سعید رمضان زاده

زمینه و هدف: یکی از موضوعات مطرح در تمامی سازمان ها، اتخاذ انتخاب گزینه برتر با توجه به شاخص های مورد نظر است. نیروی انتظامی نیز از این مقوله مستثنی نیست و در بخش های مختلف کاری با آن مواجه است. این مهم در صورت استفاده از شیوه های مناسب تصمیم گیری، نقش مؤثری در پیشبرد اهداف این سازمان خواهد داشت. از طرفی با توجه به مسئله تصمیم گیری مورد نظر، معمولاً ضابطه هایی متعدد با تقدم های مختلف مطرح می باشد. بنابراین با شیوه هایی موسوم به تصمیم گیری چند شاخصه مواجه می شویم. تحقیق حاضر به دنبال ارائه و تبیین یک روش تصمیم گیری چند شاخصه برای انتخاب منطقه انتظامی برتر با داده های کیفی می باشد و رویکردی ریاضی دارد. روش: در این پژوهش به دلیل مطالعه بر روی روش علمی انتخاب منطقه انتظامی برتر، روش تحقیق مناسب، فرایندی است که مراحل مختلف یافتن راه حل مسئله را تبیین می کند. در این مقاله از الگوریتمی جدید برای تصمیم گیری چند شاخصه در محیط فازی که تفاوت ها و شباهت هایی با فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی دارد، برای انتخاب منطقه انتظامی برتر به عنوان یکی از بخش های مورد توجه نیروی انتظامی معرفی و استفاده می کنیم. داده های کیفی تصمیم گیری ، با اعداد فازی ذورنقه ای مدل سازی می شوند. یافته ها و نتیجه گیری : فرایند معرفی شده، قابلیت مدل سازی و ارزیابی با استفاده از داده های کیفی را دارد؛ بنابراین در مسائل تصمیم گیری گسترده قابلیت اجرایی دارد و با توجه به اینکه محاسبات مربوط به بررسی موردی انجام شده با نرم افزار صفحه گسترده اکسل انجام شده است، بخش عمده فرایند تصمیم گیری به صورت خودکار انجام خواهد شد.

زمینه و هدف: مدیریت و آمایش مکانی(جانمایی) مناسب کلانتری ها یکی از مهمترین راهبردهای ناجا در دستیابی به نظم و امنیت می باشد. به همین منظور در هر منطقه انتظامی، متناسب با عوامل متعددی مانند جغرافیا، جمعیت و جرم، تعدادی کلانتری مستقر شده است. بر اساس مطالعات انجام شده و نظر اغلب کارشناسان انتظامی، در شهر تهران،  مکان گزینی اینگونه اماکن متناسب با اصول و معیار های(علمی – تجربی) مدیریت انتظامی انجام نشده است. لذا به منظور نمایاندن اهمیت این موضوع، در این تحقیق سعی شده است، تاثیر هر یک از این معیارها، از طریق روشهای کمی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گیرد. روش : مرحله اول تحقیق: شامل شناسایی و دسته بندی شاخص ها و عوامل موثر در مکانیابی کلانتری ها از دو منظر جغرافیای طبیعی و انسانی می باشد. رویکرد تحقیق در این مرحله کیفی می باشد و داده ها با استفاده از ابزارهای مصاحبه با خبرگان، Focus Group و همچنین مطالعات کتابخانه ای(برای تدوین مبانی نظری شامل کتب، مجلات، مقالات، پایان نامه ها و اینترنت) با توجه به شرح وظایف کلانتری ها گردآوری شده است. مرحله دوم تحقیق:شامل تجزیه و تحلیل عوامل موثر در مکانیابی کلانتری ها است. ازاینرو رویکرد تحقیق کمی می باشد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده است. مقادیر  پارامتر "عوامل موثر در مکان یابی کلانتری ها" از دو منظر جغرافیای طبیعی و انسانی که از طریق جامعه آماری تمام شمار ( شامل افراد خبره)، تکمیل گردیده است. در ادامه تحقیق، رتبه بندی عوامل با استفاده از آنتروپی شانون و همچنین آزمون فریدمن انجام گرفته است. یافته ها: با توجه به تحلیل صورت گرفته، "موقعیت قرارگیری" و " پوشش/ اشراف و  دسترس پذیری به منطقه" به ترتیب به عنوان مهمترین شاخص و پر اهمیت ترین عامل می باشند که لازم است مورد توجه ویژه فرماندهان و تصمیم گیران سازمان ناجا در تخصیص محل مناسب کلانتری ها، قرار گیرد. نتیجه گیری :نتایج تحقیق نشان داد که عوامل جغرافیایی موثر بر مکان یابی کلانتری ها از دو منظر جغرافیای طبیعی و انسانی قابل دسته بندی می باشند.با ارزش ترین شاخص "موقعیت قرارگیری" و سپس شاخص هایی مانند: "عوامل طبیعی"، "جغرافیای جرم"، "فاصله"، "همجواری و دسترسی" است. در ضمن موثرترین عوامل پوشش، اشراف و  دسترس پذیری به منطقه  و کم اهمیت ترین آنها عواملی از جمله سطح فرهنگی و سطح سواد جمعیت حوزه انتظامی می باشد.

