شهرام توفیقی

مقدمه: افزایش استفاده از خدمات بهداشت دهان و دندان و معاینات معمول آن می تواند به سلامت بهتر منجر شود و شاخص های عدالت در سلامت را ارتقا بخشد. هدف مطالعه حاضر تحلیل عوامل موثر بر بهره مندی از خدمات بهداشت دهان و دندان در خانوارهای شهرستان اهواز در سال 1401 می باشد. روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی می باشد که در آن با روش نمونه گیری طبقه ای-خوشه ای تعداد 715 خانوارها که شامل2680 نفر از افراد ساکن در شهرستان اهواز می باشند، مورد مطالعه قرار گرفت. جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه انجام شد و برای تحلیل داده ها و برآورد کشش عوامل اثرگذار از مدل لاجستیک و نرم افزار Stata بهره گیری شد. یافته ها: بر اساس نتایج این مطالعه میزان بهره مندی 80/55 درصد می باشد و نسبت شانس بهره مندی از خدمات بهداشت دهان و دندان در خانم ها نسبت به آقایان کمتر می باشد. (P-value=00, Odd ratio=0/74)، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی نسبت به سایر افراد شانس بیشتری برای دریافت خدمات دارند(Odd ratio=1/83, P-value=0/03)افراد دارای درآمد بدون کار(Odd ratio=0/79, P-value=0/59) نسبت به افراد بیکار شانس کمتری برای دریافت این خدمات دارند. افرادی که دارای بیمه های خصوصی هستند شانس بیشتری برای دریافت این خدمات دارند(Odd ratio=5/84, P-value=0/00) همچنین داشتن تمرینات ورزشی کمتر از 3 بار در طول هفته نیز شانس دریافت این خدمات را نسبت به افرادی که هیچ گونه تمرین ورزشی ندارند، افزایش می دهد(Odd ratio=1/25, P-value=0/02). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه می توان گفت وضعیت اشتغال و درآمد خانوار، افزایش پوشش بیمه ای، افزایش سطح تحصیلات و داشتن سبک زندگی سالم از جمله داشتن تمرینات ورزشی، شانس بهره مندی از این خدمات را افزایش می دهد.

هدف: شناسایی عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اشتراک گذاری داده های پژوهشی. روش شناسی: با جستجوی نظام مند در پایگاه های معتبر علمی ابسکو، ساینس دایرکت، جی استور، پابمد، اسکوپوس، وب آو ساینس و گوگل اسکالر محتوای کلیه مقالات مرتبط با عوامل مؤثر بر اشتراک گذاری داده های پژوهشی تحلیل شد. یافته ها: اجبار سازمان ها و حامیان مالی پژوهش ها، سیاست ناشران نشریات علمی در اشتراک گذاری داده های پژوهشی، حمایت سازمانی و طرح مدیریت داده ها، وجود واسپارگاه ها و استانداردهای داده ای و فراداده ای و میان کنش پذیری میان آنها، بهره وری علمی، تجربه کاری، سن، نوع دوستی، حریم خصوصی، محرمانگی داده ها، قوانین و مقررات ملی و بین المللی، کسب رضایت آگاهانه از مشارکت کنندگان، مشوق ها و مکانیسم های انگیزشی، کسب اعتبار حرفه ای و دانشگاهی، همکاری و مشارکت علمی و تقدیر و تشکر رسمی از صاحبان داده ها از جمله عوامل مؤثر بر اشتراک گذاری داده های پژوهشی است. نتیجه گیری: با توجه به ارزش افزوده داده ها، ضروری است زیرساخت های لازم برای توسعه و استفاده هرچه مؤثرتر از داده های پژوهشی از سوی ذی نفعان این حوزه فراهم شود. سازماندهی مؤثر داده ها بهترین راه بهینه سازی و سرمایه گذاری بر روی آنهاست.

مقدمه: اشتراک گذاری داده های پژوهشی باعث تسریع فعالیت های پژوهشی و پیشرفت علمی می شود و برای ذینفعان خود مزایای متعددی دارد. با وجود این مزایا، بیشتر پژوهشگران به دلایل متعددی از انجام آن خودداری می کنند. پژوهش حاضر به بررسی چالش هایی می پردازد که مانع از اشتراک گذاری داده های پژوهشی پژوهشگران حوزه پزشکی ایران می شود. روش کار: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، به شناسایی چالش های اشتراک گذاری داده های پژوهشی از دیدگاه پژوهشگران حوزه پزشکی کشور پرداخت. نمونه آماری این پژوهش 400 نفر از پژوهشگران حوزه های پزشکی بودند که در پایگاه وب آو ساینس (Web of Science) در سال 2016 دارای مقاله بوده اند. از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه و فریدمن) در این پژوهش استفاده شد. یافته ها: بر اساس میانگین رتبه، نگرانی از سوء استفاده و سوء تفسیر از داده ها ( 02/9 )، امکان انتشار زود هنگام داده های اشتراکی توسط دیگران قبل از انتشار آنها توسط پژوهشگر اصلی (71/8) و نبود ساز و کارهای انگیزشی مناسب (60/8)، مهم ترین چالش های اشترا ک گذاری داده های پژوهشی از نظر پژوهشگران حوزه پزشکی بودند. در بین دو گروه مردان و زنان (003/.= P) و محققان بالینی و غیربالینی حوزه پزشکی ایران (014/. = P) از نظر میزان اشتراک گذاری، تفاوت معنا دار بود. نتیجه گیری: چالش های اشتراک گذاری داده های پژوهشی لزوم توجه بیشتر به آموزش پژوهشگران به منظور آشنایی بیشتر آنها با قابلیت های داده ها و تغییر نگرش آنها به داده های پژوهشی را ایجاب می کند. شناخت قابلیت ها و مزایای اشتراک گذاری داده ها توسط پژوهشگران حرکت به سمت پژوهش های داده محور را تسهیل می کند.

