مدیریت سلامت

شماره اخیر نشریه مدیریت سلامت، مقاله ای با موضوع نحوه دسترسی به خدمات بهداشت و درمان در سطح استان های کشور منتشر شد که محققین با استفاده از تکنیک های تاکسونومی و تاپسیس به رتبه بندی استان ها از نظر دسترسی به شاخص های بهداشتی مورد نظر پرداخته اند [1]. در این مقاله جهت طبقه بندی بر اساس توسعه یافتگی، استان ﻫ ﺎیﯽ ﮐ ﻪ ﻓﺮاواﻧ ﯽ ﻧﺴ ﺒﯽ ﺗﺠﻤﻌ ﯽ آن ها ﺑ ﯿﻦ ﺻ ﻔﺮ ﺗ ﺎ 344/0 بود ﺗﻮﺳ ﻌﻪ یﺎﻓﺘ ﻪ، 344/0 تا 637/0 نیمه توسعه یافته و بالاتر از 637/0 توسعه نیافته معرفی شدند و این درحالیست که این دامنه از تغییرات در مطالعه کشوری سال 1387 توسط طحاری و همکاران براساس داده های همان سال معرفی و مورد استفاده قرار گرفته بود [2] و نویسندگان دلیل انتخاب دامنه ای مشابه برای نتیجه گیری از داده های متفاوت را در روش کار خود عنوان نکردند. با مروری بر مطالعات مشابه و براساس فرمول , که در آن، R همان دامنه تغییرات و Xn و Xi مقادیر بیشینه و کمینه امتیازات، a فواصل طبقات و K نیز تعداد طبقات هستند. درجه برخورداری دامنه محدودی داشته و بین مقادیر صفر و یک قرار می گیرد، پس از تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستان ها، شهرستان ها از نظر توسعه یافتگی به تعداد دسته های دلخواه تقسیم می شوند. بنابراین با توجه به این درجه برخورداری می توان شهرستان ها را با توجه به شاخص های مورد بررسی رتبه بندی و اولویت بندی نمود[3]. از این رو در صورتیکه در مطالعه مذکور، با استفاده از فرمول بالا در دسته بندی استانها از نظر توسعه یافتگی بازنگری شود، نتایج حاصل از مطالعه مذکور دستخوش تغییراتی خواهند شد. به این ترتیب که باتوجه به دامنه تغییرات موجود در این مطالعه که 97612537/0 بوده [1] و براساس داده ها، استان ﻫ ﺎیﯽ ﮐ ﻪ ﻓﺮاواﻧ ﯽ ﻧﺴ ﺒﯽ ﺗﺠﻤﻌ ﯽ آن ها ﺑ ﯿﻦ ﺻ ﻔﺮ ﺗ ﺎ 34924975/0 می باشد ﺗﻮﺳ ﻌﻪ یﺎﻓﺘ ﻪ، 34924975/0 تا 67462487/0 نیمه توسعه یافته و بالاتر از 67462487/0 توسعه نیافته خواهند بود و بدین ترتیب استان مازندران از استان های توسعه نیافته جدا و در زمره استان های نیمه توسعه یافته قرار خواهد گرفت.

مقدمه: امروزه، بیمارستان ها در شرایط رقابتی به دنبال حفظ و افزایش سهم بازار هستند، اما مشکل این است که مسئولین آن ها نمی دانند چه عواملی در ایجاد ارزش برند آن ها در ذهن بیماران دخالت دارد و چگونه برند خود را به منظور ارتقاء جایگاه آن در ذهن بیماران مدیریت نمایند. بنابراین، هدف این مطالعه یافتن عوامل تأثیرگذار بر ارزش ویژه برند بیمارستان و بررسی روابط سلسله مراتبی این عوامل در قالب الگوی کاربردی بود. روش کار: جامعه آماری این پژوهش توصیفی و کاربردی شامل افرادی است که در بازه ی زمانی شش ماه از اسفند الی مرداد سال 94 در یکی از بیمارستان های شهر تهران تحت مراقبت های بستری بوده اند. روش نمونه گیری خوشه ای و در دسترس و تعداد اعضاء نمونه 388 بود. داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه با نرم افزارهای SPSS19 و smartPLS2.0 تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که ارزش ویژه برند بیمارستان تحت تأثیر مستقیم تداعی برند، کیفیت ادراک شده، اعتماد به برند، تعهد به رابطه و وفاداری به برند می باشد. همچنین، آگاهی از برند بر تداعی برند، تداعی برند بر کیفیت ادراک شده، کیفیت ادراک شده بر اعتماد به برند، اعتماد به برند بر تعهد به رابطه، تعهد به رابطه بر وفاداری به برند تأثیر مثبت معناداری دارد. تأثیر آگاهی از برند بر ارزش ویژه برند معنادار نبود. نتیجه گیری: براساس یافته ها می توان اظهار نمود که مدیریت بیمارستان با توجه به عوامل اثرگذار بر ارزش ویژه برند و انجام اقدامات لازم، می تواند ضمن اینکه وفاداری به بیمارستان را افزایش می دهند ارزش برند خود را نیز مدیریت و ارتقاء دهند.

