یحیی سالاری

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی هدایت تحصیلی انجام شد. جهت طراحی الگو از روش نظریه داده بنیاد و جهت اعتباریابی آن، از روش تحلیل عاملی تأییدی مرحله اول و دوم استفاده شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، متخصصان رشته های روان شناسی تربیتی، مشاوره تحصیلی، مشاوره و مدیریت آموزشی بود. جامعه آماری بخش کمی پژوهش، نیز مدیران مدارس متوسطه اول شهر کرمانشاه بود. روش نمونه گیری در بخش کیفی پژوهش، نمونه گیری هدف مند غیر احتمالی؛ و در بخش کمی، به شیوه سرشماری بود. تعداد نمونه بخش کیفی و کمی، به ترتیب برابر با 10 نفر و 150 نفر بود. ابزار جمع آوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختارمند؛ و در بخش کمی، پرسشنامه 29 سؤالی در مقیاس لیکرت بود. بر اساس یافته های بخش کیفی پژوهش، الگوی هدایت تحصیلی با دوازده عامل آزمون، هدایت تحصیلی، نگرش تحصیلی، انگیزه، نمره، زمینه یابی مشاوره ای، موانع هدایت تحصیلی دانش آموزان، راهبرد روان شناختی، راهبرد نظارتی، راهبرد اطلاعاتی، کارآیی بیرونی و کارآیی درونی طراحی شد. یافته های بخش کمی، نیز نشان داد، الگوی پیشنهادی هدایت تحصیلی از نظر مدیران مدارس دارای اعتبار بسیار مطلوب است. در نتیجه، بر اساس نظر متخصصان، می توان از این الگوی دوازده عاملی برای هدایت تحصیلی دانش آموزان بهره گرفت.

زمینه و هدف: هدف تحقیق حاضر ارائه مدل پارادایمی عوامل مؤثر بر هدایت تحصیلی برای توزیع مناسب دانش آموزان در رشته های موجود بوده است. ر وش پژوهش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش مطالعه ای، آمیخته (کیفی-کمی) است. جامعه آماری این تحقیق در قسمت کیفی، کارشناسان آموزش و پرورش شهر کرمانشاه(1400-1399) بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند تا اشباع داده ها صورت گرفت و در بخش کمی شامل کلیه مدیران مدارس دوره دوم متوسطه(150 نفر) بود که به شیوه تمام شماری انتخاب شدند.ابزار تحقیق در بخش کمی مشتمل بر پرسشنامه محقق ساخته و در بخش کمی مصاحبه عمیق بود. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به شیوه کُدگذاری باز، کُدگذاری محوری، و کُدگذاری انتخابی و در بخش دوم به روش مدل یابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت. یافته ها: به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد، شرایط علّی هدایت تحصیلی مبتنی بر پنج کُد محوری آزمون، هدایت تحصیلی، نگرش تحصیلی، انگیزه، و نمره بوده است.شرایط زمینه ای با سه کُد محوری(آماده سازی زمینه مشاوره، سازوکارهای زمینه مشاوره، و خدمات مشاوره)، شرایط مداخله ای شامل شش کُد محوری(اولیای دانش آموزان، نداشتن برنامه ریزی، کم توجهی مربیان و مشاوران مدرسه، بیکاری فارغ التحصیلان، سوگیری رشته ای، بی توجهی به رشته های فنی)، شرایط راهبردی شامل سه کُد گزینشی راهبرد روان شناختی، راهبرد نظارتی و راهبرد اطلاعاتی بوده است.شرایط پیامدی شامل دو کُد محوری کارآیی بیرونی و کارآیی درونی به دست داده شد. نتیجه گیری: نتایج نیز نشان داد، مدل مورد مطالعه از برازش نسبتاً مطلوبی برخوردار بوده است.

هدف اصلی این پژوهش تعیین سهم تفکر خلاق، تفکر تحلیلی و تفکر انتقادی در پیش بینی تغییرات پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه بود. پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 1681دانش آموز دوره متوسطه شاخه تحصیلی نظری در شهر سنقر در سال 1395بود. نمونه پژوهش 530 دانش آموز بود که به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی و با استفاده از جدول تعیین حجم کرجسی و مورگان (1970) انتخاب شدند. ابزارهای بکار رفته شامل مقیاس سنجش تفکر انتقادی ریکتس (2003) و مقیاس سنجش تفکر خلاق و تفکر تحلیلی پیتر هانی ترجمه یوسفی و همکاران (1384) بودند. روایی محتوایی مقیاسها با نظر خبرگان و پایایی آنها با آلفای کرونباخ تأیید گردید. داده ها از طریق همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و آزمون t نمونه های مستقل تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها نشان داد: رابطه مثبت و معناداری بین تفکر انتقادی و تفکر خلاق با پیشرفت تحصیلی، و رابطه منفی و معناداری بین تفکر تحلیلی و پیشرفت تحصیلی وجود دارد. تفکر انتقادی و تفکر خلاق به ترتیب با 531/0= و 272/0= پیش بینی کننده مثبت و معنادار پیشرفت تحصیلی بودند. بین تفکر انتقادی، تفکر خلاق و تفکر تحلیلی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنادار آماری وجود داشت.

پژوهش حاضر لحاظ هدف، کاربردی و از نوع پژوهش توصیفی- همبستگی است. به همین منظور از جامعه مدیران مدارس شهرستان سنقر 92 نفر (31 مدیر زن و 61 مدیر مرد) با روش تصادفی طبقه ای و با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه مورگان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه حمایت سازمانی ادراک شده آیزنبرگر و همکاران(1986) و مقیاس رضایت شغلی اسمیت، کندال و هیولین(1969) بود. روایی محتوایی و صوری آن با نظر اساتید و پایایی آنها با روش آلفای کرونباخ و همبستگی بین سوالی تایید گردید. یافته های این تحقیق بیانگر آنست که: ادراک مدیران مدارس از حمایت سازمانی در حد متوسط و وضعیت رضایت شغلی آنان بالاتر از میانگین مقیاس است. بین ادراک از حمایت سازمانی مدیران و میزان رضایت شغلی آنان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین ادراک از حمایت سازمانی در رابطه با رضایت شغلی نقش پیش بینی کننده ای دارد. همچنین یافته ها بیانگر آنست که، رابطه معناداری بین ادراک از حمایت سازمانی مدیران و میزان رضایت شغلی آنان بر حسب متغیرهای دموگرافیک جنس، سن، سطح تحصیلات و سابقه شغلی وجود ندارد.