چکیده

با توجه به فاصله زمانی بسیاری که بین زمان صدور آیات و روایات و زمان رسیدن آن به دوره کنونی وجود دارد، احتمالاتی همچون پدیده نقل، از بین رفتن قراین عمومی، تغییر فضای صدور حدیث و... رخ نموده و احتمال تغییر ظهور متون دینی را نمایان می سازد. اندیشمندان علوم اسلامی برای حل مشکل تغییر ظهور الفاظ، بر اصل «اصاله الثبات» تکیه نموده اند تا از این راه پایداری آن را اثبات نمایند؛ آنان برای اعتبار اصل مزبور، به نکاتی همچون سیره عقلا، استصحاب و اموری دیگر استناد نموده اند. به نظر می رسد مستندات ارائه شده برای اصاله الثبات، فاقد نصاب حجیت بوده و با تکیه بر قواعد نخستین، نمی توان به ظواهر متون دینی استناد جست، اما به نظر می رسد بتوان با تکیه بر دلیل ثانوی انسداد صغیر، ظن به ظهور زمان صدور را معتبر دانست و در پرتوی آن، اعتبار متون دینی را احیا نمود؛ خواه موافق اصاله الثبات باشد و خواه مخالف آن.

دراسه فی حجّیّه أصاله الثّبات اعتماداً على دلیل الانسداد الصّغیر

نظراً للفجوه الزّمنیّه الطّویله بین صدور الآیات والروایات ووصولها إلى الزّمن الرّاهن، فقد حدثت احتمالات مثل ظاهره النّقل، وفقدان القرائن العامّه، وتغیّر ظروف صدور الرّوایه و... وظهرت إمکانیّه تغیّر ظهور النّصوص الدّینیّه. ومن أجل حلّ هذه المشکله وهی تغیّر ظهور الألفاظ، اعتمد علماء العلوم الإسلامیّه على «أصاله الثّبات» لإثبات استمراریّته وثباته. وقد استدلّوا علی اعتبار الأصل المذکور بنقاط مثل سیره العقلاء والاستصحاب وغیرهما. یبدو أنّ الأدلّه المقدَّمه لأصاله الثّبات لایخلو عن الإشکال، ولا یمکن الاستدلال على ظواهر النّصوص الدّینیّه بالاعتماد على الأدلّه الأوّلیّه، ولکن نعتقد أنّه من الممکن القول باعتبار الظّن بظهور زمن الصّدور استناداً إلی الدّلیل الثّانوی وهو الانسداد الصغیر، و فی ضوء ذلک نتمکّن من إعاده مصداقیّه النّصوص الدّینیّه؛ سواء کانت موافقهً لأصاله الثّبات أم معارضه لها. . . . . . . .. . . . . . . . . .. . . . .. . . . . . . . . . . .. .

تبلیغات