مقدمه: در چند سال اخیر سرمایه گذاری بر روی مطالعات کارآزمایی بالینی افزایش یافته است، در نتیجه برای توجیه سرمایه گذاری های انجام شده، دستاوردها و اثر آن ها باید مورد ارزیابی قرار گیرند. هدف این پژوهش، سنجش اثر تولیدات علمی کارآزمایی بالینی ایران بر تولید و توسعه دانش است. روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع کاربردی است که با کمک روش های کتابسنجی و علم سنجی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی 5982 تولید علمی کارآزمایی بالینی ایران تشکیل دادند، که تا تاریخ 17 می 2016، در پایگاه وب آو ساینس نمایه شده بودند. جهت تحلیل داده ها و آمار توصیفی از نرم افزار اکسل و برای ترسیم نقشه های همکاری، از نرم افزارهای بیب اکسل، نت دراو و یو سی آی نت استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که نسبت استناد به مقاله تولیدات علمی کارآزمایی بالینی ایران، 8/7 بوده است که از نسبت استناد به مقاله مربوط به کشور ایران در پایگاه ESI که6 گزارش شده بالاتر بوده اما از نسبت جهانی برای حوزه پزشکی بالینی که 7/8 بوده است، پایین تر است. نسبت استناد به نویسنده، 5/5 و 30 درصد از مطالعات، فاقد استناد بودند. میانگین ضریب تاثیر مجلات منتشر کننده مقالات، 2/2 بود. نتیجه گیری: در بخش شاخص های توسعه، تنها 6/19درصد از مقالات با همکاری سازمان های بین المللی انجام گرفته اند. از نظر کیفیت، بیشتر مجلات منتشر کننده مقالات، ضریب تاثیر پایین تر از میانگین ضریب تاثیر مجلات آن حوزه داشته اند. با توجه به روند افزایشی مطالعات کارآزمایی بالینی ایران، توجه به سنجش اثر و ارزیابی این مطالعات ضروری به نظر می رسد

مقدمه: درگاه های بیمارستانی نخستین و مهم ترین محل برای ارائه اطلاعات و خدمات به مخاطبان و برقراری ارتباط با آنها است. بر این اساس و با توجه به اهمیت درگاه های بیمارستانی مقاله حاضر درصدد ارائه مدل مفهومی برای درگاه های بیمارستان های خصوصی مستقر در شهر تهران می باشد. روش کار: از روش پژوهش پیمایشی ارزیابانه و مدل سازی مفهومی استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را تمامی درگاه های بیمارستان های خصوصی مستقر در شهر تهران و ده درگاه برتر بیمارستانی جهانی تشکیل داده است که در اسفندماه 1392 (زمان گردآوری اطلاعات) فعال بوده اند. برای گردآوری اطلاعات از سیاهه وارسی با 14 معیار و 77 مؤلفه با ارزش وزنی معیارها و مؤلفه ها استفاده شده است. پژوهشگر با استفاده از ابزار مذکور اقدام به مشاهده هدفمند کرده است. داده های گردآوری شده با استفاده از جداول و نمودارها توصیف شد و با استفاده از آزمون تی مستقل مورد آزمون آماری قرار گرفت. یافته ها: ازنظر معیارهای موردمطالعه در این پژوهش درگاه های بیمارستانی داخلی در اکثر موارد در وضعیت نامطلوب و ضعیف قرار دارند و تنها در معیارهای اطلاعات تماس و طراحی صفحات در وضعیت مطلوب و نسبتاً مطلوب قرار دارند. در مقابل درگاه های مطرح جهانی در اکثر معیارهای موردمطالعه در این پژوهش در وضعیت مناسبی قرار دارند و تنها در معیار روزآمدسازی صفحات در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. نتیجه گیری: یافته ها حاکی از این است که درگاه های بیمارستانی داخلی باید تلاش گسترده و برنامه ریزی دقیقی در جهت ارتقاء کیفیت درگاه های خود داشته باشند تا بتوانند شکاف موجود میان خود و درگاه های مطرح جهانی را مرتفع نمایند. بهره گیری از مدل پیشنهادی این پژوهش در این زمینه می تواند بسیار راهگشا باشد. با توجه به وضعیت درگاه های بیمارستان های داخلی و تحلیل شکاف صورت گرفته اقدام به ارائه مدلی پیشنهادی مبتنی بر دو سطح و چهار لایه شده است.

