ایده های نوین روانشناسی

ایده های نوین روانشناسی

ایده های نوین روانشناسی پاییز 1403 شماره 26

مقالات

۱.

رابطه طرح واره های ناکارآمد و سبک های اسنادی با نشانه های افسردگی ، نقش میانجی: خود ارزشمندی

کلیدواژه‌ها: طرح واره های ناکارآمد سبک های اسناد نشانه های افسردگی خود ارزشمندی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۹
پیش زمینه و هدف: افسردگی، یکی از اختلال های شایع در دوره کودکی و بزرگ سالی می باشد و مشکلات زیادی در حوزه سلامت به همراه دارد. هدف این پژوهش، بررسی نقش واسطه ای خود ارزشمندی در رابطه بین طرح واره های ناکارآمد و سبک های اسناد با نشانه های افسردگی است. مواد و روش کار: طرح این پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی بود. برای این منظور 385 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های سبک اسنادی پیترسون و همکاران، فرم کوتاه طرح واره های یانگ، افسردگی بک ویرایش دوم و پرسشنامه خود ارزشمندی کراکر و همکاران پاسخ دادند. تحلیل داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار SPSS نسخه 22 و AMOS نسخه 22 انجام شد. یافته ها: ارزیابی مدل فرضی پژوهش با استفاده از شاخص های برازندگی نشان داد مدل فرضی برازش دارد (94/0=CFI، 92/0=NFI، 02/0=RMSEA). نتایج نشان داد که بین سبک اسناد مثبت و علائم افسردگی رابطه منفی و بین سبک اسناد منفی و علائم افسردگی رابطه مثبت وجود دارد .بین طرح واره های محدودیت مختل، خودگردانی مختل و بریدگی-طرد با علائم افسردگی رابطه مثبت و بین خود ارزشمندی و علائم افسردگی رابطه منفی وجود دارد. همچنین تحلیل داده ها نشان داد که خود ارزشمندی قادر است رابطه سبک های اسنادی و طرح واره های ناکارآمد با نشانه های افسردگی را میانجی گری کند. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت خود ارزشمندی در رابطه بین طرح واره های ناکارآمد و سبک های اسناد با نشانه های افسردگی نقش واسطه ای دارد. این یافته ها چهارچوب نظری مناسبی برای نشانه شناسی و سبب شناسی افسردگی ارائه می دهد و می تواند در تدوین مداخلات پیشگیرانه و درمانی کارآمد برای افسردگی مؤثر باشد.
۲.

رابطه هوش معنوی و تنظیم شناختی هیجان با تاب آوری زنان سرپرست خانوار

کلیدواژه‌ها: هوش معنوی تنظیم شناختی هیجان تاب آوری زنان سرپرست خانوار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۸
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش معنوی و تنظیم شناختی هیجان با تاب آوری زنان سرپرست خانوار بود. روش پژوهش کمی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر تهران در سال 1398 بودند. حجم نمونه در این تحقیق بر اساس فرمول کوکران 368 نفر در نظر گرفته شد. به منظور گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه تاب آوری (کانر و دیویدسون، 1992)، هوش معنوی (کینگ، 2008) و تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) استفاده شد. در این پژوهش از ضریب همسبتگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه از طریق نرم افزار Spss-19 برای تحلیل داده ها استفاده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده، تفکر وجودی انتقادی، تولید معنای شخصی، بسط حالت هوشیاری و آگاهی متعالی به ترتیب توانستند 17%، 6%، 18% و 13% از تغییرات تاب آوری را تبیین نمایند. همچنین نتایج نشان داد مؤلفه های پذیرش، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد برنامه ریزی و ارزیابی مجدد توانستند به میزان 24%، 15%، 20% و 12% از تغییرات تاب آوری با را به صورت مثبت و معنادار پیش بینی نمایند و فاجعه انگاری 11% به صورت منفی و معنادار قادر به پیش بینی تاب آوری در زنان سرپرست خانوار است و در انتها بر اساس نتایج به دست آمده هوش معنوی توانست 22% تاب آوری در زنان سرپرست خانوار را پیش بینی نماید. همچنین تنظیم شناختی هیجانی نیز 37% از تاب آوری زنان سرپرست خانوار را پیش بینی نمود. بنابراین هوش معنوی و تنظیم شناختی هیجان بر تاب آوری نقش پیش بینی کنندگی دارد و با ارتقاء آن ها می توان سطح تاب آوری را در زنان سرپرست خانوار بالا برد.
۳.

