تحقیقات مالی

هدف: شکاف بین زمان دریافت سیگنال خرید/ فروش و آغاز روند تغییر قیمت در بازارهای نوظهور، بستر مناسبی برای پیاده سازی سیستم های معاملات الگوریتمی ایجاد می کند. ارائه یک سیستم معاملاتی با تکرار زیاد، مزایا (استفاده از نوسان های درون روزی) و معایبی (هزینه زیاد معاملاتی) دارد که با طراحی درست آن و اصلاح مقررات معامله، می توان مزایای آن را افزایش داد و معایبش را کنترل کرد.روش: در این پژوهش، به ارائه رویکرد استفاده از خودمعامله گرها برای پیش بینی روند آتی سهم و بهره گیری از روش یادگیری تقویتی به منظور مدیریت پویای سبد سهام پرداخته شده و دو مدل بر همین پایه ارائه شده است. مدل نخست با بهره بردن از پیشنهاد خودمعامله گرها، به معامله با مقدار ثابت اقدام می کند. مدل دوم که به نوعی بسط داده شده مدل نخست است، به کمک روش یادگیری تقویتی، به مدیریت پویای سبد سهام می پردازد.یافته ها: نتایج نشان می دهد عملکرد هر دو مدل در بازارهای نزولی و نرمال، بهتر از استراتژی خرید و نگهداری است. همچنین بر اساس نتایج، در تمام بازارها مدل دوم در مقایسه با مدل نخست، عملکرد بهتری دارد.نتیجه گیری: به طور کلی در بازار صعودی بهترین استراتژی، خرید و نگهداری دارایی است، در نتیجه نمی توان از الگوریتم های پیشنهادی عملکردی بهتر از این استراتژی انتظار داشت. از سویی دیگر می توان گفت روش شبکه عصبی برای پیش بینی روند آتی سهم با رویکرد ارائه شده در این پژوهش، عملکرد بسیار مناسبی در بازارهای نزولی و نرمال داشته است. همچنین پیاده سازی روش یادگیری تقویتی به منظور مدیریت پویای سبد سهام توانسته عملکرد مدل را بسیار بهبود بخشد.

هدف: هدف این مطالعه، بررسی توان مدل CAPM شرطی مبتنی بر بتای متغیر نسبت به زمان در مقایسه با مدل CAPM استاندارد، به منظور یافتن مدل مناسب برای تبیین بازده مورد انتظار سهام است.روش: با استفاده از داده های ماهانه و به کمک روشCAPM  استاندارد و روش های ناهمسانی واریانس شرطی چند متغیره، بتای شرکت های داخل نمونه برآورد شد. بر اساس این دو روش و به منظور بررسی عملکرد خارج از نمونه، بازده مورد انتظار سال بعد برای هر دو مدل محاسبه گردید و با حذف 12 ماه از بالا و اضافه کردن 12 ماه بعد، فرایند قبل برای سال های بعدی تا انتهای دوره زمانی تحقیق تکرار شد، سپس دقت هر یک از مدل های یاد شده با استفاده از معیار میانگین قدر مطلق خطا و میانگین مجذور خطا بررسی و مقایسه گردید.یافته ها: فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون مقایسه زوجی و دایبولد ماریانو، بررسی شدند و نتایج آزمون فرضیه ها بر اساس معیارهای میانگین قدر مطلق خطا و میانگین مجذور خطا ارائه شد. نتایج نشان داد که بر اساس هر دو معیار میانگین قدر مطلق خطا و میانگین مجذور خطا، مدل های CAPM شرطی چه بر مبنای مدل BEKK قطری و چه مبنای مدل BEKK مرتبه کامل، نسبت به مدل CAPM استاندارد عملکرد بهتری دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های بیان شده و قدرت پیش بینی بهتر قیمت گذاری دارایی سرمایه ای شرطی بر مبنای مدل BEKK مرتبه کامل و BEKK قطری از لحاظ معیارهای میانگین قدر مطلق خطا و میانگین مجذور خطا نسبت به مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای استاندارد، جایگزینی این مدل ها به جای مدل استاندارد دقت بالاتری ارائه می دهد.

