نصیر جینور

این مقاله با رویکردی توصیفی تحلیلی به بررسی سیاست خارجی دولت دونالد ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران می پردازد. پرسش اصلی پژوهش آن است که سیاست دولت ترامپ چگونه طراحی و اجرا شد، چه اهداف راهبردی و ژئوپلیتیکی را دنبال می کرد و چه پیامدهایی در سطوح داخلی، منطقه ای و بین المللی به همراه داشت. یافته ها نشان می دهد که سیاست ترامپ از ابتدای حضور در کاخ سفید بر پایه راهبرد عقب راندن و کارزار «فشار حداکثری طراحی شد؛ راهبردی که خروج از توافق هسته ای برجام در سال ۲۰۱۸ نقطه عطف آن بود. ابزارهای اصلی این سیاست شامل تحریم های اقتصادی گسترده، فشارهای دیپلماتیک و حقوقی، جنگ رسانه ای و عملیات روانی، و همچنین بهره گیری از هم پیمانان منطقه ای آمریکا در غرب آسیا بود. با وجود شدت فشارها، ایالات متحده در ایجاد اجماع بین المللی کامل علیه ایران ناکام ماند و مخالفت قدرت هایی چون روسیه و چین و نیز مواضع محتاطانه برخی متحدان اروپایی محدودیت های جدی برای سیاست ترامپ ایجاد کرد. در نهایت، اگرچه این سیاست موجب افزایش فشارهای اقتصادی و سیاسی بر جمهوری اسلامی شد، اما در دستیابی به اهدافی چون تغییر رفتار ایران، کاهش نفوذ منطقه ای یا ایجاد تغییرات داخلی موفقیت تعیین کننده ای نداشت. میراث سیاست ترامپ، با این حال، همچنان بر روابط تهران واشنگتن و معادلات امنیتی منطقه غرب آسیا اثرگذار است.

مساله هسته ای جمهوری اسلامی ایران یکی از برجسته ترین مسائل بین المللی در طی دهه گذشته در منطقه خاورمیانه بوده است، این مقاله به آثار سیاست فشار حداکثری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده در طول سالهای 2017 الی 2021، علیه جمهوری اسلامی ایران متمرکز است، ترامپ با خارج کردن ایالات متحده در میانه بهار 2018 از برنامه جامع اقدام مشترک، سیاست موسوم به فشار حداکثری را علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرد، هدف این سیاست وادار کردن ایران به توافقی جدید بود که طبق آن موضوعات بیشتری می بایست ما بین دو دولت ایران و آمریکا حل و فصل می شد. این هدف تا پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ در سال 2021، محقق نشد، اما آثاری در زمینه های سیاسی، اقتصادی که برای ایران به بار آورده است. در این مقاله به روش تبیینی و بر پایه گردآوری داده ها و اطلاعات به شیوه کتابخانه ای به تجزیه و تحلیل این آثار پرداخته می شود.