اثربخشی آموزش مهارت های جنسی بر رضایت جنسی و نشخوار فکری زوجین متأهل مراجعه کننده به خانه های سلامت

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رضایت جنسی نشخوار فکری آموزش مهارت های جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۵
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های جنسی بر رضایت جنسی و نشخوار فکری زوجین متأهل مراجعه کننده به خانه های سلامت انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه زوجین مراجعه کننده به خانه های سلامت در شهر تهران در سه ماهه دوم سال 1403، تشکیل دادند که از بین آن ها، 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش با استفاده از آموزش مهارت های جنسی، 8 جلسه 60-90 دقیقه ای تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. ابزارهای مورداستفاده در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه رضایت جنسی (هادسون، 1981) و نشخوار فکری (نولن هوکسما و مارو، 1991) بودند. تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) انجام گرفت. نتایج نشان داد آموزش مهارت های جنسی بر رضایت جنسی در زوجین متأهل اثربخش است (05/0>P). همچنین نتایج نشان داد آموزش مهارت های جنسی بر نشخوار فکری در زوجین متأهل اثربخش است (05/0>P). بنابراین این یافته ها می توانند به عنوان مبنایی برای طراحی برنامه های آموزشی و مداخلات روان شناختی در جهت بهبود کیفیت روابط زناشویی و سلامت روانی زوجین متأهل مورداستفاده قرار گیرند.
۴.

اثربخشی مداخله مبتنی بر رویکرد هیجان مدار بر صمیمیت زناشویی و تصویر بدنی زنان دارای تجربه آزاردیدگی در کودکی: یک مطالعه مقدماتی

کلیدواژه‌ها: مداخله مبتنی بر هیجان تصویر بدنی صمیمیت زناشویی زنان دارای تجربه آسیب دیدگی در کودکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۱۲
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله مبتنی بر رویکرد هیجان مدار بر صمیمیت زناشویی و تصویر بدنی زنان دارای تجربه آزاردیدگی در کودکی بود. در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه با شرکت کنندگان استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان دارای تجربه سوءاستفاده جنسی در دوران کودکی ساکن شهر کرج در سال ١٤٠٣ بودند که با روش نمونه گیری هدفمند، سه زن دارای تجربه سوءاستفاده جنسی در دوران کودکی به صورت در دسترس بر اساس ملاک های ورود به پژوهش انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت پلکانی هرکدام بافاصله یک هفته بعد از اجرای خط پایه وارد طرح پژوهشی شدند و طی 8 جلسه مداخله مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار سنجش پژوهش حاضر پرسشنامه های تصویر بدنی و پرسشنامه صمیمیت زوجین بودند. یافته های پژوهش بر اساس تحلیل دیداری و شاخص های آمار توصیفی و طراز و روند و تغییرپذیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که درمان های مبتنی بر هیجان بر بهبود شاخص تصویر بدنی (با 8/15% برای آزمودنی اول، 3/18% برای آزمودنی دوم و 3/10% برای آزمودنی سوم) و شاخص صمیمیت زناشویی برای هر سه آزمودنی (با 6/15% برای آزمودنی اول، 7/37% برای آزمودنی دوم و 6/18سوم) اثربخش بوده است. یافته های این پژوهش کارایی درمان های مبتنی بر هیجان را بر تصویر بدنی و صمیمیت زناشویی زنان دارای تجربه آسیب دیدگی در کودکی نشان می دهد. بنابراین پیشنهاد می شود روانشناسان و درمان گران خانواده ازاین روش جهت بهبود مشکلات تصویر بدنی و صمیمیت زناشویی زنان دارای تجربه آسیب دیدگی در کودکی استفاده نمایند.
۵.

پیش بینی مطلوبیت اجتماعی و احساس امنیت و لذت اجتماعی بر اساس سبک های فرزند پروری ادراک شده در فرزندان ازدواج مجدد و مقایسه آن با گروه عادی

کلیدواژه‌ها: مطلوبیت اجتماعی احساس امنیت اجتماعی سبک های فرزند پروری ادراک شده فرزندان ازدواج مجدد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۷
پژوهش حاضر، باهدف پیش بینی مطلوبیت اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی بر اساس سبک های فرزند پروری ادراک شده در فرزندان ازدواج مجدد و مقایسه آن با گروه عادی بود. روش پژوهش پیش بین _ مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دبیرستانی پایه های دهم، یازدهم، دوازدهم شهرستان شهرضا در سال تحصیلی 1401- 1402بود. نمونه پژوهش شامل106 دانش آموز، 53 نفر دانش آموز" فرزندان ازدواج مجدد" و 53 نفر" دانش آموز عادی" بود که به صورت نمونه گیری تصادفی، خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه های؛ مطلوبیت اجتماعی کروان و مارلو (SAS) پرسشنامه احساس امنیت اجتماعی گیلبرت و همکاران (SSPS) و پرسشنامه سبک های فرزند پروری ادراک شده بامریند استفاده شد. داده های با نرم افزارspss25 در قالب آزمون توصیفی ( میانگین و انحراف معیار) و استنباط آماری(تی دو نمونه مستقل و تحلیل واریانس و رگرسیون) تجزیه وتحلیل شدند. نتایج نشان داد سبک های فرزند پروری ادراک شده در فرزندان ازدواج مجدد و عادی با متغیر مطلوبیت اجتماعی، رابطه معنادار دارد ولی تفاوت معنادار بین دو گروه وجود ندارد. همچنین سبک های فرزند پروری ادراک شده در فرزندان ازدواج مجدد و عادی با متغیر احساس امنیت اجتماعی، رابطه معنادار ندارد و تفاوت معنادار بین دو گروه وجود ندارد. به بیانی واضح تر سبک فرزند پروری ارتباطی به ازدواج مجدد و عادی ندارد، فرزندان ازدواج مجدد و عادی از مطلوبیت اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی یکسانی در خانه و جامعه برخوردار هستند، همچنین سبک های فرزند پروری ادراک شده در پیش بینی مطلوبیت اجتماعی نقش دارد ( 001/0> p) ولی در پیش بینی احساس امنیت اجتماعی نقش ندارد( p>./136). نتایج حاصل از پژوهش حاضر می تواند مبنای طراحی برنامه های آموزشی و درمانی باشد که اجرایی شدن آن بر روی زوجینی که ازدواج مجدد کرده اند، خواهد توانست زمینه را برای تقویت مطلوبیت اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در فرزندانشان را فراهم کند.
۶.