هدف: هدف از اجرای این پژوهش، ارزیابی میزان ارزش افزوده حاصل از فعالیت های گزارش نشده صندوق های سرمایه گذاری مشترک است. روش: در این پژوهش با استفاده از شاخص شکاف بازده، تأثیر فعالیت های غیرقابل مشاهده صندوق های سرمایه گذاری مشترک در فاصله زمانی گزارش های فصلی آن ها بررسی می شود. یافته ها: فعالیت های گزارش نشده صندوق ها صرفاً به اندازه پوشش هزینه ها و کارمزدهای صندوق، ارزش افزوده ایجاد می کنند. نتیجه گیری: در صندوق های سرمایه گذاری مشترک، نظارت گسترده و الزامات سخت گیرانه ای برای افشای اطلاعات وجود دارد، به همین دلیل یکی از شفاف ترین نهادهای مالی موجود در بازارهای مالی به شمار می روند. با وجود این میزان افشای اطلاعات، فعالیت هایی که به صورت فصلی در این صندوق ها طی فاصله زمانی میان افشای ترکیب سبد دارایی ها منتشر می شوند، برای سرمایه گذاران قابل مشاهده نیست. در این پژوهش، برای نخستین بار با استفاده از داده های ترکیب سبد دارایی های صندوق ها و شاخصی به نام شکاف بازده، میزان ارزش افزوده فعالیت های گزارش نشده صندوق ها اندازه گیری شده است. نتایج نشان می دهد فعالیت های گزارش نشده صندوق ها صرفاً به اندازه پوشش هزینه ها و کارمزدهای صندوق، ارزش افزوده ایجاد می کنند و بازده فراتری از آن برای سرمایه گذاران صندوق به ارمغان نمی آورند. به علاوه، این پژوهش نشان می دهد میزان ارزش افزوده مدیران این نوع صندوق ها در زمان هایی که بازار صعودی است افزایش می یابد که با یافته های پژوهش های پیشین در بازارهای توسعه یافته همخوانی دارد.  

هدف: هدف از اجرای پژوهش حاضر، ارائه یک رویکرد ترکیبی شامل روش های خوشه بندی و تجمیع مطلوبیت های تمایزگر (UTADIS) در تشکیل سبد سرمایه گذاری است. روش: در این پژوهش، ابتدا با استفاده از روش K-means، خوشه بندی انجام گرفت و با توجه به معیارهای تفکیک، بهترین تعداد خوشه ها تعیین شد. نتایجی که از خوشه بندی به دست آمد، برای اطلاعات ورودی روش UTADIS استفاده شد و طبقه بندی شرکت ها شکل گرفت. پس از حل مدل اولیه، به منظور بهبود نتایج، تحلیل پس بهینگی انجام شد، سپس آزمون های صحت طبقه بندی و خطای طبقه بندی به اجرا درآمد. یافته ها: در این پژوهش با مرور پژوهش های پیشین و نظرسنجی از خبرگان، هشت شاخص بازده، بتا، حاشیه سود خالص، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری، ROA، ROE، P/E و EPS استفاده شد. سبد سرمایه گذاری، متشکل از شرکت های ارتباطات سیار، پتروشیمی خارک، پتروشیمی شازند، پتروشیمی فن آوران، خدمات انفورماتیک، فراورده های نسوز ایران، فولاد خوزستان و معادن روی ایران است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، چارچوب ترکیبی استفاده شده نتایج مناسبی ارائه می کند و شاخص بازده، نقش شایان توجهی در سبد سرمایه گذاری داشته است.

هدف: تا کنون، منبع اصلی الهام بخش دانشمندان مالی رفتاری، روان شناسی شناختی بوده و مفاهیم مرتبط با روان شناسی شخصیت کمتر در کانون توجه قرار گرفته است. از آنجا که شخصیت انسان نقش مهمی در تعیین رفتار و عملکردش دارد، در این پژوهش نشان خواهیم داد که چگونه می توان این اصل را در زمینه مطالعه رفتار و عملکرد سرمایه گذاران برای یک زیرمجموعه مشخص از پنج ویژگی شخصیتی (مرکز کنترل، تمایل به حداکثر سازی، خود ارزیابی، هیجان خواهی و رفتارهای نوع A و B) به کار برد. روش: مؤلفه های رفتاری و عملکردی 380 نفر از سرمایه گذاران حقیقی فعال در بازار سرمایه به روش پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه بررسی شد. یافته ها : نتایج نشان می دهد فراوانی معامله افراد با مرکز کنترل بیرونی، رفتار نوع A و تمایل به حداکثرسازی زیاد، بیشتر است (بیشتر خرید و فروش می کنند). همچنین افراد با مرکز کنترل بیرونی و خودارزیابی و هیجان خواهی زیاد، تنوع پرتفوی کمتری دارند. در نهایت اینکه فراوانی معاملات بیشتر با عملکرد بهتر مرتبط است، در حالی که تنوع پرتفوی تأثیری بر عملکرد افراد ندارد. نتیجه گیری: ویژگی های شخصیتی متفاوت، اجزای متمایز رفتار معاملاتی و به دنبال آن عملکرد معاملاتی را متأثر می کند.

