مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزش تاریخ


۴۱.

نقش عکس تاریخی در توسعه تفکر انتقادی در آموزش تاریخ

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عکس تاریخی آموزش تاریخ تفکر انتقادی سواد بصری سبک یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۹۰
تجربه بصری انسان نخست به خاطر یادگیری، فهم و واکنش او نسبت به محیط اوست. یادگیری در انسان به صورت های مختلف انجام می پذیرد. یکی از این روش ها استفاده از عکس است. انسان ها با نگاه کردن به عکس ، تصاویر را  به ذهن منتقل می کنند، مغز انسان علاقه زیادی به تحلیل و ذخیره اطلاعات به صورت بصری دارد تا جائی که حتّی ارتباط میان اشیاء و اطلاعات را به شکل دیداری ذخیره می کند نه واژگانی. بنابراین بهره گیری از عکس در تدریس تاریخ در صورتی که  با طراحی و اندیشه معلم و رعایت اصول یادگیری- یاددهی انجام گیرد موجب تقویت سواد بصری و توسعه مهارت تفکر انتقادی در دانش آموزان می شود. منظور از تفکر انتقادی، مجموعه ای از نگرش ها و مهارت های فکری است که برای تحلیل و فهم و استدلال به کار می آید. آموختن تفکر نقادانه به تمرین نیاز دارد و استفاده از عکس در آموزش تمرین خوبی در این زمینه است. سئوال پژوهش حاضر اینست که استفاده از عکس های تاریخی در آموزش تاریخ چگونه موجب توسعه تفکر انتقادی در فراگیران می شود؟ یافته های پژوهش که با استفاده از روش تحلیل تاریخی و مستند به شواهد انجام گرفته بیانگر آنست که استفاده از عکس های تاریخی موجب رشد سواد بصری فراگیران و بازنمائی واقعیّات گذشته شده و با تقویت قدرت تفسیر ، تحلیل و ارزیابی در توسعه تفکر انتقادی فراگیران نقش آفرین است.
۴۲.

بررسی کاربردهای فناوری هولوگرام سه بعدی در زمینه ی آموزش تاریخ به دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ دانش آموزان فناوری هولوگرام هولوگرام سه بعدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۲۰۶
زمینه و اهداف: از آن جایی که تحقیقات نشان می دهد، فناوری هولوگرام سه بعدی، در کیفیت آموزش درس تاریخ تاثیر گذار است و می تواند به دانش آموزان کمک کند تا درک خود را از مباحث تاریخی بهبود ببخشد و هر مبحث تاریخی را به شکل واقعی و اصلی اش همانطوری که هزاران سال پیش ساخته شده است ببینند. هدف این پژوهش، شناسایی کاربردهای فناوری هولوگرام سه بعدی در زمینه ی آموزش درس تاریخ به دانش آموزان است. روش: محقق در این پژوهش، از روش کتابخانه ای یا مطالعه ای، برای گردآوری اطلاعات استفاده کرده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داده، هولوگرام های سه بعدی را می توان در زمینه ی آموزش شخصیت های تاریخی ویافته های باستان شناسی، در زمینه ی تدریس تاریخ از راه دور، تبادل معلم تاریخ بین مدارس و جلسات آموزشی معلمان تاریخ، به عنوان دستیار آموزشی برای معلمان تاریخ در کلاس درس، زنده کردن باستان شناسان ومعلم های تاریخ مشهور گذشته برای حضور در کلاس و بررسی مومیایی ها توسط دانش آموزان به صورت سه بعدی استفاده کرد. نتیجه گیری: استفاده از هولوگرام سه بعدی در کلاس درس تاریخ می تواند برای ایجاد علاقه و انگیزه ی بیشتر دانش آموزان برای یادگیری تاریخ، تقویت تفکر فضایی و مهارت های استدلال تاریخی دانش آموزان، نقشی اساسی ایفا کند.
۴۳.