رابطه راهبردهای مقابله ای و سبک های دفاعی با بروز اضطراب مرگ در دوران همه گیری کرونا در دانشجویان

کلیدواژه‌ها: اضطراب مرگ سبک های دفاعی راهبردهای مقابله ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱ تعداد دانلود : ۱۳
هدف از پژوهش حاضر، تعیین رابطه راهبردهای مقابله ای و سبک های دفاعی با اضطراب مرگ در دوران پاندمی کووید-19 در دانشجویان بود. روش تحقیق از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کرج در سال تحصیلی 1401-1400 بود. نمونه پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و حجم نمونه با استفاده از فرمول فیدل و تاباچنیک 290 نفر محاسبه گردید.که با توجه به احتمال حذف برخی از آزمودنی ها به دلیل پیش پردازش دادها تعداد 320 پرسشنامه توزیع و بعد از پیش پردازش تعداد 20 نمونه حذف و درنهایت 300 آزمودنی موردبررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش شامل سه پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1985)، سبک های دفاعی اندروز و همکاران (1993) و پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر (1970) بود. فرضیات تحقیق با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون موردبررسی قرار گرفتند. بررسی نتایج همبستگی نشان داد بین بین سبک مقابله ای مسئله مدار و مکانیزم های دفاعی رشد یافته با اضطراب مرگ دانشجویان همبستگی منفی و بین سبک مقابله ای هیجان مدار و مکانیزم های دفاعی رشد نایافته با اضطراب مرگ دانشجویان همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد (pv<0/01). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد 39 درصد تغییرات اضطراب مرگ دانشجویان توسط راهبردهای مقابله ای و سبک های دفاعی تبیین گردید و با توجه به نتایج ماتریس ضرایب رگرسیونی بین اضطراب مرگ با راهبردهای مسئله محور و مکانیزم های دفاعی رشد یافته با بتای منفی و ضرایب (216/0-) و (255/0-) و با راهبردهای هیجان محور با بتای مثبت و ضریب (467/0) رابطه وجود داشت (pv<0/01). این یافته ها اهمیت توجه به راهبردهای مقابله ای و سبک های دفاعی در کاهش اضطراب مرگ را در شرایط بحرانی نظیر پاندمی کرونا تأکید می کنند و می توانند به طراحی مداخلات روان شناختی برای دانشجویان کمک کنند.
۷.

بررسی نقش واسطه ای نیازهای بنیادین روان شناختی در ارتباط بین سرمایه های روان شناختی و بهزیستی تحصیلی دانش آموزان

کلیدواژه‌ها: نیازهای بنیادین روان شناختی سرمایه های روان شناختی بهزیستی تحصیلی دانش آموزان مدل یابی معادلات ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۶
هدف این مطالعه بررسی نقش واسطه ای نیازهای بنیادین روان شناختی در ارتباط بین سرمایه های روان شناختی و بهزیستی تحصیلی دانش آموزان بود. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازنظر روش شناسی نیز توصیفی-هم بستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه موردمطالعه را دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهر تهران تشکیل می دادند که تعداد 330 نفر از آن ها به روش در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های بهزیستی تحصیلی تومینین-سوینی و همکاران (2012)؛ سرمایه روان شناختی لوتانز (2007) و نیازهای بنیادین روان شناختی دسی و رایان (2000) استفاده شد. داده های گردآوری شده در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون، معادلات ساختاری و بوت استرپینگ) به کمک نرم افزارهای Spss-27 و Amos-24 مورد تفسیر قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که مدل مفهومی پژوهش از برازندگی مطلوبی برخوردار بوده و سرمایه های روان شناختی و نیازهای بنیادین روان شناختی بر بهزیستی تحصیلی اثر مستقیم قابل توجهی دارند. هم چنین سرمایه های روان شناختی به صورت غیرمستقیم و از طریق میانجی گری نیازهای بنیادین روان شناختی نیز بر بهزیستی تحصیلی دانش آموزان اثرگذار هستند. با توجه به نتایج این پژوهش می توان با برگزاری کارگاه ها و کلاس های آموزشی، نسبت به ارتقای سطح سرمایه های روان شناختی و ارضای نیازهای اساسی دانش آموزان اقدام نمود و از این طریق بر عملکرد و بهزیستی تحصیلی آن ها اثر گذاشت.
۸.

