مهدی خداداد

روستاهای کلان شهر هایی از جمله تهران، با توجه به موقعیت نسبی، مهاجرپذیر بوده؛ و پیوسته مهاجرت بر تحولات اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی روستا های پیراشهری این کلانشهر تاثیرگذار است. در این راستا، یکی از مهمترین تحولات در روستا های پیراشهری تهران با تمرکز بر مهاجرت، تحولات اقتصادی می باشد. در این بین، هدف پژوهش حاضر، سنجش تحولات اقتصادی و پیامدهای حاصل از مهاجرت در روستاهای پیراشهری کلانشهر تهران است. روش تحقیق در پژوهش حاضر ترکیبی، حاصل از روش های کمی و کیفی است و برای گردآوری داده ها از روش های پرسشنامه ای و مصاحبه کمک گرفته شده و در بخش کمی با توجه به حجم جامعه آماری 9591 خانوار، حجم نمونه خانوارهای مورد پرسشگری بر پایه فرمول کوکران برابر 380 خانوار تعیین شد و در بخش کیفی نیز، حجم نمونه نخبگان مورد مصاحبه با روش نمونه گیری هدفمند 36 نفر تعیین شد. یافته های تحقیق در بخش کمی پژوهش نشان داد که شاخص تولید با میانگین 2/2 و شاخص اشتغال با میانگین 13/4 به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را از اشتغال پذیرفته است. همچنین نتایج در بخش کیفی پژوهش نیز نشان داد، مهاجر پذیری موجب رویه شدن سفرهای روزانه برای اشتغال، متنوع شدن الگوی درآمدی روستا، سرمایه ای شدن زمین و مسکن روستا، تحول در بنیادهای تولیدی روستا و رخنه بی انگیز گی در اشتغال به فعالیت های کشاورزی شده است.

سلامت اجتماعی تابعی از عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است و دانشجو پس از ورود به دانشگاه با محیط جدیدی روبرو می شود که با زندگی قبلی او و محیط اجتماعی گذشته اش متفاوت می باشد و در طی دوران تحصیل نیز با مسایل و مشکلات عدیده ای روبرو خواهد گشت که هر کدام می تواند به سلامت اجتماعی او خدشه وارد کند و با توجه به اهمیت تأمین سلامت اجتماعی دانشجویان این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شبکه های اجتماعی بر سلامت اجتماعی دانشجویان انجام گرفته است. پژوهش حاکی از آن بود که سلامت اجتماعی دانشجویان به عنوان سازه ای اجتماعی از کمیت و کیفیت حضور و فعالیت در شبکه های اجتماعی تاثیر می پذیرد. با گستردگی واسطه های انتشار اطلاعات، تمرکز قدرت در کنترل اطلاعات از میان رفته است و از سوی دیگر، کانونهای قدرتی که در شبکه های اجتماعی، پیرامون ارزش ها، ایده ها، و علایق مشترک شکل گرفته اند، در عرصه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در نقش بازیگران قدرتمند، اظهار وجود کرده اند.

هدف اصلی این مقاله ارزیابی میزان رضایت مندی ساکنان از مجتمع های مسکن مهر پردیسان شهر قم می باشد. روش این پژوهش توصیفی _ تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر پردیسان و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 375 نفر برآورده شد. در بخش مقدار روایی پرسشنامه بر اساس آزمون آلفای کرونباخ مقدار 624/0 محاسبه گردیده است تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS20 انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده در زمینه شاخص های مسکن (گویه های ساخت و ساز ، نور و روشنایی ، مبلمان و طراحی ، نما و منظر و...) امنیت ، دسترسی ، حمل و نقل ، رضایت از سکونت ، اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی رضایت-مندی در میان شهروندان مشاهده نشده و نتایج حاصل از تحلیل داده های جمع آوری شده مقادیر منفی بوده است.همچنین نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نیز موید مقدار بالای آن میان متغیر های مسکن و سایر متغیر های امنیت و رضایت اجتماعی است. به گونه ای ارزیابی های به عمل آمده میان شاخص مسکن و نا امنی مقدار 154/0 - (هرچه وضعیت مسکن مطلوب باشد وضعیت ناامنی کاهش و بلعکس)و میان مولفه های مسکن و رضایت محله ای 354/0 (هرچه وضعیت مسکن بهتر باشد ، رضایت محله ای هم بیشتر است و بلعکس) می باشد. در انتهای این پژوهش نیز به منظور تعمیق دستاورد های پژوهش شاخص هال ین و تن مورد محاسبه قرار گرفته است که نتایج در اکثر شاخص ها منفی و حاکی از عدم رضایت شهروندان در شاخص های مختلف بوده است.