زمینه و هدف : آموزش در حوزه ترافیک و حمل ونقل، مهم ترین اصل در میان سایر اصول (اجرای مقررات، مهندسی ترافیک و شرایط محیطی) محسوب می شود؛ بنابراین اولین گام در راستای بهبود عملکرد و رفتار ترافیکی شهروندان، شناسایی صحیح و دقیق نیازهای آموزشی است. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزشی شهروندان شهر ایلام در راستای ارتقای فرهنگ ترافیک است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت کلی از نوع آمیخته است که در چارچوب مراحل کیفی و کمّی اجرا شد. در مرحله کیفی برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا و در مرحله کمّی از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار پژوهش در مرحله کیفی به کار رفت و با روش نمونه گیری هدفمند ۱۵ نفر از رؤسا و مدیران پلیس راهور و راه، سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای کشور و استان ایلام به عنوان افراد مشارکت کننده انتخاب شد. یافته های مرحله مطالعه کیفی مبنای طراحی پرسش نامه به عنوان ابزار گردآوری داده در مرحله کمّی قرار گرفت؛ در این مرحله از ۴۸ نفر از کارشناسان و مسئولان مرتبط با آموزش فرهنگ ترافیک پرسشگری به عمل آمد. یافته ها : پنج شاخص شامل، آموزش قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، آموزش عبور و مرور ایمن، آموزش شیوه صحیح و ایمن استفاده از وسایل نقلیه عمومی، آموزش علائم و تجهیزات رانندگی، آموزش استفاده صحیح و ایمن از وسایل نقلیه شخصی به عنوان نیازهای آموزشی شهروندان در راستای ارتقای فرهنگ ترافیک شناسایی شد.  نتایج: نتایج نشان از ای ن دارد که تمامی مؤلفه های شناسایی شده محتوای برنامه های آموزشی بیش ترین تأثیر را در بهبود رفت ار ترافیکی دارد. همچنین نتایج نشان داد «آموزش استفاده صحیح و ایمن از وسایل نقلیه شخصی» در اولویت اول و «آموزش شیوه صحیح و ایمن استفاده از وسایل نقلیه عمومی» در اولویت آخر نیازهای آموزشی قرار دارد.  

زمینه و هدف: دراین تحقیق تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید فرماندهی انتظامی شهرستان ارومیه با استفاده ازتکنیک تصمیم گیری چندمعیاره تحلیل شبکه ای بر پایه الگوی سوات صورت پذیرفته است و هدف از آن تدوین راهبرد مناسب برای فرماندهی انتظامی ارومیه است. روش شناسی: نوع تحقیق با توجه به هدف،کاربردی وبا توجه به روش جمع آوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعهآماری تحقیق مدیران عالی، میانی وعملیاتی فرماندهی انتظامی شهرستان ارومیه (از جایگاه 15 به بالا) به تعداد تقریبی 155 نفر است.روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای و حجم نمونه 87 نفر بوده است. ابزارجمع آوری داده ها پرسشنامه ی ارزیابی عوامل داخلی و خارجی است.روایی پرسشنامه ها با مراجعه به متخصصان به دست آمد و پایایی آنها نیزبا محاسبه ضریب آلفای کرونباخ عدد 8/0 به دست آمد. ابزار تجزیه و تحلیل داده ها، تکنیک تحلیل فرآیند شبکه ای و سوات است.یافته ها: مهم تریننقاط قوت فرماندهی انتظامی شهرستان ارومیه شایستگی های بالا،مدیریت منسجم،مهارتهای فنی و داشتن پشتیبانی خوب است ومهم ترین نقاط ضعف آن نیز نبود استراتژی مشخص،عوامل حاشیه ای و به روز نبودن کارکنان است.مهم ترین فرصتها نیز اختیارات قانونی فراوان، دستیابی سریع تر به امکانات و فنآوریها، وجود مشارکت مردمی ومهم ترین تهدید ها نیز وجود قوانین دست و پاگیر، هزینه پایین تخلف و بالا بودن مهارتهای متخلفان است. نتیجه گیری: مناسب ترین راهبرد فرماندهی انتظامی ارومیه، رقابتی یا همان استفاده حداکثری ازفرصتهای محیطی برای حداقل کردن ضعفهای خود است تا بتواند به نحو احسن ماموریتهای خودرا محقق سازد.

