سیده سهیلا طباطبایی راد

هدف این پژوهش ساخت و اعتباریابی پرسشنامه مدیریت کلاس دوره متوسطه (HSCMQ) بود. در این پژوهش توصیفی-پیمایشی از بین دبیران دوره دوم متوسطه استان لرستان در سال تحصیلی 1400-1399 نمونه ای به حجم 351 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای (نسبتی) انتخاب شدند و به پرسشنامه محقق ساخته مدیریت کلاس دوره متوسطه پاسخ دادند. پایایی پرسشنامه با روش های آلفای کرونباخ، تنصیف اسپیرمن-براون و گاتمن و روایی و ساختار عاملی آن با روش های روایی سازه و روایی همزمان تعیین شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه 60 گویه ای مدیریت کلاس دوره متوسطه دارای 3 مؤلفه اساسی ویژگی های عمومی، تخصصی و سازمانی معلمان است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل اندازه گیری مدیریت کلاس دوره متوسطه از برازندگی نسبتاً مناسبی برخوردار است و ساختار 3 عاملی آن تأئید شد (99/0=CFI، 97/0=GFI و 055/0=RMSEA). روایی همزمان این پرسشنامه نیز از طریق همبسته کردن گویه های آن با گویه های مقیاس سنجش مدیریت کلاس تحولی در مدارس ابتدایی (مقتدایی، 1400) و پرسشنامه مدیریت هدفمند کلاس درس مجازی (شیوندی چلیچه و همکاران، 1401) تأئید شد (05/0p<). ض رایب آلف ای کرونب اخ، تنصیف اسپیرمن-براون و همبستگی گاتمن ب رای کل پرسشنامه به ترتیب 82/0، 77/0 و 74/0 به دست آمد. در نتیجه پرسشنامه مدیریت کلاس دوره متوسطه (HSCMQ) برای اندازه گیری مدیریت کلاس در معلمان دوره متوسطه معتبر و قابل اطمینان است.

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل مدیریت کلاس درس دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان انجام شد.این پژوهش از نظرهدف کاربردی و از نظر رویکرد،ترکیبی از نوع اکتشافی بود. روش شناسی پژوهش: جامعه آماری در مرحله کیفی شامل خبرگان وکارشناسان رشته ی علوم تربیتی و مدیریت آموزشی دانشگاه های استان به تعداد 36 نفر و در مرحله ی کمی کلیه دبیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان به تعداد 4203 نفر(مرد و زن) بود.برای تعیین حجم نمونه،جامعه آماری خبرگان وکارشناسان از شیوه نمونه گیری هدفمندوبا استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. یافته ها: : درارزیابی ویژگی های ابزارتحقیق در بخش کمی از روایی محتوا (نظرخبرگان) و برای ارزیابی پایایی ابزار از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد،که میزان ضریب کل پرسشنامه 97/0 محاسبه شد.روایی مصاحبه های بخش کیفی نیز با شیوه بررسی به وسیله اعضای پژوهش، بررسی همکار،مشارکتی بودن پژوهش و ضریب توافقی کندال با مقدار (784/0) مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین پایایی مصاحبه ها به میزان 88/0 به دست آمد.در پایان تکنیک دلفی وشش مولفه ی مدیریت رفتار،مدیریت تدریس، مدیریت اجراء، مدیریت ارزشیابی، مدیریت یادگیری و مدیریت انگیزش و 56 کد استخراج و جهت طراحی مدل و پرسشنامه در بخش کمی مورد استفاده قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که شاخص های برازش مدل اندازه گیری برازش خوب مدل دارند. در نتیجه این بیانگر همسویی مولفه های مطرح شده با مدیریت کلاس درس دبیران است ؛ از این رو چنین استنباط می شودکه مدل کلی مدیریت کلاس از برازش بالایی برخوردار می باشد.