ایجاد احجام هنری و طرح های گرافیکی در فضا های شهری نقش بی بدیلی در ارتقای کیفیت محیط زیست شهری داشته که اگر این امر با مشارکت شهروندان همراه باشد ، میتواند سطح بالایی از رضایت مندی شهروندان را از زندگی به همراه داشته باشد این در حالی است که در این زمینه بایست اصول و مولفه های اخلاق شهروندی را نیز رعایت کرد تا مردم و مسئولان شهری بتوانند با انجام نقش و فعالیت های خود به صورت همسو و بدون هر گونه تنش مجموعه شهر را به سمت و سوی پایداری سوق دهند. در این پژوهش که به شیوه توصیفی – تحلیلی و باتکیه بر منابع کتابخانه ای و روش های میدانی صورت گرفته است ، هدف ارزیابی و تحلیل نقش اخلاق شهروندان بر مشارکت اجتماعی شهروندان در زیباسازی مناظر شهری در شهر ایلام می باشد در این پژوهش جامعه مورد مطالعه ساکنان شهر ایلام می باشند که با استفاده از روش کوکران تعداد 267 نفر از شهروندان و 70 نفر از مدیران شهری انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین آنها توزیع شده است. نتایج به دست آمده از آزمون ناپارامتریک Chi-Square نشان دهنده ارتباط معنادار در سطح 99 درصد می باشد که مشارکت شهرومدان در زیباسازی مناظر شهری در سطح متوسط می باشد. همچنین از آزمونWhitney Mann جهت مقایسه دیدگاه شهروندان و مدیران شهری در زمینه میزان تکالیف شهروندان استفاده شده است که نتایج در سطح معناداری در سطح 99 درصد نشان دهنده تفاوت بین دیدگاه شهروندان و مدیران شهری می باشد. همین نتیجه آزمون پیرسون نشان داد که رابطه معنی داری اخلاق شهروندی بر مشارکت اجتماعی شهروندان ایلام در زیباسازی مناظر شهری دارد.

یکی از بخش هایی که برنامه ربزی در آن بایست با تاکید بر توسعه انجام شود ، بخش مسکن است. وضعیت مسکن در شهرهای کشورهای جهان سوم یکی از شاخص های توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب می شود. به همین منظور برنامه ریزی در امر مسکن در جهان دارای ارزش و اهمیت به سزایی می باشد. در این بین توجه به شاخص ها و متغیر ها نیز دارای اهمیت است چرا که، می تواند در مسیر انجام پژوهش ها مؤثر باشد. در استان مازندران به عنوان استانی که در آینده نزدیک به قطب جمعیتی شمال کشور تبدیل خواهد شد، مسکن از جمله نیاز های مبرم جمعیت آینده خواهد بود که باید با شناخت درست نسبت به متغیر های مختلف آن بتوان برنامه ریزی جامع و فراگیری را برای آن ترتیب داد. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، متغیرهای مختلفی در زمینه وضعیت مسکن در استان مازندران انتخاب و با استفاده از مدل تاپسیس فازی مورد ارزیابی قرار گرفته و نسبت به دسته بندی شهرستان های این استان اقدام شده است. آنچه از برآیند این پژوهش پیداست ، پنج متغیر مساکن بادوام ، نیمه با دوام ، تاسیسات ، بهداشت و شبکه فاضلاب به عنوان متغیر های این پژوهش در حوزه مسکن انتخاب و پس از جمع آوری داده های مربوط به آنها از مرجع مرکز آمار ایران در سطح شهرستان نسبت به پیاده سازی مدل تاپسیس فازی مثلثی بر روی آن ، اقدام گردید که نتایج بیانگر وضعیت خوب مسکن در شهرستان های بهشر ، نکا ، قائم شهر ، تنکابن بوده است که این شهرستان ها به نوعی در سطح اول دسته بندی شده اند. پس از آنها شهرستان های ساری ، آمل ، بابل ، چالوس و نوشهر در دسته نیمه مطلوب و سایر شهرستان های استان نظیر جویبار ، سواد کوه ، جویبار ، رامسر و.. در وضعیت نامطلوب از منظر این شاخص ها به سر می برند.

