رضیه سادات سجادی

شناخت و بررسی شیوه های مدیریتی یک مدیر و حاکم در مقابله با دشمنان می تواند سیاست های مدیریتی و میزان موفقیت وی در عملکرد های بعدی اش را تبیین و برجسته تر بنمایاند. امام علی(ع) به عنوان حاکم جامعه اسلامی در موقعیت های مختلف از سبک های مدیریتی متفاوت متناسب با شرایط استفاده نموده اند. نحوه مدیریت ایشان نشان می دهد که برای مدیریت در زمان ها و مکان های مختلف نمی توان از یک سبک خاص استفاده نمود. این پژوهش با بررسی عبارات زیارت غدیریه که از جامع ترین زیارت ها و غنی ترین منابعی است که در روز غدیر توسط امام معصوم در مورد امیرالمومنین(ع) صادر شده، به روش توصیفی - تحلیلی در صدد تبیین سبک های مدیریتی امام علی(ع) مبنی بر شیوه های مقابله ایشان با دشمنان از حیث اخلاقی و عملی است. شیوه های مدیریتی امام در مقابله با دشمنان در زیارت غدیریه عبارت اند از: شجاعت در برابر دشمن، عدم سازش با دشمنان، پافشاری و ایستادگی بر حق، تذکر و موعظه و فراخوانی به ترس از خدا، استقامت در برابر دشمن، صبر در برابر ازار دشمنان، سخت گیری بر کافران، کاردانی و دشمن شناسی.

نحوه مدیریت امیرالمؤمنین نشان می دهد که مدیریت در هر مکان وزمانی سبک خاص خود را می طلبد، که به این رویکرد مدیریت اقتضائی گفته می شود. این پژوهش با بررسی عبارات زیارت غدیریه، به روش توصیفی _ تحلیلی در صدد تبیین سبک های مدیریتی امام علی؟ع؟ مبنی بر شیوه های ارتباطی ایشان با زیردستان به ویژه کارگزاران از حیث اخلاقی و عملی است. شیوه های مدیریتی امام در زیارت غدیریه را می توان به دو بخش صفات اخلاقی و راهکارهای عملی دسته بندی نمود. در بخش صفات اخلاقی؛ عفو و گذشت، خشم و خشنودی برای خدا و تواضع در برابر مردم بویژه مؤمنان و در بخش راهکارهای عملی؛ هدایتگری، به دوش کشیدن بار سختی، کمک بدون چشم داشت به فقرا و نیازمندان و تقسیم عادلانه بیت المال را می توان بعنوان نمونه ذکر کرد.

روایات اسباب نزول، نقشی محوری در تفسیر و تبیین معارف قرآنی دارند. منتها در نقل این روایات، تحلیل و بررسی لازم در متن و سند انجام نشده است. با توجه به تأثیر مستقیم روایات اسباب نزول در فهم و تفسیر قرآن، نقد و بررسی این روایات اهمیت ویژه ای پیدا می کند. این پژوهش به تحلیل روایات اسباب نزول هفت آیه کلیدی از سوره بقره می پردازد. در آن، پس از ذکر آیات دارای سبب نزول و نقل روایات مربوط به آن به بررسی آرای مفسّران شیعه و سنّی در مورد این روایات و نیز نقد آنها پرداخته شده است. از مهمترین دلایل عدم پذیرش روایات اسباب نزول عبارت اند از: عدم مطابقت محتوای آنها با قرآن، روایات صحیح، تاریخ مسلم، مسلمات عقلی، ضرورت های کلامی مسلمانان و اجماع.  

رسول خدا(ص)نویسندگانی داشتند که به محض نزول وحی،آیات قرآن را می نگاشتند.بدین ترتیب همه قرآن در حیات پیامبر و به دستور آن حضرت نوشته شد.عده ای از صحابه نیز در همان زمان برای خود قرآن هایی فراهم کرده بودند که علاوه بر آیات قرآن،مطالبی را نیز که پیامبر به عنوان تفسیر،پیرامون آیات می فرمودند،در آن می نوشتند.پس از رسول خدا(ص)یک بار در عهد ابی بکر و بار دوم در عهد عثمان دستور به نگارش قرآن داده شد.در این مقاله،روایات مربوط به جمع و نگارش قرآن در زمان پیامبر اکرم(ص)و ابوبکر و عثمان از کتاب صحیح بخاری مورد نقد و بررسی قرار گرفته است