سمیرا بالاور

دیدگاه مالی رفتاری نشان می دهد که برخی تغییرات در قیمت اوراق بهادار به دلایل احساسی سرمایه گذاران وابسته است. رفتار احساسی منجر به ایجاد بازده در سهام شرکت ها می شود. در نظریه قیمت گذاری دارایی، درک منبع قیمت سهم اهمیت فراوانی دارد؛ بنابراین، بررسی شیوه اثرگذاری احساس سرمایه گذار بر بازده سهام از اهمیت زیادی برخوردار است. باتوجه به اینکه احساس می تواند بر بازده عادی و غیرعادی اثرات متفاوتی داشته باشد، هدف این پژوهش بررسی اثر شوک احساس سرمایه گذار بر بازده عادی و غیرعادی صنعت فرآورده های نفتی در بورس اوراق بهادار است. در این پژوهش، از مدل 6عاملی فاما و فرنچ (2018) برای اندازه گیری بازده غیرعادی و از شاخص قدرت نسبی، خط روان شناسی، حجم معاملات و نرخ تعدیل شده گردش سهام برای سنجش احساس سرمایه گذار استفاده شده است. اطلاعات لازم این پژوهش، برگرفته از 12 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار در صنعت فرآورده های نفتی (1584ماه- شرکت) در بازه زمانی 1399-1389 است. برآورد انجام شده بیانگر آن است که اثر شوک احساس بر بازده عادی بیشتر از بازده غیرعادی است. از سوی دیگر، اثر شوک بازده عادی بر احساس در ابتدا مثبت و پس از یک دوره منفی شده است. همچنین، شوک مثبت به بازده غیرعادی بر احساس سرمایه گذار منفی بوده و پس از پنج دوره به بیشترین مقدار خود رسیده است. پژوهش حاضر در زمینه اثر شوک احساس سرمایه گذار بر بازده عادی و غیرعادی صنعت فرآورده های نفتی است که می تواند به شناسایی تفاوت های رفتاری در سرمایه گذاران کمک کند و درنتیجه به ایجاد استراتژی های سرمایه گذاری مناسب تر منجر شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تحلیل و بررسی مقالات نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس، مرتبط با حوزه مدیریت سود در کشورهای آسیایی بود. روش : این پژوهش مطالعه ای کاربردی است که با روش اسنادی و تکنیک های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش 1465 مقاله نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در حوزه مدیریت سود، در بازه زمانی 1998-2023 بودند. یافته ها: بیشترین روند رشد تولیدات علمی در بازه زمانی 2022-2023 و کمترین روند رشد نیز در بازه زمانی 1998-2014 با کمتر از 100 مدرک تولید شده است. پس از آن در سال های 2015-2023 تولیدات علمی روند مثبتی داشته و از 100 به 337 مدرک افزایش یافته است. بیشترین تولیدات علمی نیز طی سال های 2022-2023 منتشر شده است. هرچند نرخ تولیدات علمی در سال های اولیه پایین بوده است، اما در مجموع خوب بوده است. بیشترین نرخ رشد برای سال 2001 به میزان 0/4 و کمترین نرخ رشد نیز برای سال 2000 به دلیل عدم تولید مدرک به میزان 0/1- به ثبت رسیده است. در مجموع تعداد استنادات تولیدات علمی مربوط به حوزه موضوعی مدیریت سود در پایگاه اسکوپوس طی سال های مورد بررسی، 27002 استناد بوده است که به طور متوسط هر مدرک 59/11 استناد دریافت کرده و بالاترین نرخ تغییر میزان استناد 471 مورد در سال 2010 متعلق به مطالعه ژیان و همکاران (2010) است که با موضوع پشتیبانی از طریق معاملات اشخاص مرتبط انجام شده است. کم ترین میزان استناد 287 مورد بوده و به مقاله مالکیت خصوصی و دولتی و مدیریت درآمد: شواهدی از شرکت های فهرست شده چینی تعلق داشته که توسط دینگ و همکاران (2007) انجام شده است. همچنین از مجموع 6470 نویسنده مرتبط به حوزه مدیریت سود در پایگاه اسکوپوس در سال های 1998-2023، ونگ با 30 سند، صالحی با 23 سند و لی با 22 سند پرکاربردترین نویسنده، کشور چین با 775 سند، اندونزی با 267 سند، و مالزی با 261 سند پرکاربردترین کشور، مجله حسابداری و اقتصاد آسیا و اقیانوسیه نیز با 45 سند، پر تولیدترین مجله و دانشگاه اوتارا مالزی با 68 سند پرکارترین دانشگاه است. موضوعات در حال ظهور پیرامون پژوهش مدیریت سود از سال 2014-2016 به موضوعاتی ازقبیل درآمد با قدرت پیوند 215، سهامداران با قدرت پیوند 116 و شرکت های بورسی با قدرت پیوند 123 اختصاص دارد. موضوعاتی شامل مدیریت سود با قدرت پیوند 2264، حاکمیت شرکتی با قدرت پیوند 706 و مدیریت سود واقعی با قدرت پیوند 508 در بازه زمانی 2018-2019 مورد توجه قرار گرفته است. همچنین موضوعاتی مانند کیفیت گزارشگری مالی با قدرت پیوند 82، عملکرد شرکت با قدرت پیوند 80، هزینه های حسابرسی با قدرت پیوند 55 موضوعات نوظهور هستند که در سال های اخیر پژوهشگران آن ها را مدنظر قرار داده اند و با توجه به واژگان پربسامد، خوشه بندی واژه های کلیدی پژوهش از 8 خوشه کلیدواژه درهم تنیده تشکیل شده است. نتیجه گیری: برای بهره مندی از نتایج اینگونه پژوهش ها، پژوهشگران حوزه دانش حسابداری نیز مانند سایر پژوهشگران باید مطالعات علم سنجی را در دستور کار خود قرار دهند، تا از این طریق چارچوبی منسجم از وضعیت فعلی تحقیقات حسابداری فراهم شود و کیفیت مقالات منتشر شده حسابداری را نیز ارتقاء دهند.