هدف نهایی از این پژوهش مکانیابی عرصه های مناسب توسعه فضای سبز شهر گرگان با تلفیق روش AHP و منطق فازی در GIS می باشد. در این پژوهش از عملگر گاما با مقدار 9/0 استفاده شده است . پس از این مراحل نقشه نهایی پهنه های پیشنهادی جهت جانمایی فضای سبز در شهر گرگان ارائه شده است. برای پیاده سازی عملگر فازی در محیط GIS ابتدا معیارهای تأثیرگذار در ساماندهی فضایی با توجه به نتایج مطالعات کتابخانه ای استخراج و نیز وارد محیط GIS شده است که عبارت اند از: فاصله از راه های ارتباطی، فاصله از مراکز صنعتی، فاصله از فضای سبز موجود، فاصله از کاربری تجاری، فاصله از کاربری فرهنگی، فاصله از کاربری آموزشی، فاصله از مرکز شهر، فاصله از مراکز درمانی، فاصله از کاربری مذهبی، شیب و فاصله از گسل. پس از استانداردسازی معیارهای مؤثر با استفاده از روش منطق فازی در محیط GIS، به هر کدام از این معیارها بر اساس روش AHP وزنی اختصاص داده شده است. سپس همه این معیارها با یکدیگر تلفیق شده و در نهایت نقشه پهنه-بندی اراضی مستعد توسعه فضای شهری تولید شد. نقشه مورد نظر با استفاده از روش شکستگی های طبیعی به پنج طبقه خیلی مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و خیلی نامناسب تقسیم گردید و مشخص شد حدود 79/13 درصد از مساحت منطقه موردمطالعه که معادل 88/1895 هکتار می باشد که در کلاس خیلی مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت مناسب برابر 74/23 درصد معادل 356/3263 هکتار از مساحت منطقه می باشد. حدود 21/26 درصد از مساحت شهر که معادل 234/3603 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد. همین طور حدود 40/22 درصد از مساحت شهر گرگان که معادل 141/3080 هکتار است، برای توسعه فضای سبز نامناسب می باشد. در نهایت حدود 87/13 درصد از مساحت شهر که معادل 501/1906 هکتار می باشد در طبقه با قابلیت خیلی نامناسب برای توسعه فضای سبز شهر گرگان است.