مقدمه: پزشکی از راه دورحوزه جدیدی است که از فن آوری نوین ارتباطات از راه دور برای تبادل اطلاعات پزشکی استفاده میکند. این ارتباط می تواند بین بیمار و پزشک جهت تشخیص از راه دور و یا بین دو پزشک و یا دو مرکز پزشکی جهت مشاوره از راه دور برقرار گردد .این پروژه در نظر دارد با توجه به کمبود متخصصان بیماری های پوستی در بسیاری از مناطق کشور و همچنین توزیع جغرافیایی نامتوازن این متخصصان و عدم حضور این متخصصان در مناطق روستایی و دور افتاده به ایجاد یک نرم افزار تحت وب تله درماتولوژی بر اساس روش ذخیره و ارسال با هدف کاهش مسافرت ها به مرکز استان بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که با پیاده سازی این نرم افزار در دانشگاه علوم پزشکی کرمان چه میزان از حجم مسافرت ها به مرکز استان کاهش می یابد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به صورت توصیفی – مقطعی بوده که در یک بازه سه ماهه از شهریور تا آبان سال 1391خورشیدی جهت بررسی میزان کاهش مسافرت ها با پیاده سازی تله درماتولوژی در دانشگاه علوم پزشکی صورت پذیرفته است. جامعه مورد مطالعه بیماران مراجعه کننده به بزرگترین درمانگاه پوست دانشگاه علوم پزشکی کرمان بوده است. بیمار، پس از ورود بیمار به مطب پزشک اطلاعات هویتی وی و فاکتورهای مهم در امر تشخیص بیماری های پوستی و شرح حال بیمار و شهرستان محل اقامت بیمار از طریق پرسش نامه به دقت ثبت می شد و تصاویر ضایعه گرفته می شد. سپس بیمار نزد متخصص بیماری های پوست فرستاده می شد و تشخیص بیماری در محل کلینیک پوست با حضور و معاینه توسط متخصص پوست ثبت می شد. بعد از مدت حدود دو ماه با اطمینان از اینکه پزشک دیگر تشخیص های گذاشته شده قبلی را به خاطر ندارد از وی درخواست شد که نوع بیماری را بر اساس شرح حال و تصاویر دیجیتال ثبت شده مشخص کند. اینکار بر روی 91 بیمار انجام شد. بعد از اتمام کار، تشخیص اولیه که با روش حضوری گذاشته شده بود با تشخیصی که با روش غیر حضوری بعد از دو ماه گذاشته شده بود با هم مقایسه گردید و ضریب توافق Kappa به دست آمد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 20 با استفاده از آمار توصیفی تحلیل گردیدند. به منظور حصول اطمینان از روایی پرسش نامه مذکور از نظرات 4 نفر از اساتید این حوزه استفاده گردید که با استفاده از آزمون ضریب توافق Kappa، 77/0 =α بدست آمد. یافته ها: بعد از تحلیل داده های 91 بیمار که به درمانگاه پوست یکی از بیمارستان های دانشگاه مراجعه نموده بودند مشخص گردید پیاده سازی نرم افزار منجر به کاهش36/82 درصدی مسافرت ها به مرکز استان می شود که این مسافرت ها روزانه با هدف تشخیص و درمان بیماری های پوستی انجام می گردد. نتیجه گیری: پس از اطمینان از رسیدن به هدف پروژه، طراحی نرم افزار آغاز و نرم افزار به صورت تحت وب به زبان ASP.net با بانک اطلاعاتی SQL Server طراحی و با آدرس Telederm.kmu.ac.ir در دانشگاه علوم پزشکی کرمان پیاده سازی گردید

مقدمه: در دنیای کسب و کار فعلی، بهره مندی از فن آوری اطلاعاتی یکی از عوامل مهم توسعه و بهبود عملکرد سازمان ها محسوب می شود. این مطالعه با هدف تعیین برخورداری مدیران و کارشناسان مسؤول معاونت بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور از فن آوری اطلاعاتی و ارتباط آن با عوامل فردی و سازمانی انجام گرفت. روش بررسی: این مطالعه به صورت مقطعی در بهار 1389 انجام گرفت. جامعه ی پژوهش، مدیران و کارشناسان مسؤول حوزه ی ستادی معاونت بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بودند که 13 دانشگاه به صورت طبقه ای و تصادفی منظم انتخاب شدند. در دانشگاه های منتخب، کلیه ی مدیران و کارشناسان مسؤول در دسترس به عنوان نمونه ی پژوهش، به صورت سرشماری مورد مصاحبه و پرسش گری قرار گرفتند. پرسش نامه ی مورد استفاده شامل متغیرهای فردی و سازمانی بود که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. در تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون های Chi-square، Fisher's Exact، Spearman، Krukal Wallis و Mann-Whitney استفاده شد. یافته ها: از بین 293 مدیر و کارشناس مسؤول مورد مطالعه، 288 نفر (3/98 درصد) در اطاق کار خود به کامپیوتر سالم و 281 نفر (97 درصد) به اینترنت دسترسی داشتند که میزان رضایت از سرعت اینترنت 30 درصد در سطح زیاد و 46 درصد در سطح متوسط بوده است. 205 نفر (70 درصد) از سیستم اتوماسیون برخوردار بودند. دسترسی به اینترنت با برخورداری از سیستم اتوماسیون رابطه ی معنی دار داشت (045/0 ≥ P). سطح رضایت از سرعت اینترنت فقط با تیپ بندی دانشگاه ها (013/0 ≥ P)، برخورداری از سیستم اتوماسیون (000/0 ≥ P) و سن افراد (143/0- = R، 015/0 = P) رابطه ی معنی دار داشت. 220 نفر (75 درصد) دارای پست الکترونیک فعال بودند. نتیجه گیری: با توجه به کمیت بسیار خوب برخورداری از فن آوری اطلاعاتی، پیشنهاد می گردد برای تقویت و توسعه ی کیفی آن، برنامه های مداخله ای طراحی و اجرا شود.

