مبینا تجری

هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برنامه درسی مبتنی بر سواد محیط زیستی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران بود. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری شامل معلمان و اعضا هیئت علمی متخصص و صاحب نظر شهر گرگان در زمینه سواد محیط زیستی و برنامه درسی که شیوه انتخاب آن ها هدفمند و از نوع گلوله برفی بود. درمجموع با 24 نفر مصاحبه شد که شامل 12 عضو هیئت علمی دانشگاه و 12 معلم مدرسه بود. داده ها از طریق محاسبه مصاحبه نیمه ساختارمند در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد که در قالب الگو پارادایمی و الگو مفهومی بدین صورت شکل گرفت: نیازهای اجتماع، اهداف، کمبود سواد محیط زیستی افراد، آگاهی از خطرات محیط زیست، تدوین محتوا، شیوه های تدریس مبتنی بر محیط زیست، آموزش والدین و نهادهای مرتبط، روش تدریس فعال مبتنی بر محیط زیست، جشنواره ها و مسابقات، دوره های آموزشی، آموزش غیرمستقیم، ارزشیابی، فضا (فضای آموزشی و فضای رفاهی)، والدین تحصیل کرده، زمان (مستقیم و غیرمستقیم)، رویکرد معلم، توانمندسازی معلمان، توانمندسازی مؤلفان کتاب، رسانه های جمعی، جو فرهنگی- تربیتی مدرسه، گروه های مردم نهاد، پرورش دانش محیط زیست، پرورش نگرش محیط زیست، شکل گیری تفکر محیط زیست، ایجاد خلاقیت و درونی کردن ارزش های محیط زیست. در پایان نیز بر مبنای یافته ها و نتایج به دست آمده، رهنمودهایی برای عملی شدن برنامه ارائه شده است.