پژوهش حاضر بیشتر بر این سعی دارد که بتواند تصویر روشنی از توانایی ها و ظرفیت های محدوده مورد مطالعه را به نمایش دهد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی _ تحلیلی و با انجام مطالعات کتابخانه ای و میدانی با استفاده از نرم افزار GIS انجام شده است. به همین منظور لایه های اطلاعاتی مورد نیاز شامل نقشه های سطوح ارتفاعی، شیب، جهت شیب، پوشش گیاهی، فاصله از شهر، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، تراکم پوشش گیاهی، رطوبت نسبی، عمق خاک، بافت خاک، فاصله از گسل، فاصله از مناب آب و شاخص های اقلیمی (دما، بارش و طبقات اقلیم) تهیه شدند. سپس با تلفیق و همپوشانی لایه های اطلاعاتی در محیط GIS، نقشه نهایی جهت فعالیت اکوتوریسمی در منطقه در سه پهنه (کلاس یک و دو و نامناسب) ترسیم گردید. نتایج حاصل از نقشه نهایی اکوتوریسم گسترده نشان داد که بیشترین پهنه کلاس دو معادل 39/45 و بیشترین پهنه برای اکوتوریسم متمرکز، کلاس دو معادل 94/56 درصد را شامل می شود. با استفاده از نتایج حاصل از نرم افزار Choice Expert  به اولویت بندی پهنه های اکوتوریسم پرداخته، و مشخص گردید که منطقه برای اکوتوریسم گسترده متمرکز وگسترده مناسب می باشد. در پایان نیز پیشنهاداتی برای ایجاد تعادل بین اکوتوریسم و حفاظت به منظور جلوگیری از آسیب منطقه و در نتیجه توسعه اکوتوریسم ارائه گردید.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی توان اکولوژیک استان تهران در راستای توسعه اکوتوریسم با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام شده است. روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی - تحلیلی بر پایه مطالعات اسنادی – کتابخانه ای و مشاهده میدانی و تحلیل داده های فضایی است. ابتدا منطقه مورد مطالعه انتخاب شد و بر اساس مطالعات جهانی، شاخص های متناسب با شرایط محلی و بومی منطقه نیز انتخاب گردید. در این نوشتار، هشت معیار (ارتفاع، پوشش گیاهی، بافت خاک، جهت شیب، زمین شناسی، شیب، عمق خاک، کاربری اراضی) جهت پهنه بندی اراضی مستعد توسعه اکوتوریسم در استان تهران مورد استفاده قرارگرفته است. همچنین جهت ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه از نظر توسعه اکوتوریسم از تلفیق روش AHP و منطق فازی در GIS استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که در روش فرآیند سلسله مراتبی (AHP) حدود 27.41 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 164274.43 هکتار می باشد در کلاس خیلی مناسب و مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت، خیلی نامناسب و نامناسب برابر 56.92 درصد معادل 762401.8 هکتار از مساحت منطقه می باشد. حدود 15.63درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 206317.46 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد. در حالی که نتایج حاصل از منطق فازی نشان می دهد حدود 42.32 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 610669.46 هکتار می باشد در کلاس خیلی مناسب و مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت خیلی نامناسب و نامناسب برابر 44.57 درصد معادل 590249.16 هکتار از مساحت منطقه می باشد. حدود 13.11 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 167091.37 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی واکاوی توسعه پایدار روستایی با تأکید بر مشارکت جوامع محلی روستا های شهرستان زرین دشت انجام شده است، در این راستا، پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی-تحلیلی است که به دو روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی میدانی انجام پذیرفت. جامعه آماری پژوهش را 18 روستای شهرستان زرین دشت را تشکیل دادند که براساس نمونه گیری تصادفی و فرمول کوکران تعداد (370) سرپرست خانوار بر حسب درصد حجم نمونه در هریک از روستا ها تعیین شد. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل WASTPAS استفاده شد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که میانگین به دست آمده در شاخص اقتصادی برابر با 52/2، شاخص اجتماعی- فرهنگی 84/2، شاخص زیست محیطی 84/2 و شاخص نهادی 144/3 برآورد شده است، درواقع وضعیت مشارکت جوامع محلی در همه شاخص ها به غیر از شاخص نهادی نامطلوب است. درادامه نیز نتایج رگرسیون نشان داد، 95 درصد تغییرات متغیّر وابسته (ابعاد توسعه پایدار)، به وسیله شاخص های مشارکت جوامع محلی تبیین می شود. همچنین نتایج نشان داد، در بین شاخص های مستقل واردشده به معادله رگرسیون، سهم شاخص (مشارکت اجتماعی-فرهنگی)، در پیش بینی تغییرات مثبت متغیّر وابسته (توسعه پایدار مناطق روستایی) بیشتر از سایر شاخص های مشارکت است. در ادامه نیز نتایج تحلیل مسیر نشان داد، اثرات مستقیم مشارکت نهادی بر پایداری روستا ها بیشتر از سایر شاخص های مشارکت است و کمترین اثرات مستقیم در شاخص های نهادی و زیست محیطی است. پس از بررسی ارتباط بین مشارکت و توسعه پایدار روستا های زرین دشت، به رتبه بندی هریک از دهستان های زرین دشت براساس توسعه پایدار با تأکید بر مشارکت جوامع محلی پرداخت شد، نتایج نشان داد، دهستان ایزد خواست شرقی با مقدار وزن 543/3 در بُعد اقتصادی، 435/3 در بُعد اجتماعی، 564/3 در بُعد کالبدی و 576/3 در بُعد زیست محیطی بالاترین رتبه و دهستان زیرآب در بُعد اقتصادی با مقدار وزن 115/3، بُعد اجتماعی با مقدار وزن 117/3، بُعد کالبدی با مقدار وزن 120/3، بُعد زیست محیطی با مقدار وزن 131/3، به ترتیب رتبه های بالا و پایین را به خود اختصاص داده اند. نتایج رتبه بندی دهستان ها براساس ابعاد پایداری، گویای ارتباط معنادار بین ابعاد پایداری است، درواقع  نتایج مدل ساختاری تحقیق به کمک نرم افزار AMOS حاکی از معنی داربودن روابط بین عوامل سه گانه است. به گونه ای که بین ابعاد توسعه پایدار ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد.