مقدمه: یکی از انواع سیستم اطلاعات مدیریت بیمارستانی، سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم گیری (Decision support information system یا DSIS) است. این سیستم، از مدل های تصمیم گیری و پایگاه داده های خاص برای تهیه ی اطلاعات در جهت پشتیبانی از تصمیمات نیمه ساخت یافته یا ساخت نیافته استفاده می کند. هدف این پژوهش، طراحی مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیأت امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد بود. روش بررسی: این مطالعه اکتشافی و مدل سازی در سال 1389 و در بیمارستان هیأت امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد انجام شد. جامعه پژوهش، 30 نفر از اعضای هیأت مدیره و سرپرستان بیمارستان بودند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه 42 سؤالی محقق ساختی که روایی و پایایی آن (آزمون 85 درصد) مورد تأیید استادان فن قرار گرفت و مصاحبه و مشاهده استفاده شد. داده ها با استفاده از اصول تحلیل سیستم ها و مدیریت، تحلیل ریاضی و با استفاده از فنون پژوهش عملیات تحلیل شد. یافته ها: طبق بررسی صورت گرفته، اطلاعات کامل در مورد شناخت سازمان و محیط سازمانی، نمودار معماری اطلاعات، الگوی تصمیم گیری هیأت مدیره و مسؤولین بیمارستان، تعیین مدل های ریاضی و سایر مدل های تصمیم گیری آنان به دست آمد و مدل سیستم اطلاعات پشتیبان تصمیم برای بیمارستان هیأت امنایی آیت اله کاشانی شهرکرد طراحی گردید. نتیجه گیری: نمودار معماری اطلاعات بیمارستان در مقایسه با پژوهش های انجام شده تفاوت چندانی ندارد؛ اما استفاده از مدل DSIS و خروجی های آن با استفاده از فنون پژوهش عملیات، الگوهای ریاضی و سایر الگوهای مناسب به نتایجی تبدیل خواهند شد که هیأت مدیره بیمارستان را در اتخاذ تصمیم خود حمایت و پشتیبانی می کند.

در اغلب کشورها بخش دولتی ارایه دهنده ی خدمات سلامت، دچار چالش ها و کاستی های فراوانی بوده و از کارایی پایینی برخوردار است. یکی از راهکارهای اصلی حل معضلات نظام سلامت، واگذاری خدمات مختلف در قالب پیمان مدیریت می باشد. هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی تجارب کشورهای منتخب در خصوص به کارگیری پیمان مدیریت بود. همچنین در کنار آن به بیان اشکال مختلف عقد قرارداد، خدمات مورد قرارداد، اثرات عقد قرارداد روی فاکتورهای مورد مطالعه، نحوه ی کنترل و پایش قراردادها و شیوه های پرداخت در پیمان های مدیریت پرداخته شد. پژوهش حاضر، از نوع مطالعه ی مروری بود که طی آن داده های مربوط به موضوع تحقیق از کشورهای منتخب (انگلستان، هند، نیوزیلند و ایران) با استفاده از پایگاه داده ای دانشگاه علوم پزشکی تهران، بانک جهانی و سازمان جهانی بهداشت جمع آوری شد. متغیرهای مطالعه شامل اشکال عقد قرارداد، خدمات تحت پوشش قرارداد، اثرات عقد قرارداد روی فاکتورهای مورد مطالعه، شیوه های پرداخت در پیمان مدیریت و کنترل و پایش قراردادها بود. روش عمده ای که در کشورهای مورد مطالعه برای عقد قرارداد وجود دارد، واگذاری مدیریت (پیمان مدیریت) می باشد. در این روش، اختیار و مسؤولیت مدیریت و اداره ی سازمان های بهداشت و درمان از دولت به یک مؤسسه ی خصوصی واگذار می شود تا این نهاد غیر دولتی، مؤسسه ی بهداشتی درمانی را اداره نموده و کلیه ی خدمات مورد نیاز را ارایه دهد. مشارکت میان بخش خصوصی و دولتی در حوزه ی بهداشت و درمان روز به روز در حال گسترش است. واگذاری مدیریتی یا پیمان مدیریت طی فرایند عقد قرارداد به بخش خصوصی، یکی از مهم ترین راه های کارامد برون سپاری خدمات سلامت است، ولی اثر بخشی آن نیازمند اعمال کنترل، پایش و نظارت دقیق و همچنین توسعه ی مستمر ظرفیت مدیریتی نتیجه بخش در قالب طراحی و تدوین قرارداد دقیق و همه جانبه می باشد تا از کارایی خدماتی که به این شکل ارایه می گردند، اطمینان حاصل شود.

