تحقیقات مالی

هدف: تلاش آربیتراژگران برای بهره مندی از فرصت های سود آربیتراژی در بازار اختیارات، بازار را به سمت کارایی سوق می دهد. هدف از انجام این مقاله، کشف استراتژی های آربیتراژ است که می تواند در این راستا استفاده شود.روش: برای شناسایی استراتژی های آربیتراژ و میزان سود حاصل از هر استراتژی، از رویکرد فراتحلیل بر اساس مطالعات منتشر شده در سال های 1978 تا 2019 استفاده شد. همچنین، برای رتبه بندی و مقایسه استراتژی ها، تحلیل واریانس و آزمون t تک نمونه ای به کار گرفته شد. در مجموع از 54 مقاله با پشتوانه بیش از 7/3 میلیون معامله اختیار، 1315 اندازه اثر (نمونه پژوهش) استخراج شد.یافته ها: نتایج این پژوهش حکایت دارد از اینکه در کل نمونه پژوهش، بازار معاملات اختیارات ناکاراست. از سوی دیگر، در بازار معاملات در استراتژی های ترکیبی که شامل هر دو معامله اختیار خرید و اختیار فروش می شود، نسبت به استراتژی های ساده، فرصت سود آربیتراژی بیشتری وجود دارد. پایایی آزمون های آماری با اِعمال بیست وشش شرط تجربی ارزیابی شد.نتیجه گیری: در همه شرایط پژوهش، برتری استراتژی های ترکیبی تأیید می شود. برای مثال، در کشورهای مختلف با فرض هزینه مبادله، در شرایطی که سود تقسیمی وجود دارد. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش پایا و پایدار باقی مانده است.

هدف: طی سال های اخیر و به ویژه بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۸، سرمایه گذاری عاملی به شکل گسترده ای در کانون توجه مدیران دارایی در سراسر جهان قرار گرفته است. به دلیل کمبود پژوهش در این زمینه در بازار سرمایه ایران، هدف از اجرای این پژوهش، ارزیابی عملکرد این روش سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: در این پژوهش عملکرد پنج پرتفوی تک عاملی، شامل عامل های مومنتوم، ارزش، اندازه، کیفیت و نوسان کم و سه پرتفوی چندعاملی در حد فاصل 1/4/1393 تا 29/12/1399 در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. برای این کار پرتفوهای مبتنی بر پنج عامل مومنتوم، ارزش، اندازه، کیفیت و نوسان کم تشکیل شدند؛ سپس با استفاده از نتایج بخش قبل، سه پرتفوی چندعاملی هم وزن، معکوس نوسان و توزیع ریسک برابر، شکل گرفتند. در نهایت، نتایج به دست آمده از پرتفوهای تک عامل و چندعاملی با شاخص کل و شاخص هم وزن مقایسه شدند. یافته ها: عملکرد تمام پرتفوهای تک عاملی و چندعاملی به جز عامل مومنتوم در سطح اطمینان ۹۵ درصد از شاخص کل بهتر بود؛ اما در قیاس با شاخص هم وزن نتایج متفاوتی به دست آمد و فقط دو پرتفوی مبتنی بر عامل اندازه و پرتفوی چندعاملی هم وزن در سطح اطمینان ۹۵ درصد عملکرد بهتری از شاخص هم وزن داشت. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر آن است که طی دوره بررسی، عملکرد سرمایه گذاری عاملی، به جز عامل مومنتوم نسبت به شاخص کل بهتر بوده است؛ بنابراین سرمایه گذاری عاملی می تواند به عنوان روشی تأمل برانگیز مدنظر سرمایه گذاران و مدیران دارایی در بورس اوراق بهادار تهران قرار گیرد.

هدف: در مدل های قیمت گذاری دارایی، به طور سنتی فرض شده است که میان بازده و متغیرهای توضیح دهنده، رابطه خطی وجود دارد؛ بنابراین در محیط غیرخطی، تخمین ضرایب این مدل ناسازگار و اریب دار است. در این پژوهش قدرت پیش بینی مدل پنج عاملی فاما و فرنچ غیرخطی و خطی، در بازه زمانی فروردین 1389 تا اسفند 1398 ارزیابی شده است. روش: برای برآورد بازده موردانتظار به روش غیرخطی، از مدل پنج عاملی فاما و فرنچ نیمه پارامتریک استفاده شده است. در مدل دوم، بازده موردانتظار از مدل پنج عاملی فاما و فرنچ به روش خطی برآورد شده است. یافته ها: بازده موردانتظار برآوردشده با بازده تحقق یافته مقایسه شد و از شاخص میانگین قدرمطلق درصد خطا، برای سنجش قدرت پیش بینی مدل های پژوهش استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که میانگین شاخص میانگین قدرمطلق درصد خطا، در مدل نیمه پارامتریک کمتر از مدل خطی است. نتیجه گیری: علی رغم خطای کمتر مدل پنج عاملی فاما و فرنچ نیمه پارامتریک نسبت به مدل خطی، اختلاف معناداری میان قدرت پیش بینی این دو مدل مشاهده نشد. بنابراین روش تخمین (خطی یا غیرخطی) تأثیر معناداری در عملکرد مدل پنج عاملی فاما و فرنچ نخواهد گذاشت.

