محمدابراهیم عفیفی

محمدابراهیم عفیفی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۵ مورد.
۱.

تعیین مناطق بحرانی تغییر کاربری اراضی از روشهای سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای، مطالعه موردی: شهر بندر عباس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال ۲۲ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۸۳ 43 - 66

کلیدواژه‌ها: کاربری اراضی نقاط بحرانی تغییر کاربری طبقه بندی MLC بندرعباس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۲۸
در طول زمان، الگوهای پوشش زمین و کاربری اراضی شهرها و روستاها دستخوش تغییر و دگرگونی های اساسی میشوند و عوامل انسانی و طبیعی باعث این تغییر و تحولات بدین ترتیب تحقیق حاضر با هدف شناسایی نقاط بحرانی تغییرات کاربری اراضی شهر بندرعباس با استفاده از روشهای آشکارسازی تغییرات اراضی شهری از قبیل روشهای تفریق تصاویر، تقسیم تصاویر (شاخص NDVI )آنالیز مؤلفه های اصلی و طبقه بندی حداکثر شباهت (MLC) بر روی تصاویر TM سال 1990 و OLI سال 2020 شهر بندرعباس انجام شده است. نقشه های کاربری اراضی در پنج طبقه صخره، اراضی بایر، مناطق مسکونی، پوشش گیاهی شهری و اراضی مرطوب تولید شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که کاربری اراضی بایر در سال 2020 نسبت به سال 1990 کمتر شده و بیشترین تغییر این نوع کاربری به مناطق مسکونی در قسمتهای شمالی و شمال شرقی شهر بندرعباس می باشد. همچنین، قسمتهایی از اراضی بایر به فضاهای سبز تبدیل شده است به طوری که فضای سبز از 9/2 کیلومتر مربع در سال 1990 به 11/22 کیلومتر مربع در سال 2020 تغییر یافته است. بنابراین، تغییر کاربری مربوط به اراضی بایر به صورت منفی و در رابطه با فضای سبز به صورت مثبت بوده است. در بخش اراضی مرطوب، در بندر شهید باهنر تغییراتی در قسمت غربی اسکله به وجود آمده است. همچنین، نقشه پهنه های ناپایدار و بحرانی شهر بندرعباس براساس مدل FANP را نشان می دهد که براساس آن، تنها4/5 کیلومترمربع از محدوده موردمطالعه مناسب بوده و در مقابل 8/191 کیلومترمربع وضعیت نامناسب داشته است.پوشش اراضی شامل انواع بهره برداری از زمین به منظور رفع نیازهای گوناگون انسان است.
۲.

مدلسازی ساختاری عناصر تببین کننده مخاطرات طبیعی در توسعه کلان شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 25 - 45

کلیدواژه‌ها: توسعه مخاطرات طبیعی شهر اهواز مدلسازی ساختاری تفسیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۷۸
در طول تاریخ حیات بشر مخاطرات طبیعی همواره وجود داشته اند، اما به واسطه رشد تصاعدی جمعیت و تراکم انسان ها در تمام عرصه های زیستی به خصوص در نواحی پرخطر، امروزه بشر شاهد بلایای بزرگی چون سیل، گردباد، خشکسالی و غیره می باشد. در همین راستا؛ هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین ساختاری مؤلفه های تببین کننده مخاطرات طبیعی در توسعه کلان شهر اهواز است. از نظر هدف گذاری کاربردی و از نظر روش شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری را اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه پژوهش در شهر اهواز تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند.از این رو در این پژوهش از نمونه گیری هدفمند قضاوتی(30نفر از اساتید دانشگاهها و متخصصین عرصه پژوهش) به منظور انجام و اجرایی شدن پژوهش انتخاب شدند. در جهت دستیابی به اهداف پژوهش با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدلسازی ساختاری تفسیری((ISM) روابط بین عوامل تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شد. در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، عوامل با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مولفه ها،تحلیل شدند. نتایج حاصل از مدل ساختاری تفسیری عوامل موثر بر توسعه درونی شهر نشان داد که مدل بدست آمده در بر گیرنده چهار سطح است و نتایج نشان داد که عوامل سیل و ریزگردها اساسی ترین عوامل موثر بر توسعه درونی شهری است که باید در وهله اول بر آن ها تاکید شود به عبارتی دیگر هرگونه اقدام برای زمینه سازی در جهت توسعه درونی شهر، مستلزم توجه به این عوامل در کنار سایر عوامل یاد شده است.
۳.

تحلیلی بر نقش عوامل طبیعی اثرگذار در توسعه آینده شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۷) 71 - 87