بازشناسی ساختار بازی های رایانه ای با محوریت آموزش تاریخ و هنر  (مطالعه موردی: مجموعه بازی تور اکتشاف)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازی های رایانه ای یادگیری بازی محور آموزش بازی محور آموزش تاریخ آموزش هنر کیش یک قاتل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۲۱۳
  با توجه به این که امروزه دانش آموزان و دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی در سرتاسر دنیا از مخاطبان بازی های رایانه ای به شمار می روند، می توان بیان داشت که ظرفیت های قابل توجهی برای تولید آثاری با محتوای آموزشی بر بستر این صنعت هنری و رسانه دیجیتال نهفته است. پژوهش های گوناگونی تاثیرات استفاده از بازی های رایانه ای را به مثابه ابزاری کارآمد و نوین در فرآیند آموزش به مخاطبان، مورد تحلیل قرار داده اند و با توجه به اهمیت مقوله آموزش های مجازی در مقاطع گوناگون تحصیلی، طراحان این بازی ها نیز در سال های اخیر اقدام به ساخت آثاری با اهداف آموزشی در رشته های گوناگون کرده اند. از جمله بازی های رایانه ای ساخته شده باهدف آموزش و معرفی ظرفیت های برجسته تاریخی، تمدنی و آثار هنری دنیا، مجموعه ای با عنوان «تور اکتشاف» است؛ تاکنون از این مجموعه بازی ها، که خود نسخه هایی الحاقی از مجموعه اصلی بازی «کیش یک قاتل» به شمار می روند، سه نسخه به نام های «تور اکتشاف: مصر باستان»، «تور اکتشاف: یونان باستان» و «تور اکتشاف: عصر وایکینگ» عرضه شده است. هدف پژوهش حاضر در گام نخست، معرفی و تحلیل ظرفیت های منحصربه فرد و نهفته در این مجموعه بازی رایانه ای و در ادامه، بازشناسی و تاکید بر ساختار و نوآوری های به کاررفته با محوریت آموزش تاریخ و هنر، در این بازی ها بوده است. پرسش اصلی این پژوهش نیز بدین قرار است: ساختار و عناصر تشکیل دهنده یک بازی رایانه ای با محوریت آموزش تاریخ و هنر چیست و ویژگی های منحصربه فرد و متمایز چنین بازی هایی نسبت به دیگر شیوه های آموزشی رایج رشته های تاریخ و هنر کدامند؟ در پاسخ به این پرسش، از میان جامعه آماری شامل بازی های رایانه ای آموزشی، سه قسمت یادشده از مجموعه بازی «تور اکتشاف» با روش هدفمند گزینش شده و مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند؛ پژوهش حاضر از منظر هدف بنیادی بوده و روش تحقیق به کار گرفته شده، توصیفی- تحلیلی است و با گردآوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و همین طور اخذ تصاویری از جریان این بازی ها به تجزیه وتحلیل کیفی داده ها پرداخته شده است. نتایج پژوهش نیز نشان می دهد که ویژگی های ساختاری این مجموعه بازی شامل شبیه سازی و بازآفرینی مجازی واقع گرایانه شهرها و ابنیه تاریخی، شبکه انتقال اطلاعات و نظام پرسش و پاسخ پویا، تعامل محور و با استناد به منابع علمی معتبر و... منجر به ارایه تجربهِ آموزشی منحصربه فردی شده است که می تواند علاوه بر مقاطع مختلف تحصیلی، در بسیاری از مراکز تاریخی، فرهنگی و هنری نظیر موزه های مطرح جهان با اهداف آموزشی مورد استقبال و استفاده قرار گیرد. هم چنین، با تحلیل و بازشناسی این ساختار، می توان به ساخت بازی های رایانه ای آموزشی برمبنای ظرفیت های تاریخی و هنری موجود در داخل کشور اقدام نمود.  
۴۴.

