مریم خرد رنجبر

مدیریت سبد کارآمد پروژه های تحقیق و توسعه برای هدایت نوآوری و پایداری در بخش سلامت بسیار مهم است. با این حال، علی رغم اهمیت آن، فقدان تحقیق برای بررسی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر مدیریت سبد پروژه های تحقیق و توسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت وجود دارد. تحقیق حاضر با هدف تکمیل کردن این شکاف، به شناسایی و تحلیل ابعاد و مؤلفه های کلیدی موثر بر مدیریت سبد پروژه های تحقیق وتوسعه پایدار خدمات سلامت پرداخته است. این تحقیق با رویکرد کیفی به گردآوری داده ها از طریق روش فراترکیب سندلوسکی و بارسو پرداخته است. این روش با بررسی نظام مند 32 مقاله مرتبط با هدف تحقیق از بین 328 مقاله اولیه انجام شده است. مقاله های نهایی براساس معیارهای ورود به مطالعه انتخاب شده اند. روایی تحقیق براساس معیارها، برگزاری جلسات با اعضای تیم تحقیق، استفاده از کارشناس و ممیزی کل فرایند برای اجماع نظری تأیید شده و پایایی آن نیز از طریق برنامه مهارت های ارزیابی انتقادی مشخص شده است. بر اساس یافته ها، 36 مولفه در قالب 7 بعد اصلی به عنوان ابعاد و مولفه های تأثیرگذار بر مدیریت سبد پروژه های تحقیق وتوسعه پایدار در حوزه خدمات سلامت شناسایی شده که این ابعاد عبارتند از: ارزیابی اثرات زیست محیطی، بهینه سازی منابع، پایداری اقتصادی، مسئولیت اجتماعی، مشارکت ذینفعان، رعایت مقررات و ارزیابی اثرات بلندمدت. یافته های تحقیق، بینش مناسبی برای سیاست گذاران، پزشکان مراقبت های بهداشتی، محققان و ذینفعان درگیر در برنامه ریزی و اجرای طرح های تحقیق وتوسعه پایدار ارائه می-کند. استفاده از این دانش می تواند به تخصیص کارآمدتر منابع، افزایش همکاری و درنهایت پیشرفت نوآوری و پایداری در حوزه سلامت منجر شود.

در این مقاله، نتایج بررسی عوامل کلیدی موثر بر مدیریت سبد پروژه های تحقیق و توسعه مبتنی بر فناوری اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان با روش دلفی ارایه شده است. به این منظور ابتدا درباره مدیریت سبد پروژه های تحقیق و توسعه توضیحی داده می شود و سپس با ارایه شواهدی از کلیه مطالعات انجام شده مسأله پژوهش تعریف خواهد شد. مرور پژوهش ها و مطالعات پیشین در زمینه عوامل کلیدی بر مدیریت سبد پروژه های تحقیق و توسعه بر فناوری اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان و جمع بندی آنها، بخش بعدی مقاله را تشکیل می دهد. در ادامه، روش پژوهش بویژه روش دلفی تبیین و در پایان نیز یافته های این پژوهش، توصیف و تحلیل می شوند. برای انجام این پژوهش، ابتدا با مطالعات کتابخانه ای و بررسی ادبیات موضوع پژوهش و نظر خبرگان حوزه مورد مطالعه، عوامل و شاخص های کلیدی مؤثر بر "مدیریت سبد پروژه های تحقیق و توسعه مبتنی بر فناوری اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان" استخراج گردید و 67 شاخص برای تحقیق شناسایی شدند. در این پژوهش از طیف 7 تایی لیکرت برای اخذ نظرات خبرگان استفاده گردید براساس یافته های این پژوهش، داده های خبرگان این حوزه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. این عوامل در سه رده عوامل اصلی، زمینه ای، محیطی دسته بندی شدند و در پایان دور سوم دلفی شاخص های کم اهمیت حذف گردید در پایان نیز محدودیتها و پیشنهادها ارایه شده اند.