کلیدواژه‌ها: توسعه توسعه فیزیکی عوامل طبیعی عوامل ژئومورفولوژیکی شهر اهواز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱
مقدمه: امروزه رشد جمعیت و گسترش فیزیکی در شهرهای ایران به خصوص شهر اهواز روندی رو به افزایش دارد. الگوی گسترش شهری در شهر اهواز نیز به تبع جریان سریع شهرنشینی در ایران در چندین سال گذشته تحت تأثیر روند شهرنشینی، گسترش جمعیت و افزایش مهاجرت به سمت و سویی جدید رفته به گونه ای که طرح جامع نتوانسته است الگویی مناسب برای گسترش این شهر ارائه دهد. بنابراین یکی از مهم ترین مسائلی که در برابر توسعه این شهر قرار دارد، مکان توسعه آتی آن است و در این راستا پارامترهای طبیعی از عوامل اصلی و تعیین کننده جهات توسعه ی فیزیکی شهر اهواز محسوب می شوند. هدف: هدف این پژوهش، تحلیل نقش عوامل طبیعی اثرگذار در توسعه آینده شهر اهواز و ارائه مکان مناسب با توجه به این عوامل جهت توسعه آتی این شهر است.. روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظ ر ه دف ک اربردی و از لحاظ روش شناسی، توصیفی- تحلیلی است. قلمرو پژوهش حاضر نیز شهر اهواز است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از نرم افزار GIS به بررسی وضعیت توسعه کالبدی شهر اهواز پرداخته شده، سپس جهات گسترش شهر از دید عوامل ژئومورفولوژیکی و طبیعی در محیط ARC GIS با استفاده FUZZY OVERLAY و عملگر GAMMA مورد بررسی قرار گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر اهواز می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در برنامه ریزی برای توسعه شهر اهواز قابلیت و مخاطرات طبیعی نادیده گرفته شده اند و توسعه فیزیکی این شهر بدون توجه به محدودیت های ژئومورفولوژی به وقوع پیوسته است. نتایج: بر اساس نقشه نهایی وضعیت مناطق مستعد توسعه از لحاظ ژئوموفولوژیکی، بخش قابل توجهی از قسمت شمالی شهر اهواز در وضعیت نامناسب، در غرب وضعیت بیشتر نامناسب، در شرق وضعیت متوسط و در جنوب نیز وضعیت مناسب را نشان می دهد. بنابراین مناطق جنوبی شهر اهواز برای توسعه آتی این شهر مناسب تر است.
۴.

تهیه نقشه حساسیت سیلاب و احتمال وقوع آن با استفاده از مدل آنتروپی شانون (مطالعه موردی حوضه آبخیز رودخانه فیروزآباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال ۲۴ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۷۵ 378 - 391

کلیدواژه‌ها: مدل آنتروپی شانون حساسیت به وقوع سیل حوضه آبخیز رودخانه فیروزآباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۹۲
در بین مخاطرات طبیعی بدون شک سیلاب به عنوان یک بلای طبیعی شناخته شده است . در این تحقیق از مدل آنتروپی شانون جهت تهیه نقشه حساسیت به وقوع سیل استفاده شده است که ابتدا 34 نقطه سیلابی حوضه آبخیر فیروزآباد انتخاب گردید و سپس این 34 نقطه به دو گروه طبقه بندی گردیده اند . که 22 نقطه ، 65 درصد از موقعیت نقاط برای آموزش و مدلسازی و 12 نقطه ، 35 درصد از موقعیت نقاط که در مدلسازی به کار گرفته نشده اند برای اعتبار سنجی مورد استفاده قرار گرفته اند .که ابتدا به تهیه نقشه موقعیت سیل ها پرداخته شد و سپس 10 فاکتور ، شیب ، جهت شیب ، لیتولوژی ، کاربری اراضی ، NDVI ، SPI ، TWI ، طبقات ارتفاعی ، بارندگی و فاصله از رودخانه بعنوان عوامل موثر در وقوع سیل در حوضه آبخیز فیروزآباد انتخاب شدند . اولویت بندی عوامل موثر در وقوع سیل توسط شاخص آنتروپی شانون نشان داد که لایه های NDVI ( 03 / 2 ) ، بارندگی ( 00 / 2 ) ، فاصله از رودخانه ( 89 / 1 ) ، SPI ( 385 / 1 ) ، طبقات ارتفاعی ( 999 / 0 ) ، شیب با وزن ( 932 / 0 ) ، لیتولوژی ( 478 / 0 ) ، TWI ( 379 / 0 ) ، و کاربری اراضی ( 280 / 0 ) ، جهت شیب ( 184 / 0 ) به ترتیب دارای بیشترین تا کمترین تاثیر بر وقوع سیل می باشند . بر اساس نتایج منحنی ROC برای میزان پیش بینی مقدار سطح زیر منحنی با 35 درصد داده های اعتبارسنجی برابر ( 42 / 91 درصد ) و برای میزان موفقیت با 65 درصد داده های آموزش برابر ( 53 / 92 درصد ) می باشد .
۵.

ارزیابی و مدیریت مخاطرات شهری در هزاره سوم (مطالعه موردی: سیلاب های شهری شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۵۶ 41 - 52

