معلمان و مدیران

هدف پژوهش، امکان سنجی عملیاتی سازی سند تحول بنیادین در کلاس درس و مدرسه از دیدگاه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر یزد است. برای تحقق این هدف به روش توصیفی پیمایشی، دیدگاه معلمان در پنج بعد رسانه، محتوا، تدریس، زمان و انگیزه و دیدگاه کلی مدیران بررسی شد. جامعه آماری شامل دو گروه معلمان و مدیران است که 459 معلم و 186مدیر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر اساس جدول مورگان - کرجسی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی پرسشنامه معلمان و مدیران، با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب، 0/976 و 0/953 و در سطح مطلوب است. برای بررسی روایی ابزارها از روش روایی محتوایی با بهره گیری از سند تحول بنیادین و نظرسنجی از متخصصان و اساتید دانشگاه (روایی صوری) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون t برای یک نمونه، آزمون t دو نمونه مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی شفه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که از نظر هر دو گروه معلمان و مدیران، ابعاد محتوا، تدریس و زمان سند تحول بنیادین در کلاس های درس و مدارس ابتدایی یزد، قابل عملیاتی شدن است؛ اما ابعاد رسانه و انگیزه سند قابل عملیاتی شدن نیست. در نگرش معلمان، تفاوت معناداری از نظر جنسیت، دوره تدریس و تحصیلات وجود ندارد؛ ولی در نوع محل کار معلمان (دولتی، غیردولتی و بسته حمایتی) تفاوت معنادار بود. مدیران زن به طور معناداری بیش از مدیران مرد، موافق عملیاتی شدن سند تحول هستند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر مهارت های مدیریتی مدیران بر خودکارآمدی و رشد رفتارهای اخلاقی معلمان انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران و معلمان مقطع ابتدایی شهرستان مریوان در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 1030 نفر (70 نفر مدیر و 960 نفر معلم) بودند. از بین جامعه آماری براساس جدول مورگان و بعد از مشورت با اساتید محترم، تعداد 333 نفر (59 نفر مدیر و 274 نفر معلم) به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه مهارت های مدیریتی مدیران کاتز (1974)، خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999) و سیاهه رفتار اخلاقی لوزیر (1990) بود. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی همچون ماتریس همبستگی و رگرسیون چندگانه گام به گام و با کمک نرم افزار spss نسخه 26 تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل ها نشان دادند رابطه معناداری بین مهارت های مدیریتی مدیران با خودکارآمدی و رشد رفتارهای اخلاقی معلمان وجود دارد. همچنین 63/0 درصد از خودکارآمدی و رفتارهای اخلاقی معلمان را مهارت های مدیریتی مدیران پیش بینی می کند. براساس نتایج حاصل می توان بیان نمود که مهارت های مدیریتی مدیران نقش اساسی در عملکرد معلمان و بالا بردن رفتارهای اخلاقی آنها دارد که باید به آن توجه ویژه ای کرد.

هدف از انجام دادن این پژوهش، دستیابی به تجارب معلمان و مدیران در زمینه مفهوم مسئولیت پذیری اجتماعی است. مطالعه حاضر به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی با نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه ژرف نگر با 18 نفر از معلمان و مدیران سطح شهر سنندج انجام گرفته است. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. تجزیه وتحلیل متن مصاحبه ها با روش دیکلمن و همکاران (1989) صورت پذیرفته است. یافته های حاصل از تجارب معلمان و مدیران شامل 33 مضمون فرعی و 6 مضمون اصلی بود که شامل تعامل سازنده با محیط دانش آموزان، تعامل سازنده با همکاران، حفظ ظاهر و رفتار فردی، ناآگاهی و بی تفاوتی اعضای جامعه مدرسه، عمل در چارچوب قوانین و مقررات و درگیرشدن در مسائل فردی دانش آموزان است. می توان نتیجه گرفت که معلمان با حفظ و تلاش در راستای رفتارهای فردی خود عاملانی در جهت رشد و شکوفایی دانش آموزان در مقام الگو هستند، اما این تجربه از مسئولیت پذیری در رشد و پیشرفت خود معلمان و مدیران نیز مؤثر است و اینکه فقط التزام عملی در چارچوب قوانین سازمانی حد تمام و کمال در مسئولیت پذیری اجتماعی نیست، بلکه معنای واقعی آن فراتر رفتن از حد وظیفه است.