عادل ابراهیمی لویه

مسئلیه جوانان به منزلیه مهم ترین سرماییه انسانی جامعه، یکی از مسائل و دغدغه های فکری صاحب نظران و کارگزاران کشور است. مقالیه حاضر براساس داده های پژوهشی ای تنظیم شده است که هدف از انجام آن بررسی بیگانگی اجتماعی جوانان (سنین 20 30) شهر خدابنده و عوامل مؤثر بر آن است. با استفاده از نوشته های نظری و مفهومی نظریه پردازان روان شناسی و جامعه شناسی در حوزیه بیگانگی اجتماعی چون سیمن، فردینبرگ، مارکوزه و فروم، چارچوب نظری و تجربی مقاله تنظیم شده است. پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام شده و برای گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از تکنیک پرسشنامیه محقق ساخته استفاده شده است. جامعیه آماری این پژوهش کلییه جوانان شهرستان خدابنده (20 30 ساله)، شیویه نمونه گیری تصادفی و بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران 350 نفر به منزلیه حجم نمونه در نظر گرفته شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهند بیگانگی اجتماعی در بین جوانان بالاست. همچنین نتایج بیانگر آن است که متغیرهای اصلی ایجاد بیگانگی اجتماعی در بین جوانان (20 30 ساله) شامل نارضایتی اجتماعی، فردگرایی، رسانه های جمعی و... است. در بین عوامل مطالعه شده، عامل مربوط به نارضایتی اجتماعی و فردگرایی بیشترین سهم را در به وجود آوردن بیگانگی به خود اختصاص داده اند.      

در بین انواع ذوق و سلیقه افراد، سینما از مهم ترین این سلیقه ها در دنیای مدرن و امروزی است. ذائقه و سلیقه افراد جامعه، به عنوان بخشی از سرمایه فرهنگی آن ها، برگرفته از عادت واره یا ریختار آن هاست که تحت تأثیر عوامل مختلفی چون موقعیت اجتماعی، تحصیلات، محل سکونت، و ... شکل می گیرد. رویکرد نظری که صرفاً به مطالعه فرایند یادشده بپردازد، رویکرد نظری سرمایه فرهنگی پی یر بوردیو است. او در بررسی ذوق و سلیقه افراد معتقد است با اینکه ایدئولوژی کاریزما علاقه به فرهنگ مشروع را نوعی موهبت الهی قلمداد می کند، اما مشاهده علمی نشان می دهد که نیازهای فرهنگی به خودی خود شکل نگرفته و محصول تعلیم و تربیت اند. در این بررسی نیز با استفاده از نظریه بوردیو، این فرضیه کلی مطرح است: به نظر می رسد سلیقه های سینمایی و انتخاب سینما برای گذراندن اوقات فراغت تحت تأثیر شرایط عینی زندگی اجتماعی شکل می گیرد که از طریق ریختار یا عادت واره به کنش و ذهنیت افراد متصل می شود. در این تحقیق، برای بررسی سلیقه های سینمایی افراد سینمارو از روش کمّی و کیفی استفاده شده است. در روش کمّی، از ابزار پرسش نامه، و در روش کیفی، از مصاحبه عمیق با آگاهان و متخصصان امر استفاده شده است. نتایج پیمایش روی 378 نفر از افراد سینمارو با استفاده از آزمون های آماری مرتبط، نشان داد که پایگاه اقتصادی اجتماعی، تحصیلات، محل سکونت، و... از مهم ترین عوامل مؤثر بر ریختار و نهایتاً شکل گیری سلیقه های سینمایی و سینمارو بودن افراد است. فقط در مورد رابطه سن و سلیقه های سینمایی مشخص شد سن تأثیری در سلیقه های سینمایی ندارد و افراد در سنین مختلف سلیقه های سینمایی متفاوت دارند.

ظاهراًً بخش عمده ای از مشکلات برنامه ریزی توسعه روستایی ریشه? در بنیان های فکری و معرفتی نظام برنامه ریزی در کشور دارد. به رغم کسب تجارب ارزنده و تدوین برنامه های توسعه ای و اختصاص فصل هایی از آنها به توسعه و عمران روستایی، همچنان برنامه ریزی توسعه روستایی بر مبنای نظام نظری مطلوب و متناسب با جامعه روستایی ایران شکل نگرفته و از این منظر با کاستی هایی مواجه است؛ تا جایی که می توان گفت برنامه ریزی توسعه روستایی در ایران فاقد نظریه پایه ای است. در این مقاله ابتدا کاستی های نظری برنامه ریزی توسعه روستایی با رویکردی تحلیلی بررسی می گردد و سپس با استفاده از تکنیک دلفی، نتایج و گزاره های به دست آمده از بررسی نظری، با 65 نفر از آگاهان برنامه ریزی و توسعه روستایی ایران در میان گذاشته می شود. پس از بحث و تبادل نظر، مشخص می گردد که در برنامه ریزی توسعه روستایی در ایران درک و فهم مشترکی از این نوع توسعه شکل نگرفته و این گونه برنامه ریزی، از جنبه های فکری و معرفتی و نظری فاقد انسجام لازم است و گویا هنوز این نظریه پشتوانه های معرفتی و غنای لازم را برای کمک به توسعه روستایی مناسب و پایدار نیافته است.