تأملی بر رویکرد چندمنظری در آموزش تاریخ

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ تاریخ چندمنظری رویکرد آموزشی سواد تاریخی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۵۸
رویکردهای مختلفی در خصوص آموزش تاریخ در مدرسه وجود دارد. رویکرد چندمنظری از جمله رویکردهای نوینی است که در سه دهه اخیر در مجامع علمی و آموزشی کشورهای پیشرو در حوزه آموزش مطرح بوده و برخی کشورها این رویکرد را در برنامه درسی خود گنجانده اند. این مقاله به روش اسنادی و با مرور نظام مند ادبیات آموزش تاریخ و شناسایی منابع معتبر و به روز، از طریق پایگاه های اطلاعاتی بین المللی، فارسی و موتور جستجوی علمی انجام شده است. بر اساس یافته های پژوهش، چندمنظری در آموزش تاریخ به معنای بررسی رویدادهای تاریخی از چشم اندازهای مختلف و دیدگاه های متعدد است و با کاربست آن در یادگیری تاریخ، دانش آموزان مهارت های سواد تاریخی و تفکر انتقادی خود را ارتقاء می دهند و قادر به یادگیری مادالعمر خواهند بود. این رویکرد همچنین قابلیت بسیاری برای تربیت و رشد شهروندانی را دارد که دارای ذهنی باز، آگاه از تنوع، متمایل به پذیرش تکثر و تفاوت ها باشند و برای مردمان، فرهنگ ها، مذاهب و زبان های دیگر احترام قائل شوند. در شرایطی که اسناد تحولی بر یادگیری فعال، فکورانه و مهارت محور توجه و تأکید دارند و تاریخ را یکی از منابع معتبر تفکر و شناخت می شمارند، انتظار می رود که این مقاله اسباب تأمل و گفت وگوی جدی پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت، دست اندرکاران تدوین برنامه درسی، مؤلفان کتاب های درسی و معلمان تاریخ  در ایران به رویکردهای سازنده گرا در آموزش تاریخ باشد.
۴۵.

راه کارهای تقویت تفکر انتقادی در آموزش تاریخ

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ تاریخ تفکر انتقادی مناظره یادگیری مشارکتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۴ تعداد دانلود : ۱۹۰
در سال های اخیر مهارت تفکر انتقادی یکی از اجزای ضروری آموزش شده است. تفکر انتقادی در رشته آموزش تاریخ بسیار دارای اهمیت است. یکی از ویژگی های فرد آموزش دیده در حوزه تاریخ برخورداری از مهارت تفکر انتقادی است. حال پرسش این است که چگونه می توان، تفکر انتقادی را در آموزش تاریخ به کاربست. این پژوهش در صدد است با روش کتابخانه ای و با استعانت از تجربه زیسته معلمی در دانشگاه فرهنگیان، راه کارهایی برای تقویت مهارت تفکر انتقادی دانشجویان ارائه دهد. یافته های این نوشتار نشان می دهد، استفاده از روش های مناظره و مباحثه در کلاس و یادگیری مشارکتی همراه به چالش کشیدن برداشت های دانشجویان به وسیله استاد تأثیر شایان توجهی در تقویت مهارت های تفکر انتقادی در دانشجویان دارد. علاوه بر موارد مذکور، توجه به آموزش مستقیم تفکر انتقادی در دانشگاه و قرار دادن درسی مستقل با  این عنوان در برنامه درسی  دانشگاه می تواند، تأثیر شایان توجهی در بالندگی این تفکر داشته باشد.
۴۶.

