ترجمه خودکار حدیث

هوش مصنوعی که امروزه رواج گستردهای در میان همه اقشار مختلف افراد جامعه یافته و در همه زمینهها مورد استفاده قرار میگیرد، گرچه نتایج بسیار جذّاب و حیرتانگیز ارائه میدهد، هنوز نمیتواند در نمونههای حسّاس جایگزین انسان قرار گیرد. این امر، به ویژه در حوزه کارهای پژوهشی، بسیار صادق است و هوش مصنوعی، هنوز قادر نیست همه چرخه پژوهش را به تنهایی و بدون نظارت عامل انسانی به انجام برساند. در باب مطالعات حدیث که برای مسلمانان بسیار بااهمّیّت و حسّاس است و نتایج پژوهشها به اتقان خیلی زیاد نیاز دارد، استفاده از هوش مصنوعی مستلزم دقّت و وسواس بسیار خواهد بود. در این نوشته، تلاش خواهد شد بدون سپردن همه امور مطالعات حدیثی به هوش مصنوعی، استفادههایی که ممکن است برای این کار در اختیار پژوهشگران حدیثی باشد تا از طریق آن سرعت، دقّت و گستره مطالعات آنها افزایش یابد، معرّفی گردد و با روش کتابخانه ای و از طریق مرور آثار و پژوهش های انجام گرفته در این زمینه، راهکارها و مهارتهای استفاده از دستیارهای هوشمند و انتخاب بهترین ابزارها برای انجام این مطالعات به تفصیل بیان شود. این پژوهش، از دو منظر به موضوع مقاله می پردازد: یکی، استفاده از الگوریتم ها و فنّاوری های هوش مصنوعی در مطالعات حدیث که ضمن مرور پیشینه استفاده از هوش مصنوعی در علوم اسلامی، به معرّفی روش های نوین پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین در حوزه مطالعات حدیثی می پردازد و دوم، به استفاده از دستیارهای هوشمند و بازوهای گفت وگو در مطالعات حدیثی پرداخته و چشم اندازهای آینده هر دو حوزه را ترسیم می کند.