ارزیابی مدل کیفیت زندگی بر اساس مؤلفه های سرمایه روانشناختی با میانجی گری حمایت اجتماعی ادراک-شده و باورهای مذهبی در زنان سرپرست خانوار (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: تحولات زیستی و اجتماعی انسان، افزایش آمار طلاق، افزایش مصرف مواد و عوامل دیگر، روند صعودی سرپرستی زنان را گسترش داده است؛ در نتیجه مطالعه مؤلفه هایی همچون کیفیت زندگی و سرمایه روانشناختی در بین زنان سرپرست خانوار حائز اهمیت است،. همچنین، با توجه به آنکه مؤلفه هایی همچون حمایت اجتماعی و یاورهای مذهبی به عنوان یک عامل محافظت کننده و حمایتی عمل می کند، مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده و باورهای مذهبی در رابطه مؤلفه های سرمایه روانشناختی با کیفیت زندگی در زنان سرپرست خانوار انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف جزء تحقیقات بنیادی و از منظر روش شناسی، توصیفی و از نوع همبستگی بود که با استفاده از معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد مشهد در پاییز و زمستان 1402 بود. از جامعه مذکور 200 زن سرپرست خانوار به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های سرمایه روانشناختی لوتانز (2007)، کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996)، باورهای مذهبی جورج (1998) و حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) بود. در ﺳﻄﺢ اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﯽ از روش همبستگی پیرسون و همچنین تحلیل مسیر با نرم افزار آموس استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که اثر مستقیم سرمایه روانشناختی (18/0β=) بر کیفیت زندگی معنی دار نیست (05/0<p-value)؛ همچنین اثر مستقیم سرمایه روانشناختی (23/0β=) بر باورهای مذهبی و باورهای مذهبی(08/0β=) بر کیفیت زندگی نیز معنی دار نیست (05/0<p-value). اثر مستقیم سرمایه روانشناختی (94/0β=) بر حمایت اجتماعی و نیز اثر مستقیم حمایت اجتماعی(81/0β=) بر کیفیت زندگی معنی دار است (01/0>p-value). یافته ها نشان می دهد که حمایت اجتماعی نقش میانجی در رابطه بین سرمایه روانشناختی (76/0β=) با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار دارد (01/0>p-value)؛ ولیکن، باورهای مذهبی نقش میانجی در رابطه بین سرمایه روانشناختی (018/0β=) با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار ندارد (05/0<p-value). نتیجه گیری: با استفاده از نتایج حاصل می توان اینگونه نتیجه گرفت که گروه های حمایتی و انجمن هایی برای حمایت از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد می تواند منجر به ارتقاء مؤلفه های امید، خوش بینی، تاب-آوری و خودکارآمدی شده و در نهایت کیفیت زندگی زنان را ارتقاء دهد.The Influence of Psychological Capital on Quality of Life in Women Heads of Households: The Mediating Roles of Perceived Social Support and Religious Beliefs
Introduction: The increasing prevalence of female-headed households, influenced by factors such as changing social structures, rising divorce rates, and substance use, underscores the importance of understanding factors that contribute to their well-being. This study examined the mediating roles of perceived social support and religious beliefs in the relationship between psychological capital and quality of life in women heads of households.
Methods: This correlational study employed structural equation modeling to analyze data collected from women heads of households supported by the Mashhad Relief Committee during the fall and winter of 2023. Participants completed the Psychological Capital Questionnaire (Luthans, 2007), the World Health Organization Quality of Life questionnaire (WHOQOL, 1996), the Religious Beliefs Scale (Jorje, 1998), and the Perceived Social Support Scale (Zimmet, Dalm, Zimmet, & Farley, 1988). Data were analyzed using Pearson correlation and path analysis with SPSS 22 and AMOS 22.
Results: While the direct effect of psychological capital on quality of life was not statistically significant (β = 0.18, p > .05), the direct effect of psychological capital on perceived social support was significant (β = 0.94, p < .01), as was the direct effect of perceived social support on quality of life (β = 0.81, p < .01). Perceived social support significantly mediated the relationship between psychological capital and quality of life (β = 0.76, p < .01). However, neither the direct effect of psychological capital on religious beliefs (β = 0.23, p > .05) nor the direct effect of religious beliefs on quality of life (β = 0.08, p > .05) was significant. Consequently, religious beliefs did not mediate the relationship between psychological capital and quality of life (β = 0.018, p > .05).
Conclusion: These findings suggest that interventions aimed at strengthening psychological capital in women heads of households may improve their quality of life by enhancing their perceived social support. Support groups and organizations serving these women could focus on fostering hope, optimism, resilience, and self-efficacy to bolster perceived social support and, ultimately, improve quality of life. Future research could explore additional factors influencing the quality of life of women heads of households.
تبلیغات