هدف: هدف از مقاله حاضر تعیین عوامل اثرگذار بر ارزش شرکت های نوپای فین تک از نگاه سرمایه گذاران خطرپذیر در حوزه فناوری مالی کشور، در اولین مرحله چرخه حیات آن هاست. روش: روش این پژوهش کیفی و مبتنی بر روش نظریه داده بنیاد بوده است. در این پژوهش از طریق مصاحبه های هدفمند با 19سرمایه گذار خطرپذیر در حوزه فناوری مالی کشور، ابتدا از طریق کد گذاری های باز، 46 کد نهایی احصا شد و در مرحله بعد، از طریق کد گذاری محوری، مدل پارادایمی حول پدیده اصلی ارزش شرکت نوپای فین تک ارائه شد. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که ارزش شرکت های نوپای فین تک، علاوه بر مشخصه و عملکرد خود آن ها، تحت تأثیر شرایط مداخله گر دیدگاه های استراتژیک بانک ها و مؤسسه های مالی، ریسک ها و آورده های آن ها، به عنوان خریداران اصلی این شرکت ها قرار دارد. علاوه بر این، مشخص شد که شرایط زمینه ای مانند راه های خروج سرمایه گذار، میزان نیاز به سرمایه گذاری مجدد و پیامد های ناشی از ادغام و تصاحب آن ا نیز بر ارزش شرکت های نوپای فین تک اثرگذار است. نتیجه گیری: ارزش شرکت های نوپای فین تک، برخلاف سایر شرکت های نوپای فناوری تا حد زیادی تحت تأثیر عوامل مداخله گر خریداران اصلی آن ها، یعنی بانک ها و مؤسسه های مالی قرار دارد؛ زیرا منافع حاصل از خرید شرکت های فین تک برای بانک ها و مؤسسه های مالی استراتژیک است و می تواند برای آن ها مزیت رقابتی نسبت به دیگر بانک ها و مؤسسه های مالی ایجاد کند.

هدف: هدف این پژوهش، مقایسه عملکرد دو الگوریتم از الگوریتم های بهینه سازی تکاملی چندهدفه، شامل الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب (NSGAII) و الگوریتم تکاملی قدرت پارتو بهبودیافته (SPEA2) در دو رویکرد میانگین واریانس و میانگین نیمه واریانس برای انتخاب پرتفولیوی بهینه سهام در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: این پژوهش با استفاده از داده های 241سهم در یک بازه زمانی 174 ماهه (از مهر 1385 تا پایان اسفند 1399) در بورس اوراق بهادار تهران صورت گرفته است. پس از طراحی الگوریتم های مدنظر و انتخاب پرتفولیوی بهینه بر اساس آن ها، با استفاده از نسبت شارپ و آزمون مقایسه میانگین ها، عملکرد این پرتفولیوها در مقاطع زمانی سه ماهه ارزیابی و مقایسه شدند. یافته ها: با انجام آزمون فرضیه، روی نسبت شارپ پرتفولیوهای تشکیل شده طبق الگوریتم های پژوهش، مشخص شد که الگوریتم SPEA2 نسبت به الگوریتم NSGAII عملکرد بهتری دارد. با انجام آزمون برگشت (بک تست) با داده های واقعی سه ماهه منتهی به پایان سال 1400 این یافته تأیید شد. همچنین نتایج حاصل از آزمون مقاومت، برتری الگوریتم SPEA2 به عنوان الگوریتم برتر در این پژوهش را نسبت به مدل سنتی مارکوویتز تأیید کرد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که الگوریتم SPEA2 نسبت به الگوریتم NSGAII در هر دو رویکرد میانگین واریانس و میانگین نیمه واریانس برای انتخاب پرتفولیوی بهینه عملکرد بهتری است.

