عبدالعلی قوام

عبدالعلی قوام

مدرک تحصیلی: استاد تمام، علوم سیاسی در روابط بین الملل دانشکده الهیات حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات،

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۴ مورد.
۲۱.

چالش مشروعیت در اقتدار دولت ملی عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال هفتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۴۴)

کلیدواژه‌ها: عراق بی ثباتی سیاسی نظریات تأسیسی نظریات فرآیندی مشروعیت دولت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۶۹۷
عراق با فروپاشی دولت بعثی در سال 2003، بی ثباتی سیاسی شدیدی تجربه کرد و از آن زمان، مشروعیت اقتدار دولت ملی عراق مدام از سوی گروه های سیاسی داخلی به چالش کشیده می شود. از زمان این بی ثباتی، نظریات متفاوت و متنوعی برای بررسی مشکل مشروعیت دولت ملی در عراق مطرح شده اند. این نظریات، اگرچه متغیرهای امروزین مشروعیت را در عراق مبنا قرار می دهند، اما اساساً با نظریات کلان و اصلی سیاسی در پیوندند و تقریباً همان نظریات را بازتولید می کنند. در تحلیل و بررسی این مشکل، تقریباً دو گونه از نظریات در رقابت اند که در این جا «نظریات تأسیسی» و «نظریات فرآیندی» نامیده می شوند. مقالة حاضر با در نظر گرفتن این پرسش مهم که چرا دولت عراق با وجود تأسیس یک دموکراسی فراگیر در سال 2004، سرانجام از سال 2014 به بی ثباتی کشیده شده است، با بحث تازه ای با عنوان «بازسازی مشروعیت اقتدار دولت ملی در عراق»، تلاش می کند تا نارسایی آن نظریات را از طریق واکاوی اثرات تاریخی هم زیستی ملی و نیز متغیرهای متنوع و گاه متناقض کنونی در عراق، جبران کند.
۲۲.

پیوند میان روابط بین الملل و حقوق بین الملل در پرتو سازه انگاری: یک نگاه بین رشته ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال ششم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۴۲)

کلیدواژه‌ها: هنجارها قواعد – جامعه پذیری ساختارهای اجتماعی فهم های بین الاذهانی کنش گران بین المللی هویت منافع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۸ تعداد دانلود : ۶۹۹
از آغاز هزاره سوم میان نظریه پردازان روابط بین الملل ، به ویژه کسانی که به جنبه های اجتماعی ساخته شدن هویت ها عنایت دارند و نیز تئوریسین های که توجه خود را معطوف به نقش هنجارها در سیاست بین الملل کرده اند ، و همچنین آن دسته از محققان حقوق بین الملل که برای تحولات هنجاری اهمیت زیادی قایل اند ، گفتگویی برقرار شده است . تحت این شرایط سازه انگاران عمدتا برجنبه های اجتماعی ایجاد هنجارها تاکید کرده اند .از آنجائیکه حقوق بین الملل بر حسب ماهیت آن برهنجارها تمرکز کرده و به ایجاد ، تحول و زوال هنجارها علاقه مند است ، بنابراین این امر می تواند قوی ترین نقطه اتصال میان برخی از محققان حقوق بین الملل و سازه انگاران به شمار رود . چنین پیوندی محور اصلی این مقاله را تشکیل می دهد. سازه انگاری از طریق نشان دادن این مطلب که چگونه ممکن است هنجار ها باعث تشکیل و یا حتی تحت تحت الشعاع قرار دادن منافع شوند ، به عملکرد حقوق بین الملل کمک فراوانی نموده است . در حقیقت بنظر می رسد بسیاری از حقوقدانان بین المللی به نحوی از انحاء از شم خردگرایانه و نیز سازه انگارانه برخوردار بوده اند . مهمترین کمک تحقیقاتی سازه انگاری در عرصه های روابط بین الملل و حقوق بین الملل فهم آن دسته از فرایندهای اجتماعی است که منجر به عملیات حقوق بین الملل می شوند. سازه انگاری نیز از چنان پتانسیلی برخوردار است که می تواند توضیح منسجم تری از حقوق بین الملل عرفی بیش از سایر تئوریسین های روابط بین الملل و حتی حقوق بین الملل ارائه دهد. به منظور برقراری چنین گفتگوی میان این دو رشته مطالعاتی ، حقوق دانان بین الملل باید نسبت به مفاهیم سیاست بین الملل با دید بازتری برخورد کرده و این رشته را به صورت رشته ای که صرفا به موضوع قدرت و منافع مادی می پردازد ، تصور نکنند.
۲۳.

