ارزیابی و اولویت بندی مؤلفه های توسعه کارآفرینی شهری (پژوهش موردی: کلان شهر اصفهان) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه توسعه کارآفرینی شهری با زمینه سازی شرایط مساعد اقتصادی همچون اشتغال و خودکفایی مالی شهروندان دارای آثار مثبتی بر اجتماع و فرهنگ شهروندی نیز است و عدم ترویج آن به افزایش مشکلات اقتصادی و آسیب های اجتماعی همچون بیکاری فقر و بزهکاری منجر می شود که دارای اثرات مخرب اجتماعی و فرهنگی در بین شهروندان است. ازجمله دلایل توجه به توسعه کارآفرینی می توان به قدرت آن در ایجاد کسب وکارهای جدید با ارزش افزوده بالا توسعه کسب وکارهای موجود رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی کاهش نرخ بیکاری و در نهایت، افزایش سرانه تولید و برقراری عدالت اجتماعی اشاره کرد؛ بنابراین، برای تدوین راهبردها و سیاست های مؤثر، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر کارآفرینی و تحلیل تعاملات میان آن ها امری ضروری است. اصفهان، به عنوان یکی از کلان شهرهای مهم ایران، از جایگاه ویژه ای در حوزه های اقتصادی، تاریخی و فرهنگی برخوردار است. این شهر با داشتن پتانسیل های قابل توجه در زمینه های صنعتی، گردشگری و فناوری، می تواند به یکی از کانون های اصلی توسعه کارآفرینی در کشور تبدیل شود. با وجود این، علی رغم ظرفیت های موجود، توسعه کارآفرینی در شهر اصفهان با موانع و چالش های متعددی مواجه است که شناسایی و رفع آن ها برای تحقق رشد پایدار اقتصادی و اجتماعی ضروری است. در این رابطه برخی از عمده ترین چالش های توسعه کارآفرینی شهری عبارت اند از: کمبود زیرساخت های مناسب کارآفرینی (اعم از فیزیکی و دیجیتال)، محدودیت دسترسی به منابع مالی و سرمایه گذاری، به ویژه برای استارتاپ ها و کسب وکارهای نوپا، ضعف نظام آموزشی و مهارت آموزی کارآفرینی که به عدم آمادگی نیروی انسانی برای فعالیت های نوآورانه منجر می شود، کمبود حمایت های نهادی از سوی سازمان های دولتی و بخش خصوصی، چالش های اقتصادی کلان نظیر تورم، نوسانات بازار و عدم ثبات شرایط کسب وکار، ضعف در بازاریابی و جذب سرمایه گذاری خارجی، کم رغبتی یا عدم آگاهی شهروندان نسبت به فرایندهای کارآفرینی و مزایای مشارکت در آن و نبود سازوکارهای مؤثر برای تشویق و توسعه کسب وکارهای پایدار شهری. این چالش ها نه تنها مانع رشد کارآفرینی در کلان شهر اصفهان می شوند، بلکه فرصت های اشتغال زایی و توسعه اقتصادی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند؛ بنابراین، بررسی علمی این موانع و ارائه راهکارهای عملیاتی برای رفع آن ها می تواند نقش تعیین کننده ای در تقویت اکوسیستم کارآفرینی شهر اصفهان ایفا کند. ضروری است که در راستای توسعه و تعمیق کارآفرینی شهری، به شناسایی و تحلیل وضعیت عوامل کلیدی مؤثر بر استقرار موفق آن تمرکز شود. توسعه کارآفرینی شهری اصفهان نیازمند یک رویکرد جامع و چندجانبه است که تمامی مؤلفه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و نهادی را در بر گیرد. پژوهش حاضر با تمرکز تحلیل وضعیت مؤلفه های توسعه کارآفرینی شهریِ کلان شهر اصفهان در صدد است تا با شناسایی چالش ها و فرصت های موجود کارآفرینی در ساختار شهری، زمینه ساز ارتقای جایگاه کارآفرینی در ساختار اقتصاد شهری شود. به بیان دیگر، پژوهش حاضر در پی پاسخ به سؤال های زیر است: 1. وضعیت مؤلفه ها و شاخص های توسعه کارآفرینی شهری در کلان شهر اصفهان چگونه است؟ 2. اثرگذارترین مؤلفه ها و شاخص های توسعه کارآفرینی کلان شهر اصفهان کدام اند؟ مواد و روش ها پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل 45 نفر از خبرگان دانشگاهی، کارشناسان و مدیران نهادی سازمانی بوده است که بر اساس دانش و تجربه کافی در حوزه اهداف و قلمروی مطالعه انتخاب شدند. نمونه گیری به روش هدفمند انجام گرفت تا اطمینان حاصل شود که مشارکت کنندگان از تخصص و آگاهی لازم در زمینه موضوع پژوهش برخوردار هستند. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از نرم افزار SPSS استفاده شد و آزمون های آماری تی تست و فریدمن به کار گرفته شدند. در این تحقیق، روش گردآوری اطلاعات به دو شیوه کتابخانه ای و میدانی انجام شد. در بخش کتابخانه ای، با مراجعه به منابع معتبر و فیش برداری از مطالب مرتبط، مبانی نظری و پیشینه پژوهش گردآوری شد. در بخش میدانی نیز با طراحی و توزیع پرسشنامه، داده های مورد نیاز از جامعه نمونه جمع آوری شد. این ترکیب روش ها امکان دستیابی به اطلاعات جامع و دقیق را فراهم کرد و به تحلیل بهتر یافته های پژوهش کمک کرد. در این بخش از پرسشنامه محقق ساخته در زمینه توسعه کارآفرینی شهری با 45 سؤال و در شش مؤلفه (حکمروایی خوب شهری با 4 گویه، عوامل سیاسی و قانونی با 3 گویه، عوامل اجتماعی شهر با 23 گویه، عوامل اقتصادی شهر با 6 گویه، عوامل محیطی شهر با 6 گویه و عوامل فرهنگی شهر با 3 گویه) که مبتنی بر بررسی مبانی نظری، پیشینه پژوهش و نظرات کارشناسان بود استفاده شد و بین حجم نمونه توزیع شد. یافته ها برای ارزیابی وضعیت مؤلفه ها و شاخص های تحقیق، نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد سطح معناداری کلیه گویه ها کمتر از 0/05 بوده و بنابراین کلیه گویه ها در توسعه کارآفرینی شهری در شهر اصفهان به نحوی نقش داشته اند و دارای اهمیت هستند و فقط در میزان تأثیرگذاری با یکدیگر متفاوت