فائزه اسدیان اردکانی

با افزایش پیچیدگی، سطح عدم اطمینان و ریسک موجود در زنجیره تأمین نیز افزایش می یابد. از این رو مدیریت ریسک زنجیره تأمین، یکی از موضوعاتی است که مورد توجه سازمان ها قرار گرفته است. در این پژوهش به دلیل اهمیت تأمین کنندگان در زنجیره تأمین، موضوع مدیریت ریسک زنجیره تأمین از این دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه از ترکیب تحلیل رابطه ای خاکستری و VIKOR فازی، به منظور ایجاد مدل ارزیابی برای رتبه بندی عوامل مؤثر بر ریسک تأمین کننده استفاده شده است. نوآوری پژوهش در تلفیق روش های دلفی فازی، تحلیل رابطه ای خاکستری و VIKOR فازی در شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر ریسک های وارده از سوی تأمین کنندگان است. این پژوهش برای نخستین بار در صنعت فولاد آلیاژی انجام شده است. برای این امر، عوامل مؤثر بر ریسک های وارده از سوی تأمین کنندگان بر صنعت فولاد آلیاژی، با استفاده از روش دلفی فازی شناسایی و با استفاده از تلفیق دو رویکرد تحلیل رابطه ای خاکستری و VIKOR فازی، رتبه بندی شدند. پس از تجزیه و تحلیل، "منبع یابی منفرد یا محدود" و "محدودیت ظرفیت تأمین کننده" مهم ترین عوامل شناخته شدند. با شناسایی مهم ترین عوامل مؤثر بر ریسک، راهبرد های لازم برای کاهش این عوامل ارائه شده است.

در سال های اخیر مدیریت زنجیره تأمین به دلیل جهانی شدن بازارهای کسب و کار، اهمیّت بیشتری پیدا کرده است. عواملی مانند چرخه کوتاه تر عمر محصول، ظهور فناوری های جدید، افزایش روابط بین تأمین کنندگان و توسعه محصولات، زنجیره تأمین را به سمت پیچیده شدن پیش می برد. با افزایش پیچیدگی، سطح عدم اطمینان و خطر پذیرى موجود در زنجیره نیز افزایش می یابد. از این رو مدیریت خطر پذیرى زنجیره تأمین یکی از موضوعاتی است که مورد توجه سازمان ها قرار گرفته است. یکی از خطر پذیرى های موجود در زنجیره ی تأمین، خطر پذیرى های وارده از ناحیه ی تأمین کنندگان است. در این مطالعه، خطر پذیرى زنجیره ی تأمین از این منظر، مورد بررسی قرار می گیرد. بدین منظور عوامل مؤثر بر خطر پذیرى های وارده از سوی تأمین کنندگان بر صنعت فولاد آلیاژی، شناسایی و با استفاده از VIKOR رتبه بندی شدند. پس از رتبه بندی، به منظور شناسایی عواملی که نیاز به بهبود دارند و سازمان بایستی اقدامات لازم را در مورد آن ها انجام دهد، از تجزیه وتحلیل اهمیت–عملکرد استفاده شده است. با استفاده از این راه کار، مهم ترین عوامل مؤثر بر خطر پذیرى که نیاز به بهبود دارند، شناسایی و راهبرد های لازم به منظور پاسخ گویی هر چه مناسب تر ارائه شده است.

شش سیگما یکی از مشهورترین ابزارها برای حذف ضایعات، کاهش هزینه و بهبود کیفیت در سازمان است. فرآیند ایجاد و ارزیابی پروژه ها، از جمله فعالیت های اولیه در اجرای شش سیگما است که بسیاری از محققان معتقدند به-کارگیری موفقیت آمیز شش سیگما با اولویت بندی و انتخاب مناسب پروژه های شش سیگما ارتباط تنگاتنگی دارد. تحقیق حاضر با به کارگیری شبکه های عصبی مصنوعی به عنوان یک ابزار قدرت مند در پردازش اطلاعات غیرخطی، مدلی را جهت انتخاب این پروژه ها معرفی نموده است. در این مدل، جهت انتخاب پروژه های بهبود شش سیگما، 6 معیار به عنوان عوامل ورودی مؤثر بر انتخاب پروژه ها در نظر گرفته شده و با استفاده از مدل پرسپترون چندلایه، میزان بهره وری و سطح سیگمای حاصل از هر پروژه ی بهبود پیش بینی شده است. در فرآیند توسعه ی این مدل، با تغییر تعداد نرون ها، لایه ها و انواع الگوریتم های یادگیری نتایج مدل بهبود یافته و انواع شبکه ها با انجام آزمایش های متعدد بررسی شده است. نتایج این تحقیق ارائه ی دو شبکه ی پرسپترون 4 و 5 لایه، به عنوان بهترین شبکه ها جهت پیش بینی موفقیت پروژه های بهبود شش سیگما در ایجاد بهره وری و افزایش سطح سیگما می باشد. در پایان نیز با استفاده از تحلیل حساسیت تأثیر هر کدام از متغیرهای ورودی بر خروجی های مدل ارزیابی شده است.

در این مقاله، مسأله برش دو بعدی با تقاضا مورد بررسی قرار می­گیرد. در این مسأله با برش ورق­های مستطیل شکل بزرگ، مستطیل­های کوچک­تر مورد نیاز باید به نحوی تولید شوند که ضمن تأمین تقاضا برای آنها، ضایعات یا تعداد ورق­های مصرفی حداقل شود. مسأله برش، جزء مسائلNP-Hard است که روش­های دقیق قادر، به حل عملی آنها نیستند. لذا در این مقاله با استفاده از الگوریتم پرواز پرندگان، الگوریتمی فراابتکاری برای حل مسأله برش دو بعدی با تقاضا ارائه شده است. برای بهبود کارایی این الگوریتم و جلوگیری از هم­پوشانی در مسأله برش، الگوریتم ابتکاری CUL به­کار گرفته شد. همچنین برای بررسی نتایج الگوریتم پیشنهادی (ترکیب الگوریتم های PSO و CUL) نرم افزاری تهیه شد که با در نظر گرفتن طول و عرض صفحه اصلی و با توجه به اندازه های قطعات و تعداد مورد تقاضا، بهترین الگوی برش ممکن را ارائه می دهد.