تبیین جنگ عراق علیه ایران: تأملی بر نقش علّی مبارزه برای شناسایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۷۵

کلیدواژه‌ها: منزلت جنگ ایران- عراق نظریه روابط بین الملل مبارزه برای شناسایی شناسایی حداقلی شناسایی حداکثری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران جنگ (دفاع مقدس)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل جنگ
تعداد بازدید : ۱۳۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۷۷
گزاره خواست و تلاش عراق با رهبری صدام حسین برای کسب هژمونی منطقه ای و رهبری جهان عرب به عنوان یکی از علل تهاجم عراق به ایران در بیشتر تحقیقات صورت گرفته درباره علل جنگ ایران و عراق مطرح شده است. این گزاره به شکلی که در تحقیقات جنگ ایران و عراق بیان می شود، دچار ابهام است. به عبارت دیگر، رابطه صریح و منطقی بین خواست عراق برای تحقق رهبری در منطقه خلیج فارس و جهان عرب و جنگ برقرار نمی شود. چرا عراق راه های دیگری، به جز جنگ افروزی را برای تحقق برتری خود در منطقه و جهان عرب انتخاب نکرد؟ آیا تحقق رهبری صدام در جهان عرب از راه مسالمت آمیز امکان پذیر نبود؟ چارچوب تحلیلی مبارزه برای شناسایی به خوبی می تواند به چنین پرسش هایی پاسخ دهد و گزاره خواست عراق برای برتری در منطقه و جهان عرب را از ابهام کنونی خارج کند. مقاله حاضر تلاش کرده است با استفاده از چارچوب تحلیلی مبارزه برای شناسایی به شناخت بهتری از تهاجم عراق به ایران دست یابد. کشورها برای شناسایی شدن حق حیات در عرصه بین المللی (شناسایی حداقلی) و لایه های مختلف هویتی خود ازجمله منزلت (شناسایی حداکثری) تلاش و مبارزه می کنند. بنابراین در نوشتار حاضر توضیح داده می شود که چگونه مبارزه و تلاش عراق برای شناسایی شدن منزلت مورد نظر خود؛ یعنی منزلت قدرت برتر در منطقه خلیج فارس و جهان عرب، وضعیت خشونت باری به خود گرفت و شرایط منجر به جنگ را ایجاد کرد
۲۴.

سازوکارهای شناسایی و تقویت بنیادهای صلح در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال پنجم بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: نظریه روابط بین الملل صلح مبارزه برای شناسایی سازوکارهای شناسایی آنارشی سلسله مراتب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۵۳۹
امروزه در ادبیات روابط بین الملل در هنگام بحث در باب تبیین رفتار دولتها در کنار مبارزه برای قدرت و مبارزه برای ثروت به مبارزه برای شناسایی نیز اشاره می کنند. در بافت معنایی مبارزه برای شناسایی، دولتها در راستای مورد شناسایی قرارگرفتن و پذیرفته شدن حق حیات (شناسایی حداقلی) و لایه های مختلف هویتی خود از جمله منزلت (شناسایی حداکثری) تلاش می کنند. با توجه به اینکه اگر شناسایی مد نظر دولت به طور مسالمت آمیز محقق نشود، مبارزه برای شناسایی وضعیت خشونت باری به خود گرفته و شرایط منجر به جنگ را ایجاد می کند، در صورت وجود سازوکارهایی که شناسایی را به طور مسالمت آمیز محقق کنند، این سازوکارها می توانند به مثابه نیروهای تقویت کننده بنیادهای صلح در عرصه بین المللی عمل کنند. بنابراین سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که آیا سازوکارهای شناسایی در سطح بین المللی وجود دارند که شناسایی درون آنها به صورت مسالمت آمیز محقق گردد؟ در پاسخ به این سؤال تلاش شده است تا مفهوم سازی نظری در باب سازوکارهای شناسایی صورت گیرد. بنابراین به لحاظ روشی، مقاله حاضر پژوهشی مبتنی بر تحلیل نظری و ایده پردازانه درباره سازوکارهای شناسایی است که تلاش می کند تعریفی از سازوکارهای شناسایی ارائه دهد و مصداق های عینی این مفهوم در سیستم بین المللی را تعیین کند. مراد از سازوکار، هرگونه ترتیبات و روابطی است که شناسایی را به صورت مسالمت آمیز محقق می کنند. در این نوشتار سعی شده است با توجه به تقسیم بندی مبارزه برای شناسایی به شناسایی حداقلی و حداکثری، سازوکارهایی برای تحقق شناسایی در این دو حوزه بازشناسی یا تعریف شود.
۲۵.

