کنش گری خلفای نخستین در ترویج گفتمان برتری قریش، با تکیه بر متون کهن فریقین
حوزه‌های تخصصی:
قریش در دوران جاهلیت از جایگاه ویژه ای در میان قبایل عرب برخوردار بود. مخالفت گسترده و طولانی مدت قریش با دعوت پیامبر اکرم(ص) حتی پس از گسترش اسلام در عصر نبوی، مایه فروکاهی این جایگاه شد، اما به حکومت رسیدن خلفای نخستین با تلاش فزاینده آنان در راستای احیای موقعیت پیشین قریش همراه گردید. تبیین گونه های مختلف کنشگری خلفای سه گانه در این زمینه می تواند مهم ترین عامل ترویج برتری قریش در سده های نخستین اسلام را به تصویر بکشد. پژوهش پیش رو با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر متون کهن فریقین، اقدامات خلفای نخستین در این راستا را در دوران حکومتشان تبیین و تحلیل کرده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، خلفای نخستین با روش های مختلفی مانند ترویج روایت «الائمه من قریش»، تثبیت فضل و برتری قریش با تکیه بر نسب و جایگاه آنان در جاهلیت، تأکید بر خواندن و نوشتن قرآن به لغت قریش، انتخاب کارگزاران و فرماندهان قرشی و تقویت اقتصادی آنان، سعی در ترویج گفتمان برتری قریش نموده اند.