مقدمه: جامعه عشایری به عنوان ظرفیت قوی در اقتصاد مقاومتی و تولید اقتصاد در جامعه نباید مورد غفلت مسئولان قرار گیرد و با توجه به این مطلب مهم که یکی از نقشه های دشمن تضعیف روحیه خودباوری در بین مردم و ارتباط با مسئولان است بنابراین مسئولان امر هرچه که می توانند تعامل و ارتباط و خدمت صادقانه را به مردم با توجه به شعار سال که به نام دولت و ملت، همدلی و همزبانی نام گذاری شده بیشتر کنند. لذا تأکید بر لزوم توجه به منابع انسانی و فکری قوی در جامعه نسبت به تولیدات داخلی و تئوریزه کردن نقش جامعه عشایر در اقتصاد مقاومتی و امنیتی در اتاق های فکر ْدیگر در عرصه های مختلف شاهد رشد و بالندگی باشیم. هدف پژوهش: با توجه به اهمیت موضوع اقتصاد مقاومتی در استقلال و قدرت ملی کشور ایران هدف پژوهش بررسی نقش قدرتمند جامعه عشایر در پیشبرد خط مشی و راهبرد استراتژیک چشم انداز توسعه پایدار عشایر ایران حهت رسیدن به اقتصاد پویا در جهان می باشد. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و روش جمع آوری داده ها بر اساس مطالعه اسناد و منابع کتابخانه ا ی  و میدانی صورت گرفته است. روش تحلیل استدلالی و استنباطی می باشد. قلمروجغرافیایی پژوهش: عشایر ایل شاهسون در استان اردبیل، در شمال غربی ایران حضور دارند. قشلاق این ایل در شمال استان اردبیل با وسعت حدود 400 هزار هکتار قرار دارد و محدوده دشت مغان را در بر می گیرد. یافته ها و بحث: نظر به اینکه جامعه شهری یک جامعه مصرف گرا می باشد و اینکه قریب اکثر شهرها در داخل نواحی مرزی اقوام عشایر ایران قرار دارند لذا یافته های پژوهش بیانگر آن است که عشایر شاهسون نقش مهمی در اقتصاد مقاومتی و امنیت حوزه شهری دارد و به یک پایگاه اقتصادی و امنیتی برای سکونتگاه های شهری و روستایی محسوب می شود. نتایج: نتایج کلی پژوهش بیانگر نقش تولیدکنده و امنیت آوری عشایر  بویژه عشایر شاهسون در حوزه سکونتگاه شهری می باشد. لذا برای پیشبرد این هدف پیشنهاد می شود که توجه ویژه به جامعه عشایر از از ابعاد اقتصادی، اجتماعی شود.