اند. همچنین، یافته ها حاکی از آن بود که در مؤلفه حکمروایی خوب شهری، شاخص مدیریت کارآمد شهری؛ در مؤلفه عوامل سیاسی و قانونی، شاخص نظارت بر شهر؛ در مؤلفه عوامل اجتماعی شهر، شاخص های نوآوری شهری، ظرفیت شهری، شهر پیشرو، شهر ریسک پذیر؛ در مؤلفه عوامل اقتصادی شهر، شاخص سرمایه گذاری شهری؛ مؤلفه عوامل محیطی شهر شاخص کیفیت مداری شهری و در مؤلفه عوامل فرهنگی شهر، عوامل فردی شهر، برای توسعه کارآفرینی شهری کلان شهر اصفهان، وضعیت مناسبی نسبت به سایر شاخص های کارآفرینی شهری ندارند. بررسی وضعیت کلیِ مؤلفه ها نیز نشان داد توسعه کارآفرینی شهری در ساختار توسعه کلان شهر اصفهان در سطح متوسطی قرار دارد. این نتیجه بیانگر آن است که اگرچه زیرساخت ها و ظرفیت های لازم برای رشد کارآفرینی در این منطقه وجود دارد، اما هنوز تا رسیدن به سطح مطلوب و رقابت پذیری در مقیاس ملی و بین المللی فاصله قابل توجهی مشاهده می شود. به ویژه، عواملی همچون دسترسی به منابع مالی، سیاست های حمایتی دولت، آموزش های تخصصی و شبکه سازی کارآفرینانه به تقویت و بهبود نیاز دارند. نتایج اولویت بندی مؤلفه ها و شاخص های توسعه کارآفرینی شهری بر اساس آزمون فریدمن نشان داد شاخص های «انگیزش شهری، هم افزایی شهری، آینده نگاری شهری، فناوری شهری، شهر چابک، سیاست شهری، رشد و بازدهی شهر، آگاهی شهری، بستر شهری و بازاریابی شهری» مهم ترین عوامل در توسعه کارآفرینی شهری در شهر اصفهان هستند. همچنین، نتایج رتبه بندی مؤلفه های نهایی نشان داد حکمروایی خوب شهری در اولویت اولِ توسعه کارآفرینی شهری کلان شهر اصفهان قرار دارد و پس از آن عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی، عوامل سیاسی و قانونی و عوامل محیطی قرار دارند. نتیجه گیری توسعه کارآفرینی شهری به عنوان یک فرایند پویا و چندبعدی، نقش کلیدی در تحقق رشد اقتصادی، پویایی اجتماعی و تعالی فرهنگی شهرها ایفا می کند. این مطالعه نشان می دهد شهرها با ایجاد بسترهای نهادی، مالی و اجتماعی مناسب می توانند به عنوان کاتالیزوری برای فعالیت های نوآورانه و راه اندازی کسب وکارهای جدید عمل کنند و از این طریق، پاسخ گوی چالش های پیچیده ای همچون بیکاری، نابرابری های اجتماعی و تغییرات محیطی باشند. در این راستا، ساختار کلان شهری اصفهان به وضوح بیانگر آن است که دستیابی به توسعه کارآفرینی پایدار و همه جانبه مستلزم هماهنگی و تعامل نظام مند میان مؤلفه های گوناگون است. در این میان، حکمروایی و مدیریت شهری کارآمد به عنوان سنگ بنای اصلی توسعه کارآفرینی شهری شناخته می شود. نهادهای شهری با تدوین سیاست های هوشمند، تقویت چارچوب های قانونی و تسهیل فرایندهای اداری می توانند بستری امن و پویا برای رشد کسب وکارها فراهم کنند. علاوه بر این، جذب سرمایه گذاری های مالی و مشارکت بخش خصوصی از دیگر ارکان ضروری این فرایند محسوب می شود، چراکه توسعه کارآفرینی بدون حمایت های اقتصادی و زیرساخت های مالی پایدار با چالش های جدی مواجه خواهد شد. از سوی دیگر، توانمندسازی اجتماعی از طریق آموزش، ارتقای مهارت های تخصصی و بهره گیری از ظرفیت های جامعه محلی، به کارآفرینی شهری عمق و پایداری می بخشد. همچنین، فرهنگ شهری به ویژه در بستری تاریخی و غنی مانند اصفهان، می تواند به عنوان عاملی پیشران در جهت تقویت هویت کارآفرینانه و نوآوری عمل کند. در نهایت، تلفیق این عوامل در قالب یک الگوی یکپارچه سیاستی که در آن همکاری میان نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه مدنی به صورت نظام مند تعریف شده باشد، می تواند زمینه را برای توسعه کارآفرینی شهری پایدار و همه جانبه فراهم کند. به این ترتیب، مطالعه حاضر بر این نکته تأکید دارد که موفقیت در توسعه کارآفرینی شهری مستلزم نگاهی جامع نگر است که در آن تمامی ابعاد مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در تعامل با یکدیگر قرار گیرند. تنها در این صورت است که شهرها می توانند به عنوان کانون های پویای کارآفرینی، سهم مؤثری در تحقق توسعه پایدار ایفا کنند.Evaluation and Prioritization of Urban Entrepreneurship Development Components (Case Study: Isfahan Metropolis)
Introduction The development and promotion of urban entrepreneurship, by creating favorable economic conditions such as employment and financial self-sufficiency for citizens, positively impacts urban society and culture. Conversely, a lack of its promotion leads to an increase in economic problems and social harms, including unemployment, poverty, and delinquency, which have detrimental social and cultural effects on citizens. Among the reasons for focusing on entrepreneurship development are its power in creating new businesses with high added value, fostering the growth of existing businesses, driving economic growth and social welfare, reducing unemployment rates, and ultimately increasing per capita production and establishing social justice. Therefore, to formulate effective strategies and policies, it is essential to identify the factors influencing entrepreneurship and analyze the interactions among them. Isfahan, one of Iran’s most significant metropolises, holds a special economic, historical, and