کلیدواژه‌ها: بحران مدیریت مخاطرات درون یابی مکانیابی شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۴۰
شهرنشینی بدون برنامه ریزی در کشورهای در حال توسعه با سرعتی نگران کننده در حال رشد است. این رشد چالش هایی را برای برنامه ریزی توسعه و مدیریت مخاطرات شهری ایجاد کرده است. رشد قابل توجه جمعیت شهری منجر به افزایش خطرات شهری شده و در نتیجه هنگام مواجهه با مخاطرات طبیعی، اغلب منجر به بلایای مکرر می شود. ارزیابی ریسک به عنوان یکی از ابزارهای اساسی مدیریت ریسک به تجزیه و تحلیل خطر و آسیب پذیری می پردازد. این ابزار برای مطالعه عوامل خطر احتمالی و موجود بلایایی که می تواند رخ دهد، استفاده می شود و زمینه را برای برنامه ریزی و اجرای اقدامات کاهش خطرات و اثرات بلایا فراهم می کند. در این پژوهش، با توجه به استعداد سیل خیزی در حوضه رودخانه خشک شیراز، ارزیابی و مدیریت مخاطرات شهری (با توجه به سیلاب های شهری شیراز) بررسی شده است. هدف این مطالعه تعیین مکان های مناسب برای استقرار مراکز موقت جمعیت آسیب دیده ناشی از سیل در شهر شیراز است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از آن، معیارها و شاخص های مورد نیاز انتخاب شده و با توجه به نتایج تحلیل توسط کارشناسان مدیریت بحران، به عنوان لایه هایی در نرم افزار Arc GIS سنجیده شده است. سپس با توجه به وزن داده شده به هر یک از لایه ها و با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی، مکان هایی با تطابق بیشتری با پهنه های مناسب و خیلی مناسب انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که مناطق جنوبی، مرکزی و قسمتی از شرق جزو مناطق با پتانسیل بالای احداث مناطق مناسب برای اسکان اضطراری و موقت در جریان بروز مخاطرات ژئومورفیک در حوضه رودخانه خشک شیراز می باشند. به طور کلی، ارزیابی و مدیریت مخاطرات شهری می تواند به عنوان یک مرحله مهم در فرآیند مدیریت ریسک دیده شود که به وسیله ی آن می توان از منابع موجود برای مقابله با بلایا و خطرات استفاده کرد.
۶.

بررسی توانمندی گردشگری روستایی بخش رستاق شهرستان داراب بر اساس مدل Topsis(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۵۲ 13 - 28

کلیدواژه‌ها: گردشگری روستایی بخش رستاق مدل TOPSIS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴ تعداد دانلود : ۱۵
پتانسیل های گردشگری از سرمایه های منحصر به فرد هر کشور و منطقه به شمار می رود که شناسایی، طبقه بندی و برنامه ریزی آن جهت توسعه گردشگری دارای اهمیت بالایی است و همچنین به دلیل اینکه در دهه های گذشته به ویژه از دهه 1990 به دلیل رکود کشاورزی و مشکلات فراروی جوامع روستایی، همواره متخصصان و برنامه ریزان بر اهمیت توسعه گردشگری روستایی تأکید کرده اند. هدف از این پژوهش بررسی توانمندی گردشگری روستایی بخش رستاق شهرستان داراب می باشد در این تحقیق برای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است که ابتدا به جمع آوری آمار و اطلاعات و مطالعات انجام شده در سطح منطقه (شامل: پارامترهای اقلیمی، ژئومورفولوژی، زمین شناسی، هیدروژئولوژی، انسانی و محیطی) و تهیه نقشه های مورد نیاز از جمله: دما، بارندگی، ساعات، فرسایش، شیب، زمین شناسی، گسلها، آبهای زیرزمینی، آبهای سطحی، کاربری اراضی، خطوط ارتباطی، مناطق حفاظت شده، مراکز جمعیتی، با استفاده از GIS صورت می گیرد و با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه ها، امکانات، خدمات و وضعیت گردشگری در منطقه پرداخته و سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبه بندی و سطح بندی پتانسیل های گردشکری بخش رستاق از نظر پاسخ دهنده گاه صورت گرفته است. با توجه به نتایج تحقیق روستای لایزنگان با رتبه تاپسیس 612/. به عنوان روستای نمونه گردشگری بخش رستاق انتخاب شد.
۷.

پهنه بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تأکید بر محدودیت ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی (مطالعه موردی شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۵ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: پهنه بندی توسعه شهری مخاطرات ژئومورفولوژیکی شهر شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۸۸
شهر شیراز ، به عنوان بزر گترین شهر جنوب کشور ، در پهنه های دشت پر مخاطره شیراز واقع شده و در بازه مختلف تغییرات زیادی داشته و همچنان بر مساحت شهری افزوده می شود که این توسعه فیزیکی بدون اجرای مطالعات ژئومورفولوژیکی و در نظرگرفتن محدودیت ها و مخاطرات ناشی از آن بوده است . ازاین رو، شناسایی مناطق مستعد توسعه فیزیکی با در نظرگرفتن محدودیت ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی امری لازم در توسعه شهری شیراز است هدف از پژوهش حاضر شناسایی مناطق مناسب برای توسعه فیزیکی شهر شیراز  براساس شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه است. در این پژوهش با استفاده از مدل فازی نقشه پهنه بندی نهایی توسعه شهری براساس شش پارامتر مؤثر تهیه شد سپس ، این نقشه براساس شرایط ژئومورفولوژیکی و کاربری اراضی دشت شیراز ارزیابی و مناطق مستعد توسعه شهری پیشنهاد شد نتایج نشان داد که توسعه فیزیکی شهر شیراز در طی دهه های گذشته تابع شرایط توپوگرافی بوده و مخاطرات و محدویت های ژئومورفولوژیکی بسیار زیادی در محدوده مورد مطالعه وجود دارد؛  بطوریکه نزدیک 48000 کیلومتر مربع از مساحت منطقه که معادل 54 درصد می باشد جهت توسعه شهر مناسب نمی باشد که مناطق نامناسب از غرب شامل ارتفاعات دراک و از شمال غرب ارتفاعات بمو ، سبزپوشان ، بابا کوهی و چهل مقام و محدوده رودخانه خشک به علت خطر سیل گیری و وجود گسل می باشد و تنها 17000 کیلومتر مربع که معادل 19 درصد از مساحت محدوده مورد مطالعه می باشد جهت توسعه شهر مناسب بوده و همچنین با توجه به نتایج تحقیق مکانیابی بهینه توسعه شهر شیراز در جهت شرق می باشد.
۸.

