ادراک اجتماع محلی ناحیه شرقی استان گلستان از روستای خوب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
روستای « خوب» سکونتگاهی است که با توجه به نگرش ها، آرمان ها، هنجارها، معیارها، نیازها، خواسته های مشترک و دلخواه بیشتر ساکنان آن با صفت «خوب» شناخته می شود. بنابراین، مفهوم کیفی «خوب بودن» در بستر تجربه ها و آگاهی های اجتماع محلی شکل می گیرد که در محیط روستا زندگی می کنند و در تعامل تنگاتنگ با فضای اجتماعی- جغرافیایی این گونه نواحی قرار دارند. بر این مبنا، این پژوهش با هدف بازشناسی خصایص (در قالب اصول توسعه) یک سکونتگاه روستایی خوب، در روستاهای شرق استان گلستان( شهرستان های کلاله، مینودشت و گالیکش ) است. پژوهش انجام گرفته از جنبه معرفتی؛ ذهنیت گرا، از جنبه روش شناسی؛ تفسیرگرا و از جنبه روش تحقیق؛ کیفی است. مشارکت کنندگان، روستاییان ساکن در روستا ها ی قلمرو جغرافیایی مورد مطالعه هستند. بر اساس نمونه گیری هدفمند مبتنی بر معیارهایی چون توپوگرافی، دما، ارتفاع،کاربری زمین ، فاصله تا مراکز شهری، نحوه دسترسی (امکانات ارتباطی و شبکه های ارتباطی)، داشتن طرح هادی روستایی و با مشورت خبرگان محلی و کارشناسان بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ، 15 روستا انتخاب شدند. در این روستاها، با نمونه گیری هدفمند و نظری با 87 نفر اشباع نظری اتفاق افتاد. در کنار روش کتابخانه ای، مبتنی بر روش میدانی، فن مصاحبه نیمه ساختار یافته و ابزار چک لیست مصاحبه (که حاوی پرسش های محوری بود) نگرش اجتماع محلی از روستای خوب تفهم شد. در چارچوب رویکرد گراندد تئوری ( GTM ) بعد از پیاده سازی مصاحبه ها، کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام گرفت. بر اساس تحلیل انجام گرفته، 349 مفهوم،81 مقوله فرعی، 29مقوله اصلی و 13 مقوله گزینشی استخراج شد. مبتنی بر تفهم انجام گرفته؛ از دیدگاه اجتماع محلی ناحیه شرق گلستان، روستای خوب، روستایی با محیط زیست پایدار، سرمایه اجتماعی بالا، ظرفیت های توسعه اشتغال و نظام فعالیت اقتصادی پررونق، امکانات رفاهی- زیربنایی مناسب، مدیریت محلی توانمند، کنش پیوسته با مدیریت دولتی، چشم انداز کالبدی با هویت، فناوری اطلاعات، روحیه مطالبه گر، روحیه جمع گرا و همگرا، پیوند قوی روستایی-شهری، روحیه مشارکت جو و تعلق مکانی است.