مقدمه: در مفهوم جدید روابط سازمانی در دانشکده های پزشکی، ضروری است چهار مأموریت اصلی اعضای هیأت علمی به صورت یکپارچه و در راستای مأموریت های دانشگاه، قابل تعریف و قابل جبران خدمت باشد. باید شرایطی فراهم شود که اهداف و مأموریت های دانشگاه برای تمامی گروه های آموزشی و اعضای هیأت علمی دانشکده، سهم بندی شود و هر یک نسبت به سهمی که ادا می کنند، پاداش خود را دریافت نمایند. این پژوهش برای تعیین معماری اطلاعات سامانه ی اطلاعاتی متناسب با نظام مدیریت مبتنی بر رسالت، به منظور اعمال مدیریت بر رفتار آکادمیک اعضای هیأت علمی دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات تطبیقی و الگوسازی بود که در آن از متدولوژی ""طرح ریزی بر اساس فعالیت های سازمان"" (Business system planning) برای طراحی معماری اطلاعات، استفاده شده است. ابتدا با مطالعه ی الگوهای استقرار نظام مدیریت مبتنی بر رسالت در دانشگاه های مختلف، مأموریت، اهداف و ارزش های این نظام شناسایی گردید و طی جلسه ای با هیأت رئیسه ی دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران با استفاده از تکنیک گروه اسمی و الگوسازی تفسیری ساختاری (Interpretive structural modeling)، اهداف استقرار نظام پیش گفت در دانشکده ی مورد مطالعه، تعیین و اولویت بندی گردید. این اهداف به عنوان ورودی فاز اول متدولوژی طرح ریزی بر اساس فعالیت های سازمان، مورد استفاده قرار گرفت. سایر داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای اجرای فازهای بعدی از طریق مصاحبه با کارکنان و مسؤولین واحدهای مربوط و مشاهده ی اسناد و فرایندهای کاری به دست آمد. محصول نهایی به دست آمده، معماری اطلاعات نظام مدیریت مبتنی بر رسالت می باشد. یافته ها: در معماری اطلاعات نظام مدیریت مبتنی بر رسالت برای دانشکده ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران، 9 زیرسیستم و ارتباطات بین آن ها تحت عناوین مدیریت مأموریت ها و هدف ها، برنامه ریزی فعالیت های آموزشی، برنامه ریزی فعالیت های پژوهشی، برنامه ریزی فعالیت های اداری و اجتماعی، برنامه ریزی فعالیت های مراقبت از سلامت، توانمندسازی اعضای هیأت علمی و مدیران گروه ها و رؤسای بخش ها، ارزیابی عملکرد و بازنگری و بهسازی، مدیریت منابع مالی و بودجه ریزی مبتنی بر رسالت، حسابداری و تدارکات گروه آموزشی به دست آمد. نتیجه گیری: استقرار موفق نظام مدیریت مبتنی بر رسالت، وابسته به داشتن سامانه ی اطلاعاتی یکپارچه ای است که تمام اجزاء و زیرسیستم های نظام را به طور لازم و کافی پشتیبانی نماید. تحقیق حاضر نشان داد سامانه ای که بتواند از این نظام پشتیبانی کند، باید زیرسیستم هایی داشته باشد که پیش از این در هیچ یک از سامانه های متداول اطلاعات مدیریت دیده نشده بود.

با پیشرفت تکنولوژی در ارایه خدمات بهداشتی و تخصصی شدن بیشتر فعالیت ها، سازمان های سلامت برای ارایه بهتر و جبران هزینه ها نیاز به به کارگیری و استفاده از روش های هزینه یابی برای محاسبه درآمد و هزینه ها داشتند و برای این منظور در کشورهای توسعه یافته، بیشتر بیمارستان ها سیستم محاسبه هزینه ها و تعرفه های خود را بر اساس گروه های مرتبط تشخیصی وابسته گذاشتند. بر اساس این روش جدید، بیمارستان ها بر طبق گروه های مرتبط تشخیصی وابسته، هزینه ها و بهای تمام شده خدمات را در ازای خدمات انجام شده برای بیمار محاسبه کردند.این مقاله از نوع مروری بود و جمع آوری اطلاعات بااستفاده از مستندات چاپی و الکترونیکی مرتبط با موضوع صورت گرفت و با توجه به این که گروه های مرتبط تشخیصی به عنوان شناخته شده ترین نظام طبقه بندی بیماری به منظور تسهیل بازپرداخت درمانی بودند، بدین منظور بیمارستان ها باید سیستم محاسبه هزینه ها و تعرفه های خود را بر اساس روش گروه های مرتبط تشخیصی وابسته بگذارند و از آن به عنوان ابزاری برای تسهیل بازپرداخت خود استفاده کنند و در این مقاله سعی بر آن است که با تطبیق فرایند های انجام شده در این زمینه و استفاده از تجارب کشورهای سرامد، مناسب ترین روش انتخاب شود و نسبت به پیاده سازی آن در کشور اقدامات لازم صورت پذیرد.

اهداف: با بررسی شکاف بین انتظارات و ادراکات دانشجویان از خدمات آموزشی، می توان زمینه را برای تدوین برنامه هایی مناسب جهت بهبود کیفیت خدمات آموزشی فراهم نمود. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی از دیدگاه دانشجویان پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. روش ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی مقطعی 170 نفر از دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1389 با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. از پرسش­نامه استاندارد سروکوال شامل دو بخش مشخصات فردی و ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات آموزشی، برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و به کمک آمار توصیفی و آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف، T زوجی، آنالیز واریانس یک­طرفه و تعقیبی توکی انجام گرفت. یافته ها: در تمامی ابعاد کیفیت خدمات آموزشی و عبارات مربوط به سنجش آن، شکاف کیفیت وجود دا شت . بیشترین میانگین شکاف کیفیت در بعد همدلی (57/1-) و بعد از آن به ترتیب در ابعاد فیزیکی (55/1-)، پاسخ گویی (42/1-) و تضمین (40/1-) مشاهده شد و کمترین میانگین شکاف مربوط به بعد اطمینان (31/1-) بود. رابطه آماری معنی داری نیز بین شکاف کیفیت در ابعاد مختلف کیفیت خدمات آموزشی و عبارات مربوط به آن مشاهده شد (001/0 نتیجه گیری: انتظارات دانشجویان فراتر از درک آنها از وضعیت موجود است و در هیچ کدام از ابعاد خدمت، انتظارات آنها برآورده نشده است. در راستای بهبود کیفیت خدمات آموزشی، کلیه ابعاد به­ویژه بعد همدلی باید در اولویت قرار گیرد .

