نگرشی انسان شناختی بر شیوه مدیریت فضا در خانه های سنتی و معاصر شهر زنجان
آرشیو
چکیده
با بروز تغییرات اساسی در شیوه ساخت وساز خانه ، شیوه مدیریت وبهره برداری آنها نیز تغییر کرد؛ اما در زمینه تاثیر شیوه طراحی و ساخت خانه بر مدیریت خانه و رفتار و عادات ساکنان، دانش کافی در دست نیست. هدف پژوهش حاضر، بازشناسی تاثیرات معماری خانه برشیوه زندگی و مدیریت فضا در خانه های سنتی و معاصر، با تاکید بر حقوق ساکنان است. به این منظور سه پرسش اساسی الف) چیستی مدیریت خانه و نحوه تحقق آن، ب)تفاوت مدیریت خانه سنتی و معاصر و ج) چگونگی ارتباط طراحی با مدیریت خانه و شیوه زندگی ساکنان را به روش تحلیل محتوای متون و تطبیق تجارب زیستی در خانه های سنتی و معاصر شهر زنجان مورد بررسی قرار داده است. بر اساس یافته پژوهش، مدیریت سلسله مراتبی فضا در خانه سنتی، منطبق بر شیوه زندگی و فرهنگ سکونتی گذشته در تجربه سالیان طولانی حاصل شده و ساختار کالبدی-فضایی منطبق بر مدیریت خانواده گسترده در سه راستای حریم محوری -خلوت جویی ، مهمان نوازی -رویداد مداری و طبیعت گرایی- خودکفایی شکل گرفته است. در فضای انعطاف پذیر خانه سنتی، انواع مهمانان دوستانه و رسمی مدیریت می شدند و ساکنان، به حضور تدریجی و رفتار جمعی متناسب با منزلت مهمان هدایت می شدند. با ورود فرهنگ معماری مدرن، نوسازی خانه با عملکرد و فضای محدود، غیر منعطف و فاقد سلسله مراتب منسجم، بر پایه فرهنگ زندگی فردی و خانواده هسته ای رواج یافت و به کوچک شدن نشیمن و پذیرایی، کنار رفتن حیاط وطبیعت از مرکز خانه، ایجادآشپزخانه باز و فضای داخلی یکپارچه، جدایی فضای سکونت و معیشت ، محدودیت پذیرش مهمان و مدیریت گسسته فضاهای خانه منجر شد و به جای فضاهای متنوع برخاسته از روح مکان، فضاهای یکنواخت عملکردی شکل گرفتند. با تطبیق مولفه های انسانی فضا در خانه های سنتی و معاصر ، استنتاج تحقیق آن است که احیای سنت های سکونت محلی با اصلاح الگوی طراحی و ساخت خانه معاصر امکان پذیر است؛ مشروط بر آنکه ترجیحات، نیازها، شیوه زندگی و فرهنگ محلی مورد توجه قرار گیرد و برای مدیریت گسسته فضاهای خانگی و شیوه زندگی فردگرا در خانواده هسته ای، تدابیر جبرانی مناسب اندیشیده شود.An anthropological perspective on space management in traditional and contemporary housing in Zanjan city
with the emergence of fundamental changes in the way home construction , the method of management and exploitation of them also changed ; however , there is not enough knowledge about the effect of design and construction of house on house management and the behavior and habits of the inhabitants . the aim of the present study is to recognize the effects of residential architecture on living and space management in traditional and contemporary homes with an emphasis on residents ' rights . for this purpose , three main questions ( a ) the nature of home management and its implementation , b ) the difference between traditional and contemporary houses management and c ) how the design relationship with house management and the way of living of residents by analyzing the content of texts and adapting biological experiences in traditional and contemporary houses of zanjan have been studied . based on the findings of this research , the hierarchical management of space in the traditional house , according to the lifestyle and residential culture of the past has been achieved in the experience of long years and the physical - spatial structure in accordance with family management in three aspects of privacy - privacy , hospitality - orbital event and nature - self - sufficiency is formed . in the flexible space of the traditional house , a variety of informal and formal guests were managed and the residents were guided by gradual attendance and collective behaviour proportionate to the guest status . with the advent of modern architecture , renovation of the house with limited performance and space , non - flexible and without a coherent hierarchy , became the foundation of personal life and family family and led to the fragmentation of living spaces from the center of home , open space and integrated inner space , separation of living spaces and livelihoods , limitation of guest reception and discrete management of house spaces . by comparing the human components of space in traditional and contemporary houses , it is possible to infer that the revival of local traditions is possible by modification of the design pattern and construction of the contemporary house provided that preferences , needs , lifestyles and local culture are considered and appropriate compensatory strategies for the fragmented management of residential spaces and individualistic life style in the core family .
تبلیغات