مقدمه: در محیط پویای کنونی رهبران تحول گرا نقشی تعیین کننده در تغییر و تحولات سازمان ها دارد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی رابطه رهبری تحول گرا و عملکرد شغلی کارکنان در بیمارستان فارابی بوده است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی و همبستگی است. جهت انتخاب نمونه، 57 نفر از مدیران به روش سرشماری، سپس از بین کارکنان زیرمجموعه این مدیران، 216 نفر انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه چند عاملی رهبری و استاندارد عملکرد شغلی پاترسون جمع آوری گردید. تحلیل داده های پژوهش از طریق آزمون پارامتری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. یافته ها: میانگین عملکرد شغلی کارکنان بیمارستان فارابی برابر با 39/0± 7/4 و میانگین رهبری تحول گرا در بین مدیران از دیدگاه کارکنان 4/4 بدست آمد. نتایج حاصل از آزمون هبستگی نشان داد که رابطه معنی داری (P-value<0.05) بین مؤلفه های چهارگانه سبک رهبری تحول گرا و عملکرد شغلی کارکنان وجود دارد. ضریب همبستگی برای هریک از مولفه های رهبری تحول گرا به ترتیب نفوذ آرمانی (59 درصد)، انگیزش الهام بخش (48 درصد)، ترغیب ذهنی (56 درصد) و ملاحظات فردی (43 درصد) بدست آمد. همچنین بررسی اثر همزمان ابعاد رهبری تحول گرا بر عملکرد شغلی با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای نفوذ آرمانی 42 درصد و ترغیب ذهنی 39 درصد بر روی عملکرد شغلی کارکنان تأثیر مثبت داشته اند. نتیجه گیری:ایجاد و توسعه ابعاد و عوامل مرتبط با رهبری تحول گرا می تواند زمینه را برای استفاده افراد از رهبری تحول گرا فراهم سازد و منجر به ارتقای عملکرد سازمان های سلامت شود.

مقدمه: هدف پژوهش، تعیین تأثیر به کارگیری فنون بازاریابی اجتماعی بر آگاهی و نگرش دانشجویان و اعضای هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به خدمات کتابداری پزشکی بوده است. روش کار: روش پژوهش نیمه تجربی نوع کاربردی بود. ابزارگردآوری اطلاعات دو پرسشنامه محقق ساخته آگاهی و نگرش بر اساس چهار بعد بازاریابی اجتماعی بود. جامعه آماری اعضای هئیت علمی و دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1394 بودند که 36 نفر به روش تصادفی در گروه های آزمون و شاهد قرار گرفتند. روایی پرسشنامه ها توسط متخصصان کتابداری واطلاع رسانی پزشکی تأیید و پایایی با استفاده ازآلفای کرونباخ به ترتیب 82/0 و 92/0 به دست آمد. تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت. یافته ها: میانگین آگاهی و نگرش کلی جامعه نسبت به خدمات کتابداری پزشکی بعد از استفاده از فنون بازاریابی اجتماعی به طور معنی داری افزایش یافته است ( 005/0>P). در میان ابعاد بازاریابی اجتماعی، بیشترین تغییرات آگاهی و نگرش در بعد پیشنهاد (3/7 و 1/6) بود. میزان تغییرات آگاهی در ابعاد قابلیت دسترسی (3/3)، هزینه مشارکت (3/1) و ارتباطات اجتماعی (8/0) نیز به طور معنی دار افزایش یافته است( 005/0>P) و کمترین میزان تغییر نگرش در ابعاد قابلیت دسترسی (4/0-) و ارتباطات اجتماعی (1/0-) بوده است. نتیجه گیری: عدم آگاهی جامعه سلامت نسبت به خدمات کتابداری پزشکی، منجر به کمرنگ شدن نقش کتابداران پزشکی شده است. با توجه به اجتماعی بودن حرفه کتابداری پزشکی، بازاریابی اجتماعی راهکاری مناسب برای تغییر در نحوه آگاه سازی کاربران با خدمات کتابداری پزشکی و ایجاد نگرشی مثبت در میان جامعه سلامت کشوراست.

