اعظم شاهبداغی

مقدمه: نظام های رتبه بندی بین المللی دانشگاهی، دانشگاه ها را از سرتاسر دنیا در حوزه های مختلف رتبه بندی می کند و عوامل موثر بر حضور دانشگاه ها در این رتبه بندی ها دارای اهمیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت حضور کشورها در نظام رتبه بندی دانشگاهی شانگهای در حوزه های پزشکی و علوم وابسته (با تاکید بر ایران) و رابطه آن با میزان هزینه کرد تحقیق و توسعه انجام شد. روش ها: در این پژوهش توصیفی- همبستگی، جامعه آماری شامل تمام دانشگاه هایی است که در حوزه پزشکی و علوم وابسته در نظام رتبه بندی شانگهای حضور دارند. اطلاعات دانشگاه ها و کشورهای متبوع آنها از وب سایت نظام رتبه بندی شانگهای و داده های هزینه کرد تحقیق و توسعه کشورها از سایت سازمان توسعه و همکاری اقتصادی جمع آوری و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: رتبه بندی شانگهای در حوزه های پزشکی و علوم وابسته شامل شش زیرحوزه است. 83 کشور با 867 دانشگاه در این نظام حضور دارند. کشورهای آمریکا، چین و انگلستان بیشترین تعداد دانشگاه ها را به خود اختصاص داده اند. از ایران تنها 13 دانشگاه در این حوزه ها در این رتبه بندی حضور دارد. آزمون همبستگی، نشان دهنده ارتباط مثبت و معنی داری بین حضور دانشگاه ها در این رتبه بندی و هزینه کرد تحقیق و توسعه کشورهای متبوع آنها است (0/0001> p-value) . نتیجه گیری: برای دستیابی به جایگاه برتر در نظام رتبه بندی بین المللی شانگهای، ایران و سایرکشورها نیازمند برنامه ریزی و اختصاص درصد بیشتری از هزینه های خود به تحقیق و توسعه هستند.

مقدمه: در چند سال اخیر مجلات علمی- پژوهشی علوم پزشکی کشور ایران از نظر تعداد، روند رو به رشدی داشته است. این مجلات برای نمایه شدن در نمایه نامه های بین المللی، لازم است معیارهای مورد انتظار را رعایت کنند. این پژوهش با هدف تعیین میزان انطباق مجلات علوم پزشکی کشور ایران با معیارهای نمایه سازی وب آو ساینس انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی با رویکرد کتابسنجی است. جامعه مورد پژوهش را 307 مجله علمی - پژوهشی مصوب وزارت بهداشت تشکیل دادند که در وب آو ساینس نمایه نشده بودند. ابزار گردآوری داده ها سیاهه کنترل مستخرج از پایگاه وب آو ساینس بود. داده ها پس از گردآوری و ورود به رایانه توسط نرم افزار آماری SPSS20 و به کمک روش های آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: کمترین مجموع امتیازات کسب شده مجلات مورد بررسی، امتیاز شش و بیشترین مجموع امتیازات کسب شده، امتیاز 15 است. بیشترین فراوانی مجلات (2/20درصد) دارای امتیاز کسب شده ده بوده اند. میانگین امتیازات کسب شده در مجلات مورد بررسی از نظر رعایت معیارهای وب آو ساینس 5/11 و میزان تطابق کلی وضعیت ساختاری مجلات علوم پزشکی منتشر شده درکشور ایران با شاخص های ساختاری نمایه نامه وب آو ساینس، 9/71 درصد محاسبه گردید. نتیجه گیری: مجلات منتشر شده در کشور ایران از نظر رعایت اکثر شاخص های ساختاری وب آو ساینس در سطح رضایت بخشی قرار دارند، اما از نظر معیارهای پیروی از بیانیه های بین المللی ویراستاری، میزان رعایت تنوع بین المللی نویسندگان مقالات، ذکر کد شناساگر اشیای دیجیتال و ذکر کد شناساگر اقلام ناشر در سطح مطلوبی قرار ندارد. رعایت کامل این معیارها توسط مجلات می تواند موجب افزایش شانس نمایه شدن آنها در وب آو ساینس گردد.

استناد در نوشته های علمی عمری طولانی دارد ولی امروزه خود یکی از شاخص های مهم برای سنجش پیوند میان آثار اثر گذاری ها و نیز ارزشگذاری هایی است که نفس استناد به آثار دیگران پدید آورده است امروزه رویه های متفاوت و رویکرد های گوناگون د رعرصه استناد پدید آمدهکه منجر به قواعد شناخته شده بین المللی گردیده است به دلیل ارزشی بودن کار استناد این امر گرفتار آفت ها و آسیب های گوناگونی نیز شده است که گاه رفع آنها با دشواری روبه روست مقاله حاضر با مروری کلی بر رویه ها روند ها و نیز دام هایی که در این مسیر قرار دارد راهکارهایی را نیز عرضه کرده است.

در این پژوهش وضعیت استناد در نشرپات معنبر فارسی دانشگاه نهران که نا یایان گردآوری داده های پژوهش (پایان فروردین 82) حداقل یک شماره های مربوط به سال 1380 آنها انشار یافته، مورد مطالعه قرارگرفته است. یافته ها بیانگر آن است که 90، درصد نشربات مورد بررسی پیروی ازشیوه استناد شناخته شده ای را توصیه کرده اند یا در راهنمای نگارش خود حداقل. یک قاعده در زمینهء استناد در متن،- ساختار مآخذ، با نظم منابع در فهرست مآخد ارائه کرد. اند. نزدیک په 39 درصد دستورالعمل های استناد تدوینی نشریات مورد بررسی مبتنی بر شیوه های استناد معیار برون متنی هستند که درصد 33 در صد متعلق به شبوه های معیار ان. ال. ام. و ونکوور است. شیوه های معیار 61 درصد از دستورالعمل های استناد تدوینی نشریات نیز، درگروه شیوه هایء معیار درونی متنی (شیوه های هاروارد! و ای. پی ای) قرار دارند. بررسی میزاق پیروی مقالات از دستورالعمل های استناد تدوینی نشریات نیز بپانگر وضعیت رضایت بخشی است. بررسی مقالات از : دستور العمل- استناد نیز نشان می دهد که شیوه های استناد معیار در نظام استناد مقالاث بر دو نشربه مبننی بر شبوه های استناد درون متنی بوده است.