بازنمایی آموزش تاریخ در شورای عالی معارف و فرهنگ (۱۳۰۱- ۱۳۲۰ش): دوران پایه گذاری تا تکامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش آموزش تاریخ تاریخ آموزش تاریخ معاصر ایران شورای عالی معارف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۶۷
شورای عالی معارف (و بعداً فرهنگ) که بعد از انقلاب مشروطه در سال ۱۳۰۱ ش. تأسیس شد، نهادی قانون گذار و مؤثر در نظام آموزش کشور محسوب می شد. این نهاد در ابعاد مختلفی فعالیت داشته که آموزش علوم اجتماعی، ازجمله تاریخ، جزء مواردی بود که به آن توجه داشته است. بااین حال تاکنون تحقیقات علمی توجه شان را به این موضوع معطوف نکرده اند و در این راستا هدف از پژوهش حاضر کشف روند تدوین و تکمیل آموزش تاریخ در شورای عالی معارف از سال ۱۳۰۱ ش تا ۱۳۱۷ ش و شورای عالی فرهنگ از سال ۱۳۱۷ ش تا ۱۳۲۰ش مقارن سقوط رضاشاه است. اصالت این تحقیق بر اساس صورت جلسات شورای عالی معارف بوده است. نتایج تحقیق نشان داد که دورهٔ قاجار را می توان دورهٔ «پایه گذاری» آموزش تاریخ نامید؛ اما آموزش تاریخ در نظام آموزشی ایران به ویژه در دوره های مختلف، به ویژه در زمان حکومت رضاشاه، با رویکردی ملی گرایانه و تنوع محتوای درسی همراه بوده است و به نوعی روند «تکامل» خود را طی کرده است. این آموزش تاریخ، شامل جنبه های مختلف تاریخ ایران، جهان و اروپا می شود و به تبیین فرهنگ و تمدن های مختلف می پردازد. در این دوره شورا در عرصه-های مختلفی (آموزش ابتدایی، متوسطه و عالی) آموزش تاریخ را وارد می کند
۴۷.

تربیت شهروندی و آموزش تاریخ «مطالع موردی: جنگ های پیامبر اکرم (ص)»

کلیدواژه‌ها: تربیت شهروندی آموزش تاریخ جنگ های پیامبر اکرم (ص) مستشرقان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۵
از منظر تربیت شهروندی، جنگ و صلح به عنوان دو روی سکه زیست اجتماعی، در سیره نبوی بازتابی از یک رهیافت جامع نگر به مدیریت تنوعات اجتماعی و حل تعارضات بوده است. پیامبر اسلام (ص) با تدوین پیمان هایی همچون «پیمان برادری» و ایجاد یک نظام سیاسی مبتنی بر تنوعات مذهبی، قومی و قبیله ای، الگویی پایدار از شهروندی مبتنی بر حقوق و تکالیف متقابل ارائه کرده است. این اقدامات، نه تنها به انسجام اجتماعی و تقویت هویت جمعی منجر شد؛ بلکه مفاهیمی همچون عدالت، تفاهم و احترام به دیگری را در قالب یک نظام تربیتی نهادینه ساخت. مسئله اصلی پژوهش پاسخ به این سؤال بوده است: مطالعه و تببین جنگ های پیامبر اکرم (ص) چگونه و چه نقش و تأثیری در مفهوم تربیت شهروندی و آموزش تاریخ ایفا می کنند؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای، به بررسی تربیت شهروندی و آموزش تاریخ در سیره نبوی و جنگ های آن حضرت پرداخته است. تا به هدف اصلی پژوهش که تحلیل انتقادات مستشرقان در زمینه جنگ های پیامبر (ص) و تبیین پیوند آن با مفاهیم تربیت شهروندی در بستر تاریخی و دینی است، دست پیدا کند. نتایجی که از این پژوهش حاصل شد: شامل جنگ های پیامبر (ص) در چارچوب جهاد، نه تنها ابزاری برای تحقق اهداف دینی و اخلاقی بودند؛ بلکه بستری برای آموزش اصول شهروندی، همزیستی مسالمت آمیز و ایجاد یک جامعه منسجم و پایدار فراهم کردند. این رویکرد، الگویی کاربردی برای آموزش تاریخ و تقویت تربیت شهروندی در جوامع معاصر محسوب می شود.. پیامبر اکرم (ص) با تأسی به قرآن کریم به عنوان نقشه راه، توانست جامعه ای مبتنی بر اصول عدالت، صلح و همبستگی اجتماعی بنا نهد. این جامعه، الگویی برجسته از شهروندی فعال و مسئولانه را در چارچوب هنجارهای اخلاقی و دینی ارائه داده است.
۴۸.