رابطه تعارض با والدین و اعتیاد به اینترنت در نوجوان: نقش تعدیل کننده سبک های مقابله و جنسیت

کلیدواژه‌ها: اعتیاد به اینترنت تعارض با والدین سبک های مقابله جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۹
پیش زمینه و هدف: اعتیاد به اینترنت یک نگرانی فزاینده در میان نوجوانان است که پیامدهای منفی بالقوه ای برای عملکرد تحصیلی، رشد اجتماعی و سلامت روان به دنبال دارد. پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه تعارض با والدین با اعتیاد به اینترنت با نقش تعدیل کنندگی سبک های مقابله و جنسیت انجام در نوجوانان شهرستان کاشان صورت گرفت. مواد و روش کار: روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول و دوم شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1400-1401 بودند که از این میان، تعداد 400 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1996)، راهبردهای تعارض اشتراوس (1979)، شاخص استراتژی مقابله امیر خان (1990) استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از روش رگرسیون سلسله مراتبی انجام شد و نتایج نشان داد که تعارض با والدین، به طور مستقیم 40/0 اعتیاد به اینترنت را پیش بینی می کند. هم چنین نقش تعدیل کنندگی سبک های مقابله ای، هر سه سبک حمایت اجتماعی، حل مسئله و اجتناب تائید شد. اما در خصوص نقش تعدیل کنندگی متغیر جنسیت، نتایج نشان داد رابطه بین تعارض با والدین با استفاده مفرط از اینترنت در بین نوجوانان دختر و پسر، تفاوت معناداری ندارد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج فوق، لازم است جهت آشنایی والدین و فرزندان با تفاوت های نسلی، نوع برخورد سازنده با یکدیگر، ایجاد و حفظ رابطه مثبت در بین اعضای خانواده و همچنین فرهنگ استفاده صحیح و مناسب از اینترنت، برنامه هایی مناسب طراحی و اجرا شود.
۹.

اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر عدم تحمل ابهام، ناگویی خلقی و اضطراب در افراد مبتلابه سو مصرف مواد مخدر

کلیدواژه‌ها: سو مصرف مواد درمان شناختی رفتاری عدم تحمل ابهام ناگویی خلقی اضطراب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۱۰
پیش زمینه و هدف: سو مصرف مواد یک بیماری جسمی، روانی و اجتماعی است که باعث تغییر در عملکرد طبیعی مغز می شود و زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر عدم تحمل ابهام، ناگویی خلقی و اضطراب در افراد مبتلا سو مصرف مواد مخدر انجام شد. مواد و روش ها: روش پژوهش نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود که همراه با یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه افرادی بود که در سال 1402 به مرکز ترک اعتیاد سلامت شهرستان جهرم مراجعه کرده و درحال درمان بودند. تعداد 40 نفر به عنوان نمونه از این جامعه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش (هر گروه 20 نفر) تقسیم شدند. دو گروه پیش و پس از مداخله به پرسشنامه تحمل ابهام مک لین (MSTAT-II)، پرسشنامه ناگویی خلقی تورنتو (TAS-20) و مقیاس اضطراب لاویبوند (DASS-21) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-21 و آزمون تحلیل کواریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری بر متغیرهای تحمل ابهام (001/0=P)، دشواری در تشخیص احساسات (001/0=P)، جهت گیری خارجی (003/0=P) و اضطراب (001/0=P)، در مرحله پس آزمون تأثیر معنادار دارد. طبق این نتایج درمان شناختی رفتاری به طور معناداری باعث کاهش عدم تحمل ابهام، ناگویی خلقی و اضطراب شرکت کنندگان گروه آزمایش شد (001/0< p). نتیجه گیری: بنابراین می توان از روش درمان شناختی رفتاری در جهت کاهش اختلالات روان شناختی و درنتیجه افزایش سلامت روان شناختی افراد دچار سو مصرف مواد بهره برد.
۱۰.

مطالعه اثربخشی درمان خاطره پردازی انسجامی بر کاهش نشانه های اضطراب و افزایش انگیزه شغلی در میان معلمان زن خرید خدمات دوره ابتدایی شهرستان خمینی شهر

