باغ های اصفهان

این مقاله به معرفی و تحلیل فرمانی نویافته از شاه عباس دوم صفوی (حک: 1052 ۱۰۷۷ ق) می پردازد که در محرم ۱۰۶۷ قمری صادر شده و به تازگی به گنجینه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزوده شده است. طبق این فرمان، به وزیر گیلان دستور داده شده است تا بذر و ریشه گل نیلوفر را پیدا کند و به سرعت به پایتخت اصفهان ارسال کند. اگرچه گل نیلوفر کاربرد دارویی هم داشته است، شواهد درون متنی (فرمان شفاهی شاه و درخواست رنگ های مختلف گل) و برون متنی (مقایسه با فرمان مشابه شاه برای انتقال «زرین درخت» از بهبهان به اصفهان و وجود گل نیلوفر در باغ سعادت آباد اصفهان) نشان می دهد که هدف اصلی شاه، کاشت این گل در باغ ها و عمارت های سلطنتی به منظور تزئین و باغ آرایی بوده است. از این منظر فرمان مذکور سندی مهم برای شناخت تاریخ گیاه شناسی، فرهنگ باغ آرایی در دوره صفوی و علاقه شخص شاه عباس دوم به گل و گیاه محسوب می شود.