الگوهای جهانی برای آموزش محتوا در آموزش تاریخ

کلیدواژه‌ها: الگوهای جهانی آموزش تاریخ تفکر انتقادی فناوری دیجیتال محتوای اموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۳
تحقیق حاضر به بررسی الگوهای جهانی در آموزش محتوا در آموزش تاریخ پرداخته است. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و تحلیل رویکردهای مختلف تدریس تاریخ در کشورهای مختلف و مقایسه تأثیر این الگوها بر فرآیند یادگیری دانش آموزان است. آموزش تاریخ به عنوان یکی از ارکان اساسی سیستم های آموزشی، تأثیر بسزایی در شکل دهی به هویت فرهنگی و فکری جوامع دارد. این تحقیق با بررسی الگوهای آموزشی در کشورهای مختلف، از جمله کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، به شناسایی ویژگی های کلیدی و تفاوت های موجود در تدریس تاریخ پرداخته است. نتایج نشان داد که در کشورهای پیشرفته، استفاده از روش های ساخت گرایانه، تحلیل منابع تاریخی و تقویت تفکر انتقادی مورد توجه قرار دارد. در این کشورها، تاریخ به طور پویا و به روزرسانی شده تدریس می شود و بر تنوع دیدگاه ها در خصوص رویدادهای تاریخی تأکید می شود. در مقابل، در برخی کشورهای در حال توسعه، آموزش تاریخ بیشتر به عنوان ابزاری برای تقویت هویت ملی و تقویت وحدت اجتماعی مطرح است. همچنین، در این تحقیق به نقش فناوری های نوین در آموزش تاریخ اشاره شده است و نتایج نشان داد که استفاده از ابزارهای دیجیتال و منابع آنلاین می تواند فرآیند یادگیری را تسهیل کند. بر اساس این یافته ها، پیشنهادهایی برای بهبود روش های تدریس تاریخ و بومی سازی محتواهای آموزشی ارائه شده است
۴۹.

پیوستگی تاریخ و اخلاق در آموزش و پرورش: چگونه آموزش تاریخ می تواند ارزش های اخلاقی را تقویت کند؟

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ تربیت اخلاقی پیوند تاریخ و اخلاق نظام آموزشی تفکر انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴ تعداد دانلود : ۲
آموزش تاریخ، به عنوان یکی از اساسی ترین بخش های نظام های آموزشی، ظرفیت بالایی برای تقویت ارزش های اخلاقی و تربیت شهروندان مسئولیت پذیر دارد. با این حال، در بسیاری از موارد، این حوزه آموزشی به انتقال صرف اطلاعات تاریخی محدود شده و از پرداختن به پیامدهای اخلاقی وقایع گذشته غفلت می شود. این امر در جوامع امروزی که با بحران های اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی مواجه اند، ضرورت بازنگری در رویکردهای آموزشی تاریخ را دوچندان کرده است. پژوهش حاضر با طرح این پرسش که چگونه می توان از آموزش تاریخ برای تقویت ارزش های اخلاقی در نظام های آموزشی بهره برد؟ با روش توصیفی-تحلیلی و اتکا به منابع کتابخانه ای به بررسی ابعاد و راهکارهای پیوند تاریخ و اخلاق می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که تاریخ، با ارائه زمینه های واقعی از تصمیم گیری ها و پیامدهای آن ها، می تواند بستری مناسب برای درک اصول اخلاقی، تحلیل پیامدهای تصمیمات گذشته و پرورش تفکر انتقادی باشد. همچنین، معلمان، با ایفای نقش تسهیل گر و بهره گیری از روش های تدریس نوآورانه، می توانند ارزش های اخلاقی را از دل وقایع تاریخی استخراج و به دانش آموزان منتقل کنند. برنامه های درسی با تأکید بر پیامدهای اخلاقی، تربیت معلمان با رویکرد اخلاق محور و استفاده از فناوری های نوین در آموزش تاریخ، می تواند به ارتقای کیفیت آموزش و تقویت پیوند میان تاریخ و اخلاق کمک کند. این مقاله گامی در جهت تربیت نسل هایی آگاه، مسئولیت پذیر و اخلاق مدار است که بتوانند در مواجهه با چالش های اجتماعی و اخلاقی، تصمیمات آگاهانه تری اتخاذ کنند
۵۰.