کلیدواژه‌ها: معلم خرید خدمات اضطراب انگیزه شغلی خاطره پردازی انسجامی گروهی خمینی شهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۱۲
در این تحقیق اثربخشی مداخله خاطره پردازی انسجامی به شیوه گروهی روی کاهش سطح اضطراب و افزایش انگیزه شغلی معلمان خرید خدمات شهرستان خمینی شهر بررسی شد. این مداخله درمانی به فرد کمک می کند تا از طریق یادآوری گذشته خود و خاطرات ارزشمندی که دارد، احساس ارزش و لیاقت بیشتری را احساس می کند و به احساس انسجام دست می یابد. گروه هدف معلمان خرید خدمات انتخاب شدند چون تجربه محقق و گزارش ها و آمارها نشان می دهد که معلمان خرید خدمات در شرایط کاری استرس زا و بدون امنیت شغلی هستند. ازآنجایی که انجام مداخله درمانی خاطره پردازی انسجامی نیاز به گذر سن و انباشت تجربه دارد. لذا معلمان خرید خدماتی در تحقیق وارد شدند که بالای 35 سال سن داشتند و در پایان سال هایی قرار داشتند که می توانستند استخدام رسمی شوند که سن استخدام طبق قانون 40 سال است. بنابراین، پرسش اصلی تحقیق حاضر آن بود که آیا می توان بر درمان خاطره پردازی انسجامی به عنوان راه حلی برای کاهش نشانگان اضطراب و بالا بردن انگیزه شغلی معلمان خرید خدمات تکیه کرد؟ برای پاسخ به این پرسش نمونه 34 نفری که نمره پرسشنامه اضطراب آن ها بیشتر از 15 نمره به دست آمده بود به شیوه در دسترس و از هر دو دوره اول و دوم ابتدایی انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. برای سنجش اضطراب از پرسش نامه اضطراب بک (1990) و برای سنجش انگیزه شغلی پرسشنامه حبیبی (1377) استفاده شد. پس از برگزاری مداخله درمانی خاطره پردازی انسجامی به شیوه گروهی در قالب یک جلسه معارفه 60 دقیقه ای و شش جلسه درمانی 90 دقیقه ای این نتایج به دست آمد: سطح اضطراب گروه آزمایش از حدود 33 نمره پیش آزمون به حدود 11 نمره پس آزمون تغییر کرد و به سطح اضطراب خفیف رسید. سطح متغیر انگیزه شغلی برای گروه آزمایش پس از آزمون از حدود 49 نمره به حدود 73 نمره تغییر پیدا کرد. با اجرای آزمون مقایسه میانگین برای مشاهدات زوجی برای متغیر اضطراب مشخص شد که مداخله درمانی اجراشده به طور معناداری میانگین اضطراب و انگیزه شغلی را در میان گروه آزمایش تغییر داده است و بنابراین فرض صفر در سطح خطای 01/0 رد شده و نتیجه گرفته می شود که مداخله درمانی خاطره پردازی انسجامی به شیوه گروهی توانسته است میانگین اضطراب را کاهش و میانگین انگیزه شغلی را افزایش دهد.
۱۱.

مقایسه جهت گیری زندگی، حالات خلقی و شادکامی زناشویی در والدین کودکان مبتلابه اختلالات یادگیری خاص و کودکان عادی

کلیدواژه‌ها: اختلالات یادگیری خاص جهت گیری زندگی حالات خلقی شادکامی زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۱۲
پیش زمینه و هدف: اختلالات یادگیری خاص، اختلالات عصبی-شناختی هستند که به طور قابل توجهی بر توانایی های تحصیلی کودکان تأثیر می گذارند که ممکن است جنبه های مختلف زندگی و روان شناختی والدین آن ها را نسبت به والدین کودکان عادی تحت تأثیر قرار دهد. ازاین رو پژوهش حاضر باهدف مقایسه جهت گیری زندگی، حالات خلقی و شادکامی زناشویی در والدین کودکان مبتلابه اختلالات یادگیری خاص و کودکان عادی انجام شد. مواد و روش ها: جامعه آماری پژوهش شامل تمامی والدین دارای کودکان 7 تا 12 سال با اختلالات یادگیری خاص که به مراکز روانشناسی و روان پزشکی در مناطق مختلف شیراز مراجعه کرده بودند و همچنین والدین کودکان عادی همین سن در مقطع دبستان از تمامی نواحی شیراز در سال 1403 بود. از بین والدین کودکان مبتلابه اختلالات یادگیری خاص، 20 زوج و از بین والدین کودکان عادی نیز 20 زوج به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه های جهت گیری زندگی شییر و کارور (1985)، حالات خلقی برومز (2007) و شادکامی زناشویی آزرین و همکاران (۱۹۷۳) بود. داده های به دست آمده به وسیله نرم افزار SPSS.23 و با آزمون واریانس تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در جهت گیری زندگی، حالات خلقی و شادکامی زناشویی دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد. به طوری که خوش بینی، حالات خلقی مثبت و شادکامی زناشویی والدین کودکان مبتلابه اختلالات یادگیری خاص به طور معناداری کمتر از والدین کودکان عادی؛ و بدبینی و حالات خلقی منفی آن ها به طور معناداری بیشتر از والدین کودکان عادی بود (05/0p<). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود کارگاه های آموزشی برای والدین کودکان مبتلابه اختلالات یادگیری خاص باهدف ارتقای جهت گیری زندگی، بهبود حالات خلقی و افزایش شادکامی زناشویی برگزار شود.
۱۲.