cultural position. This city, possessing considerable potential in the industrial, tourism, and technology sectors, can transform into a major hub for entrepreneurship development in the country. Nevertheless, despite the existing capacities, entrepreneurship development in Isfahan faces numerous obstacles and challenges, the identification and removal of which are essential for achieving sustainable economic and social growth. In this regard, some of the major challenges in urban entrepreneurship development include: a shortage of adequate entrepreneurship infrastructure (both physical and digital), limited access to financial resources and investment, particularly for startups and nascent businesses, weaknesses in the entrepreneurship education and skills training system leading to a lack of human resource readiness for innovative activities, insufficient institutional support from government organizations and the private sector, macroeconomic challenges such as inflation, market fluctuations, and business instability, weaknesses in marketing and attracting foreign investment, citizens’ lack of inclination or awareness regarding entrepreneurial processes and the benefits of participation therein, and the absence of effective mechanisms for encouraging and developing sustainable urban businesses. These challenges not only impede the growth of entrepreneurship in the metropolis of Isfahan but also negatively impact job creation opportunities and the economic development of this region. Therefore, a scientific investigation of these obstacles and the provision of practical solutions for their amelioration can play a decisive role in strengthening Isfahan’s urban entrepreneurship ecosystem. In the pursuit of developing and deepening urban entrepreneurship, it is essential to focus on identifying and analyzing the status of key factors influencing its successful establishment. The advancement of urban entrepreneurship in Isfahan necessitates a comprehensive and multifaceted approach encompassing all economic, social, cultural, and institutional components. The present research aims to enhance entrepreneurship’s position within the urban economic structure of the metropolis of Isfahan by analyzing the status of its urban entrepreneurship development components and identifying existing entrepreneurial challenges and opportunities within the urban fabric. More specifically, the present research seeks to answer the following questions: 1. What is the status of urban entrepreneurship development components and indicators in the metropolis of Isfahan? 2. What are the most influential components and indicators of entrepreneurship development in the metropolis of Isfahan? Materials and Methods This research is applied in terms of its objective and descriptive-analytical in terms of its nature and method. The study’s statistical population comprised 45 experts, including university academics, specialists, and institutional-organizational managers, who were selected based on their sufficient knowledge and experience in the study’s objectives and scope. Purposive sampling ensured the participants possessed the necessary expertise and awareness in the research subject. SPSS software was used for data analysis, and the statistical tests employed were the t-test and the Friedman test. This research collected data through two methods: library research and field study. In the library section, theoretical foundations and research background were gathered by referring to credible sources and taking notes on relevant materials. In the field section, the necessary data were collected from the sample population through the design and distribution of a questionnaire. This combination of methods allowed access to comprehensive and accurate information and contributed to a better analysis of the research findings. In this section, the researcher-made questionnaire on urban entrepreneurship development, consisting of 45 questions and six components (good urban governance with four items, political and legal factors with three items, urban social factors with 23 items, urban economic factors with six items, urban environmental factors with six items, and urban cultural factors with three items), which was based on the review of theoretical foundations, research background, and expert opinions, was used and distributed among the sample size. Findings To evaluate the status of the research components and indicators, the results of the one-sample t-test showed that