تدوین برنامۀ درسی آموزش تاریخ کارشناسی ارشد در دانشگاه فرهنگیان: اهداف و انتظارات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: دانشگاه فرهنگیان آموزش تاریخ برنامه ریزی درسی برنامه درسی ارشد آموزش تاریخ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۵
مقاله حاضر در پی دستیابی به این هدف بود که بخشی از تجارب نظری-عملی پیش طراحی برنامه درسی آموزش تکمیلی تاریخ را، که می تواند برای پژوهشگران عرصه تاریخ برنامه درسی در ایران مغتنم باشد، تبیین کند. دانشگاه فرهنگیان در نظام آموزشی خود شأن و جایگاه رشته تاریخ را به درستی در نظر داشته و برای آموزش آن، نخستین برنامه درسی جدید مقطع کارشناسی را در سال 1393 ابلاغ کرد. با دانش آموختگی تدریجی دانشجومعلمان و نبود برنامه درسی آموزش تاریخ در مقطع ارشد، امکان ادامه تحصیل در مقطع تحصیلات تکمیلی آموزش تاریخ عملاً فراهم نبود. شورای برنامه ریزی درسی دانشگاه با تشکیل کارگروه تدوین برنامه درسی «آموزش تاریخ ارشد» نخستین گام عملی برای تهیه برنامه درسی را برداشت. ازآنجا که قبلاً در هیچ یک از دانشگاه های کشور برنامه درسی «آموزش تاریخ» تهیه و اجرا نشده بود، کارگروه با توجه به تجربه برنامه درسی آموزش تاریخ (کارشناسی)، تهیه و تدوین برنامه درسی تحصیلات تکمیلی آموزش تاریخ را آغاز نمود. تدوین برنامه درسی فرایندی چهار ساله را طی نمود و سرانجام بعد از تصویبِ ویراست هفتم از سوی شورای برنامه درسی وزارت آ. پ.، در 30/3/1403 برای تصویب و ابلاغ به وزارت عتف ارسال گردید و در نهایت مورد تأیید قرار گرفت
۵۱.

بیان مفهوم صلح با آموزش تاریخ

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ صلح برنامه درسی همزیستی مسالمت آمیز مهارت حل تعارض

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۴
هدف اصلی این مطالعه، پاسخ به این سوال است که چگونه می توان از آموزش تاریخ به عنوان ابزاری برای ترویج صلح پایدار و تقویت مهارت های حل تعارض استفاده کرد؟. روش ها : این مطالعه با رویکرد توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای، به بررسی مفهوم صلح در آموزش تاریخ و برنامه درسی می پردازد و می کوشد نشان دهد که چگونه آموزش تاریخ می تواند به توسعه فرهنگ صلح و همزیستی مسالمت آمیز در جوامع کمک کند. یافته ها : در این بخش، نتایج تجزیه و تحلیل داده ها توضیح داده می شود. آزمون های آماری مرتبط و فواصل اطمینان باید به طور جامع و مفصل معرفی و گزارش شوند. نتیجه گیری : در حوزه آموزش صلح، جنبه های مختلف این مفهوم از جمله عدم جنگ، کاهش خشونت، صلح درون فرهنگی و صلح محیطی مورد توجه قرار می گیرد. ارائه نمونه های تاریخی از موفقیت ها و شکست های تلاش های صلح آمیز می تواند نگرش مثبت نسبت به تفاوت های فرهنگی و اجتماعی را تقویت کرده و مهارت های مذاکره و حل تعارض را در دانش آموزان توسعه دهد
۵۲.