زمینه و هدف: ارتقاء کیفیت تیراندازی های حین مأموریت، همواره مورد توجه مسئولان فراجا بوده است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر استفاده از شبیه سازهای ناپتل و تپانچه لیزری بر ارتقاء مهارت تیراندازی کارکنان پلیس پیشگیری فرماندهی انتظامی تهران بزرگ است.روش: این تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، جزو تحقیقات شبه آزمایشی است. جامعه آماری تحقیق کارکنان پلیس پیشگیری فاتب و اندازه نمونه 60 نفر شامل دو گروه آزمایش ناپتل و تپانچه لیزری، به علاوه گروه گواه هر گروه شامل 20 نفر بوده و نمونه گیری به صورت دردسترس انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و آزمایش میدانی و دریافت آزمون تیراندازی بر اساس فرم های استاندارد تعیین شده در فراجا بوده است.  پایایی ابزار به روش آزمون-بازآزمون با ضریب همبستگی بین دو آزمون و بازآزمون در دو گروه ناپتل و تپانچه لیزری به ترتیب برابر با 0.963 و 0.856 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره توسط نرم افزار spss  بهره برداری شد.یافته ها: سطح معنی داری تحلیل کوواریانس در مورد تأثیر تمرین با تپانچه لیزری و شبیه ساز ناپتل کمتر از 05/0 بود بنابراین با اطمینان 95 درصد، بین گروه گواه و آزمایش در نمرات مهارت های سرعت و دقت تیراندازی تفاوت وجود دارد. همچنین میانگین نمرات هر دو مهارت، در گروه تپانچه لیزری بیشتر از گروه شبیه ساز ناپتل به دست آمد.نتیجه گیری: تمرین با تپانچه لیزری و شبیه ساز ناپتل، تأثیر معناداری بر ارتقاء مهارت های تیراندازی دقت و سرعت کارکنان پلیس پیشگیری فاتب دارد و بنابراین می توان در رده های اجرایی و عملیاتی از این شبیه سازها به عنوان یکی از ابزارهای موجود برای ارتقاء تیراندازی کارکنان استفاده کرد. 

این پژوهش به منظور ارائه مدل ریاضی جانشینی مدیران و فرماندهان ناجا، در راستای رسیدن به اهداف بلندمدت سازمان، پرهیز از هزینه های سنگین ناشی از انتصاب مدیران، اعمال سلیقه های شخصی در انتصابات و تقویت فرهنگ ضابطه گرایی در سازمان، انجام شده است. جامعه آماری شامل 100 نفر از مدیران میانی فرماندهی انتظامی استان خوزستان می باشد. در این تحقیق ضمن بررسی روند فرایند جانشینی مدیریت، سعی شده که با ترکیب فنون ریاضی و تصمیم گیری چندمعیاره الگویی برای جانشینی مدیران انتخاب شود، با توجه به تعدد هدفها در برنامه ریزی جانشینی مدیریت ناجا از جنس الگو های تصمیم گیری چندهدفه استفاده شده و الگویی انتخاب شده است که با رویکرد برنامه ریزی آرمانی حل خواهدشد. روش تحقیق بر اساس محتوا روش توصیفی و بر اساس ماهیت، کاربردی است. نتایج نشان می دهد که مدل تخصیص چند معیاره با رویکرد برنامه ریزی آرمانی به دلیل قابلیت حل مسله و رسیدن به جواب، مدل مناسبی برای برنامه ریزی جانشینی مدیریت در حوزه مورد مطالعه است.