نقش ژئو مورفولوژی در مکان یابی و مدیریت دفع مواد زاید شهری با استفاده ازGIS در شهر اوزدر استان فارس(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 66 - 87

کلیدواژه‌ها: مکانیابی سیستم اطلاعات جغرافیایی سایت زباله دفن زباله اوز فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۱۳۲
برنامه ریزی و مدیریت شهری نیازمند نگرش سیستماتیک و همه جانبه به ابعاد مختلف شهر است. یکی از ابعاد شهری که در صورت عدم مدیریت صحیح باعث ایجاد اختلال در محیط جغرافیایی شهر میشود، مدیریت و مکانیابی دفع پسماندهای شهری میباشد. از اهم موارد در بحث مکانیابی پسماندهای شهری، عوامل ژئومورفولوژیکی موثر در این فرایند میباشند. هدف از پژوهش حاضر، مدیریت و مکانیابی دفع پسماندهای شهر اوز، همچنین ارزیابی سایت دفن زباله به جهت میزان مطلوبیت مکانی با تاکید بر عوامل ژئومورفولوژی میباشد. با توجه به ویژگیهای منطقه مورد مطالعه و نظرسنجی از کارشناسان، تعداد 10 عامل موثر در مکانیابی محل دفن پسماند در شهر اوز تعیین شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی میباشد. نتایج پژوهش حاکی از این میباشد که مکان فعلی دفن پسماند شهر اوز از منظر عوامل ژئومورفولوژیک، شرایط اکولوژیک منطقه و استانداردهای روز دنیا در بهترین سایت ممکن در منطقه استقرار یافته است و مشکلات موجود در این حوزه، به روشهای جمع آوری، انتقال و دفع پسماند مرتبط میباشد .
۹.

ارزیابی توان های ژئوتوریستی جزیره هنگام با استفاده از GIS(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 119 - 136

کلیدواژه‌ها: GIS ژئوتوریسم جزیره هنگام عوارض مرفولوژیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۵
یکی از مطالعات اساسی برای برنامه ریزی و توسعه، شناخت ویژگی های طبیعی مناطق و آگاهی از توان ها و استعدادهای بالقوه آن است. روش کار: در این پژوهش، جزیره هنگام از جزیره های ایران در خلیج فارس است که به شکل مخروط ناقصی است که در کرانه های جنوبی جزیره قشم واقع شده، موردبررسی قرار گرفته است. هدف این تحقیق شناخت پدیده های ژئومورفولوژیکی جزیره هنگام و نقش آن در توسعه ی توریسم در این جزیره ی می باشد. روند تحقیق بر اساس تجربیات میدانی و مشاهدات عینی در منطقه، روش کتابخانه ای و برمبنای داده های موجود به صورت توصیفی - تحلیلی با استفاده از نرم افزار GIS 10.01 است. داده های مورداستفاده در این تحقیق شکل های توپوگرافی، زمین شناسی، قابلیت اراضی، وضعیت طبیعی، پوشش گیاهی، میزان عمق و طبقات، ژئومورفولوژی و جهت شیب می باشد. یافته ها : منطقه ی مورد مطالعه دارای قابلیت های زیادی است که جهت استفاده از چشم اندازهای طبیعی و با وجود امتیازات این جزیره پتانسیل طبیعی بالایی در صنعت گردشگری دارد که نیازمند برنامه ریزی دقیق تر و تأمین امکانات است.نتیجه گیری : نتایج تحقیق نشان می دهد عوارض مورفولوژیک منطقه ی موردمطالعه چه به لحاظ شکل و موقعیت و چه از نظر نحوه ی پیدایش آن ها بسیار مهم و بااهمیت می باشد و می تواند اثرات مثبت زیادی در ایجاد تأسیسات زیربنایی و توسعه ی صنعت ژئوتوریسم در منطقه در پی داشته باشد.
۱۰.

بررسی و تحلیل وضعیت تاب آوری شهری در برابر مخاطرات سیل؛ مطالعه موردی منطقه 3 شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۴۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۸۴ 45 - 58

کلیدواژه‌ها: تاب آوری شهری مخاطرات سیل شهر شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۹۵
هدف از انجام این پژوهش بررسی و تحلیل وضعیت تاب آوری در برابر مخاطرات سیلاب در منطقه 3 شهر شیراز است. تحقیق حاضر با ترکیب داده های عینی برگرفته از اسناد آماری و گزارش های مکتوب و نیز داده های پرسش نامه حاصل از بررسی های پیمایشی انجام شده است. نمونه آماری پژوهش 30 نفر از متخصصان درگیر مدیریت بحران و تاب آوری ناحیه 3 شهرداری شیراز است. حجم نمونه با استفاده از روش اشباع نظری تعیین و برای نمونه گیری از روش گلوله برفی استفاده شده است. به منظور تعیین وزن شاخص ها و اهمیت آن ها در تاب آوری از روش آنتروپی شانون و همچنین به منظور ارزیابی تاب آوری ناحیه های محدوده موردمطالعه از روش کوپراس استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که در ابعاد چهارگانه (کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی) موردبررسی ناحیه های 6 و 5 دارای عملکرد بهتری از منظر تاب آوری هستند و ناحیه های 7 و 2 دارای عملکرد ضعیف در متغیرهای تاب آوری در برابر سیلاب هستند.
۱۱.

