توسل

جریان افراط گرایی مذهبی در جهان اسلام پدیده ای نامیمون است که با عملکرد خشونت طلبانه خود درقبال پیروان دیگر مذاهب اسلامی، لطمات، آسیب ها و پیامدهای گسترده و گوناگون اجتماعی را تحمیل کرده است. اثرات زیان بار ناشی از عملکرد آنان امروزه در جوامع انسانی به ویژه جوامع اسلامی به طور آشکار قابل مشاهده است. بدون شک گسترش اختلافات و شعله ورشدن آتش نزاع در میان امت اسلامی در گستره جهان اسلام، کشورهای خاورمیانه به ویژه افغانستان به طور مسلم از پیامدهای افراط گرایی مذهبی است. در افغانستان بیش از چند دهه است که جریان های افراط گرایی مذهبی حضور و فعالیت دارند. چندین دهه جنگ و منازعات درونی در افغانستان باعث شده که این کشور محل حضور، پناهگاه امن و مرکز پرورش گروه های افراطی باشد. آنها با عملکرد خود در افغانستان باعث شدند اسلام به عنوان دینی خشونت طلب و مخالف همزیستی، صلح و انسان دوستی معرفی گردد. امروزه بر اثر فعالیت این گروه ها، این کشور با انواع مشکلات اجتماعی مانند ناامنی، آوارگی، فقر، بیچارگی و ویرانگری به جا مانده دست و پنجه نرم می کند. در این جستار تلاش براین است که گفتمان افراط گرایی مذهبی در افغانستان معاصر مورد بررسی قرار گرفته و به نقد آن براساس آموزهای قرآن پرداخته شود. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر نوع داده ها، اسنادی و کتابخانه ای است که با روش تحلیل گفتمان انتقادی بررسی شده است . یافته های به دست آمده بیانگر آن است که افراط گرایی مذهبی در جهان، به ویژه در جهان اسلام و افغانستان برخاسته از اصول فکری این گروه ها به ویژه فهم و تفسیر آنان از «توحید عبادی» می باشد که در این تحقیق براساس آموزهای قرآن مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. 

هدف: هدف پژوهش حاضر این است که فرم های روایی و سبکی استفاده شده برای نمایش و صورت بندی مفهوم توکل و توسل در فیلم های جنگی را تحلیل کند. روش شناسی پژوهش: در این پژوهش سکانس های برجسته مرتبط با موضوع توکل و توسل با روش نئوفرمالیستی تحلیل و بررسی شده است. یافته ها: کهن الگوی قالب این فیلم ها، کهن الگوی تحول است. همچنین هم زمان با ژانر جنگ، ژانر جاده ای نیز در این فیلم ها به کار رفته است. بیان آیاتی از کتب مقدس، اضافه کردن شخصیتی مذهبی، گفت وگوی مستقیم قهرمان فیلم با خدا و پاسخ گرفتن از او، از عناصر روایی معمول برای نمایش مفهوم توکل و توسل در فیلم های ژانر جنگ است. اما تمهیدات روایی به تنهایی کافی نیست و عناصر سبکی مانند استفاده درست از لنز، زاویه و حرکت دوربین، صدا، تدوین، بازی بازیگران و طراحی صحنه و لباس هرکدام در انتقال محتوا و حس نقش به سزایی دارند. نتیجه گیری: با بررسی عناصر روایی به کار برده شده مشخص شد که استفاده از کهن الگوی تحول و استفاده از ژانر جاده ای در کنار ژانر جنگ به شخصیت پردازی و تحول شخصیت ها کمک زیادی کرده است. همچنین تأثیر توکل و توسل شخصیت در آرامش و اجابت دعایش مشهود است. عناصر سبکی استفاده شده در این سکانس ها در همبستگی کامل با عناصر روایی بوده و وظیفه دارد حس ارتباط شخصیت با معبود به هنگام توکل و توسل را منتقل کند.