تحلیل تأثیر روش های نوین تدریس بر توسعه مهارت های فراشناختی فراگیران در آموزش تاریخ

کلیدواژه‌ها: روش تدریس مهارت های فراشناختی آموزش تاریخ روش های نوین تدریس تاریخ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۵
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر روش های نوین تدریس در آموزش تاریخ بر مهارت های فراشناختی فراگیران است. با توجه به نقش مهم مهارت های فراشناختی در درک عمیق، تحلیل وقایع تاریخی و توانایی تفکر انتقادی، استفاده از روش های فعال و نوآورانه در فرایند آموزش تاریخ، ضرورتی انکارناپذیر یافته است. این مطالعه با روش توصیفی تحلیلی انجام شده و بر اساس منابع علمی و مطالعات پیشین به تحلیل چگونگی تأثیر روش هایی چون بدیعه پردازی، شبیه سازی، روایت گری تاریخی، پژوهه گویی و بهره گیری از فناوری های آموزشی پرداخته است. یافته ها نشان می دهد که این شیوه های تدریس با تحریک تفکر خودآگاه، نظارت بر فرایند یادگیری و توانمندسازی فراگیران در تنظیم راهبردهای شناختی موجب ارتقاء مهارت های فراشناختی آنان می شود. همچنین فضای فعال و مشارکتی کلاس تاریخ در صورت بهره گیری از این روش ها، زمینه رشد استقلال یادگیری و بازاندیشی فراگیران را فراهم می سازد. در پایان پژوهش بر لزوم بازنگری در رویکردهای سنتی تدریس تاریخ و حرکت به سوی روش های نوین و مبتنی بر یادگیرنده تأکید می کند
۵۳.

کارکرد آموزش تاریخ در توانمندسازی دانشجویان رشته تاریخ برای ایفای نقش فعال در همزیستی اجتماعی با تمدن اسلامی

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ تمدن اسلامی همزیستی اجتماعی دانشجویان رشته تاریخ چالش ها و راهکارها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۶
پژوهش حاضر به بررسی نقش و کارکرد آموزش تاریخ در توانمندسازی دانشجویان رشته تاریخ برای ایفای نقش اثربخش و فعال در فرآیند همزیستی اجتماعی با تمدن اسلامی می پردازد. هدف اصلی پژوهش، تبیین چالش های چندوجهی محتوایی، ساختاری، نهادی و فرهنگی مرتبط با آموزش تاریخ و ارائه راهکارهایی بین رشته ای است تا دانشجویان این رشته را قادر سازد تا با گفتمان انتقادی، تحلیلی و مسئله محور، تحولات تمدنی اسلامی را فهم و در زمینه همزیستی اجتماعی در این حوزه ایفای نقش نمایند.. روش ها : روش شناسی تحقیق، تحلیلی همراه با رویکرد تجربه گرا و بررسی همه جانبه موانع است. از این رو، با رویکردی نظام مند، چهار محور اصلی چالش ها و راهکارها بازشناسی شده است (محتوایی و آموزشی، ساختاری و نهادی، فرهنگی و هویتی، مهارتی و تعاملاتی).. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که گذار از دیدگاه سنتی رشته تاریخ، به بازتعریفی نوین، همراه با ایجاد بسترهای پژوهشی میان رشته ای، بهره گیری هوشمندانه از فناوری های نوین آموزشی و تقویت تعامل های عملی با نهادهای تمدنی، راهکار توانمندسازی دانشجویان تاریخ جهت مشارکت مؤثر در راستای همزیستی اجتماعی با هویت تمدن اسلامی است. نتیجه گیری: ضرورت سیاست گذاری نظام مند در حوزه ارتقاء دانش اساتید، افزایش تعاملات ملی و فراملی و تجدیدنظر محتوای درسی و روش تدریس بر اساس مفاهیم و روش های نوین حائز اهمیت است؛ زیرا تنها از خلال فرایندهای فعال آموزشی-پژوهشی و فرهنگ ساز می توان به تقویت نگرش تمدنی دانشجویان رشته تاریخ پرداخت تا بدین وسیله، هم زمان با فهم ریشه ها و ابعاد چندلایه تمدن اسلامی در ساحت نقش آفرینان کنشگر در ساحت همزیستی اجتماعی با تمدن اسلامی ظاهر شوند
۵۴.

