بررسی و تحلیل «حدیث عماء» و لوازم عرفانی آن در مکتب ابن عربی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مهم ترین مسأله عرفان نظری، «اسماء الهی» است که آغاز تجلّیات آنها از مقام احدیّت و واحدیّت است. بدین جهت دو مقام یادشده در عرفان نظری از اهمّیت بسزایی برخوردار است. تنها مستند نقلیِ عارفان در تبیین این دو مقام، «حدیث عماء» است. برخی از عارفان، «عَماء» را منطبق با احدیّت دانسته و برخی دیگر آن را بر مقام واحدیّت تطبیق می دهند. هر چند به نظر می رسد این اختلاف به دلیلِ نزدیکی و قُرب دو مقام مذکور، چندان بنیادین نیست، امّا حدیث مورد استناد آنان از جهت منبعی، دلالی و سندی با نقدی جدّی رو به روست؛ زیرا، در هیچ یک از منابع روایی کهن شیعه گزارش نشده، مضمون آن با باورهای بنیادین و مبانی الهیاتی مسلمانان (به ویژه شیعه و اشاعره) ناسازگار بوده و در سلسله اَسناد آن نیز راویان مجهول و نامعتبر وجود دارد. در نقطه مقابل، روایات فراوان و معتبری در منابع کهنِ روایی شیعه گزارش شده که با حدیث یادشده تعارض دارند. با توجه به قواعد فقه الحدیث و نقد الحدیث، «حدیث عماء» به دلیل ضعف های منبعی، دلالی و سندی یارای مقابله با روایات متعارض را ندارد، بنابراین استناد به آن در تبیین و اثبات مقام احدیّت و واحدیّت با مبانی علمی و معرفتی اسلام سازگاری ندارد.Review and Analysis of «Hedith Ama» and its Mystical Supplies in Ibn Arabi School
The most important issue of theoretical mysticism is "divine names" whose manifestations begin from the position of oneness and oneness. In this way, the two mentioned positions are very important in theoretical mysticism. The only document narrated by mystics in explaining these two positions is "Hadith Amma". Some mystics consider "Amma" to be compatible with oneness, while others apply it to the status of oneness. Although it seems that this difference is not very fundamental due to the closeness of the two mentioned authorities, but the hadith cited by them is subject to serious criticism from the point of view of source, intermediary and document; Because it has not been reported in any of the ancient sources of Shia narration, its content is inconsistent with the fundamental beliefs and theological foundations of Muslims (especially Shia and Ash'arite), and there are unknown and unreliable narrators in its chain of documents. On the other hand, there are many authentic narrations reported in ancient sources of Shia narrations that conflict with the aforementioned hadith. According to the rules of hadith jurisprudence and hadith criticism, "Uma's Hadith" is not capable of dealing with conflicting traditions due to the weaknesses of sources, brokers, and documents, so its reference in explaining and proving the status of unity and unity is not compatible with the scientific and epistemological foundations of Islam.
تبلیغات