the significance level of all items was less than 0.05. Therefore, all items played a role in the urban entrepreneurship development in Isfahan and are important, differing only in their level of influence. Furthermore, findings indicated that regarding the Good Urban Governance component, the Efficient Urban Management indicator; regarding the Political and Legal Factors component, the Urban Oversight indicator; regarding the Urban Social Factors component, the indicators of Urban Innovation, Urban Capacity, Leading City, and Risk-Taking City; regarding the Urban Economic Factors component, the Urban Investment indicator; regarding the Urban Environmental Factors component, the Urban Quality Orientation indicator; and the Urban Cultural Factors component, the Urban Individual Factors, do not have a favorable status compared to other urban entrepreneurship indicators for the urban entrepreneurship development of the metropolis of Isfahan. A review of the overall status of the components also indicated that urban entrepreneurship development within the development structure of the metropolis of Isfahan is at a moderate level. This result suggests that although the necessary infrastructure and capacities for entrepreneurial growth exist in this region, there is still a significant distance to reach the desired national and international competitiveness level. Specifically, factors such as access to financial resources, government support policies, specialized training, and entrepreneurial networking require reinforcement and improvement. The results of the prioritization of urban entrepreneurship development components and indicators based on the Friedman test showed that the indicators “Urban Motivation, Urban Synergy, Urban Foresight, Urban Technology, Agile City, Urban Policy, Urban Growth and Yield, Urban Awareness, Urban Context, and Urban Marketing” are the most important factors in urban entrepreneurship development in the city of Isfahan. Furthermore, the final components ranking results indicated that Good Urban Governance is the priority for urban entrepreneurship development in the metropolis of Isfahan, followed by Economic, Social, Cultural, Political, Legal, and Environmental Factors. Conclusion As a dynamic and multidimensional process, urban entrepreneurship development plays a key role in achieving economic growth, social dynamism, and cultural advancement in cities. This study indicates that cities, by creating suitable institutional, financial, and social platforms, can act as catalysts for innovative activities and the launching of new businesses, thereby addressing complex challenges such as unemployment, social inequalities, and environmental changes. In this regard, the metropolitan structure of Isfahan indicates that achieving sustainable and comprehensive entrepreneurship development necessitates systematic coordination and interaction among various components. Within this context, efficient urban governance and management are recognized as the primary cornerstone of urban entrepreneurship development. By formulating smart policies, strengthening legal frameworks, and streamlining administrative processes, urban institutions can provide a safe and dynamic environment for business growth. In addition, attracting financial investments and private sector participation are considered other essential pillars of this process, as entrepreneurship development will face serious challenges without economic support and sustainable financial infrastructure. Furthermore, social empowerment through education, upgrading specialized skills, and leveraging the capacities of the local community adds depth and sustainability to urban entrepreneurship. Moreover, urban culture, especially in a rich historical context like Isfahan, can be a driving force for strengthening entrepreneurial identity and innovation. Finally, integrating these factors within an integrated policy model that systematically defines cooperation among governmental institutions, the private sector, and civil society can provide the groundwork for sustainable and comprehensive urban entrepreneurship development. Accordingly, the present study emphasizes that success in urban entrepreneurship development necessitates a comprehensive perspective in which all managerial, economic, social, and cultural dimensions interact. Only in this way can cities serve as dynamic hubs of entrepreneurship and play an effective role in achieving sustainable development.
تبلیغات
