درخت حوزه‌های تخصصی

امروزه از جهانی شدن در بسیاری از حوزه های گوناگون علمی بحث شده و گرایش های مختلفی نسبت به این پدیده وجود دارد. فرض بنیادی این پژوهش این بوده است که چگونگی اثرگذاری جهانی-شدن به زمینه های اجتماعی- فرهنگی هر جامعه وابسته است. این پژوهش، با تکیه بر برخی استدلال های نظری، به ویژه دیدگاه های استوارت هال و آنتونی گیدنز و همچنین نتایج داده های مصاحبه با دانشجویان دانشگاه تهران، نشان می دهد که جهانی شدن به معنای غربی شدن نیست. در این پژوهش، ۳۰ دانشجو از ۱۴ دانشکدة دانشگاه تهران به طور تصادفی جهت انجام مصاحبه انتخاب شده اند. هدف اساسی این پژوهش بررسی رابطة بین استفاده از اینترنت به عنوان یکی از ابزارهای مهم جهانی شدن و هویّت فرهنگی دانشجویان دانشگاه تهران بوده است. به طور کلّی، در این پژوهش ملاحظه شد که در حوزه های مختلف زندگی برای دانشجویان خانواده و دین جایگاه مهمّی دارند. از نظر آن ها، تعلّق به قومیّت و ملّیّت و گرایش به جهانی شدن منافاتی با هم ندارند. همچنین معتقدند که زنده نگه داشتن نام و یاد شخصیّت ها و مفاخر ملّی به خاطر کارکردهایی که برای جامعه دارد، ضروری است. بیش تر آن ها معتقدند که نه تنها اینترنت باعث ایجاد اختلال در روابط اجتماعی شان نشده است، بلکه توانسته اند به طور چشم گیری از داده های گوناگون اینترنت در حوزه های علمی، اجتماعی و فرهنگی استفاده کنند و نهایتاً این که آن ها تبادل بین فرهنگی و ارتباطات های جهانی را لازمة پویایی، پیشرفت و توسعة هر جامعه به شمار می آورند.

پژوهش حاضر به منظوردستیابی به اطلاعاتی از میزان و چگونگی استفاده دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان از اینترنت انجام می شود. در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران ، تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان ، به روش نمونه گیری تصادفی بر اساس متغیرهای جنس و مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی انتخاب شده اند . جمعیت مورد نظر ما در این پژوهش تمامی دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه های شهر اصفهان است. نتایج بدست آمده حاکی از این مطلب بود که استفاده روز افزون از اینترنت در دانشجویان به تدریج وابستگی هایی در آنان به وجود خواهد آورد. ضمناً بین جنس، مقطع تحصیلی و استفاده از اینترنت رابطه وجود دارد در حالی که بین رشته تحصیلی و نوع نظر و استفاده از اینترنت رابطه ای وجود در نهایت نتیجه گرفته شد که میزان استفاده دانشجویان پسر از سایت های غیر اخلاقی ، همسریابی ، سیاسی ، بیش از دانشجویان دختر، ولی میزان استفاده دانشجویان دختر، از سایت های دوست یابی و سرگرمی بیش از دانشجویان پسر است.

شبکه های اجتماعی مجموعه ای از روابط اجتماعی هستند، که اعتماد یکی از ویژگی های مهم آن روابط محسوب می-شود. بی اعتمادی زمینه ساز عدم همکاری و بی نظمی در جامعه می گردد. از اینرو هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر اعتماد و خوشنامی در شبکه های اجتماعی به وسیله داده کاوی می باشد. تولید و فرسایش اعتماد در ساختارهای شبکه های اجتماعی را می توان به وفور یافت. از آنجایی که تعامل های اجتماعی درون روابط اجتماعی رخ می دهند، چگونگی انتخاب طرف تعامل می تواند بر شکل گیری اعتماد تأثیرگذار باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 200 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد الکترونیکی که بین آنها پرسشنامه توزیع شده است، می باشد. این پرسشنامه برگرفته از مدل مایر و همکاران (1995) و میشرا (1996) می باشد. و از پرسشنامه اعتماد در فضای ارتباطی مجازی اُسورا و همکاران(2007) تهیه شده است. پس از تهیه، پرسشنامه در اختیار جامعه آماری قرار گرفته شد و پس از جمع آوری اطلاعات وارد برنامه کلمنتاین شده و در ادامه نتایج استخراج گردید.

با گسترش فن آوری های ارتباطی پیشرفته فرصت ها و تهدیدهای آنها بیش از پیش متوجه جوامع بشری شده است. بررسی تلفن همراه و امکانات جانبی آن مبین اثرگذاری درخور تأمل این فن آوری در زندگی انسان ها و خاصه جوانان است. برای شناخت چگونگی بهره گیری جوانان از تلفن همراه و امکانات جانبی آن، پس از شاخص سازی های لازم در زمینة تحلیل محتوای پیامک ها، تصاویر گالری عکس و کلیپ های دانشجویان دانشگاه خوارزمی، دوهزار نمونه از موارد مزبور از دانشجویان دختر و پسر دردسترس گردآوری و تحلیل محتوا شد. نتایج تحلیل محتوا حکایت از آن دارد که دو مقولة هرزه نگاری و ارضای هیجان جویی دانشجویان، در صدر کاربری تلفن همراه قرار دارد که این مسئله اولاً یادآور ضرورت بسترسازی فرهنگی برای کاربری تلفن همراه و ثانیاً مبین ضرورت پاسخ به نیازهای اولیة آنان در جامعه است.