چرایی تردید اتحادیه اروپا در پذیرش عضویت ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال ششم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: ترکیه اروپا حقوق بشر هویت اقلیت علوی کرد ارمنستان قبرس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۴۳۹
تلاش های ترکیه برای همگرایی با اروپا پس از گذشت نیم قرن همچنان بی نتیجه مانده است. در مرحله ی کنونی برای ترکیه و اتحادیه ی اروپا امکان بازگشت از این راه وجود ندارد، با این حال، اعضای این اتحادیه هنوز قادر به اتخاذ تصمیمی درباره ی عضویت آنکارا نیستند. در مقاله ی پیش رو، قصد داریم نشان دهیم که چرا کشورهای اروپایی همچنان در پذیرش ترکیه به عنوان عضوی از اتحادیه ی اروپا تردید دارند. اگرچه برخی از موارد، مانند مسائل اقتصادی و حقوق بشری به طور رسمی به عنوان دلایل مخالفت با عضویت ترکیه بیان می شود، با این حال، نمی توان از تأثیر مسائل غیرمادی و نبود هویتی یکپارچه در دو سوی این معادله چشم پوشی کرد. حزب عدالت و توسعه برای عضویت در اتحادیه ی اروپا  تا سال 2007 رویکردی کارکردگرایانه داشته است؛ اما بعد از سال 2007 و پس از کودتای قضایی، سیاست خارجی آنکارا از کارکردگرایی به سمت سازه انگاری حرکت کرده است. نویسندگان، با تأیید کارکردگرایی به عنوان بخشی از موانع اتحادیه ی اروپا، به انگاره های سازه انگاری در راستای مذاکرات معتقد هستند. در این مقاله با استفاده از رویکرد سازه انگاری نشان می دهیم که چگونه مسائل هویتی و تصویرهای بیناذهنی در مخالفت برخی کشورهای اروپایی با عضویت ترکیه در اتحادیه موثر بوده است.
۲۷.

ارائه یک مدل تحلیلی برای بررسی شکاف دولت- ملت (الگویابی روابط بین دولت و جامعه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال دهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۳۷)

کلیدواژه‌ها: قدرت دولت ملت رابطه دولت و جامعه شکاف دولت-ملت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۲۷
وجود نظریه های منفرد و متعدد در خصوص روابط بین دولت و جامعه علی رغم داشتن نقاط مثبت، دچار نوعی تقلیل گرایی نظری و روشی هستند که مانع از ایجاد یک چارچوب تحلیلی مناسب جهت انجام مطالعات چندبعدی و چندسطحی در مطالعات تطبیقی-تاریخی می شود. از طرفی همواره این دغدغه وجود داشته که تا چه میزان این تئوری ها در وهله اول قدرت پاسخگویی(توان نظری) به سوال چرایی و چگونگی ایجاد شکاف دولت-ملت را دارند و در وهله دوم اینکه تا چه میزان از قابلیت پیوند خوردن با دیگر تئوری ها(توان تلفیقی) برخوردارند. این مقاله بدون اینکه ادعای نظریه سازی داشته باشد، تلاشی است در تلفیق نظری نظریه های مختلف در یک چارچوب تحلیلی واحد و منسجم با هدف بالا بردن قدرت نظری و تبیینی و میزان موفقیت آن نیز مشروط به نقد و نظر دیگران و آزمودن در میدان عمل و تجربه است. الگو تحلیلی ارائه شده در این مقاله مبتنی بر نظریه عام قدرت است و از اینرو بیش از آنکه حائز ویژگیهای نظریه های خاص باشد به عنوان یک الگوی نظری عام معرفی می شود. این مقاله حاصل استفاده از شیوه آزمایش فکری یا تحلیل ذهنی برای بررسی انتقادی نظریه های مختلف است که در نهایت با اتخاذ رویکرد سیستمی در تلفیق نظریه ها، مدل جدیدی را به طور عام برای بررسی روابط بین دولت و ملت و به صورت خاص جهت مطالعه شکاف دولت-ملت پیشنهاد کرده است.
۲۸.

