سعید پارسایی

متناسب با مقاصد و منظورهایی که اساس شکل گیری و ایجاد سازمان های مختلف می گردند، عوامل گوناگونی وجود دارند که می توانند بر ساختار برخی از سازمان ها تأثیر چشم گیر و محسوس داشته و یا اینکه در ساختار برخی از سازمان ها تأثیر چندانی نداشته باشند. شناسایی و تعیین عوامل موصوف و داشتن الگویی مناسب برای بهینه نمودن ساختارهای سازمانی می تواند کمک شایانی به ادامه حیات و بقای سازمان ها و اثربخش بودن آن ها داشته باشد. ارتش ها و به بیانی دیگر، سازمان های نظامی نیز از قاعده فوق مستثنی نمی باشند و بدیهی است که ارتشی که عوامل تأثیرگذار بیشتری را شناسایی و بر اساس عوامل بدست آمده الگوی جامع تری تدوین نمایند، از ساختاری برتر و سازمانی اثربخش تر و کارآمدتر برخوردار خواهند بود. دانشمندان و صاحب نظران علوم مدیریت سازمانی و سازماندهی در تألیفات خود به عوامل گوناگونی اشاره و در یک پیکربندی اولیه، عموماً این عوامل را به سه دسته عوامل محتوایی، عوامل ساختاری و عوامل زمینه ای تقسیم نموده اند و به فراخور نگرش، تجربه و یافته هایشان عوامل گوناگونی را در زیر گروه سه دسته عوامل مذکور بیان داشته اند. این مقاله به دنبال پیدا نمودن عوامل محتوایی مؤثر در بهینه سازی ساختار سازمانی یگان های نظامی و به آزمون گذاشتن عوامل احصاء شده؛ بوده و با بهره گرفتن از روش های تحقیق توصیفی، زمینه ای- موردی و همبستگی- همخوانی به جستجو و گردآوری اطلاعات پرداخته است و نهایتاً الگویی مناسب جهت تدوین عوامل عمده مؤثر در بهینه سازی ساختار سازمانی یگان های نظامی ارائه می گردد. در این رهگذر عوامل برگرفته شده از بیش از 30 جلد منابع معتبر از قبیل کتب، مقالات و رساله های علمی و نشریات منتشر شده توسط اساتید، صاحب نظران و مراجع دانشگاهی، مورد بررسی، نظرسنجی و آزمون قرارگرفته اند تا درستی تأثیرگذاری آن ها در بهینه سازی ساختار سازمانی یگان های نظامی به تأیید و یقین برسد .