عوامل اثرپذیر

شرکت های تولید کننده برای تضمین بقای خود در بازار رقابتی و طی کردن مسیر رشد و توسعه، ناگزیر به طراحی، ساخت و ارائه محصولات جدیدی به مشتریان و بازار هستند. از طرف دیگر، توسعه محصولات جدید ( NPD ) ، فرایندی کاملا پیچیده است و موفقیت آن تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. هدف این پژوهش، شناسایی، اولویت بندی و تعیین شدت تعاملات بین این عوامل به صورت کمّی است. در این پژوهش 9 عامل که تعداد زیادی از صاحبنظران به آنها اشاره کرده اند، تحلیل شده اند. برای نظرسنجی از نظرهای 12 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه استفاده شده است. روش به کار رفته برای اولویت بندی عوامل، مدل سازی ساختاری تفسیری ( ISM ) است و برای تحلیل کمّی روابط و تعامل میان عوامل از روش DEMATEL استفاده شده است. در این پژوهش، عواملی چون: ""حمایت سازمانی و مدیریت ارشد""، ""قابلیت های فناورانه"" و ""پاداش دهی به اعضای تیم"" به عنوان عوامل اثرگذار و علت شناسایی شده اند و عواملی چون: ""راهبردهای توسعه محصولات جدید""، ""نوآوری محوری"" و ""کیفیت فرایند"" به عنوان عوامل اثرپذیر و معلول شناسایی شده اند.

پژوهش حاضر به لحاظ رویکرد؛ کمی و به روش توصیفی – پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، شامل صاحب نظران برنامه درسی دانشگاه های جامع علمی – کاربردی کشور بوده که به روش نمونه گیری هدفمند، 66 نفر از چهار استان تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی به عنوان نمونه انتخاب شدند. شایان ذکر است، دلیل انتخاب استان های مذکور به استناد آمار دانشگاه جامع علمی کاربردی؛ تنوع رشته ای، تعداد مدرس، تعداد دانشجو، قدمت دانشگاه و سابقه اجرای برنامه درسی استان ها بوده است. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه توسط متخصصین برنامه درسی بررسی و تائید شد. پایایی طبق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و 85/0 به دست آمد. داده ها با استفاده از روش دیمتل فازی و نرم افزار (Smart PLS) تحلیل شد. یافته ها نشان داد، عوامل مشترک و مشابه اثرگذار برنامه درسی در چهار استان تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی؛ شامل هماهنگی برنامه درسی با سیاست های توسعه نیروی انسانی کشور، ضرورت اصلاح و بهبود برنامه درسی، لزوم قابلیت اندازه گیری اهداف دروس، لزوم دروس عملی کارورزی جهت افزایش مهارت دانشجویان، پاسخگویی برنامه درسی به نیازهای شغلی و تناسب شرایط پذیرش دانشجو در رشته تحصیلی و عوامل مشترک و مشابه اثرپذیر در چهار استان مذکور شامل؛ عناوین دروس در ارتباط با اهداف و مشاغل قابل احراز، هدایت دروس کارورزی از سوی مرکز و مدرسان مطابق برنامه درسی، تطبیق سرفصل دروس با فناوری ها و علوم روز و هماهنگی بین دروس مقاطع کاردانی و کارشناسی، بوده است. با توجه به اینکه عوامل اثرگذار مستخرج از دیدگاه صاحب نظران، به عنوان پیش نیازهای عوامل اثرپذیر در برنامه درسی عمل می نماید و توجه به عوامل اثرگذار منجر به تقویت عوامل اثرپذیر می شود. بر این اساس، شناسایی عوامل اثرگذار و اثرپذیر موجب می شود، مدیران بتوانند با توجه و تمرکز بر عوامل علی، زمینه را هرچه بهتر برای تحقق عوامل معلول فراهم ساخته و این هم افزایی به موفقیت هرچه بیشتر برنامه های درسی در کشور منجر شود.