مروری بر مطالعات ذهن آگاهی برای روان پریشی از گذشته تا امروز و دستور کار تحقیقات آینده

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی روان پریشی و فرا تحلیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۵
ذهن آگاهی برای تحقیقات روان پریشی در 15 سال گذشته به طور تصاعدی رشد کرده است. در این مقاله، مروری کوتاه بر ذهن آگاهی برای روان پریشی ارائه می شود و پس ازآن خلاصه ای از یافته های حاصل از جستجوی سیستماتیک متاآنالیزهای 2013 تا فوریه 2023 ارائه می شود. موضوعات فعلی در این زمینه موردبحث قرارگرفته و دستور کار تحقیقاتی آینده ارائه می شود. برای دسترسی به مقالات علمی مرتبط پایگاه های اطلاعاتی برای مقالات لاتین Science Direct, Scopus Pro Google Scholar, ISC, به منظور دست یابی به مقالات انگلیسی و پایگاه استنادی علوم، Magiran, SID, Civilica, ,Irandoc, Noormagz و نشریات علمی پژوهشی دانشگاه تهران به منظور دست یابی به مقالات فارسی جست وجو شدند. بیست متاآنالیز منتشرشده بین سال های 2013 و 2023 شناسایی شد. اندازه اثر گزارش شده بر کاهش علائم روان پریشی از کوچک تا بزرگ در مرورها متغیر بود. چهار موضوع کلیدی در این زمینه شناسایی و موردبحث قرارگرفته است - (1) آیا ذهن آگاهی برای روان پریشی بی خطر است؟ (2) آیا تمرین در منزل ضروری و مرتبط با نتایج بالینی است؟ (3) تأثیر تمرین ذهن آگاهی در مقابل بینش های فراشناختی حاصل از تمرین، بر نتایج بالینی چیست؟ (4) آیا مزایا به عملکرد بالینی معمول تبدیل می شود؟ ذهن آگاهی یک مداخله امیدوارکننده است که برای افراد مبتلابه روان پریشی هم ایمن و هم مؤثر است. تحقیقات آینده متمرکز بر ارزیابی مکانیسم های تغییر و پیاده سازی در عملکرد بالینی معمول باید در اولویت قرار گیرد.
۱۳.

اثربخشی رویکرد روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت بر افسردگی افراد مبتلابه اختلالات تجزیه ای

کلیدواژه‌ها: اختلالات تجزیه ای رویکرد روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت (ISTDP) تجارب تجزیه ای پروپرانولول دارونما

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۱۳
پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی و باهدف بررسی اثربخشی رویکرد روان درمانی پویشی فشرده و کوتاه مدت بر افسردگی افراد مبتلابه اختلالات تجزیه ای می باشد که با تجویز پروپرانولول یا دارونما یک بار در هفته به مدت شش هفته متوالی در کاهش علائم MDE بین افراد مبتلابه PTSD با یا بدون علائم تجزیه ای بالا می باشد. برای این کار، یک کارآزمایی بالینی تصادفی سازی شده را روی 66 بزرگ سال با تشخیص طولانی مدت PTSD انجام شد و ماژول SCID PTSD، فهرست چک (PCL-S)، پرسشنامه افسردگی بک II و مقیاس تجربیات تجزیه ای را اندازه گیری شد. بیماران با و بدون تجربه تجزیه پذیری بالا، بهبود قابل توجهی در نمرات PCL-S خود در طی 6 جلسه درمانی داشتند و نمرات PCL-S در تمام بیماران در طول دوره پس از درمان کاهش یافت. بااین حال، هیچ ارتباطی بین وجود یا عدم وجود تجربیات تجزیه ای بالا و هیچ اثر خاص درمان پروپرانولول وجود نداشت. ما همان نتایج را برای علائم اپیزود افسردگی ماژور ((MDE پیدا کردیم. جالب توجه است، بیمارانی که قبل از درمان دارای تجربیات تجزیه ای بالابودند، پس از 6 جلسه درمانی، بهبود بسیار قابل توجهی در امتیازات DES خود نشان دادند و بیماران این بهبود را 3 ماه پس از درمان حفظ کردند. رویکرد روان پویشی فشرده و کوتاه مدت روشی مؤثر برای درمان علائم تجزیه ای در بیماران است و بهبود این علائم تجزیه ای با کاهش شدت افسردگی همراه بود.
۱۴.

