محدودیت های معرفت شناختی و اخلاقی هوش مصنوعی در تفسیر و تولید محتوای عرفانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این پژوهش به بررسی تحلیلی محدودیت های معرفت شناختی و اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در تفسیر و تولید محتوای عرفانی می پردازد. عرفان، به عنوان حوزه ای مبتنی بر تجربه های درونی، شهود و تبیین های عقلانی، مفاهیمی چندلایه، نمادین و استدلالی را در بر می گیرد که درک کامل آن ها فراتر از توان محاسباتی هوش مصنوعی است. با وجود پیشرفت های چشمگیر این فناوری، محدودیت هایی مانند ناتوانی در فهم شهود، تجربه زیسته و ابعاد شخصی عرفان، و نیز عدم درک کامل زبان استعاری و باطنی متون، کاربرد آن را چالش برانگیز کرده است. ازسوی دیگر، تولید محتوای عرفانی توسط هوش مصنوعی می تواند به مخاطراتی مانند تحریف مفاهیم مقدس، تکثیر تعصبات و سوءاستفاده از احساسات مذهبی منجر شود. این پژوهش نشان می دهد که هوش مصنوعی می تواند ابزار مکملی برای تحلیل متون عرفانی، ازجمله بخش های استدلالی و عقلانی آن ها باشد؛ اما بدون نظارت انسانی و چارچوب های اخلاقی دقیق، نتایج آن ممکن است نادرست یا زیان بار باشد. برای شفافیت بیشتر، نمونه هایی از پرسش های مطرح شده از هوش مصنوعی و پاسخ های آن، ازجمله پاسخ های پس از تکرار و سخت گیری در پرسش، ارائه شده است. راهکارهایی برای استفاده مسئولانه از این فناوری نیز پیشنهاد شده است.Epistemological and ethical limitations of artificial intelligence in the interpretation and generation of mystical content
This research analytically examines the epistemological and ethical limitations of using artificial intelligence (AI) in interpreting and generating mystical content. Mysticism, rooted in inner experiences, intuition, and rational explanations, involves multilayered, symbolic, and argumentative concepts beyond AI's computational grasp. Despite impressive advancements, AI struggles with understanding intuition, lived experience, personal dimensions of mysticism, and the metaphorical language of texts. Furthermore, AI-generated mystical content risks distorting sacred concepts, amplifying biases, and exploiting religious sentiments. While AI can be a complementary tool for analyzing mystical texts, especially their logical components, its output can be inaccurate or harmful without human oversight and strict ethical guidelines. To illustrate these points, this study includes examples of AI interactions, showcasing its responses to initial and rigorous questioning, and proposes strategies for its responsible application.
تبلیغات