این مقاله به دنبال تبیین هرمنوتیکی (بینامتنی) از تاثیر بازنمایی های رسانه ای در دگرگونی های فضایی است بنابراین هستی های فضایی نوینی را می کاود که به نوعی مدلول این ارتباط است. در دوران پسامدرن، رسانه ها در واقع کنشگران اصلی در هویت بخشی و تفسیر موضوعات محیطی هستند و با توجه به تکثر هویت ها و چندگانگی تجربه فضایی ما با دیکته های فضایی که ریشه در انگاره های مطلق گرایانه و اقلیدسی از فضا دارند زندگی نمی کنیم. عرصه های غیرقابل کنترل رسانه ها، آشفتگی و کثرت معانی و ایماژها در هنر معاصر و خیالپردازی های ظریف و شاعرانه ، حاد واقعی و شکل گیری جامعه مصرفی انبوه و بحران نشانه ها همه منتج از تبلیغات و بازنمودهای رسانه ای است که به نوعی به بحران بازنمایی نشانه شناختی در شهر معاصر منجر شده است. مقاله همچنین از منظر هستی شناسی هایدگر به گشتل تکنولوژی، پگاه فضایی – مکانی ناشی از آن در شهر را می کاود بنابراین معطوف به کارکرد و چگونگی گفتمان تکنولوژی و فضا نیست بلکه ناظر بر چیستی این گفتمان است.

جایگاه تلویزیون که تا پیش از این بیشترین سهم را در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان داشت، حالا با تحولات سریع حوزه رسانه های نوین به جد در معرض تهدید است. هدف اصلی مقاله حاضر شناسایی راهکارهایی برای استفاده از ظرفیت های پهن باند در ارتقای جایگاه تلویزیون در سبد مصرف رسانه ای مخاطبان است. برای شناسایی این راهکارها با استفاده از روش دلفی کلاسیک به خبرگان حوزه علوم ارتباطات و متخصصانی که در زمینه رسانه های بر بستر پهن باند خبرگی نظری و یا تجربی داشتند، رجوع شد. 21 نفر از ایشان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش دلفی در سه دور اجرا شد که در مرحله اول از طریق روش مصاحبه عمیق و در مراحل بعدی به کمک پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات مورد نیاز گردآوری شد. نهایتاً اعضای پنل دلفی درباره 21 راهکار که در 5 بخش «محتوایی»، «مدیریتی»، «تکنیکی»، «خط مشی گذاری» و «تجاری- اقتصادی» طبقه بندی شده بودند، به اجماع نظر رسیدند. از مهم ترین راهکارهای محتوایی شناسایی شده می توان به «تولید محتوای مختص فضای مجازی» و «تغییر در مدل خبررسانی»؛ از مهم ترین راهکارهای مدیریتی به «مخاطب شناسی بستر پهن باند» و «ارتقای سطح سواد رسانه ای کاربران»؛ از مهم ترین راهکارهای تکنیکی به «تحول در حوزه آرشیو» و «استفاده از ظرفیت بازخوردگیری برای واکاوی ویژگی های کاربران»؛ از مهم ترین راهکارهای خط مشی گذاری به «تنظیم مقررات روشن» و «تعامل بازیگران حوزه پخش فراگیر صوت و تصویر در فضای مجازی» و از مهم ترین راهکارهای تجاری- اقتصادی به «خلق ارزش افزوده برای فروش محصولات بیشتر» و «ایجاد بستر مناسب برای فروش محصولات» اشاره کرد.

هدف این پژوهش، سنجش و تبیین رابطه بین سرمایه اجتماعی کاربران در شبکه اجتماعی فیس بوک و مشارکت سیاسی آن ها در دنیای واقعی است. بدین منظور، از نظریه سرمایه اجتماعی رابرت پوتنام و نظریه مشارکت سیاسی مایکل راش به عنوان سنتزی نظری استفاده شده است. شبکه اجتماعی فیس بوک به دلیل داشتن کاربران بسیار، به عنوان میدان پژوهش و واحد تحلیل انتخاب شده و دانشجویان ایرانی، به روش پیمایش آنلاین مطالعه شده اند. در این پژوهش، ابتدا به روش نمونه گیری وارونه و به کارگیری فرمول نمونه گیری منعطف- که ویژه پیمایش های آنلاین است- حجم نمونه 669 نفر محاسبه شد. سه ماه پس از طراحی و انتشار پرسشنامه در درایو گوگل، حجم نمونه به 674 نفر افزایش یافت. براساس نتایج، افزایش سرمایه اجتماعی کاربران در فیس بوک، موجب افزایش مشارکت سیاسی آن ها در جهان واقعی می شود. همچنین از میان شاخص های سرمایه اجتماعی، باز یا بسته بودن شبکه دوستان، باز یا بسته بودن شبکه های گروه ها و صفحه ها، تراکم شبکه و شرایط دستیابی به منابع، چهار شاخص تبیین کننده مشارکت سیاسی کاربران هستند.