مقدمه: جوّ سازمانی درک کارکنان از محیطی است که در آن مشغول کار هستند. هدف این پژوهش ارزیابی جوّ سازمانی کتابخانه های دانشکدای دانشگاه های دولتی شهر اصفهان با استفاده از ابزار کلایمت کوال بود. روش کار: این پژوهش پیمایشی و از نوع کاربردی است، که در سال 1394 انجام گرفت. جامعه پژوهش، کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشکدهای دانشگاه های دولتی شهر اصفهان (تعداد 87 نفر) بودند که به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه جوّ سازمانی کلایمت کوال بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر اساتید و صاحب نظران تعیین شد، و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ، 83/0 تعیین گردید. داده های گردآوری شده وارد نرم افزار SPSS نسخه 18 شد، و از طریق آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون ANOVA) تحلیل شد. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش، میانگین کل نمره جوّ سازمانی در کتابخانه های دانشکده ای، 5/69 (از 100) و مطلوب ارزیابی شد. این میانگین برای دانشگاه اصفهان، 79 و ایده آل ارزیابی گردید و برای دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه صنعتی به ترتیب، 8/69 و 1/64 و مطلوب ارزیابی گردید. پایین ترین میانگین مربوط به جوّ عدالت با میانگین 49 بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که جوّ سازمانی کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان از وضعیت مطلوبی برخوردار است. لیکن یکی از ابعادی که نیاز به توجه و بررسی های بیشتر دارد، جوّ عدالت است که در سایر پژوهش های مشابه نیز پایین ترین نمرات را به خود اختصاص داده است.

مقدمه: پژوهش های مختلفی در مناطق مختلف جهان انجام شده که در آن ها به شکل خاص به موضوع درمان افسردگی پرداخته شده است. بررسی و تحلیل روابط بین اصطلاحات به کار گرفته در عنوان این مقالات می تواند اطلاعات مفیدی در اختیار پژوهشگران قرار دهد. لذا، هدف این پژوهش ترسیم نقشه علمی این حوزه در پایگاه پاب مد می باشد. روش کار: پژوهش حاضر با رویکرد علم سنجی و با استفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان و تکنیک تحلیل شبکه ای به بررسی و شناسایی روابط مفهومی میان مقالات حوزه افسردگی پرداخته است. 6197 مقاله مرتبط با درمان افسردگی در پاب مد در بازه زمانی 2005 تا 2014 با استفاده از نرم افزارهای راور ماتریس، یو سی آی نت و نت دراو تحلیل گردیده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که فعال ترین زمینه پژوهشی در این حوزه شامل دارو درمانی، روان شناسی، عوامل ضدافسردگی و نتیجه درمان می باشد. همچنین براساس نقشه های ترسیم شده با استفاده از شاخص های مرکزیت نزدیکی و بینابینی بیشترین ارزش به زمینه های موضوعی «روانشناسی، دارو درمانی، عوامل ضد افسردگی» اختصاص دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که زمینه های موضوعی «پایبندی به درمان» و «افکار خودکشی» مهم ترین زمینه های نوظهور در این حوزه می باشند. همچنین نتایج نشان می دهد که نقشه هایی علمی حاصل از هم واژگانی کاربران و سیاستگذاران بهتر می توانند از وضعیت پژوهشی و موضوعی یک رشته آگاهی یابند و برنامه ریزی مناسب به منظور افزایش کمی و کیفی تولیدات علمی در این حوزه داشته باشند.

مقدمه: یکی از مهمترین شاخص های توسعه و رفاه هر جامعه، سطح سلامت جسمی- روانی آن جامعه می باشد و کتابخانه های عمومی نقش کلیدی در انتشار این اطلاعات دارند، این پژوهش به بررسی میزان تاثیر کتابخانه های عمومی شهر تهران بر سلامت روان کاربران می پردازد. روش کار: پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که در سال 1394 انجام گردید. جامعه پژوهش شامل کاربران کتابخانه های عمومی شهر تهران زیر نظر سازمان فرهنگی، هنری شهرداری شهر تهران بود. تعداد 233 نمونه بر اساس نمونه گیری خوشه ای از شمال، جنوب، شرق و غرب شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته بین نمونه ها توزیع گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (آزمون T) در نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد، کتابخانه های عمومی با میانگین 10/3 بر سلامت روان کاربران خود تاثیر می گذارد و نیز این کتابخانه ها با میانگین 80/2 و 1/3 به ترتیب بر رفاه اجتماعی و رفاه عاطفی کاربران خود تاثیر می گذارند. همچنین بین میانگین بعد رفاه روانی و رفاه اجتماعی و رفاه عاطفی در دو گروه زنان و مردان تفاوت معنا دار آماری وجود ندارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد اگر چه امتیاز حاصله متوسط است اما بیشتر متمایل به پایین تر از حد متوسط می باشد. لذا، می توان گفت، کتابخانه ها روی سلامت روان کاربران خود تاثیر زیادی ندارند و نیاز است، کتابخانه ها کارکردها و سیاست های خود در این مورد بازبینی کنند