بررسی شیوه های نوآورانه تدریس تاریخ و بومی سازی آن مطابق با فرهنگ در جوامع اسلامی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نوآوری در تدریس بومی سازی آموزشی آموزش تاریخ فرهنگ اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۶
این پژوهش به بررسی چالش ها و فرصت های نوآوری در آموزش تاریخ با رویکرد بومی سازی در جوامع اسلامی می پردازد. با توجه به ناهمخوانی روش های آموزشی رایج با ارزش های اسلامی و پیامدهای هویتی آن، این مطالعه ضرورت بازنگری در شیوه های تدریس تاریخ را مورد تأکید قرارمی دهد. روش های پژوهش: پژوهش حاضر با روش کیفی و تحلیل محتوای اسنادی انجام شده و داده ها از طریق بررسی منابع کتابخانه ای و مقالات معتبر گردآوری شده اند. یافته های پژوهش: یافته ها نشان می دهد که تلفیق روش های نوین مانند یادگیری مشارکتی و تفکر انتقادی با مبانی تعلیم و تربیت اسلامی، ضمن افزایش اثربخشی آموزشی، به حفظ هویت فرهنگی دانش آموزان کمک می کند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر آن است که بومی سازی محتوای تاریخی با تأکید بر میراث تمدن اسلامی و استفاده از فناوری های آموزشی سازگار با فرهنگ اسلامی می تواند چالش های موجود را کاهش دهد. این مطالعه پیشنهاد می کند که نظام های آموزشی با به کارگیری راهبردهایی مانند آموزش شخصی سازی شده، روش های خلاقانه و ارزیابی جامع در چارچوب ارزش های اسلامی، زمینه را برای پرورش نسلی پویا و متعهد فراهم کنند. محدودیت اصلی تحقیق، کمبود منابع معتبر در زمینه الگوهای بومی آموزش تاریخ است که لزوم انجام پژوهش های بیشتر در این حوزه را نشان می دهد.
۵۵.

ضرورت قابل توجه در مطالعه و آموزش تاریخ، یک پارادوکس تاریخی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزش تاریخ پارادوکس تاریخی تاریخ ایران سنت های تاریخی مشروعیت سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۷
هدف و پیشینه: این مقاله با هدف فهم و شناسایی تعارض میان تاریخ به مثابه امری عبرت آموز و واقع گرا یا تاریخ به مثابه پدیده ای نگارش شده توسط حاکمان و آغشته به تحریف با تاکید بر تاریخ ایران باستان انجام گرفت. پژوهشگر برای دستیابی به این هدف، از روش: کتابخانه ای – اسنادی استفاده کرد. بر این اساس ضرورت دید که واحد مراجعه خود را آثار ،کتب ،مقالات و اسناد تاریخی نگارش شده با موضوع ایران باستان را انتخاب کند. با توجه به گستردگی منابع و آثار، تصمیم گرفته شد تا بر مبنای حساسیت نظری، آثاری از چهار دوره عیلامیان، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان به عنوان نمونه نهایی گردآوری اطلاعات تعیین شود. برای ساماندهی یافته ها و تسریع و طبقه بندی دقیقتر و سریعتر اطلاعات از ابزار فیش برداری و یادداشت برداری استفاده شده است. یافته های: مطالعه نشان داد که با اینکه هر دو  بعد بازشناسی تاریخ (عبرت آموز بودن و واقعی/ تحریف شده و آغشته به واقعیت ) وجود داشت. نتیجه گیری: مهم آنکه تاریخ مقدس فرض نشود و آنچه از تاریخ می آید هم تماما رخ نداده و هم تمام ساخته و پرداخته شده نیست، بلکه تاریخ و حوادث آن در ایران باستان واقعیتی است که به تبعیت از منافع حاکمان و اقتدارگرایان به تحریف ها و سوگیری هایی آغشته شده است که بخشی از آن عبرت آموز بوده است، اما جهت تمیز این بخش آن نیازمند مثلث سازی و رجوع منابع همسو و ناهمسو با عنوان تقابل منابع است. یادآوری و تذکر این موضوع  یکی از ضرورت های قابل توجه در آموزش تاریخ است.