ساختار نظام بین الملل و تاثیر آن بر جنبش ملی شدن صنعت نفت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ساختار نظام بین الملل متغیر مهمی است که استراتژی ها، جهت گیری ها و تصمیمات کشورها را در دو سطح داخلی و خارجی تحت تاثیر قرار می دهد و در کنار امکاناتی که در اختیار دولت ها قرار می دهد محدودیت هایی نیز بر رفتار آن ها تحمیل می کند. هدف اصلی نوشتار حاضر، بررسی تأثیر ساختار نظام بین الملل بر یکی از مهم ترین جنبش های مردمی در ایران معاصر، یعنی جنبش ملی شدن صنعت نفت در دهه 1320 و سال های آغازین دهه 1330 است. پرسش اصلی پژوهش این است که تحولات نظام بین الملل از جمله رقابت استعماری شوروی، امریکا و بریتانیا چه تأثیری بر موضوع ملی شدن صنعت نفت در ایران بین سال های 1329تا 1332 گذاشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد تأثیر ساختار نظام بین الملل بر نتایج و دستاورد جنبش مورد نظر بیشتر منفی و در مجموع نقش بازدارنده ای در مسیر حرکت و دستیابی به اهداف آزادی خواهانه و ضد استعماری این جنبش ایفا نموده است و اگرچه در کوتاه مدت و در مراحل آغازین این جنبش تا حدی روند تسهیل کننده داشته ولی در مراحل بعدی موانعی جدی بر سر راه دستیابی به اهداف این جنبش ایجاد کرده است. در مقاله حاضر از رویکرد نو واقع گرایی کنت والتز بهره برده می شود. روش مقاله کیفی، از نوع تبیین علی و روش گردآوری داده ها، بهره گیری از متون کتابخانه ای و همچنین پایگاه های اطلاعاتی فضای مجازی است