امیر شیری

تولید گندم به عنوان یک محصول راهبردی، نه تنها در ایران بلکه در کل دنیا از اهمیت خاصی برخوردار است. با عنایت به اینکه سطح زیر کشت این محصول به خصوص در ایران به طور عمده به صورت دیم است و در معرض مخاطرات اقتصادی، اجتماعی و به خصوص طبیعی مانند بروز خسارت های خشکسالی، سرما و یخ بندان و تگرگ قرار دارد؛ لذا محافظت از تولید و درآمد گندم کاران از اولویت های اساسی دولت ها به شمار می آید. در این راستا از مهمترین راهکارهای مورد توجه دولتمردان، بیمه کشاورزی است. بیمه طرح جامع گندم دیم در زمره جدیدترین طرح ها است که تجمیع تمامی عوامل خطر در یک بیمه نامه و پیرو آن انعطاف پذیری در تعرفه های حق بیمه از جمله مزایای آن محسوب می شود. این طرح در شهرستان هشترود که به عنوان قطب تولید این محصول در استان آذربایجان شرقی است به اجرا درآمد. هدف مطالعه حاضر شناسایی سازه های مؤثر بر پذیرش بیمه طرح جامع گندم دیم در شهرستان هشترود است. برای دستیابی به اهداف مطالعه از الگوی لاجیت استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از 250 گندم کار پذیرنده و نپذیرنده بیمه طرح جامع گندم دیم در سال زراعی 1401 – 1400 از طریق تکمیل پرسش نامه به روش نمونه گیری تصادفی دومرحله ای جمع آوری شد. نتایج برآورد الگوی لاجیت نشان داد که متغیر سن اثر منفی و متغیرهای کل سطح زیرکشت گندم دیم، استفاده از تسهیلات بانکی، رضایت از تناسب بین حق بیمه دریافتی با غرامت پرداختی، بروز عامل خسارت سرما و یخ بندان زمستانه و همچنین رضایت از غرامت پرداختی و رضایت از فرآیند دریافت غرامت اثر مثبت و معنی داری بر پذیرش بیمه طرح جامع داشتند. نظر به ارائه طرح جدید بیمه از سوی صندوق بیمه کشاورزی -طرح جامع گندم دیم- اقداماتی از قبیل اطلاع رسانی صندوق بیمه از قوانین، مقررات و خدمات، برگزاری کلاس های ترویجی جهت بالا بردن اطلاعات فنی زراعی و بیمه ای گندم کاران، تجدیدنظر در خصوص فرایند محاسبه خسارت و پرداخت غرامت و تأمین منابع مالی پرداخت غرامت از سوی صندوق بیمه کشاورزی در پذیرش بیمه طرح جامع گندم دیم مفید و مؤثر خواهد بود.