اسمعیل حسنوند

زمینه و هدف: سرقت از جمله جرائم مهم و شایع در جوامع امروزی است که آثار و پیامدهای گسترده ای بر امنیت اجتماعی و احساس آرامش شهروندان دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی زمینه ها و بسترهای ارتکاب سرقت در شهر تهران انجام شده و در پی پاسخ به این پرسش است که چه عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در بروز این جرم مؤثرند. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه سارقان دستگیرشده توسط پلیس آگاهی تهران و تعدادی از کارآگاهان پایگاه های آگاهی فاتب است. نمونه تحقیق ۲۲ نفر از سارقان و ۱۰ نفر از کارآگاهان را دربر می گیرد که از طریق روش نمونه گیری نظری و در دسترس انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبه های عمیق گردآوری و تحلیل شده اند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد مهم ترین عوامل اقتصادی مؤثر بر سرقت شامل فقر، بیکاری، افزایش هزینه های زندگی و تمایل به درآمد آسان است. عوامل اجتماعی چون طلاق والدین، دوستی های ناباب، اعتیاد، نابرابری اجتماعی، تحصیلات پایین و گسست خانوادگی نیز در این زمینه تأثیرگذارند. علاوه بر این، ضعف باورهای فرهنگی، تغییر ارزش ها و هنجارهای اجتماعی از عوامل فرهنگی تقویت کننده سرقت محسوب می شوند. همچنین، در میان قومیت های مختلف، الگوهای خاصی از سرقت شناسایی شد که بیانگر تأثیر تفاوت های فرهنگی است. نتیجه گیری: افزایش سرقت در تهران طی سال های اخیر ارتباط مستقیمی با شرایط اقتصادی نامناسب و آثار تحریم ها دارد. با وجود اهمیت عوامل اقتصادی، این پدیده در تعامل تنگاتنگ با عوامل اجتماعی و فرهنگی شکل می گیرد. بنابراین، کاهش مؤثر میزان سرقت نیازمند سیاست گذاری های جامع اقتصادی همراه با تقویت بنیان های فرهنگی و اجتماعی جامعه است