حدود اختیارات و وظایف مرجع قضایی در بازبینی رای داور؛ نقد رای دادگاه عمومی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دخالت و نظارت دادگاه نسبت به رای داور (به عنوان قاضی منتخب طرفین) ، در جهت انطباق رای داور با قوانین و مقررات و مراعات شرع انور و اجرای عدالت ضروری دانسته شده است، خصوصا این که اجرای رای داور با محاکم دادگستری است ، دادگاه نمی تواند و نباید رای داوری را که مفاد آن در تغایر با اصول و قواعد شرعی و قانونی و یا در مخالفت با اخلاق حسنه یا نظم عمومی باشد، به مورد اجرا گذارد. در همین راستا قانون گذار به هر یک از طرفین رای داوری اختیار داده است که در صورت وجود هر گونه ادعایی در تضییع حقوق خود در رای صادره شده، خصوصا در مخالفت با بندهای ماده 489 قانون آیین دادرسی مدنی ، درخواست ابطال رای داور را در دادگاه مطرح کنند .همچنین فارغ از شناسایی چنین حق و اختیاری برای هر یک از طرفین ، قاضی در مواجهه با رای داوری ، حتی بدون این که درخواست ابطال رای داور مطرح شده باشد، چنانچه رای مزبور را مصداق هر یک از بندهای ماده مرقوم تشخیص دهد، وظیفه دارد از اجرای آن امتناع کرده و آن را غیر قابل اجرا اعلام دارد. در این ارتباط موارد دیگری نیز مبتلابه است، از جمله این که چنانچه متقاضی ابطال رای داور به برخی از بندهای ماده مزبور استناد کند، لیکن قاضی در بازبینی رای داور به خدشه یا اشکال دیگری در رای داور واقف شود که جزء بندهای استنادی متقاضی ابطال رای نباشد، آیا دستگاه قضایی اختیار ورود و تعرض نسبت به آن را خواهد داشت؟ سوال دیگر قابل طرح این که آیا خواهان وظیفه دارد پس از استناد فی المثل به بند 1 ماده مرقوم و با ادعای مغایرت و مخالفت رای داور با قوانین موجد حق، اجزاء قوانین و مقررات موجد حق مورد نظر را نیز تعرفه کند و در صورت عدم معرفی مصادیق قانونی، دعوای ابطال رای دعوا غیر قابل رسیدگی خواهد بود؟ همچنین آیا دادگاه رسیدگی کننده در بررسی انطباق شرایط قرارداد یا تطبیق قوانین موجد حق با اقدامات هر یک از طرفین مجاز به ورود در ماهیت رای داوری است یا صرفا رسیدگی شکلی برای دادگاه تجویز شده است ؟ به علاوه آیا حدود اختیارات و وظایف قضات در مواجهه با پرونده های داوری اعم از درخواست اجرای رای داور و یا درخواست ابطال آن، صرفا محدود به بررسی بندهای ماده 489 است و یا چنانچه رای ابعاد دیگری نیز داشته باشد و با اسباب دیگری مخدوش یا خلاف قانون باشد، رسیدگی به آن و عندالاقتضاء ابطال رای داور یا غیر قابل اجرا دانستن آن در حیطه اختیارات یا صلاحیت قاضی و دادگاه مرجوع الیه است؟ موضوع مقاله حاضر، بررسی موارد و پاسخ به سوالات مذکور به همراه ارائه و نقد نمونه ای از رای قضایی است که در بازبینی رای داوری صادر شده است.The limits of the Authority of the Courts to consider Arbitral Awards; An Example of a Gudgment
The court's intervention and supervision regarding the arbitrator's decision (as a judge selected by the parties) is considered necessary in order to ensure that the arbitrator's decision complies with regulations, the Sharia law and the delivery of justice. In particular, since the enforcement of the arbitrator's decision is enforced by courts of law, the court cannot and should not enforce an arbitral decision whose provisions are contrary to the Sharia principles and rules, or to good morals or public order. In this regard, the legislator has authorized either party to an arbitration award to file a request in court that it is to be annulled if there is any claim that their rights in the arbitral award have been violated, particularly under Article 489 of the Civil Procedure Code. Also, regardless of the recognition of such a right and power for either party, if the judge, faced with an arbitration award, even in the absence of any request to annul the arbitrator's award, determines that the award is in compliance with any of the clauses of the aforementioned article, has the duty to refuse to enforce it and declare it unenforceable. In this regard, other issues are also involved, including if the applicant for annulment of the arbitrator's award relies upon some of the clauses of the aforementioned article but the judge, while reviewing the arbitrator's award, discovers other defects or flaws in the arbitrator's award that are not among the clauses mentioned by the applicant, will the judicial system have the authority to intervene. In contrast, the nullity of an arbitrator's award refers to a situation where the award is void ab initio and inherently invalid and has no legal effect even without the need for a judgment rendered by court, such as a situation where the award is issued in clear conflict with public order. Examining the theoretical bases and analyzing various legal perspectives, this article attempts to clarify the criteria for distinguishing these two concepts and explain their impact on the enforcement of arbitral awards. Also, the existing disagreements in this area and the judicial precedent related to this issue have been analyzed.
تبلیغات