مقدمه: دسترسی عادلانه به خدمات پایه ی سلامت با حداقل کیفیت و هزینه ی قابل پرداخت حق مسلم هر شهروند است و در هر کشور دولت موظف است که این خدمات را به شکلی عادلانه در اختیار شهروندان قرار دهد. تجارت بین المللی خدمات سلامت بر موازنه ی بین توزیع عادلانه ی این خدمات، ایجاد انگیزه برای افزایش کارایی نظام سلامت و مدیریت منابع محدود مالی دولت ها تأثیر قابل توجهی میگذارد و پیامدهای مثبت یا منفی برای نظام سلامت و جامعه به همراه میآورد. در این مقاله ضمن معرفی الگوهای مختلف تجارت خدمات سلامت، به فرصت ها و چالش های حاصل از این نوع تجارت در کشورهای منتخب در منطقه ی آسه آن به منظور آشنایی سیاست گذاران و دست اندرکاران صنعت سلامت ایران با این نوع از تجارت و استفاده از آن در تصمیم گیری ها و مطالعات آینده پرداخته شده است. روش بررسی: این مقاله حاصل بخشی از یک پژوهش توصیفی- تطبیقی (در مقطع زمانی 89- 1387) و کاربردی در زمینه ی تجارت بین المللی خدمات سلامت است و اطلاعات مورد نیاز در این مقاله از طریق مطالعه ی منابع دیجیتال و چاپی گردآوری شده است. جامعه ی پژوهش سه کشور عضو «آسه آن» شامل مالزی، سنگاپور و تایلند را در بر گرفته، از داده های گردآوری شده به منظور ارایه ی تصویری کلی از وضعیت تجارت بین المللی خدمات سلامت در منطقه ی فوق و مقایسه ی فرصت ها و چالش های این تجارت استفاده شده است. یافته ها: تجارت بین المللی خدمات سلامت در قالب چهار روش کلی عرضه ی برون مرزی خدمات سلامت از راه دور، دریافت خدمات در خارج از کشور (گردشگری سلامت)، حضور تجاری (سرمایه گذاری مستقیم خارجی) و مهاجرت موقت اشخاص حقیقی (متخصصین سلامت) انجام شده در کشورهای مورد مطالعه می باشد و فرصتی برای کسب درآمد ارزی و ارتقای سطح کیفیت خدمات موجود و چالش هایی در زمینه ی رقابت با سایر کشورها و نیز در ارتباط با دسترسی و فراهم بودن خدمات مورد نیاز جامعه ی تحت پوشش است، در نتیجه ی افزایش تقاضای داخلی و کمبود منابع انسانی در بخش سلامت ایجاد میکند. نتیجه گیری: مهم ترین چالش های توسعه ی تجارت خدمات سلامت در منطقه ی آسه آن، تسریع در اعتبار بخشی مراکز ارایه ی خدمات، قابلیت انتقال بیمه ها، حمایت از بخش خصوصی، همکاری بخش دولتی و خصوصی و توسعه ی تجارت بر اساس مزیت های نسبی هر کشور در راستای توسعه ی بخش سلامت است.

 مقدمه: الگوبرداری به منظور شناسایی تجارب و دستاوردهای موفق کسب و کار جهت بهبود و توسعه عملکرد سازمان مورد استفاده قرار می گیرد. این مطالعه با هدف تعیین فراوانی الگوبرداری توسط مدیران و کارشناسان مسئول معاونت بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور و ارتباط آن با عوامل فردی و سازمانی انجام گرفت. روش کار: این مطالعه به صورت مقطعی در بهار 1389 انجام گرفت. جامعه پژوهش مدیران و کارشناسان مسئول حوزه ستادی معاونت بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بوده که 13 دانشگاه به صورت طبقه ای و تصادفی منظم انتخاب شدند. در دانشگاه های منتخب کلیه مدیران و کارشناسان مسئول در دسترس، بصورت سرشماری مورد مصاحبه و پرسشگری قرار گرفتند. پرسشنامه مورد استفاده شامل متغییرهای فردی و سازمانی بود که روایی و پایایی آن تأیید شد. یافته ها: از بین 293 مدیر و کارشناس مسئول مطالعه شده، 75 نفر(26.5 درصد) جهت بهبود و توسعه عملکرد سازمان خود، 167 مورد از تجارب و دستاوردهای موفق دیگر سازمان ها بهره مند شدند. بیشترین موارد الگوبرداری(46.7 درصد) از طریق بازدید از محل بوده، 86.2 درصد الگوبرداری از حوزه سلامت و 91 درصد الگوبرداری در داخل کشور انجام گرفت. از بین عوامل فردی و سازمانی فقط، مقطع تحصیلی افراد مورد مطالعه با میزان الگوبرداری رابطه معنی دار وجود داشت(0.045=P). بحث: سرانه الگوبرداری در بین مدیران و کارشناسان مسئول نازل بود که ضرورت دارد برای ترویج و توسعه آن، برنامه های مداخله ای طراحی و اجرا گردد. کلید واژه ها: الگوبرداری، بهینه کاوی، ترازیابی، محک زنی، دانشگاه علوم پزشکی این مقاله بخشی از رساله تحت عنوان ارزیابی عملکرد معاونت بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بر اساس مدل تعالی EFQM در مقطع دکتری مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در سال 1389با کد 940 می باشد که با حمایت مالی دانشگاه علوم پزشکی تهران و پشتیبانی مرکز سلامت جمعیت، خانواده و مدارس و مرکز مدیریت شبکه معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اجرا شده است.

