تحلیلی مبنایی بر فتاوی حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی) پیرامون «مالیت یافته های علمی» از رهگذر بررسی عناصر ایجاد مالیت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
فتاوی آیت الله خامنه ای بیانگر آن است که در نگاه ایشان «یافته های علمی» می توانند عنوان «مال» را پذیرفته و آثار مترتب بر مالیت را داشته باشند؛ دیدگاهی که با برخی تلقیات فقها از عنوان یادشده و با عناصر به وجودآورنده آن هم خوانی ندارد. عنوان «مال» و مشتقات آن در برخی مباحث فقهی مانند بیع، رهن، سرقت و قضا به کار رفته و موضوع حکم واقع شده است؛ اما معمولاً بدون بیان چیستی آن. پرسش اصلی نوشتار پیش روی، این است که معیار یا معیارهای مالیت چیست؟ و مهم تر اینکه آیا عنوان مال بر یافته های علمی و فرمول های برآمده از تحقیقات صدق می کند یا خیر؟ درصورت مثبت بودن پاسخ، احکام مترتب بر «مال»، بر این یافته ها نیز بار خواهد شد و در غیر این صورت، حساب آن ها جدای از حکم اموال است. پژوهش حاضر برای دست یابی به چیستی مال و معیارهای مالیت، نظرات لغت دانان و فقها را با عنایت به عرف و کاربست شیوه های تحقیق مورد بررسی قرارداده و درنهایت این نتیجه حاصل شد که یافته های علمی و فرمول های برآمده از تحقیقات، دست کم حکماً و بلکه موضوعاً، از مصادیق مال محسوب می شوند و احکام مترتب بر مال، برحسب مورد شامل یافته های علمی و تحقیقاتی نیز خواهد شد. مباحث این نوشتار را می توان به عنوان بخشی از مبانی فتاوی آیت الله خامنه ای درباره مالیت یافته های علمی به شمار آورد.Fundamental analysis of Ayatollah Khamenei’s fatwas regarding possessability of scientific findings via investigating the elements of property
The fatwas of Ayatollah Khamenei indicate that in his view, "scientific findings" can be considered "property" and have the effects of property; a view that is inconsistent with some jurists' perceptions of the aforementioned title and the elements that create it. The term "property" and its derivatives are usually used in different jurisprudential books such as Sale, Mortgage, Theft, Judgment, etc. without a definition and it is only the subject of ruling without specifying what it is its substantive meaning. There is no consensus on what property is or what its examples are. The main question of the present article is: what is the criterion or criteria for property? And more importantly, does the term "property" apply to scientific findings and formulas derived from research? If the answer is yes, the laws related to "property" will also apply to these findings, and otherwise, their regulation is different from that of property. The present study first examined the opinions of lexicographers and jurists in order to understand the nature of property and the substantive criteria for property, taking into account the customary practices and application of research methods. Finally, it was concluded that scientific findings and formulas resulting from research, at least legally and even objectively, are considered examples of property, and property law will also include scientific and research findings, depending on the case. The topics of this article can be considered as part of the foundations of Ayatollah Khamenei's fatwas on the validity of scientific findings. The contents of this article can be considered as part of the foundations for Ayatollah Khamenei's fatwas on the possessability of scientific findings.
تبلیغات