هدف: در کوته بینی مدیران، سودآوری بلند مدت شرکت از طریق کاهش فعالیت های تحقیق و توسعه، بازاریابی و فعالیت هایی که در سال های ابتدایی صرفاً دارای هزینه بوده و در بلندمدت آثار آن مشخص می شود، فدای سودآوری کوتاه مدت و افزایش قیمت های جاری سهام خواهد شد. هدف این پژوهش بررسی واکنش بازار سرمایه به کوته بینی مدیران و تأثیر وجود سهامداران نهادی بر آن در شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران است. روش: ۱۷۰ شرکت با استفاده از روش نمونه گیری حذفی سیستماتیک طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵، از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران انتخاب شدند. در این پژوهش معیار سنجش واکنش بازار سرمایه بر اساس معیار بازده غیرعادی است. یافته ها: در آزمون فرضیه اول، مقدار آماره F مدل برابر با 942/2، سطح معناداری مدل معادل 000/0 و ضریب تعیین آن 146/0 به دست آمد. از سویی، مقدار آماره t و سطح معناداری کوته بینی مدیران به ترتیب 165/0 و 869/0 بود. در آزمون فرضیه دوم، مقدار آماره F و سطح معناداری آن در شرکت های با سهامداران نهادی 652/2 و 000/0 و در شرکت های بدون سهامداران نهادی 181/3 و 000/0 به دست آمد. ضریب تعیین مدل در گروه نخست 085/0 و در گروه دوم برابر با 098/0 بود و در نهایت، مقدار آماره t و سطح معناداری کوته بینی مدیران در گروه نخست به ترتیب برابر با 331/1 و 183/0 و در گروه دوم 776/0 و 436/0 به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد وجود یا عدم وجود سهامداران نهادی میان سهامداران، بر رابطه بین بازده غیرعادی و کوته بینی مدیران تأثیر معناداری ندارد و نمی تواند بر واکنش بازار سرمایه به کوته بینی مدیران نیز تأثیرگذار باشد. همچنین بازار سرمایه به کوته بینی مدیران واکنش معناداری نشان نداده و مطابق انتظار، کوته بینی بر بازدهی غیرعادی تأثیری معنادار و منفی ندارد.

هدف: در پژوهش حاضر، فرضیه همگرایی شاخص قیمت بازارهای سهام در کشورهای منتخب، طی ژانویه 2007 تا فوریه 2017 آزمون شده است. روش: روش مورد استفاده روش تحلیل خوشه ای است. یافته ها: نتایج پژوهش به طور کلی همگرایی بازارهای سهام مورد بررسی را تأیید نمی کند. با وجود این، دو خوشه همگرا و یک خوشه واگرا بین بازارهای سهام وجود دارد. در عین حال نتایج نشان می دهد عملکرد بازار سهام ایران نه تنها به صورت جزیره ای و مستقل نیست، بلکه در بلندمدت به سمت همگرایی با سایر بازارهای جهانی پیش می رود. نتیجه گیری: این همگرایی به احتمال قوی به دو دلیل وزن بزرگ صنایع نفتی، پتروشیمی و معدنی در بورس ایران رخ داده است که از نوسان های جهانی قیمت کالاها تأثیر زیادی می پذیرند، زیرا مهم ترین شرکای تجاری ایران نیز در خوشه همگرای ایران قرار گرفته اند. از این رو لازم است سیاست گذاران حوزه مالی با ایجاد تنوع بیشتر در بازار  سهام، از شدت تأثیرگذاری تلاطم های بین المللی بر بازار داخلی کاسته و آن را مدیریت کنند.