بررسی تأثیر آموزش مهارت های کنترل هیجان و کنترل خشم بر آمادگی به اعتیاد در دانش آموزان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: هیجان خواهی احساس خشم سرکوب شده آمادگی اعتیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۸
پیش زمینه و هدف: آمار روزافزون وابستگی به مواد مخدر بخصوص اشاعه آن در بین نوجوانان و دانش آموزان نشان می دهد که نسل جوان و دانش آموز که باید در جهت سازندگی و پیشرفت جامعه مشارکت داشته باشند، در دام اعتیاد به هدر می رود. ازاین رو، لازم است بررسی های وسیع و عمیق در مورد شناسایی عوامل زمینه ساز اعتیاد انجام گیرد، لذا با توجه به این که پیش گیری بهتر از درمان است در پژوهش حاضر هدف آموزش مهارت های کنترل هیجان و کنترل خشم بر آمادگی به اعتیاد در دانش آموزان پرداخته شد. مواد و روش کار: روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش انجام گردید. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر متوسطه دوم ناحیه 2 شهر زاهدان با تعداد 3500 نفر تشکیل دادند که نهایت تعداد 60 دانش آموز به صورت تصادفی ساده در 3 گروه آزمایش با تعداد 45 نفر (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل با تعداد 15 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه های آمادگی به اعتیاد وید و بوچر (۱۹۹۲)، و آزمون هیجان خواهی و پرسشنامه کنترل خشم استفاده گردید. روایی محتوایی پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. داده های حاصل از پرسشنامه ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون لوین و تحلیل کوواریانس از طریق نرم افزارهای SPSS23 صورت گرفت. یافته ها: با توجه به کمتر بودن سطح معناداری از 01/0 می توان نتیجه گرفت واریانس های متغیر آمادگی اعتیاد همگن می باشند. به عبارت دیگر بین متغیر آمادگی اعتیاد موردبررسی در بین دو گروه پیش از آزمون و پس از آزمون موردبررسی تفاوت معناداری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته های به دست آمده از نشان داد که آموزش مهارت های کنترل هیجان و کنترل خشم سرکوب شده بر آمادگی به اعتیاد در دانش آموزان پسر متوسطه دوم زاهدان مؤثر بود.
۱۵.

اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و کیفیت زندگی نوجوانان دارای اعتیاد به اینترنت

کلیدواژه‌ها: درمان ذهن آگاهی کیفت خواب کیفت زندگی اعتیاد به اینترنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۱۴
زمینه و هدف: پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر کیفیت خواب و کیفیت زندگی نوجوانان دارای اعتیاد اینترنت انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل نوجوانان پسر شهر سقز در سال 1403 بود که از طریق روش نمونه گیری در دسترس و بر اساس معیارهای ورود و خروج تعداد 30 نفر وارد مطالعه شده و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه کیفیت خواب پیتزبورگ (1989) و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996) بود. گروه آزمایش تحت درمان ذهن آگاهی ویلیامز وسگال (2003) به مدت 8 جلسه 2 ساعته قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تجزیه وتحلیل داده های آماری با استفاده از روش تحلیل کواریانس تک متغیره و با نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که درمان ذهن آگاهی موجب افزایش نمرات کیفت خواب و کیفت زندگی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه نوجوانان اعتیاد به اینترنت بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش می توان گفت درمان ذهن آگاهی روش مداخله ای مناسبی برای ارتقای کیفیت خواب و کیفیت زندگی نوجوانان اعتیاد به اینترنت است.
۱۶.

اثربخشی آموزش غنی سازی زندگی زناشویی مبتنی بر هیجان بر صمیمیت و رضایت جنسی زوجین کمتر از 5 سال زندگی مشترک

کلیدواژه‌ها: صمیمیت رضایت جنسی غنی سازی زندگی زناشویی رویکرد هیجان مدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۱۴
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش غنی سازی روابط زوجین با رویکرد متمرکز بر هیجان بر صمیمیت و رضایت جنسی زوجین کمتر از 5 سال زندگی مشترک انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل همراه بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زوجین کمتر از 5 سال زندگی مشترک مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1403 بود که با روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 40 نفر انتخاب و به طور تصادفی به یک گروه مداخله به روش آموزش غنی سازی روابط زوجین با رویکرد متمرکز بر هیجان و یک گروه کنترل، تقسیم شدند. جمع آوری داده ها بر اساس پرسشنامه صمیمیت (والکر و تامپسون، 1983) و رضایت جنسی (هادسون، 1981) انجام پذیرفت و از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری برای حذف اثر پیش آزمون با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد روش آموزش متمرکز بر هیجان بر نمرات صمیمیت زوجین کمتر از 5 سال زندگی مشترک تأثیر داشته است. همچنین نتایج نشان داد که روش آموزش غنی سازی روابط زوجین با رویکرد متمرکز بر هیجان باعث افزایش رضایت جنسی زوجین شد. ازاین رو بر اساس یافته های پژوهش می توان گفت که روش آموزش غنی سازی روابط زوجین متمرکز بر رویکرد هیجان مدار، الگویی اثربخش در زوجین است و می تواند به عنوان یکی از روش های درمانی و یا آموزشی در برنامه های زوج درمانی به کاربرده شود.
۱۷.