رویکردهای رقیب و تجزیه وتحلیل نهادها و سازمان های بین المللی ، صلح و امنیت و عدالت

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال دوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۵ 37-56

کلیدواژه‌ها: نهادگرایی نولیبرال واقع گرایی نظریه های انتقادی فمنیسم ساختارگرایی نهادها و سازمان های بین المللی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۳۴۱
تجزیه وتحلیل سازمان ها و نهادهای بین المللی ، صلح و امنیت و عدالت بر اساس نظریه های متعارض در چارچوب هستی شناسی ، معرفت شناسی و روش شناسی های گوناگون می تواند به درک بهتر مفاهیم و موضوعات روابط بین الملل کمک کرده و تصویری واقعی تر از نهادها ، فرایندها و رویدادهای بین المللی به دست دهد. طبیعی است که تحلیل دقیق پدیده های مزبور به قوت و ضعف نظریه های جریان اصلی و انتقادی در تبین و توضیح بهتر و واقعی تر مقولات مزبور بستگی دارد.
۲۹.

جامعه شناسی جریان های اسلامی: دیالکتیک عقل و خشونت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: نوگرایی سنت گرایی بنیادگرایی جنبش های مذهبی گفتمان های اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹۳ تعداد دانلود : ۹۷۶
اسلام و سیاست همیشه دو مفهوم مکمل و همراه هم بوده اند و هیچ یک از جریان های اسلامی نمی توانند گفتمان هایی غیرسیاسی باشند. مقاله حاضر با استفاده از تقسیم بندی وبر، نیبوهر و والیس در مورد جنبش های مذهبی، در صدد است تقسیم بندی جریان های اسلامی و رابطه خاص آنها با سیاست را مشخص کند و با تمسک به مفاهیمی چون عقل، خشونت و ایدئولوژی نشان دهد که نوعی کثرت و تنوع فکری، ارزشی و کارکردی در میان جریان های اسلامی مختلف در مورد کارکرد سیاسی مذهب وجود داشته و یک نگاه مطلق، ذات انگارانه و یکپارچه درباره اسلام سیاسی، تلقی نادرست از این پدیده است و درواقع ما با گفتمان های های متفاوت اسلامی روبه رو هستیم. درعین حال رابطه این جریان ها با مفاهیم مدرن سیاسی در بستر زمان به جای یک پیشرفت خطی، دچار نوعی وضعیت غیرخطی بوده و در شرایط نوین جهان اسلام هرچند از نوعی تکثر به مانند جامعه مسیحیت غربی برخوردار است، اما نتوانسته است گذاری قطعی به یک وضعیت باثبات را به لحاظ گفتمان دینی طی کند و همچنان رقابت و تضاد شدیدی بین گفتمان های اسلامی برای سلطه بر جامعه وجود دارد.
۳۰.

Tension and Conflict Theories between Countries: Review, Critique and Presenting a Theoretical Model(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال نهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: conflict Geopolitics Keywords: Tension International Relations Nation-State

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۴ تعداد دانلود : ۷۸۰
Abstract Tension and conflict between political-spatial units in different local, regional, national, and global aspects have been a part of the human beings history on this planet. The nation-state countries as the most basic political units of sovereignty and authority in the territorial space, which is under their own control, have experienced relations based on tension and conflict with their neighbors due to their quest for national survival and expansion of their sphere of and to achieve national interests. In many cases, governments, because of their perspectives toward geographical and geopolitical factors and values both within and outside their territory, have hold inharmonious views with neighbors or regional and global powers and in such a case tension and conflict occurs. Considering the importance of factors causing tension and conflict in countries relations, different and various perspectives from different scholars and experts from various disciplines such as geography, political science, sociology, management, international relations, geopolitics as well as different schools of thought in this area have been presented. The research hypothesis is that most of the theories presented by professionals and scholars relating to the sources of tension and conflict between countries have uni-factor or multifactor essence and none of them have succeeded in providing a comprehensive theoretical model. Accordingly, this paper by using descriptive-analytic approaches and using library resources attempts to assess and evaluate theories related to the origins of conflict and tension between countries and by the means of criticism and analysis of theories provides a new theory in the field of factors causing conflict in countries relations.
۳۱.