مقدمه: با ظهور فناوری های اطلاعاتی، پدیده سرقت ادبی آگاهانه یا ناآگاهانه رو به افزایش است و این امر موجب خدشه دارشدن جامعه علمی می گردد، در این میان کتابداران می توانند نقش مهمی در حفظ سلامت جامعه علمی داشته باشند. این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش کتابداران در ارتباط با سرقت ادبی و راهکارهای مقابله با آن در دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک کشور پرداخته است. روش کار: در این پژوهش روش پژوهش پیمایشی تحلیلی و نوع مطالعه کاربردی بود. ابزار گردآوری داده پرسشنامه استاندارد انجمن کتابداران آمریکا بود. جامعه آماری شامل کارکنان کتابدار کتابخانه های مرکزی دانشگاه های علوم پزشکی تیپ یک کشور(110نفر) بود، روش نمونه گیری سرشماری بود. روایی پرسشنامه ها از روش محتوایی و صوری و پایایی آن با استفاده از آزمون آزمون-آزمون مجدد با ضریب همبستگی 78/0 تایید گردید و روش گردآوری داده ها به شیوه ارسال الکترونیک و پستی بود. یافته ها: بیش از4/40 درصد از 91 پاسخگو گزارش دادند که به دانشجویان و اساتید در نحوه استناد دهی کمک نموده اند. آزمون کای اسکوئر نشان داد که بین کتابدارانی که به دانشجویان در خصوص سبک استناد و چگونگی استناد به منابع راهنمایی می کنند و سطح تحصیلات آن ها رابطه ای وجود دارد( 02/0= (p-value در حدود 30 درصد از کتابداران در تهیه بروشور آموزشی و تکالیف درسی با اساتید همکاری داشته اند. نتیجه گیری : دراین پژوهش مشخص شد که کتابداران به خاطر آگاهی بسیار کم از نقش خود در این رابطه، در بیشتر حوزه های مورد بررسی فعالیت کمی داشته اند. در واقع کتابداران با موارد سواد اطلاعاتی بیگانه هستند. لذا، با بالا بردن سظح تحصیلات کتابداران و برگزاری کارگاه های آموزشی می توان آن ها را با نقش های جدید خود آشنا ساخت.

مقدمه: در چند سال اخیر سرمایه گذاری بر روی مطالعات کارآزمایی بالینی افزایش یافته است، در نتیجه برای توجیه سرمایه گذاری های انجام شده، دستاوردها و اثر آن ها باید مورد ارزیابی قرار گیرند. هدف این پژوهش، سنجش اثر تولیدات علمی کارآزمایی بالینی ایران بر تولید و توسعه دانش است. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع کاربردی است که با کمک روش های کتابسنجی و علم سنجی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی 5982 تولید علمی کارآزمایی بالینی ایران تشکیل دادند، که تا تاریخ 17 می 2016، در پایگاه وب آو ساینس نمایه شده بودند. جهت تحلیل داده ها و آمار توصیفی از نرم افزار اکسل و برای ترسیم نقشه های همکاری، از نرم افزارهای بیب اکسل، نت دراو و یو سی آی نت استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که نسبت استناد به مقاله تولیدات علمی کارآزمایی بالینی ایران، 8/7 بوده است که از نسبت استناد به مقاله مربوط به کشور ایران در پایگاه ESI که6 گزارش شده بالاتر بوده اما از نسبت جهانی برای حوزه پزشکی بالینی که 7/8 بوده است، پایین تر است. نسبت استناد به نویسنده، 5/5 و 30 درصد از مطالعات، فاقد استناد بودند. میانگین ضریب تاثیر مجلات منتشر کننده مقالات، 2/2 بود. نتیجه گیری: در بخش شاخص های توسعه، تنها 6/19درصد از مقالات با همکاری سازمان های بین المللی انجام گرفته اند. از نظر کیفیت، بیشتر مجلات منتشر کننده مقالات، ضریب تاثیر پایین تر از میانگین ضریب تاثیر مجلات آن حوزه داشته اند. با توجه به روند افزایشی مطالعات کارآزمایی بالینی ایران، توجه به سنجش اثر و ارزیابی این مطالعات ضروری به نظر می رسد