موقعیت ژئوپلیتیکی کشورها در طول زمان تحت تاثیر عوامل مختلفی چون جنگ ها، انقلاب ها، تحولات نظام بین المللی همواره در حال تغییر و تحول می باشد. ایران یکی از کشورهای با اهمیت منطقه بوده است که طی چند دهه گذشته تغییر و تحولات عظیمی را تجربه کرده است که علل وقوع آن را می توان به عوامل ژئوپلیتیکی داخلی و خارجی بسط داد. بر هم خوردن نظام دو قطبی، سبب تغییر ماهیت ژئوپلیتیکی ایران و به دست آوردن نقش جدید در منطقه و جهان شد . از آنجایی که سیاست خارجی و عملکرد دولت ها برگرفته از محیط ژئوپلتیک و ایجاد شرایط تعامل در مجموعه ایی از رفتارهای مکانی و زمانی آنان است، جمهوری اسلامی ایران نیز به رغم برخورداری از موقعیت استراتژیک، به لحاظ عدم هماهنگی مؤثر میان جنبه های فیزیکی و نرم افزاری قدرت، فاقد جایگاه متناسب در صف بندی های نظام جهانی است و این خود هزینه های  فراوانی را بر سیاست خارجی کشور تحمیل کرده است. این مقاله به دنبال پاسخ به این سوال اصلی است که علل تغییر و تحولات موقعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه و نظام جهانی چه بوده است؟ برای پاسخ به سوال مذکور از روش توصیفی- تحلیلی  استفاده شده و جمع آوری منابع نیز به صورت کتابخانه ای و اینترنتی بوده است.

  در جریان هرگونه تصمیم گیری اعم از برنامه ریزی، مدیریت، ارزیابی و یا کنترل چنانچه در طلب و جستجوی شرایطی مطلوب هستیم، باید در راستای ایجاد تعادلی منطقی و واقع بینانه بین مناطق به لحاظ برخورداری از امکانات و خدمات حرکت کنیم. گام اول در جهت چنین حرکتی شناخت وضع موجود و امکانات و محدودیت های آن است. مسأله اساسی تحقیق این است که توزیع متعادلی از نظر امکانات بهداشتی و درمانی در سطح استان همدان برقرار نیست. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و رویکرد حاکم بر آن کاربردی است. داده های مورد نیاز با بهره گیری از آمار مربوط به سالنامه آماری استان همدان در سال 1392 استخراج گردیده و جهت ارزیابی شهرستان های استان از لحاظ برخورداری از خدمات بهداشتی– درمانی از 14 شاخص استفاده گردیده است. تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و تاپسیس فازی (FTOPSIS) و با استفاده از نرم افزار SPSS صورت پذیرفته و به منظور ترسیم نقشه ها از نرم افزار Arc GIS استفاده گردیده است. یافته های تحقیق حاکی از آن بود که پراکنش شاخص های بهداشتی درمانی در پهنه استان همدان به صورت قطبی و ناموزون است و رابطه ای منطقی بین سطح جمعیت و سطح توسعه بهداشتی درمانی برقرار نیست به گونه ای که شهر همدان مرکز سیاسی اداری استان برخوردارترین شهر بوده و بقیه شهرستان های استان در شرایط متوسط بالا و پایین و محروم قرار دارند. نتایج پژوهش ضرورت نگاهی عدالت محور در عرصه برنامه ریزی و توزیع خدمات به منظور ارائه خدمات با مطلوبیت بهتر و اقتصادی است.

