پیامدهای محیط زیستی

هدف اصلی این مقاله بررسی پیامدهای محیط زیستی گردشگران بر نواحی ساحلی دریای مازندران است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل تمامی گردشگران سواحل دریای مازندران است. از طریق فرمول کوکران 270 نفر از این گردشگران به عنوان نمونه ی آماری تعیین گردید و به وسیله ی نمونه گیری تصادفی نیز انتخاب شدند. داده های مورد نیاز از طریق پرسشنامه از دیدگاه خانوارهای ساکن در سواحل و مسئولان مرتبط گردآوری شد، که روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه آن بر اساس نظر اساتید مرتبط و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ (81/0 – 92/0) تأییدگردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSPSS استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که پیامدهای مثبت محیط زیستی گردشگران ساحلی نسبت به پیامدهای منفی آن کثرت بیشتری دارد و اکثر افراد از ویژگی های طبیعی سواحل رضایت دارند؛ ولی از امکانات و تسهیلات رفاهی و بهداشتی رضایت چندانی ندارند. 76 درصد سواحل را از لحاظ مطلوبیت، متوسط و خوب می دانندو حدود 23 درصد افرادسواحل را از لحاظ مطلوبیت مناسب نمی دانند. همچنین اکثر گردشگران معتقدند هتل ها، رستوران ها و مراکز تفریحی در ایجاد پیامدهای محیط زیستی منفی در سواحل نقش مهم و تأثیرگذاری دارند.

افزایش بی رویه شهرها و رشد ناموزون آنها به دلیل رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت های بی رویه، یکی از مشکلات اساسی شبکه شهری ایران است. شهرها به گونه های مختلفی از جمله توسعه درونی یا درون زا، توسعه شهری متصل یا پیوسته و توسعه شهری منفصل رشد می کنند. اما مسئله دارای اهمیت، چگونگی شکل گیری رشد و توسعه کالبدی و میزان و نحوه گسترش شهرهاست که پیامدهای اقتصادی – اجتماعی و به ویژه محیط زیستی گوناگونی را به همراه داشته است. هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیل عوامل موثر بر گسترش کالبدی شهر پیرانشهر و پیامدهای محیط زیستی آن به منظور توسعه آتی شهر و کنترل و هدایت عوامل و نیروهای تعیین کننده آن می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های تحلیل عاملی، تحلیل رگرسیون چند متغیره (با کاربرد نرمافزار SPSS)، و همچنین استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 و مدل کراس تب در سال های 1365 تا 1395 در دو دوره پانزده ساله برای شهر پیرانشهر انجام شد و با استفاده از تکنیک های پردازش تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج این مقاله نشان می دهد که مساحت ساخته شده شهر پیرانشهر از 144 هکتار در سال 1365 به 77/958 هکتار در سال 1395 رسیده است که نشان دهنده گسترش کالبدی 5/6 برابر برای این شهر است که این گسترش کالبدی نتیجه افزایش جمعیت (رشد طبیعی – مهاجرت) و تغییر کاربری اراضی (کشاورزی، باغات؛ اراضی بایر)، به اراضی ساخته شده شهری بوده است.