هدف: یکی از عوامل مهمی که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار با آن مواجهند، پیچیدگی شرکت هاست. پیچیدگی می تواند در فرایند استخراج و استفاده از اطلاعات مالی مورد نیاز استفاده کنندگان اخلال ایجاد کند و با افزایش ابهام در بازار، قیمت گذاری سهام را تحت تأثیر قرار دهد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر مؤلفه های پیچیدگی اطلاعاتی، عملیاتی و راهبری شرکت بر قیمت گذاری نادرست سهام است.روش: برای دستیابی به اهداف پژوهش، 180 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، به عنوان نمونه، در دوره زمانی 1389 تا 1398 بررسی شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از مدل رگرسیون چند متغیره آزمون شدند.یافته ها: نتایج نشان داد که مؤلفه های پیچیدگی اطلاعاتی شرکت شامل واگرایی، جریان نقد عملیاتی منفی، اقلام تعهدی، صورت های مالی تلفیقی، انحراف معیار جریان نقد عملیاتی و انحراف معیار تغییرات خالص دارایی های عملیاتی، بر قیمت گذاری نادرست سهام تأثیر مثبت و معناداری می گذارند. همچنین از بین مؤلفه های پیچیدگی عملیاتی، سه شاخص طول چرخه عملیات، نسبت فروش صادراتی و تنوع محصولات شرکت با قیمت گذاری نادرست سهام ارتباط مثبت و معناداری دارند؛ ولی ارتباط معناداری بین سطح تکنولوژی تولید با قیمت گذاری نادرست سهام در ایران مشاهده نشد. در نهایت، نتایج نشان داد که مؤلفه های پیچیدگی راهبری، شامل ارتباطات سیاسی، دوره تصدی مدیر عامل و تمرکز مالکیت با قیمت گذاری نادرست سهام ارتباط مثبت و معناداری دارد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که پیچیدگی شرکت ها، قیمت گذاری نادرست سهام را تحت تأثیر قرار می دهد. این موضوع به افزایش ریسک گزینش نادرست سهام توسط سرمایه گذاران منجر می شود.

هدف: تأمین مالی شرکت های کوچک و متوسط فناور، یکی از عوامل تعیین کننده موفقیت آتی آن هاست. به طور عمده، دارایی های این شرکت ها از نوع ناملموس و مبتنی بر دانش فنی است و با توجه به نوپا بودن، سوابق مالی و اعتباری چشمگیری ندارد. نظام های تأمین مالی، به صورت سنتی و به منظور مدیریت ریسک، از الگوهای مبتنی بر توثیق حداکثری دارایی های فیزیکی استفاده می کنند که با شرایط این کسب وکارها تناسبی ندارد و به بازنگری نیازمندند. مسئله اصلی این پژوهش، ارائه مدلی برای ارزیابی و تعیین تضامین طرح های فناورانه و شرکت های دانش بنیان است تا ضمن تسهیل دستیابی به منابع مالی، ریسک عدم بازپرداخت این منابع نیز مدیریت شود. روش: جامعه آماری، شرکت های دانش بنیان دریافت کننده تسهیلات است که با استفاده از روش کوکران، 103 شرکت برای نمونه انتخاب شد. در گام نخست، معیارهای ارزیابی طرح و شرکت، تعریف و با به کارگیری سیستم خبره فازی، شیوه رفتار مناسب با شرکت ها تعیین شده است. در گام دوم، به منظور ایجاد یک سیستم یادگیرنده، نتایج گام نخست به عنوان داده های ورودی، در قالب سه الگوریتم شبکه عصبی در نرم افزار متلب پیاده سازی و الگوریتم ANFIS با دقت 93درصد نسبت به داده های ورودی، انتخاب شده است. یافته ها: با توجه به داده های بازپرداخت موجود در صندوق نوآوری و شکوفایی، مدل فازی عصبی نهایی آزمون شد. نتایج آزمون و ارزیابی مدل، در 85درصد از موارد، نحوه عملکرد شرکت ها در بازپرداخت منابع را به صورت صحیح تشخیص داد و تضامین (وثایق ملکی و/یا ضمانت نامه بانکی) متناسب با آن ها را پیشنهاد کرد. نتیجه گیری: مدل معرفی شده در این پژوهش، برای ارزیابی و اعتبارسنجی و تعیین تضامین طرح های فناورانه و شرکت های دانش بنیان معرفی شده است که ضمن تسهیل دستیابی آن ها به منابع مالی، به مدیریت ریسک عدم بازپرداخت منابع نهاد مالی نیز کمک می کند. همچنین از روش های جدید بهینه سازی بهره برده است و قابلیت یادگیرندگی نیز دارد.