پایش تغییر عموما جهت ارزیابی فرآیندهای طبیعی، از قبیل اثرات بلندمدت تغییر اقلیم که ناشی از علل نجومی است و همچنین فرآیندهای کوتاه مدت که شامل توالی پوشش گیاهی و فرآیندهای ژئومورفولوژیکی است صورت می گیرد همچنین، پایش تغییر جهت ارزیابی اثرات ناشی از فعالیت های انسانی از قبیل جنگ ل زدایی، کشاورزی و شهرسازی مورد استفاده قرار می گیرد همان گونه که تغییرات محیطی انعکاس دهنده وضعیت مدیریت اراضی است، روش های پایش تغییر می تواند به ارزیابی این عملیات کمک کند. در این راستا هدف از پژوهش حاضر آشکارسازی تغییرات پوشش گیاهی منطقه خوشاب استان خراسان رضوی طی دوره زمانی مربوط به سال 2005-2015 با استفاده از تکنیک های سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می باشد برای بررسی و تجزیه تحلیل تغییرات از روش طبقه بندی decision tree با توجه به استاندارهایی که توسط ناسا ارائه شده اجرا شد که ابتدا برای هر 16valu یک کلاس تعریف شد بر این اساس مشخص شده است که آستانه ی تغییر در منطقه ی مورد مطالعه با 1 انحراف از میانگین قرار داشته است پس از تعیین آستانه ی تغییر، مناطق دارای تغییرات کاهشی، افزایشی و بدون تغییر مشخص گردیده است جهت ارزیابی دقت تکنیک های سنجش تغییر پس از برداشت واقعیات زمینی که از طریق بازدید میدانی و تصاویر ماهواره ای Google Earth به دست آمد از دقت کل و ضریب کاپا استفاده شد براساس نتایج به دست آمده مشخص گردید که داده های ارزیابی شده با دقت کل 91 و ضریب کاپای 88/0 در  ارزیابی پایش تغییرات پوشش گ یاهی منطقه ی مورد مطالعه به خود اختصاص داده اند.

مقدمه: با انتقال پایتخت دو تاثیر مهم خواهد داشت، تاثیر اول آن در راستای حل مشکلات تهران خواهد بود و تاثیر دوم در راستای ایجاد تعادل توسعه در فضای سرزمینی کشور خواهد بود. در این تحقیق تأثیر دوم جابجایی پایتخت مورد بررسی و تحلیل خواهد گرفت. هدف:  این تحقیق دارای دو هدف می باشد که هدف اول آن بررسی نقش تهران(پایتخت) در نظام شهری کشور و نابرابری های توسعه فضای سرزمینی خواد بود و هدف دوم آن بررسی و تحلیل جابجایی پایتخت و تأثیر آن در ایجاد تعادل های منطقه ای ایران می باشد. روش شناسی: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد، ابزار جمع آوری داده ها به صورت کتابخانه ای (اسنادی) و پرسشنامه بوده است. جامعه آماری کارشناسان مسائل آمایش سرزمین و برنامه ریزی منطقه ای بوده است. حجم نمونه 100 نفر می باشد که از طریق نمونه گیری هدفمند (قضاوتی) انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تاپسیس، ضریب پراکندگی تحلیل خوشه ای و تحلیل رگرسیونی استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل مراکز استانی کل کشور می باشد که مطابق سرشماری نفوس و مسکن سال 1395 شامل 31 استان می باشد. یافته ها و بحث: مسیر متعادل سازی توسعه فضای سرزمینی کشور کاهش تمرکز قدرت و تصمیم گیری در پایتخت و افزایش آن در سایر مناطق کشور می باشد که برای این منظور باید ترکیبی از راهبردهای انتقال قدرت به مراکز منطقه ای و محلی، اعطای امتیازات به سرمایه گذاری ها در مناطق محروم و باز توزیع فعالیت و امکانات بر اساس مزیت های نسبی مناطق استفاده شود. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که تاثیر جابجایی پایتخت در گزینه های مختلف از نظر کارشناسان نمی تواند در توسعه متعادل کشور موثر باشد و مناسب ترین راهبرد از نظر کارشناسان توزیع قدرت تصمیم گیری در مناطق کشور(پایتخت های منظومه ای) می باشد.