ارزیابی تاب آوری کالبدی شهر جهرم در برابر زلزله با هدف شناسایی بافت های فرسوده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۲ 205 - 220

کلیدواژه‌ها: تاب آوری ایمنی بافت مسکونی جهرم Hot Spot

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۷۱
سکونت گاه های انسانی همواره آسیب های جبران ناپذیری ناشی از وقوع مخاطرات طبیعی به خصوص زلزله می پذیرند در این باره در راستای کاهش اثرات زلزله به عنوان قلب مخرب بافت های فرسوده شهری، توجه به رویکرد تاب آوری به عنوان الگویی جهت کاهش آسیب و افزایش راندمان افراد و ساختمان های موجود در سطح این بازه از بافت ها ارائه می گردد. در این پژوهش به دنبال ارزیابی تاب آوری کالبدی شهر جهرم در برابر خطر زلزله با هدف شناسایی بافت های فرسوده در این شهر هستیم که با رویکردی توصیفی - تحلیلی ، مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی ، سعی دارد تا آسیب های ناشی از وقوع این فرآیند را بررسی و تحلیل نماید. در این بین برای بررسی وضعیت تاب آوری شهر جهرم با هدف شناسایی بافت های فرسوده از روش (Hot Spot ) از ابزار cluster & outlier analysis از مجموعه ابزار های موجود در Spatial Statistics Tools مربوط به نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهدکه: 200696 متر مربع یعنی 19/77 درصد از مساحت کل بافت با سطوح ایمنی 0/01 و در اولویت کاملا ناایمن است قرار دارند همچنین نتایج مدیریت بهینه بافت مسکونی در برابر خطر زمین لرزه به این صورت است که 200696 متر مربع یعنی 19/77درصد از مساحت کل بافت با سطوح ایمنی 0/01 و در اولویت کاملا ناایمن است قرار دارند که بیشترین سهم از ساختمان ها را به خود اختصاص داده است.واژگان کلیدی: تاب آوری، ایمنی، بافت مسکونی، جهرم، hot spot
۱۲.

بررسی نقش مبلمان شهری در ارتقاء کیفیت محیط شهری (نمونه موردی: شهر بندرعباس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ ۱۸۲-۱۶۷
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۹۲
با گسترش فزاینده شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرنشینان و مشکلات ناشی از آن، فراهم آوردن امکاناتی برای رفاه حال شهروندان بیش از پیش ضروری می نماید. امروزه اهمیت و نقش مبلمان شهری در خدمات رسانی و زیباسازی شهری بر هیچ کس پوشیده نیست و مبلمان شهری از اجزای ضروری و جدایی ناپذیر شهرها محسوب می شود. هدف از این مطالعه بررسی نقش مبلمان شهری در راستای ارتقاء کیفیت محیط شهری، شهر بندرعباس می باشد که به روش توصیفی - تحلیلی انجام گرفته است. گردآوری اطلاعات با استفاده از دو روش کتابخانه ای و میدانی ( پرسشنامه ) صورت گرفته است.جامعه آماری این پژوهش را شهروندان شهر بندرعباس تشکیل می دهد که تعداد 384 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران انتخاب و پرسشنامه پژوهش به روش تصادفی ساده بین آنها توزیع شد. پرسشنامه پژوهش محقق ساخته است که روایی آن به صورت صوری و ظاهری به تایید خبرگان رسید. و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، از آزمون های آماری T تک نمونه ای و رگرسیون خطی ساده در محیط نرم افزار spss25 استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مبلمان شهری بندرعباس از نظر تناسب و زیبایی، توزیع مطلوب و رضایت شهروندان از مبلمان شهر بندرعباس در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. بررسی فرضیه های پژوهش نشان داد که مبلمان شهری بر کیفیت محیط شهری و مولفه های آن یعنی زیباسازی محیط، ایجاد محیط مناسب فعالیت های اجتماعی و افزایش سرزندگی محیط شهری تاثیر مثبت و معناداری دارد. شماره ی مقاله: ۱۰
۱۳.

آینده پژوهی در ارزیابی آسیب پذیری شبکه معابر منطقه 2 شهرداری تهران و میزان کارایی آن در برابر زلزله(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 6 - 19