مقدمه: به منظور ارتقای فرایند ارایه خدمات درمانی، رعایت حقوق بیماران و ایجاد وحدت رویه در خط مشی های درمانی، در سال 1382 شاخص های کیفی ارزشیابی به کلیه بیمارستان های کشور ابلاغ گردید. این پژوهش با هدف بررسی وضعیت اجرای دستورالعمل مراقبت های مدیریت شده و رابطه استقرار آن ها به صورت شاخص های کیفی ارزشیابی با کیفیت خدمات بیمارستان های پایلوت دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام پذیرفت.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه تحلیلی بود که بر اساس اطلاعات موجود در پرونده های بیماران، قبل از ابلاغ دستورالعمل مراقبت های مدیریت شده و بعد از ابلاغ آن، کیفیت خدمات اندازه گیری و نتایج آن با یکدیگر مقایسه شد. جامعه آماری، پرونده های بیمارانی بود که طی سال های 1386 و 1381 در بیمارستان های پایلوت دانشگاه علوم پزشکی گلستان تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند و همچنین پرونده کلیه مادران بارداری که در بیمارستان های مذکور زایمان نموده بودند. حجم نمونه شامل 792 پرونده بود که به روش طبقه ای متناسب، انتخاب شدند. داده ها با استفاده از سه نمونه چک لیست و یک فرم اطلاعاتی استاندارد که ابلاغی از سوی وزارت بهداشت بوده است، از اسناد و مدارک پزشکی بیمارستان های پایلوت جمع آوری شد. داده ها به کمک آزمون آماری 2? و به وسیله نرم افزار آماری 16.5SPSS تجزیه و تحلیل گردید.یافته ها: در سال 1381 در 5.1 درصد و در سال 1386 در 32.1 درصد پرونده های مورد بررسی دستورالعمل ارزیابی پیش از اعمال جراحی الکتیو رعایت شده بود که این تغییر از نظر آماری در سطح خطای 0.05=? معنی دار است (P<0.001) در سال 1381، در 31.6 درصد و در سال 1386 در 44.9 درصد پرونده ها، دستورالعمل آنتی بیوتیک پروفیلاکسی به طور کامل رعایت گردیده بود (P<0.001) در سال 1381 در 77.8 درصد و در سال 1386 در 85.1 درصد پرونده های مورد بررسی، راهنمای تسکین درد به طور کامل رعایت شده بود (P=0.001) در سال 1381، در بیمارستان های مورد مطالعه 49 درصد زایمان ها سزارین بود که در سال 1386 به 42 درصد کاهش یافته بود (P<0.001) بیشترین اندیکاسیون سزارین مربوط به اندیکاسیون سزارین قبلی بود. در کلیه محورهای مورد مطالعه، بین استقرار شاخص های کیفی و کیفیت خدمات، رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت.نتیجه گیری: اجرای دستورالعمل های مراقبت های مدیریت شده تا حدودی منجر به بهبود کیفیت خدمات درمانی گردیده است. با استقرارضمانت های اجرایی لازم و بازنگری های مکرر در خصوص دستورالعمل های ارزشیابی کیفی بیمارستان ها، کیفیت خدمات افزایش می یابد.

مقدمه: در آینده نزدیک هیچ عاملی همانند فن آوری اطلاعات قادر به تغییر طرح سازمان ها نخواهد بود. پژوهش حاضر گامی در جهت شناخت سطح فن آوری اطلاعات و چگونگی اثر آن بر ابعاد ساختار سازمانی (رسمیت، پیچیدگی و تمرکز) بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران بود.روش بررسی: این پژوهش، یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که به صورت پیمایشی در سال 1386 انجام شد.جامعه پژوهش آن را کلیه اعضای شبکه تصمیم گیری بیمارستان که دارای پست مدیریتی بودند و نیز متخصصین فن آوری اطلاعات (مسوولین سایت و یا مسوول قسمت فن آوری اطلاعات و یا نماینده شرکت فن آوری اطلاعات) تشکیل دادند. محیط پژوهش، 10 بیمارستان منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات از طریق مشاهده، مصاحبه و با استفاده از دو نوع پرسش نامه Rabinz و CSF صورت گرفت که هر دو پرسش نامه استاندارد و به ثبت رسیده بود. در تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون های توزیع نرمال، همبستگی Pearson، رگرسیون خطی و چند متغیره استفاده شد.یافته ها: بین وضعیت کلی فن آوری اطلاعات با تمرکز (P=0.01) و رسمیت (P=0.06) ارتباط معنی داری وجود داشت که در اکثر موارد ابعاد پنج گانه فن آوری اطلاعات، رسمیت و تمرکز را تحت تاثیر قرار داد.نتیجه گیری: با این که نفوذ فن آوری اطلاعات به گونه ای نبود که به تحول بنیادین در ساختار بیمارستان های مورد مطالعه منجر شود، با این حال، فن آوری اطلاعات تاثیرات گسترده ای بر دو بعد تمرکز و رسمیت سازمانی داشت.