گذار از تفاسیر مضیق مفاهیم و پیامدهایسلطه پوزیتویسم در مطالعه روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: پوزیتویسم پس تپوزیتویسم تفاسیر موسع و مضیق جریاناصلی نظریات انتقادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۳۶۲
به هنگام طرح پوزیتویسم در روابط بین الملل، فضای فکری به سمتی سوق میی ابد که طی آن به دنبال یافتن الگوهای رفتاری مشابه و تکرارشدنی و عینی همراه با خروج یهای مشخص است، چرا که به نظر می رسد پوزیتویسم خواهان تضمینی برای آینده خویش بوده و در پی فرمو لهای مشخص برای مسایل خویش است تا پاسخ های معین و ثابت را در پی داشته باشد. در این مقاله در تلاش هستیم تا دریابیم چگونه مفاهیم عمد های همچون امنیت، صلح، محیط زیست، توسعه و جز اینها را که دستخوش تفاسیر مضیق گردیده اند، نم یتوان با الگوهای ثابت پوزیتویستی پویایی نظام بی نالملل نشان داد. تحت این شرایط مفاهیم در انزوا شکل نگرفته و صرفاً بازتاب و نمایی از معنا را در دوران خویش بازگو می کنند. این مفاهیم در زمان و مکا نهای متعدد یکسان نیستند، چرا که ذهن بشری به مثابه موضوعات و فرمول های شکل گرفته مسایل طبیعی نیستند و افکار و تفاسیر انسا نها از خواست ها و مفاهیم، تحت شرایط زمان و مکان و اندیشه های دوران خویش و حوادث ساخته شده، در بسترهای مهیا برای آنها مشخص و نمایان می شود. در مقابل یکسان نگری پوزیتویستی با تفاسیر موسعی که از مفاهیم روابط بی نالملل به عمل می آید، از نظری ههای انتقادی برای نشان دادن تحولات پارادایمی بهره گرفته می شود.
۳۲.

جست وجویی در منابع داخلی رفتار بین المللی چین؛ استفاده بهینه از مقدورات داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال پنجم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: تولید ناخالص داخلی سرمایه گذاری مستقیم خارجی ناسیونالیسم گشایش بازار حزب کمونیست چین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۳ تعداد دانلود : ۱۴۳۹
در طی سه دهه اخیر، چین تغییرات شگرفی را تجربه نموده است. با شروع اصلاحات اقتصادی و اعمال سیاست درهای باز دنگ شیائوپینگ و سرعت یافتن آن پس از فروپاشی شوروی، چین موفق شد به رشد میانگین 7/9 درصد در سال نائل آید. در حال حاضر چین دومین کشور جهان در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سومین کشور دارنده بیشترین حجم مبادلات خارجی و دومین اقتصاد بزرگ جهان با معیار میزان تولید ناخالص داخلی است. این رشد اقتصادی، وزن چین را در معادلات بین المللی نیز افزایش داده است؛ هم اکنون چین به عنوان یکی از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل، نقش تعیین کننده ای در حل و فصل مسائل بین المللی ایفا می کند. بی شک بحث و بررسی پیرامون چگونگی نیل جمهوری خلق چین به جایگاه کنونی می تواند راهگشای سایر کشورهای در حال توسعه باشد. تأمل در جایگاه کنونی چین و مقایسه آن با سایر کشورهای در حال توسعه این سئوال را به ذهن متبادر می کند که چه ویژگی هایی در درون جامعه چین و ساختار حکومتی آن توانسته است چنین موفقیتی را برای چین به ارمغان آورد؟ با توجه به پیوند سیاست داخلی و سیاست خارجی در عصر جهانی شدن، منابع داخلی مؤثر بر رفتار بین المللی چین و صعود آن در سلسله مراتب قدرت جهانی، چه چیزهایی می تواند باشد؟ در پاسخ به این سئوال، فرضیه اصلی بدین شرح مطرح می شود: منابع عظیم نیروی انسانی و سرمایه، اجماع نسبی نخبگان در مورد منافع ملی و ملی گرایی در حال رشد در جامعه چین از مواردی است که به ارتقاء جایگاه آن کمک می نماید.
۳۳.