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی آسیب پذیری شبکه معابر منطقه 2 شهرداری تهران ANP IHWP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۲۴۲
استفاده از روش های آینده پژوهی می تواند یکی از بهترین فن های مدیریت بهینه، در آینده ای باشد که ممکن است در آن هر لحظه بحرانی رخ دهد. به منظور کاهش خسارات و تلفات ناشی از وقوع زلزله با کمک علم آینده پژوهی آمادگی لازم کسب می شود. تحقیق حاضر باهدف آینده پژوهی در ارزیابی آسیب پذیری شبکه معابر منطقه 2 شهرداری تهران و میزان کارایی آن در برابر زلزله انجام پذیرفته است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی مکانی بوده است. معیارهای در نظر گرفته شده در پژوهش، 8 معیار کاربری زمین، تعداد طبقات (ارتفاع ساختمان)، کیفیت بنا، تراکم ساختمان، درجه محصوریت معابر، عرض معبر، تراکم جمعیت، فاصله از گسل بود. لایه های اطلاعاتی با روش اسنادی- میدانی آماده شد. درروش IHWP، با روش دلفی رتبه بندی، امتیازدهی و در محیط GIS، پردازش شدند. درروش ANP، توسط کارشناسان در super decision ارزش گذاری شد. نتایج نشان داد طول طبقه آسیب پذیری در مدل IHWP، در کلاس آسیب پذیری خیلی زیاد 63.121 کیلومتر بیشترین طول و کلاس آسیب پذیری خیلی کم با 3.961 کیلومتر کمترین طول را داراست. در روش ANP، کلاس آسیب پذیری خیلی کم، با 135.35 کیلومتر بالاترین طول و کلاس آسیب پذیری متوسط با 11.329 کمترین طول را داراست. در این روش طبقه آسیب پذیری خیلی زیاد، با طول 40.94 کیلومتر در درجه اولویت دوم ازنظر طول آسیب پذیری قرار دارد. در مدل IHWP، مناطق آسیب پذیر در مرکز و قسمت کمی از جنوب در خیابان های آزادی، رودکی شمالی، نیایش غربی و در مدل ANP مناطق آسیب پذیر به صورت متمرکز در جنوب و قسمت کوچکی از شمال منطقه 2 در بزرگراه جناه، خیابان حبیب الله، بزرگراه یادگار امام، خیابان های شادمهر، نیایش غربی، بهبودی، پرچم، نصرت غربی قرار دارد. نتایج بازدید میدانی مناطق انتخابی در دو مدل نشان از دقت بالاتر روش IHWP نسبت به AHP داشته است.
۱۴.

ارزیابی ارتباط تاب آوری با خطرپذیری در مواجهه با مخاطرات طبیعی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیلی دیمیتل و تحلیل شبکه ای ANP (مطالعه موردی: شهر بندرعباس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 64 - 78

کلیدواژه‌ها: تاب آوری مخاطرات خطرپذیری شهر بندرعباس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۵۸
مقدمه: امروزه بروز مخاطرات طبیعی و ایجاد خسارات و تلفات ناشی از این مخاطرات در نقاط مختلف جهان موجب گردیده تا ایمن تر نمودن شهرها و نقاط شهری، به یک چالش درازمدت اما دست یافتنی تبدیل شود. تاب آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. براین اساس این هدف از این پژوهش بررسی رابطه تاب آوری شهر بندرعباس با وضعیت خطرپذیری در برابر سوانح طبیعی می باشد. روش کار: روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش بررسی توصیفی - تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی (مصاحبه و پرسش نامه) و جهت تجزیه وتحلیل داده ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تحلیلی دیمیتل و تحلیل شبکه ای ANP استفاده می گردد. متغیرهای مورد بررسی در جهت تبیین تاب آوری شهر بندرعباس به شرح وضعیت فضاهای باز، کاربری های ناسازگار، زمین (بستر)، مقاومت ساختمان، دسترسی، مالکیت، تراکم هستند که در پارادایم ارائه شده مورد واکاوی قرار می گیرند. پس از جمع آوری امتیازات و حاصل ضرب امتیازات در ضرایب به دست آمده، از فرایندهای آماری به مدل تاب آوری شهری اقدام به اندازه گیری نهایی میزان تاب آوری شهری در بندرعباس شده است، نتایج: نتایج نشان می دهد، مقدار آن 44398/5 محاسبه گردیده که نشان دهنده که نیاز مبرم به تدوین برنامه ها و ساختار اصلاحی برای افزایش سطح تاب آوری در این منطقه شهری را دارا هستند.
۱۵.

اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخص های توسعه پایدار (مطالعه موردی محلات شهر بندرعباس)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 6 - 21

کلیدواژه‌ها: محلات شهری توسعه پایدار شهربندرعباس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۵۱
هدف از انجام این پژوهش اولویت بندی محلات شهری با رویکرد شاخص های توسعه پایدار در محلات شهر بندرعباس بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی می باشد و برای بدست آوردن اطلاعات از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. به منظور اولویت بندی محلات شهر بندرعباس بر اساس شاخص های پایداری، پرسشنامه شاخص های پایدار در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی طراحی شد. سپس با استفاده از نظرات 30 نفر از متخصصان اولویت بندی محلات با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا شاخص های موثر در ابعاد مختلف پایداری (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی) شناسایی شده و در چهار طبقه تعریف و ماتریس مقایسه دودویی برای هر عامل تهیه و در اختیار کارشناسان قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که محلات گل شهر، آزادگان و شاه حسینی دارای پایداری بیشتری در شاخص های توسعه پایدار می باشند و محلات دوهزار، توحید و نخل ناخدا از پایداری کمتری نسبت به دیگر محلات شهر برخوردار می باشند.
۱۶.

بررﺳﯽ روﻧﺪ تغییرات ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮ ﻋﺴﻠﻮﯾﻪ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎی 1989 ﺗﺎ 2019 میلادی و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ تغییرات ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺠﺶ از دور و ﻣﺪﻟﻬﺎی CA-Markov و LCM(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 6 - 19

