لیلا هاشمی مقدم

طرد از اجتماع و تعاملات اجتماعی ناسالم، نتایج زیان باری را برای زنان معتاد در بردارد که دامنه وسیعی از گوشه گیری تا اقدام به خودکشی را شامل می شود و همچنین پیامدهای ناگواری را هم برای خانواده و هم برای جامعه به همراه دارد. بدین سبب این مسئله با توجه به افزایش روزافزون اعتیاد در بین زنان، حائز بررسی همه جانبه است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، واکاوی آسیب های تعاملی زنان معتاد شهر اصفهان بود. این پژوهش با بهره گیری از روش کیفی تحلیل مضمون انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه زنان معتاد در مراکز ترک اعتیاد شهر اصفهان در سال 1403 بود که از بین آنها، هشت نفر به شکل هدفمند و به روش همگون به عنوان نمونه انتخاب شد. تکنیک گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته با ابزار مصاحبه نامه که حاوی سؤالات مرتبط با آسیب های تعاملی زنان معتاد بود. داده های حاصل از مصاحبه به کمک روش شش مرحله ای براون و کلارک (2006) تحلیل شد. نتایج نشان داد که آسیب های تعاملی شامل چهار مقوله آسیب های تعاملی ناشی از آسیب های خانوادگی، آسیب های تعاملی ناشی از زیرسیستم والدین، آسیب های تعاملی ناشی از مشکلات و آسیب های تعاملی اجتماعی است. با توجه به نتایج حاصل می توان نتیجه گرفت که زنان معتاد، آسیب های تعاملی را تجربه کرده اند که آنها را مستعد ابتلا به اعتیاد کرده، احتمال پایداری گرایش آنان به اعتیاد را افزایش می دهد.

هدف: هدف پژوهش مطالعه کیفی عوامل محافظت کننده و مخاطره آمیز در اعتیاد زنان و مردان شهر اصفهان بود. روش: پژوهش به روش تحلیل مضمون (براون و کلارک، 2006) انجام شد. جامعه پژوهش مردان و زنان سالم و معتاد بودند. نمونه گیری به شکل هدفمند از بین مراجعان به مراکز ترک اعتیاد، افراد تحت درمان نگهدارنده با متادون، مرکز اجتماع درمان مدار، کمپ و انجمن معتادان گمنام بود. افراد سالم نیز براساس همتاسازی با ویژگی های افراد معتاد انتخاب شدند. تعداد شرکت کنندگان بر اساس معیار اشباع داده ها بود. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد که حاوی سوالات مرتبط با عوامل محافظت کننده و مخاطره آمیز دربرابر اعتیاد بود. داده های کیفی به کمک روش براون و کلارک تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل مضمون نشان داد که عوامل محافظت کننده و مخاطره آمیز اعتیاد درسه مقوله اصلی عوامل درون خانوادگی، عوامل درون روانی و عوامل برون خانوادگی دسته بندی شدند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت برای پیشگیری از اعتیاد باید عوامل مذکور در بسته های پیشگیری مورد توجه قرار گیرد.