زمینه و هدف: فرماندهان پلیس، وظائف دشواری را برای مدیریت امور پلیسی برعهده دارند. در این میان سبک رهبری آنان می تواند تأثیر بسیاری بر برخی ویژگی های کارکنان پلیس داشته باشد. این تحقیق در صدد بررسی تأثیر سبک رهبری فرماندهان بر آوای سازمانی کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر است.روش: تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر به تعداد 2200 نفر بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 328 نفر در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد سبک رهبری هرسی و بلانچارد[1] (1989) از نظر کارکنان و پرسشنامه استاندارد آوای سازمانی کارکنان همس[2] (2012) بود. روایی ابزار توسط معیارهای میانگین واریانس استخراج شده و پایایی ابزار با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها، از مدلیابی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد.یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که سبک رهبری با ضریب 460/0، بر آوای سازمانی کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر موثر است. سبک رهبری آمرانه با ضریب تأثیر 224/0- تأثیر منفی و سبک های رهبری متقاعد کننده، مشارکتی و تفویضی تأثیر مثبت و معناداری بر آوای کارکنان فرماندهی انتظامی استان بوشهر دارند. همچنین نتیجه دیگر دلالت بر این دارد که سبک تفاوت معنی داری بین میزان آوای کارکنان در سبک های رهبری متنوع وجود دارد به طوریکه بیشترین آوای کارکنان اختصاص به کارکنان دارای فرماندهانی با سبک تفویضی است.نتیجه گیری: نتیجه حاصل از یافته های تحقیق این است که فرماندهان انتظامی استان بوشهر، سبک رهبری تفویضی را در اولویت خود قرار دهند تا با این سبک موجبات افزایش آوای کارکنان شوند.

زمینه و هدف: نزاع دسته جمعی ازجمله جرائم خشونت آمیزی است که علاوه بر آسیب روانی و اجتماعی، خسارت جبران ناپذیری بر افراد وارد کرده و امنیّت اجتماعی را به شدّت مخدوش می کند. این پدیده در طول دو دهه گذشته به طور مستمر افزایش چشمگیری داشته است؛ لذا این پژوهش با هدف ارائه راهبردهای پیشگیری انتظامی از نزاع دسته جمعی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی و از منظر ماهیت، آمیخته (کیفی کمّی) است. در بخش کیفی، مشارکت کنندگان شامل استادان دانشگاه علوم انتظامی، مسئولین پلیس پیشگیری و عملیات در فراجا و استان های تهران، البرز، غرب و شرق تهران که دارای تجربه علمی و عملی در حوزه مدیریت نزاع دسته جمعی است که به صورت هدفمند انتخاب شدند و بعد از جمع آوری داده ها در فرایند پژوهش در نفر هجدهم به اشباع نظری رسید. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل داده ها به شیوه تحلیل محتوا بوده است. در مرحله کمّی که به صورت پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شده است، نمونه آماری به روش هدفمند از بین رؤسای پلیس پیشگیری انتظامی و معاونین عملیات استان ها و مدیران میانی و عالی در پلیس پیشگیری و معاونت عملیات فراجا با بیش از پانزده سال سابقه مدیریتی و حداقل مدرک کارشناسی ارشد به تعداد 30 نفر انتخاب شدند. در بخش کمّی، بر اساس داده های گردآوری شده، به ارزیابی عوامل داخل ی (IFE) و عوام ل خارج ی (EFE) پرداخته و در ادامه با تشکیل ماتریس SWOT، راهبردهای SO، ST، WO و WT تعیین شده اند. به منظور اولویت بندی راهبردهای تدوین شده برای پیشگیری از نزاع دسته جمعی نیز از ماتریس برنامه ریزی راهبرد کمّی (QSPM) بهره برداری شده است. یافته ها: با بررسی میدانی و نظرسنجی از خبرگان حوزه پیشگیری از جرم، عوامل درونی (ضعف ها و قوّت ها) و عوامل بیرونی (فرصت ها و تهدیدها) به تعداد 13 ضعف، 43 قوّت (56 عامل درونی)، 18 فرصت و 16 تهدید (34 عامل بیرونی) احصاء و به تفکیک ارائه شد. نتیجه گیری: پس از تعیین وضعیت انتظامی در دو وضعیت موجود و آتی بر اساس امتیازات مکتسبه، وضعیت موجود «تهاجمی خفیف» و در وضعیت آتی «تهاجمی معطوف به قوّت»، تعداد 23 راهبرد تدوین و سپس بر اساس امتیازات مکتسبه اولویت بندی شده است که مطابق با اهداف تحقیق بود. در راستای پیشگیری راهبردی از نزاع دسته جمعی بایستی این راهبردها عملیاتی شوند.