هدف کلی از انجام این تحقیق، تحلیل عوامل مؤثر بر رضایت مندی روستائیان از اجرای طرح های هادی در مناطق مرزی استان گلستان با تأکید بر دهستان اترک از توابع شهرستان گنبد کاووس می باشد. روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری این پژوهش کلیه سرپرستان خانوارهای ساکن در دهستان اترک از توابع شهرستان گنبدکاووس (به تعداد 3189 خانوار) میباشند که با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر به عنوان نمونه، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد سنجش قرار گرفتند. روایی ظاهری پرسشنامه توسط کارشناسان ذی ربط تأیید و پایایی آن با انجام پیش آزمون و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (84/0) مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش با استفاده از بسته نرم-افزاری (SPSS) و آزمون های تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی انجام گرفته است. به منظور سنجش عوامل مؤثر بر رضایت-مندی روستائیان از اجرای طرح هادی، با استفاده از مدل تحلیل عاملی، 23 متغیر در قالب چهار مؤلفه ( کالبدی- زیرساختی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمون تحلیل عاملی نشان می دهد که بُعد کالبدی- زیرساختی (با واریانس 94/20 درصد از مقدار ویژه) به عنوان مهم ترین عامل و بُعد اقتصادی (با واریانس 84/18 درصد از مقدار ویژه)، زیست محیطی (با واریانس 80/16 درصد از مقدار ویژه) و اجتماعی (با واریانس 53/14 درصد از مقدار ویژه)؛ در مجموع 11/71 درصد از واریانس کل، میزان رضایت مندی روستائیان را از اجرای طرح هادی در ابعاد مختلف را نشان می دهد. همچنین نتایج حاصل از چرخش عامل ها به روش واریماکس نشان می دهد که از 27 متغیر وارد شده در تحلیل عاملی اکتشافی، تنها 23 متغیر که دارای بار عاملی بالای نیم درصد بوده اند باقی مانده اند

     صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین منابع تولید درآمد و افزایش فرصت های شغلی و نیز توسعه و گسترش زیرساخت ها و توسعه اجتماعی – فرهنگی و نیز به عنوان موتور و محرک رشد و توسعه اقتصادی مناطق می باشد. شهرستان بویراحمد در استان کهکیلویه و بویراحمد نیز با آب و هوای معتدل و کوهستانی، آبهای فراوان، پوشش جنگلی و غیره نیز جزء نقاطی است که پتانسیل زیادی برای جذب گردشگری دارد. نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای و روش بررسی آن پیمایشی می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه جهت کاربری طبیعت گردی است. در این راستا پس از شناسایی معیارها اقدام به تهیه پایگاه داده های مکانی در سامانه اطلاعات جغرافیایی شد. در ادامه پس از استاندارد سازی این معیارها به روش منطق فازی در محیط نرم افزار Arc GIS، با استفاده از نظر سنجی پرسشنامه ای از 30 کارشناس و به کمک روش آنتروپی شانون به هر یک از معیارها وزن خاصی اختصاص داده شد. سپس با تلفیق و رویهم گذاری این معیارها، بر اساس منطق فازی، نقشه نهایی که بیانگر مناطق تفرجگاهی است، حاصل شد. منطقه مورد مطالعه در نقشه تولید شده به سه طبقه بسیار مناسب، مناسب و نامناسب به منظور برنامه ریزی جهت انواع فعالیت های تفرجی تقسیم شد.

نواحی روستایی از اولین مناطق آسیب پذیر در مواجه با مخاطرات طبیعی هستند و در مقابل چنین خطراتی بیمه نیستند. این نواحی، بسته به موقعیت جغرافیایی خود تحت تأثیر مخاطرات طبیعی ویژه ای می باشند و به علت فقر شدیدتر و دانش و فناوری محدودتر نسبت به دیگر سکونتگاه های انسانی در برابر خطرات طبیعی آسیب پذیرترند. به همین دلیل استفاده از تمام ظرفیت های نواحی روستایی جهت کاستن از میزان آسیب پذیری امری ضروری می باشد. در همین راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثرات ظرفیت سازی در دهستان انجیر آب جهت کاستن از میزان خسارات احتمالی بر اثر زلزله می باشد که بدین منظور از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه دهستان انجیرآب در شهرستان گرگان می باشد که 4 روستای پرجمعیت این دهستان شامل؛ محمدآباد، اکبرآباد، زنگیان و سعدآباد انتخاب و تعداد 200 نفر از سرپرستان خانوار با استفاده از فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. یافته های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون فریدمن و اسپیرمن نشان دهنده ظرفیت بالای دهستان انجیرآب در ابعاد کالبدی- فضایی و نهادی و ظرفیت پایین در بعد اجتماعی- اقتصادی می باشد.