کلیدواژه‌ها: کاربری اراضی سنجش از دور کشف تغییرات عسلویه شبکه عصبی- LCM

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۱۸
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﭘﺎﻳﻪ در ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﻄﺮ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪﻟﺴﺎزی ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰان ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﻣﺪﻳﺮان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺮای ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت آﮔﺎﻫﺎﻧﻪﺗﺮ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ. ﻫﺪف اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ، ﻣﺪﻟﺴﺎزی و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ در دوره 30 ﺳﺎﻟﻪ (1989تا 2019) ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪل زﻧﺠﻴﺮة ﻣﺎرﻛﻮف- LCM در ﻣﻨﻄﻘﻪ عسلویه می‌باشد اﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻘﺸﻪﻫﺎی ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺳﻨﺠﻨﺪه +ETM و TM و OLIﻣﺎﻫﻮاره ﻟﻨﺪﺳﺖ در ﺳﻪ دوره زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎلﻫﺎی (2019-2009-1989) ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ. ﺳﭙﺲ ﺻﺤﺖﺳﻨﺠﻲ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ و آﺷﻜﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. با استفاده از طبقه بندی شبکه عصبی و همچنین به کارگیری مدل پیش بینی تغییرات کاربری (Land Change Modeler) LCMمارکوف و رویکرد مدلساز تغییر کاربری اراضی انجام شده است. ﻧﺘﺎﻳﺞ آﺷﻜﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات دوره اول ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎی 97 % و دوره دوم 2019-2009 ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎی 94% ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦتغییرات ﻣﺴﺎﺣﺖ در ﻧﺎﺣﻴﻪ آب و ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺴﺎﺣﺖ در ﻧﺎﺣﻴﻪ پوشش گیاهی رخ داده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﻛﺮدن ﻣﺪل زﻧﺠﻴﺮة ﻣﺎرﻛﻮف، ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺎرﺑﺮی ﺳﺎل 2013 ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪ و ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﺧﻄﺎی ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺸﻪ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺪلﺳﺎزی و ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺎرﺑﺮی ﻣﺮﺟﻊ ﺳﺎل 2019، ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎی 93% ﺑﺪﺳﺖ داد ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺪل ﺳﺎزی ﻧﻴﺮوی اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﻜﻪ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ در ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻳﺮ ﻣﺪلﻫﺎ ﺻﺤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ را 60 ﺗﺎ 93 درﺻﺪ ﻧﺸﺎن داد.
۱۷.

تحلیل وضعیت زیست پذیری شهری سکونتگاه های غیر رسمی (مورد مطالعه: سکونتگاه های غیر رسمی منطقه 9 شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 199 - 217

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری شهری کالبدی اجتماعی سکونتگاه غیررسمی منطقه 9 شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۳
مقدمه: شهر زیست پذیر از مفاهیم نوین و مؤثر در نظام های کنونی شهری است که به واسطه نقش مهم و اساسی که در تحول اندیشه ها و آرمان های جامعه معاصر دارد، جایگاهی بایسته پیدا کرده است. نظر به اهمیت ارتقاء و بهبود شرایط زیست در بخش مرکزی شهرها از یک سو و تاکید بر مباحث کیفی به جای توجه صرف به کمیت. داده و روش: این پژوهش با هدف تحلیل وضعیت زیست پذیری شهری سکونتگاه های غیر رسمی تدوین شده است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را شهروندان ساکن سکونتگاه های غیررسمی منطقه 9 شیراز تشکیل می دادند. حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود که روایی آن به صورت روایی صوری و ظاهری و همچنین روایی واگرا و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و تائید شد. تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات با استفاده نرم افزارهای spss و pls انجام پذیرفت. یافته ها: یافته های حاصل از این پژوهش گویای آن بود که وضعیت کلی زیست پذیری محدوده مورد مطالعه در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. به گونه ای که مقدار میانگین تجربی به دست آمده برای زیست پذیری و ابعاد آن کمتر از میانگین حد متوسط عدد3 بود. از بین محلات محدوده موردمطالعه محله سلطان آباد دارای وضعیت بهتری نسبت به دیگر محلات مورد مطالعه از نظر زیست پذیری شهری داشت. از دیگر یافته های پژوهش از بین ابعاد زیست پذیری شهری عامل کالبدی با ضریب مسیر 0/418 دارای بیشترین تأثیر است که این امر حاکی از آن است که برای زیست پذیری محدوده مورد مطالعه ابتدا این عامل باید تقویت شود. در رتبه بعدی عامل اجتماعی با ضریب مسیر 0/288 قرار دارد. در رتبه سوم هم عامل زیست محیطی با ضریب مسیر 0/284 و در رتبه چهارم بعد اقتصادی با ضریب مسیر 0/196 قرارگرفته است. نتیجه گیری:نتایج نشان دهنده پایین بودن سطح زیست پذیری شهری برای محدوده مورد مطالعه بود که در این مورد مسئولان شهری می توانند با به کارگیری و استفاده از نظرات افراد متخصص در عرصه برنامه ریزی شهری زمینه را برای ارتقای زیست پذیری محدوده مورد مطالعه فراهم نمایند.
۱۸.

پهنه بندی مناطق دارای ظرفیت گردشگری گمیش تپه براساس مدل تاپسیس در محیط GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 7 - 21