"مقدمه: ارزیابی جزیی جدا نشدنی از هر فعالیت و کار اجرایی به شمار می رود. کارت امتیازی متوازن یکی از مدل های ارزیابی عملکرد است که با استفاده از آن، ماموریت و استراتژی ها به اهداف و سنجه های قابل اندازه گیری ترجمه می گردند و با رسم نقشه استراتژی روابط علت و معلولی در چهار منظر (مالی، مشتری، فرایندهای داخلی و یادگیری و رشد) تعیین می شوند و در نهایت استراتژی ها تبدیل به فعالیت هر روز کارکنان سازمان می گردد. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی عملکرد بخش مدارک پزشکی بیمارستان فاطمه الزهرا (س) نجف آباد با رویکرد کارت امتیازی متوازن بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر، پژوهشی کاربردی از نوع توصیفی- مقطعی بود که در سال 1387 در بخش مدارک پزشکی بیمارستان فاطمه الزهرا (س) انجام و داده های مربوط به این پژوهش از طریق مصاحبه، مشاهده و مطالعه اسناد وارد فرم های جمع آوری اطلاعات شد. تحلیل یافته ها به این صورت بود که طبق ماموریت بخش مدارک پزشکی بیمارستان در منظرهای تدوین شده برای این بخش، هدف گذاری انجام گرفت و بر اساس سنجه های تعریف شده برای اهداف بخش، هدف ها اندازه گیری گردید. سپس نمره کمیت به دست آمده با نمره کمی مورد انتظار از عملکرد تطبیق داده شد که موارد نبود تطابق به دنبال ارایه راهکارها در راستای اصلاح برنامه ها، فعالیت ها، طرح ها و اقدامات تدوین شد. یافته ها: سنجه های بخش مدارک پزشکی در منظر مشتری، رضایت مراجعین پذیرش 82 درصد، رضایت آمار کل 83 درصد و شکایت از بایگانی صفر؛ در منظر فرایندهای داخلی، ارسال گزارش آمار بیمارستان 15 روز، انتظار بیمار در پذیرش 95 دقیقه و جواب گویی به مکاتبه رسمی 20 دقیقه؛ در منظر رشد و یادگیری، سرانه آموزش کارکنان 40 ساعت، کار با اینترنت 10 ساعت در ماه و به کارگیری صحیح سیستم Terminal Digit (TD) 60 درصد و در منظر مالی، کسورات 4/0 درصد، صدور صورت حساب بیمار 6 دقیقه و میزان گردش تخت 4/11 بود. نتیجه گیری: برای دستیابی به رسالت بخش مدارک پزشکی لازم است کیفیت و سرعت خدمات در چهار منظر کارت امتیازی متوازن بهبود یابد. "

واژه های کلیدی: کلید واژه ها: پزشک متخصص، پرستار، تخت فعال، منحنی لورنز، ضریب جینی،

"مقدمه: امروزه استقرار سامانه های (نظام های) اطلاعاتی، از جمله سیستم پشتیبان تصمیم گیری به عنوان پشتوانه ای برای تصمیم گیری مدیریت کلان سازمان، ضروری می باشد. مشارکت در بهبود نظام تصمیم گیری از طریق امکان سنجی استقرار سیستم پشتیبان تصمیم درحوزه ی معاونت امور درمان سازمان تامین اجتماعی، هدف اصلی این مطالعه بوده است. روش بررسی: نوع پژوهش توصیفی - مقطعی بود. جامعه ی پژوهش شامل کارکنان حوزه ی معاونت امور درمان سازمان تامین اجتماعی و ابزار گردآوری داده ها شامل یک پرسش نامه ویک چک لیست بود. پرسش نامه پس از کسب اعتبار علمی، بین 27 نفر از مدیران و معاونین حوزه ی مورد مطالعه توزیع و 24 پرسش نامه جمع آوری شد. چک لیست نیز در کلیه ی واحدهای محیط پژوهش از طریق مشاهده توسط پژوهشگر تکمیل گردید. داده ها درنرم افزار Excel وارد و درمرحله ی بعد با استفاده از نرم افزار SPSS در سطح آمار توصیفی تحلیل شد. یافته ها: میانگین امتیازات امکان استقرار سیستم پشتیبان تصمیم در معاونت درمان سازمان تامین اجتماعی از بعد عملیاتی 65/3 از 5، از بعد نیروی انسانی 1/3 از 5، از بعد اقتصادی 92/2 از 5 و از بعد فنی 37 از 42 به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به وجود زیرساخت های لازم و نیز توان مالی سازمان در جهت استقرار سیستم پشتیبان تصمیم، در صورت برگزاری دوره های آموزشی مربوط برای مدیران و کاربران معاونت درمان، مقاومت آنان نسبت به پذیرش موضوع کاهش و در نتیجه امکان استقرار سیستم افزایش خواهد یافت."