معصومه شمسی نخجیری

پژوهش حاضر به بررسی این مسئله می پردازد که اندیشه آل احمد چه نسبتی با غرب دارد؛ آیا اندیشه او در جهت گفتمان استعمار حرکت می کند یا قابلیت های مقاومت در این اندیشه موجود است؟ و حامل چه نوع مقاومتی است؟ آیا مقاومت فعالانه پیشه می کند یا مقاومت منفعلانه؟ هدف این پژوهش بررسی نسبت اندیشه آل احمد با غرب است. روش پژوهش تفسیری و نوع پژوهش بنیادی است. استراتژی پژوهش حاضر استفهامی است. چارچوب مفهومی پژوهش مطالعات پسااستعماری، به ویژه هومی بابا است. نمونه مورد مطالعه کتاب غرب زدگی جلال آل احمد و شیوه تحلیل وانوسازی ژاک دریدا است. یافته های پژوهش حاکی از پانزده تقابل دوگانه دارای رابطه سلسله مراتبی در متن است. صدای محذوف یا حاشیه ای متن صدای زنان و قاعده مسلط مردسالاری است. پیرنگ حاکم تراژدی است که قابلیتی کمدیک دارد. خوانش بین خطوط روایت مسلط و سازماندهی مجدد آن می گوید که آل احمد منتقد غرب زدگی و نه خود غرب است. با اتخاذ رویکردی اقتباسی می توان از طریق تلفیق عناصر تمدن غربی  و فرهنگ بومی به خلق فضای فرهنگی سومی پرداخت که نه نفی و تسلیم فرهنگ غرب کند بلکه در عین ساخت و داشت ماشین گرفتار آن نبود و بدین ترتیب مقاومت در برابر استعمار نیز صورت پذیرد.