وحید بخردی نسب

هدف: اشتباهات موجود در گزارشگری مالی با وجود مالکان خانوادگی تحت تاثیر قرار می گیرد و تاثیر اظهار اشتباهات و تحریفات حسابداری بر واکنش بازار به اعلان سود، در شرکت های خانوادگی بیشتر از شرکت های غیرخانوادگی است. در نتیجه با افزایش مالکیت خانوادگی، پاسخ بازار به اعلامیه های تقسیم سود هنگامی که خطر غصب مالکیت بوسیله کنترل های خانوادگی بالاست، کاهش می یابد. پس، پاسخ های شرکت به بازار، یک تابع مشترک از روش های حسابداری و مالکیت است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی تحریفات حسابداری، پاسخ بازار به اعلامیه های تقسیم سود و خطر غصب مالکیت شرکت های تحت کنترل خانواده است. روش: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1400-1388 بود. نمونه آماری براساس جامعه آماری در دسترس بالغ بر 142 شرکت می باشد. روش اجرای پژوهش در آزمون فرضیه اول، رگرسیون لجستیک و در آزمون فرضیه دوم، رگرسیون حداقل مربعات مبتنی بر داده های ترکیبی است. یافته ها: شواهد حاکی از آن است که با افزایش کنترل خانوادگی، تحریفات حسابداری کاهش یافته و بازار به اعلامیه های تقسیم سود شرکت های تحت کنترل خانواده واکنش مثبت نشان می دهد. از دیگر نتایج پژوهش تاثیر منفی خطر غصب مالکیت بر پاسخ بازار به اعلامیه های تقسیم سود شرکت های تحت کنترل خانواده است. نتایج به دست آمده در این پژوهش با مستندات اشاره شده در چارچوب نظری پژوهش و ادبیات مالی سازگاری دارد. نتیجه گیری: اطلاعات حسابداری با کیفیت بالا در طراحی مکانیسم هایی که تضادهای نمایندگی های مختلف را در بین سهامداران، مدیران و سرمایه گذاران خارجی کاهش می دهد، نقش اصلی را ایفا می کند. به دلیل شیوع شرکت های خانوادگی در سراسر جهان، تعداد فزاینده ای از مطالعات، ارتباط بین مالکیت/کنترل خانواده و کیفیت اطلاعات حسابداری را بررسی می کنند. با این حال، شواهد حاصل از مطالعات موجود، قطعی نیست. علاوه بر این، در مورد اینکه آیا و چگونه کنترل خانواده بر نحوه واکنش سرمایه گذاران به تغییرات در کیفیت اطلاعات حسابداری تأثیر می گذارد، اطلاعات کمی وجود دارد.

با انتخاب بهترین معیارها از سازوکارهای راهبری شرکتی می توان از حکمرانی خوب به عنوان بهترین عامل بازدارنده از اقدامات فرصت طلبانه مدیران استفاده نمود. یکی از اقدامات فرصت طلبانه مدیریت، دستکاری بد سود است که با استفاده از معاملات غیرطبیعی با اشخاص وابسته قابل شناسایی است. شناسایی این اقدامات، به بهبود مربوط بودن و سودمند بودن صورت های مالی و ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری کمک قابل ملاحظه ای می نماید. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر بررسی ارتباط ارزشی حکمرانی خوب و کوچک سازی مدیریت سود با استفاده از معاملات غیرطبیعی با اشخاص وابسته می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال 1388 تا 1395 می باشد. همچنین حجم نمونه با استفاده از روش حذف سیستماتیک بالغ بر 158 شرکت می باشد. روش اجرای پژوهش مبتنی بر داده های ترکیبی (پانل دیتا) و رگرسیون چندگانه می باشد. شواهد پژوهش حاکی از آن است که شناسایی مدیریت سود با استفاده از معاملات غیرعادی با اشخاص وابسته، سطح ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری را کاهش می دهد. از دیگر نتایج پژوهش این است که حکمرانی خوب، مدیریت سود با استفاده از معاملات غیرطبیعی با اشخاص وابسته را کاهش می دهد. این نتایج گویای ضرورت و اهمیت وجود حکمرانی خوب در شرکت ها و کمک به کوچک سازی مدیریت سود می باشد.

این پژوهش به بررسی رفتار مدیریت در برخورد با هزینه ها پرداخته است. نحوه برخورد مدیریت مبتنی بر رتبه بندی شرکت ها بر اساس امتیاز حاکمیت شرکتی است. لذا با استفاده از روش تاپسیس فازی، شاخصی به منظور رتبه بندی شرکت های نمونه بر اساس امتیاز حاکمیت شرکتی، تبیین شد. شاخص مزبور متشکل از شش معیاراندازه هیأت مدیره، استقلال هیأت مدیره، دوگانگی وظایف مدیرعامل، مالکیت نهادی، تمرکز مالکیت و حسابرس مستقل می باشد. جامعه آماری این مطالعه کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را طی بازه زمانی 1387 تا 1394 بوده و حجم نمونه با استفاده از روش حذف سیستماتیک 133 شرکت می باشد. روش اجرای پژوهش مبتنی بر داده های ترکیبی و رگرسیون چند متغیره به روش حداقل مربعات تعمیم یافته می باشد. فرضیه های پژوهش پیرامون تمرکز مدیریت بر رتبه بندی شرکت ها بر اساس حاکمیت شرکتی با استفاده از روش تاپسیس، در برخورد با هزینه ها در شرکت های دارایی رتبه بالای حاکمیت شرکتی و چسبندگی هزینه های عمومی، اداری و تشکیلاتی بوده و لذا با استفاده از نرم افزار اقتصاد سنجی ایویوز به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. شواهد حاکی از آن است که چنانچه مدیریت، معیارهای حاکمیت شرکتی را همواره به صورت محسوس و نامحسوس ناظر بر رفتار خود قرار داده، کمتر دست به اقدامات اختیاری و فرصت طلبانه دست می زنند.

در مطالعه حاضر، نقش سایر سهامداران بلوکی در محدود کردن تاثیر بزرگترین گروه سهامداران مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. همچنین حجم نمونه با استفاده از روش حذف سیستماتیک انتخاب و 183 مشاهده (شرکت-سال) به روش حذفی سامانمند طی بازه زمانی 1388 تا 1400 جهت بررسی آزمون فرضیه ها مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهشی بر اساس تکنیک تطبیق آماری مبتنی بر امتیاز گرایشی بوده و نرم افزار های مورد استفاده جهت اجرای این روش نرم افزار Oxmetrics 6، Stata12 و Eviews8می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که واگذاری دارایی ها با مالکیت بزرگترین گروه سهامداران کاهش پیدا می کند و این موضوع می تواند با جلوگیری از حداکثر شدن ارزش شرکت، هزینه های مشخصی را به گروه سهامداران اقلیت تحمیل کند. در این رابطه وجود گروهی از سهامداران بلوکی با اهمیت دیگر در شرکت، می تواند منجر به خنثی شدن این جهت گیری در ارتباط با واگذاری دارایی ها شود. این یافته ها یک منطق اقتصادی را نشان می دهد که مطابق آن شرکت های بهره مند از ساختارهای مالکیت متوازن، احتمالاً دارای عملکرد بهتر نسبت به سایر شرکت ها هستند. علاوه بر این وجود ساختار مالکیت فامیلی نیز می تواند مزایای مشابه برای شرکت ها به همراه داشته باشد.