ای و...)؛ تامین زیرساخت های موردنیاز در مسیر و مقصد (بازسازی و ایمن سازی جاده ها، کاستن از دشواری ها و مخارج سفر، برگزاری جشن ها در ساختار شهری زنده اصفهان و...)؛ و پذیرش غیرایرانیان/غیرمسلمانان (تبدیل پایتخت به یک مادرشهر فرامذهبی و چندملیتی، برقراری درست تعاملات میزبان مهمان و...).
مدل سازی پیامدهای توسعه پایدارِ گردشگریِ فرهنگی؛ رویکرد آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲)
214 - 234
حوزههای تخصصی:
توسعه پایدار نقطه ایده آل صنعت گردشگری و یکی از اهداف عینی این صنعت در قرن بیست و یکم محسوب می شود. گردشگری فرهنگی در صورت برنامه ریزی و مدیریت ضعیف می تواند دارای جنبه های ناپایدار و پیامدهای جبران ناپذیری باشد. لذا بررسی عملکرد و پیامدهای آن در مقصدهای مختلف گردشگری ضرورت است. پژوهش های فراوانی در خصوص پیامدهای ناشی از توسعه پایدار گردشگری در مقصدهای فرهنگی انجام شده است. اما تاکنون پژوهش جامعی که دربرگیرنده ی کل این عوامل و شناسایی ارتباط میان آنها باشد، ارائه نشده است. هدف ، شناسایی پیامدهای ناشی از توسعه پایدار گردشگری فرهنگی با دید کل نگر و طراحی مدل در رابطه با ارتباطات میان آنهاست. این پژوهش، با تاکتیک آمیخته اکتشافی انجام شده به طوریکه در بخش کیفی، با روش مطالعه نظام مند فراترکیب؛ 43 کد اولیه، 3 مقوله فرعی و 3 مقوله اصلی؛ گردشگران، جامعه محلی و محیط زیست شناسایی و دسته بندی گردید. در مرحله کمّی با استفاده از تکنیک دلفی فازی و مدل سازی ساختاری-تفسیری، شاخص های شناساسایی شده فازی سازی و روابط بین شاخص ها تعیین و بصورت یکپارچه تحلیل نمودیم. برای مدل سازی از پرسشنامه ای به منظور استفاده از نظرات 11 خبره در زمینه گردشگری فرهنگی با روش نمونه گیری، هدفمند و گلوله برفی بهره بردیم. نتایج حاصل از این پژوهش، منجر به دسته بندی پیامدهای ناشی از توسعه پایدار گردشگری در مقصدهای فرهنگی و طراحی مدل بر این اساس در شش سطح شد. در نهایت، به تفسیر مدل و تجزیه و تحلیل سطوح مدل و ارتباطات میان ابعاد آن پرداخته و راهکارهایی جهت پایداری پیامدهای مثبت و جلوگیری از اثرات منفی در مقصدهای فرهنگی ارائه گردید.