حکمرانی جهانی وضعیت و نظریه مسلط در جهان معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۸) 9 - 35
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۱
حکمرانی جهانی، امروزه هم یک مفهوم مبهم در سیاست بین الملل است و هم صرفاً از نگاه نوعی عقلانیت غربی بدون توجه به جهان توسعه نیافته مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته است. برای حل این دو مشکل، نوشتار حاضر از یک الگوی پنج محوری با ایجاد دیالوگ بین تئوری های سنتی و رادیکال بر سر مفهوم حکمرانی جهانی استفاده می کند و با تأثر از این پنج محور، درصدد ایجاد نظریه ای برمی آید که هم به رفع ابهام از مفهوم حکمرانی جهانی کمک کند و هم اینکه جهان توسعه نیافته را به عنوان یک بازیگر فعال و دارای کنش در عرصه حکمرانی جهانی وارد نماید. نظریه ای که در قالب آن حکمرانی جهانی هم به یک وضعیت و سیستم مسلط در جهان معاصر و هم یک نظریه جامع تبدیل می شود.
۳۶.

مبارزه برای شناسایی: عنصر مفقوده در تحلیل روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد - تحقیقات استراتژیک زمستان ۱۳۹۰ شماره ۶۱

کلیدواژه‌ها: جایگاه نظریه هویت اجتماعی نظریه روابط بین الملل مبارزه برای شناسایی فرهنگ های آنارشی قدرت های متوسط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۹
در حالی که پارادایم های مسلط جریان اصلی نظریه پردازی در روابط بین الملل از مفهوم شناسایی به معنای نیاز به دیده شدن و مورد پذیرش واقع شدن غفلت کرده اند، مبارزه برای شناسایی به عنوان سازوکار تحلیلی توانسته است شناخت بهتری از رفتار دولت ها و ساختار انگیزشی آنان به دست دهد. مبارزه برای شناسایی در روابط بین الملل بدین معناست که بازیگران بین المللی در راستای تحقق نیازهای شناسایی خود رفتار می کنند. این نیازها می توانند از شناسایی به عنوان حاکمیت برابر تا تلاش برای شناخته شدن ویژگی های خاص را در برگیرند. بازیگران بین المللی تلاش می کنند تا هویت و جایگاه آنان مورد شناسایی قرارگیرد تا حس عمیق تری از عزت نفس به دست آورند و احساس رضایت کنند. در این نوشتار بر مبنای یافته های پژوهشی موجود در مورد مبارزه برای شناسایی در روابط بین الملل، چیستی مفهوم شناسایی بررسی می شود و سپس مبارزه برای شناسایی در روابط بین الملل و شرایط یا بافتی که مبارزه برای شناسایی در آن رخ می دهد، یعنی فرهنگ های آنارشی مورد توجه قرار می گیرد. در انتها نگارنده با به کارگیری نظریه هویت اجتماعی برای تبیین چگونگی وقوع مبارزه برای شناسایی، درک بهتری از رفتار قدرت های متوسط ارائه می کند.
۳۷.

مفهوم مسئولیت حمایت : ارزیابی نقش غرب- جنبش عدم تعهد در شکل گیری هنجار جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد تابستان ۱۳۸۹ شماره ۵۵

کلیدواژه‌ها: فرایند مداخله بشردوستانه امنیت انسانی مسئولیت حمایت غرب غیر متعهدها هنجارسازی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای
تعداد بازدید : ۲۸۹۱ تعداد دانلود : ۱۷۱۱
پس از قید مفهوم «مسئولیت حمایت» در سند اجلاس سران 2005، بسیاری از حامیان آن تصور می کردند که این مفهوم برخلاف سلف خود یعنی مداخله بشردوستانه، مسیر آسانی در تبدیل شدن به هنجار جهانی خواهد داشت، اما تفاوت در منافع و دغدغه های غرب ـ غیرمتعهدها این روند را کند کرده است. مقاله حاضر در پی ارائه درک بهتری از مفهوم «مسئولیت حمایت» است و در این راستا به چیستی و نحوه پیدایش و ماهیت هنجاری آن توجه می کند و همچنین سعی در تبیین تفاوت واکنش غرب ـ غیرمتعهدها نسبت به این مفهوم دارد. نگارنده معتقد است که مفهوم «مسئولیت حمایت» بر مبنای نظریه جهانشمولی عدالت، حمایت از کرامت بشری و ارتقاءِ اخلاقیات در روابط بین الملل بنا شده است، ولی مقاومت کشورهای غیرمتعهد در برابر پیشبرد سریع این مفهوم به عنوان یک هنجار بین المللی به دلیل امکان کاربرد انتخابی و سیاست زده این مفهوم توسط کشورهای غربی علیه کشورهای دیگر است که در نتیجه به طولانی شدن این روند می انجامد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان