مطالعات رفتار سازمانی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر مزاج کارکنان بر تمایل به افشاگری آنان با نقش تعدیل گری متغیرهای جمعیت شناختی انجام شده است. این مطالعه از حیث هدف، کاربردی و از نوع توصیفی بوده، و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش300 نفر از کارکنان ستاد شرکت نفت یکی از مناطق غرب کشور می باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 169 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شد. برای انتخاب اعضای نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسش نامه استاندارد تعیین مزاج سلمان نژاد و پرسش نامه پارک استفاده گردید و داده ها با استفاده از نرم افزار Smart PLS2به منظور مدل یابی به روش حداقل مربعات جزئی، تجزیه و تحلیل شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین گرمی/ سردی مزاج کارکنان و تمایل به افشاگری آنان ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و ارتباط بین تری/ خشکی مزاج کارکنان با تمایل به افشاگری آنان منفی و معنادار است. همچنین متغیرهای جمعیت شناختی به عنوان تعدیل گر، نقشی در ارتباط بین مزاج و تمایل به افشاگری کارکنان ندارند.

شایسته سالاری و استقرار مدیران شایسته به عنوان یکی از ضروری ترین عوامل موثر در موفقیت و پیشرفت نظام حکومتی می-باشد که می تواند امکان توسعه کشور را تسهیل نماید. تدوین شایستگی های مورد نیاز برای تصدی پست های مدیریتی دولتی و نیز ارائه مدل انتخاب فرد مناسب از میان مستعدین، اصلی ترین شرط برای تحقق نظام شایسته سالاری می باشد. پژوهش حاضر از لحاظ نحوه اجرا توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف کاربردی می باشد. به منظور اطمینان از دقت در فرایند انتخاب مدیران، در این پژوهش ترکیبی از چندین متدلوژی کمی و کیفی استفاده شده است. در روند اجرای پژوهش، نخست معیارهای اولیه شایستگی های مدیریتی با استفاده از پژوهش های پیشین و نیز شایستگی های مورد استفاده در کشورهای توسعه یافته در قالب 6 معیار اصلی و 28 زیرمعیار جمع آوری گردید، در گام بعد گروه کانونی 45 نفره متشکل از متخصصان دانشگاهی و برخی از کارشناسان استانداری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی تشکیل و با استفاده از متدلوژی دلفی فازی معیارهای شایستگی اولیه به 17 زیرمعیار کلیدی پالایش گردید و در نهایت با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی مهمترین شایستگی های شناسایی شده ضروری برای مدیران رتبه بندی و اهمیت گذاری شدند . در نهایت به منظور آزمون مدل ارائه شده و طی یک مطالعه موردی دیگر که در یکی از سازمان های مذکور صورت گرفت، 8 نفر از مدیران ارشد سازمان و افراد ذی نفوذ که قصد انتخاب یکی از مدیران حرفه ای خود، بین سه نفر از دواطلبین تصدی پست مدیریتی را داشتند، در قالب مدل پیشنهادی پژوهش، فرد شایسته جهت تصدی پست را انتخاب نمودند. نتایج پژوهش نشان می دهد تفکر استراتژیک، تیم سازی و مدیریت فناوری اطلاعات به عنوان با اهمیت ترین اولویت ها در شایستگی های مدیران حرفه ای می باشند.

بررسی ها حاکی از عدم موفقیت بسیاری از پروژه ها، علی رغم پیاده سازی ابزارها و تکنیک های مدیریت پروژه است. یکی از مؤلفه های پیچیده انسانی و سازمانی، هیجانات در پروژه است که اگر درست و به موقع شناسایی نشوند و به درستی کنترل و مدیریتی روی آن صورت نگیرد، سرمنشأ بسیاری از مشکلات مانند: درگیری ها، اعتصابات، تعارضات بیش ازحد، فشارهای روانی، بی نظمی ها و بحران ها خواهد شد. پاسخ ادبیات برای رفع این مشکل هوش هیجانی فردی است ولی این پدیده، اولاً به طور کامل مسئله فوق را بخصوص در بستر پروژه ای نمی تواند مرتفع کند و ثانیاً سازمان پروژه باید به گونه ای باشد که اجازه به کارگیری هوش هیجانی را به نیروها بدهد و ثالثاً کارکنان راغب به استفاده از آن در محیط پروژه باشند. لذا تحقیق حاضر صورت گرفت و بامطالعه یکی از باسابقه ترین شرکت های پروژه محور ایرانی، از طریق مصاحبه های عمیق و غیرساختاریافته حضوری، بخش اعظم داده ها جمع آوری گردید و با روش گراندد تئوری تحلیل شدند. درنهایت، بر مبنای یافته ها، چارچوبی برای الزامات فرآیند مدیریت هیجانات در سازمانها پیشنهاد گردید. نتایج نشان می دهد این چارچوب باعث عملکرد بهتر سازمان می شود و بسیاری از مسائل و مشکلات فوق الذکر را می تواند مرتفع سازد.

هدف پژوهش حاضر ارائه راه کارهای کاربردی به منظور کاهش تحلیل رفتگی شغلی پرستاران، براساس روان-رنجوری، واکنش عاطفی، واکنش رفتاری و رفتارهای کاری غیرمولد است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی به شما می رود از نظر چگونگی گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است و به طور مشخص مبتنی بر مدل معادلات ساختاری (SEM) اجرا می شود. در این پژوهش ابتدا مدل نظری و فرضیه ها بین متغیرها توسعه داده شد. سپس با کمک مدل معادلات ساختاری، فرضیه های پژوهش بررسی شدند. جامعه آماری پژوهش حاضر تمام پرستاران یکی از بیمارستان های دولتی شهر تهران (553 نفر) است. حجم نمونه براساس جدول مورگان و با بهره-مندی از روش نمونه گیری تصادفی ساده 225 نفر بدست آمد. داده ها از طریق پرسش نامه جمع آوری شدند. نتایج این پژوهش نشان داد، بین روان رنجوری، واکنش عاطفی با رفتارهای کاری غیر مولد رابطه مثبت و معنادار و بین واکنش رفتاری و رفتارهای کاری غیر مولد رابطه منفی و معنادار وجود دارد. هم چنین رابطه مثبت و معنادار بین تحلیل رفتگی شغلی و رفتارهای کاری غیر مولد مشاهده شد. تاثیر میانجی گری تحلیل رفتگی شغلی در تاثیر روان-رنجوری و واکنش عاطفی بر رفتارهای کاری غیرمولد شغلی پرستاران نیز به تایید رسید.

پژوهش ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل واکﺎوی ابعاد سازمان های استعداد محور و ﺗﺪویﻦ الگویی ﻧﻈﺮی برای بانک-های دولتی ﺑ ﻮد. ﭘ ﺎرادایﻢ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳی تفسیری-برساختی ﺑﺎ رویکﺮد کیﻔی و راﻫﺒﺮد ﻧﻈﺮیه داده بنیاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺮ اﺳ ﺎس ﻧﻤﻮﻧ ﻪ ﮔی ﺮی نظری و ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ، ﻣﺼﺎﺣﺒه نیمهﺳﺎﺧﺘﺎرﻣﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺪیﺮان اجرایی بانک و اساتید متخصص مدیریت منابع انسانی، اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﭘﺲ از ﭘیﺎده کﺮدن وکدﮔﺬاری ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ای ﻣﺘﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ با استفاده از نرم افزار کیفی nvivo، یافته ها بر مبنای چهار حیطه اصلی در قالب 15 کد گزینشی و 38 کد محوری شکل گرفت. پدیده استعداد محوری به عنوان هسته اصلی مدل و 1- بستر و زمینه با سه کد گزینشی ساختار سیاسی-قانونی، ساختار فرهنگی و ساختار ذهنی 2- شرایط علّی دارای پنج کدگزینشی ساختار سست پیوند و افقی، اهداف منعطف و فردمحور، ارزشیابی سه سو نگر، روابط غیررسمی و افقی و پویایی و ریسک پذیری 3- راهکار با چهار کد گزینشی استفاده از رهبران تحول آفرین، تغییر بینش و باورها، ایجاد بانک استعداد و تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده و 4- پیامدهای حاصل از پدیده استعداد محوری برای سازمان با سه کد گزینشی استقرار نظام شایسته سالاری، افزایش اثربخشی سازمان و بقای سازمان دسته بندی و مفهوم سازی شدند. مدیران و اساتید متخصص، جهت رفع موانع استعدادمحوری از یک طرف و تلاش برای ایجاد و تحقق شرایط و عوامل استعداد محوری از طرف دیگر، نوعی خوشبینی و امیدواری معرفتی را در فلسفه شخصی خود در راستای عملی شدن استعدادمحوری برای سازمان های دولتی تقویت کرده بودند.

رفتارهای مسموم مدیران رفتارهایی است که منجر به درد عاطفی در کارکنان می شود. این درد تاثیر منفی بر عزت نفس آنان می گذارد و تمرکز آنان را از وظایف مربوط به کار می کاهد. بنابراین، هدف مطالعه کشف مسمومیت نهفته در لایه های ذهن مدیران است. چنین تلاشی نیازمند تجزیه و تحلیل عمیق اطلاعاتی است که توسط خبرگان و صاحب نظران کلیدی ارائه می شود، لذا محققان از روش پژوهش کیفی و استراتژی داده بنیاد نظام مند استفاده نموده اند. با بکارگیری روش نمونه گیری غیراحتمالی گلوله برفی، 15 نفر از کارکنان حرفه ای –که تحت رفتارهای مسموم مدیران بوده اند- و خبرگان مصاحبه عمیق بعمل آمد. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ای 12انجام شد. در ابتدا 67 کد اولیه (696 واحد معنایی) استخراج و در 13 مقوله دسته بندی شدند. برخی از مقولات خود به عنوان کد محوری به کار رفتند و برخی دیگر کد محوری جدیدی تشکیل دادند تا در نهایت مدل پارادایمی رفتارهای مسموم مدیران طراحی گردید. در این مدل، جهان بینی و نگاه به دنیا (عوامل علی)، مدیران مسموم اقتدارگرا، خودشیفته، دیکتاتور، پارانوئید، غائب و دم دمی مزاج (پدیده اصلی)، ناکارآمدی محیط (بستر حاکم)، ضعف سازمانی شامل فرهنگ سازمانی ناکارآمد، ضعف ساختاری و منابع انسانی غیرکارکردی (شرایط مداخله گر)، تشدید رفتارهای سیاسی (راهبرد) و نتایج رفتارهای مسموم (پیامدها) شناسایی شدند. در پایان، با استفاده از نظر محققان و پیشنهاد نرم افزار مذکور ارتباط بین کد های محوری انجام شد و کدهای انتخابی به وجود آمدند.

این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مشغولیت کارکنان در صنعت پالایش گاز ایران و به صورت موردی در شرکت پالایش گاز پارسیان انجام گرفته است. روش تحقیق به صورت ترکیبی (کیفی و کمی) بوده و برای استخراج عوامل از روش مردم نگاری استفاده شده است. داده های جمع آوری و تحلیل شده از مشاهده طولانی مدت خود محقق در میدان پژوهش و مصاحبه با 16 نفر از مدیران و کارکنان شرکت پالایش گاز پارسیان به دست آمده و به روش تحلیل مضمون، تجزیه وتحلیل شده اند. بر مبنای تحلیل داده های پژوهش در بخش کیفی مشغولیت در قالب دو نوع سازمانی و شغلی و عوامل تأثیر گذار به دو دسته مثبت و منفی شناسایی شدند. همچنین، عوامل تأثیرگذار مثبت در سه بعد عوامل فردی، عوامل شغلی و عوامل سازمانی و عوامل تأثیرگذار منفی در دو بعد عوامل فردی و عوامل سازمانی تقسیم بندی شدند. در بخش کمی جهت اعتباریابی، اقدام به تهیه پرسشنامه محقق ساخته بر اساس الگوی تدوین شده از بخش کیفی گردید. پس از تأیید روایی و پایایی پرسشنامه ها، توزیع پرسشنامه در نمونه 345 نفری از کارکنان شرکت پالایش گاز پارسیان به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انجام گردید. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از الگوی های اندازه گیری و معادلات ساختاری الگوی تدوین شده به وسیله نرم افزارAMOS 22 برازش شد که نتایج نشان دهنده ی مناسب بودن الگوی پیشنهادی بوده است.