آزمون مدل علّی سرزندگی تحصیلی دانش آموزان بر اساس ذهن آگاهی و نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی

کلیدواژه‌ها: سرزندگی تحصیلی ذهن آگاهی خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۶
تحقیق حاضر باهدف آزمون مدل علّی سرزندگی تحصیلی دانش آموزان بر اساس ذهن آگاهی و نقش واسطه ای خودکارآمدی تحصیلی انجام شد. این مطالعه ازنظر روش شناسی توصیفی همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تمام دانش آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهرستان رشت در سال تحصیلی 1403-1402 بودند که از بین آن ها تعداد 330 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری (1391)؛ ذهن آگاهی بائر و همکاران (2006) و مقیاس خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999) بود. برای توصیف یافته ها از میانگین و انحراف استاندارد و برای استنباط اطلاعات نیز از آزمون های هم بستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای SPSS-27 و AMOS-24 استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که این مدل پژوهشی از برازش مطلوبی برخوردار بوده و ذهن آگاهی علاوه بر اثر مستقیم، از طریق میانجی گری خودکارآمدی تحصیلی اثر غیرمستقیمی را نیز بر سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دارد. از این نتایج می توان برای طراحی مداخلاتی باهدف بهبود کیفیت زندگی تحصیلی دانش آموزان استفاده نمود.
۱۸.

تعیین مدل علی ذهنیت های طرح واره ای بر اساس هوش هیجانی و سبک های ابراز هیجان با میانجیگری تفکر استراتژیک در کارمندان بانک ها

کلیدواژه‌ها: ذهنیت های طرح واره هوش هیجانی سبک های ابراز هیجان تفکر استراتژیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۹
پیش زمینه و هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین مدل علی ذهنیت های طرح واره ای بر اساس هوش هیجانی و سبک های ابراز هیجان با میانجیگری تفکر استراتژیک در کارمندان بانک ها بود. مواد و روش کار: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، توصیفی از نوع همبستگی (رابطه ای) بود. جامعه شامل کارمندان مرد 30 الی 45 ساله بانک های منطقه 1 شهر تهران بود که از میان آن ها 250 نفر به عنوان نمونه به صورت در دسترس انتخاب شده و پرسشنامه های ابراز گری هیجانی کینگ و امونز (1990)، هوش هیجانی برادبری و گریوز (2004)، تفکر استراتژیک گلمن (2007) و ذهنیت های طرح واره ای لابستل و همکاران (2010) را تکمیل نمودند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مدل برای اندازه گیری متغیرهای پنهان از کفایت و برازش لازم نسبی برخوردار است. علاوه بر این تفکر استراتژیک و ذهنیت های طرح واره های دارای تناسب پیش بینی متوسط و قوی می باشند. همچنین 1/61 درصد از تغییرات متغیر تفکر استراتژیک توسط هوش هیجانی و سبک های ابزار هیجان و 4/70 درصد از تغییرات ذهنیت های طرح واره ای توسط هوش هیجانی، سبک های ابزار هیجانی و تفکر استراتژیک تبیین می شود. بحث و نتیجه گیری: با تکیه بر ساختار تفکر استراتژیک و آموزش پذیر بودن آن؛ دخالت دادن این نوع تفکر می تواند مسیر رابطه ی بین ذهنیت های طرح واره ای باهوش هیجانی و سبک های ابراز هیجان را بازتعریف نماید.
۱۹.

اثربخشی آموزش گروه درمانی شناختی – رفتاری بر تغییر سبک های دل بستگی و صمیمیت زناشویی مادران کودکان دبستانی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گروه درمانی شناختی – رفتاری سبک های دل بستگی صمیمیت زناشویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۸
در این پژوهش اثربخشی آموزش گروه درمانی شناختی – رفتاری بر تغییر سبک های دل بستگی و صمیمیت زناشویی مادران کودکان دبستانی شهر تهران موردبررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مادران دانش آموزان مدارس دولتی مقطع دبستان منطقه 3 شهر تهران که در سال 1393-94 بود. حجم نمونه شامل 30 نفر از این جامعه بود، که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب گردید. و افراد به طور گمارش تصادفی به دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه تقسیم شد. برای سبک های دل بستگی و صمیمیت زناشویی، به ترتیب پرسشنامه هازن شیور برای دل بستگی و پرسشنامه الکسیس جی. واکر و لیندا تامپسون برای مقیاس صمیمیت به کاربرده شد. طرح پژوهش از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه است که پس ازآنتخاب گروه آزمایش و گواه، مداخله آزمایشی (آموزش گروه درمانی شناختی – رفتاری) بر روی گروه آزمایش به مدت 10 جلسه ی 70 دقیقه ای و یک جلسه در هفته اجرا گردید، و پس از اتمام برنامه ی آموزشی از هر 2 گروه پس آزمون به عمل آمد. به منظور تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده علاوه بر آمار توصیفی از آمار استنباطی تحلیل کوواریانس یک راهه استفاده شد و یافته های به دست آمده نشان داد که آموزش گروه درمانی شناختی – رفتاری باعث بهبود سبک های دل بستگی و صمیمیت زناشویی گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شده است. و نتیجه می گیریم که این آموزش ها می تواند بر بهبود سبک های دل بستگی و صمیمیت زناشویی مؤثر باشد.

آرشیو

آرشیو شماره‌ها:
۲۳