کلیدواژه‌ها: گردشگری GIS مدل TOPSIS گمیش تپه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۱۰۳
ظرفیتهای گردشگری از سرمایه های ویژه هر کشور و منطقه محسوب میگردد که معرفی ، طبقه بندی و برنامه ریزی آن برای گسترش صنعت گردشگری ازاهمیت بالایی برخورداراست و همچنین از دهه 1990 به علت رکود کشاورزی و مشکلات بعدی آن در جوامع روستایی ، متخصصان و برنامه ریزان بر مهم بودن گسترش گردشگری روستایی تاکید کرده اند . هدف از این تحقیق ارتقاء وبهبود گردشگری (شهر گمیش تپه)می باشد. در این پژوهش جهت تهیه اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است که نخست به جمع آوری آمارواطلاعات ومطالعات انجام شده درسطح منطقه ( شامل : پارامترهای اقلیمی ،ژئومورفولوژی ،زمین شناسی ،هیدروژئولوژی ، انسانی ومحیطی ) وتهیه نقشه های موردنیازازجمله : دما ، بارندگی ، ساعات، فرسایش ،شیب ،زمین شناسی ،گسل ها ،آبهای زیرزمینی ، آبهای سطحی ،کاربری اراضی ،خطوط ارتباطی ،مناطق حفاظت شده ،مراکزجمعیتی ،با استفاده از GISصورت می گیردو با توجه به اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه ها ، امکانات ، خدمات و وضعیت گردشگری در منطقه پرداخته و سپس با استفاده از مدل TOPSIS به رتبه بندی و سطح بندی ظرفیتهای گردشگری گمیش تپه صورت گرفته است . با توجه به نتایج تحقیق منطقه چارقلی با رتبه تاپسیس 612 / . بعنوان منطقه مناسب گردشگری انتخاب شد .
۱۹.

بررسی تغییرات سطح پوشش برف در ارتباط با خشکسالی در دهه های اخیر با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه ی موردی استان های آذربایجان غربی و شرقی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 24 - 40

کلیدواژه‌ها: پوشش برف خشکسالی شاخص نرمال شده برف شاخص بارش استاندارد شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۱۸۶
در پژوهش حاضر جهت بررسی تغییرات سطح پوشش برف در ارتباط با خشکسالی از داده های ماهواره ای به منظور تعیین سطح پوشش برف و داده های ایستگاه هواشناسی به منظور برآورد خشکسالی استفاده شده است. در این راستا داده های ماهواره ای سال های 1385 تا 1395 از سایت ناسا تهیه گردید و پس از اعمال تصحیحات هندسی و اتمسفری بر اساس شاخص نرمال شده برف1 و استفاده از باندهای 4 و 6 جهت تعیین سطح پوشش برف مورد استفاده قرار گرفته است و با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده،2 نرخ خشکسالی برآورد گردیده است. مطالعات سطح پوشش برف نشان داده که از میزان سطح پوشش برف کاسته شده و این مساله متناسب با نرخ خشکسالی است و بطور غالب روند سطح پوشش برف و شاخص استاندارد شده بارش روند نزولی دارد. اما در سال هایی دیده شده که با وجود ترسالی و افزایش شاخص SPI از میزان سطح پوشش برف کاسته شده و یا برعکس. دلیل این امر را می توان در نوع بارش در طی این سالها جستجو نمود و احتمال داد که بیشتر بارش ها در سالهای ترسالی که سطح پوشش برف کم بوده، از نوع باران بوده و در سالهایی که خشکسالی بوده و پوشش برف افزایش داشته، نوع بارش بیشتر برف بوده است.
۲۰.

ارزیابی تاب آوری بافت فرسوده شهر در برابر زلزله با استفاده از GIS (مطالعه موردی: منطقه 2 شهرداری بندرعباس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۹) 69 - 88

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده آسیب پذیری تاب آوری زلزله AHP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
شهر بندرعباس با ریسک پذیری بالایی در مقابل زلزله مواجه است که شناسایی و مقاوم سازی بافت فرسوده را ضروری می نماید. استقرار نامناسب کاربری ها، شبکه ارتباطی ناکارآمد، بافت فشرده، تراکم های بالا، توزیع نامناسب فضاهای باز شهری و غیره نقش اساسی در افزایش آسیب های وارده در برابر زلزله دارند. این پژوهش به ارزیابی تاب آوری بافت فرسوده در مقابل زلزله با استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره در منطقه 2 شهر بندرعباس می پردازد. بافت فرسوده شامل محلات نایبند، خواجه عطا، چاهستانی ها و کمربندی است. در روش AHP ، بیشترین تاب آوری مساکن مربوط به نایبند شمالی با 6/68 درصد در طبقه تاب آوری زیاد ، نایبند جنوبی با 8/45 درصد و خواجه عطا با 41 درصد مساکن در رده های بعدی قرار دارند. در حالی که چاهستانی ها و کمربندی به ترتیب 6/4 درصد و 7/5 درصد محله از تاب آوری مناسبی برخوردارند . تحلیل آسیب پذیری نیز نشان می دهد که 2/28 درصد ساختمان های کمربندی و 7/10 درصد از چاهستانی ها ، آسیب پذیری بالایی دارند. در روش ANP ، معیارهای شیب و فاصله از گسل، به ترتیب با وزن 003/0 و 007/0 کمترین ارزش را دارند و معیارهای جنس مصالح و تعداد طبقات ساختمانی با وزن 119/0 و 072/0، مهم ترین شاخص ها هستند. در محیط GIS لایه ها هم پوشانی شده و نتایج نشان می دهد که 2/69 درصد از نایبند شمالی و 9/40 درصد خواجه عطا از تاب آوری بالایی برخوردارند. 8/32 درصد کاربری های کمربندی به شدت آسیب پذیر و 1/43 درصد آن نسبتاً آسیب پذیر است که رتبه اول آسیب پذیری و چاهستانی ها نیز رتبه دوم را دارد. مقایسه نتایج حاصل از دو روش تصمیم گیری، نشان دهنده عملکرد بهتر روش ANP می باشد.  

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان