وب سایت کتابخانه ها

این مقاله پس از ارائة مختصری از تاریخچة رسانة نوین، بر تعیین اهداف وب سایت، و بر بازدیدکنندگان، کاربران، نیازهای اطلاعاتی، محیط فنی و آموختن از دیگران تاکید دارد. محتوا، ساختار، نگارش صفحات وب، طرح کلی وب سایت ازجمله طول صفحه، عرض صفحه و متن الگوی صفحه، نویسنده صفحه، سازوکار بازخورد، تصاویر، کاوش، موتورهای جستجو، فراپیوندها، قاب ها، آزمون کیفیت، و قابلیت استفاده، موارد دیگری هستند که در این نوشته تشریح شده اند.

هدف: هدف اصلی پژوهش ارزیابی تطبیقی وب سایت کتابخانه های دانشگاه های دولتی ایران از نظر کیفیت محتوایی درونی و بیرونی و پشتیبانی است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی - تطبیقی است. ابزار گردآوری داده ها چک لیست معتبری است که در مرحله پیش آزمون، روایی و پایایی آن از طریق بررسی متون و پژوهش های مشابه، مشورت با صاحب نظران و مقایسه با وب سایت کتابخانه های 5 دانشگاه خارجی سنجیده شد. جامعه پژوهش حاضر شامل وب سایت کتابخانه های دانشگاهی ایران است. از میان آنها 28 دانشگاه غیرپزشکی و 43 دانشگاه علوم پزشکی دارای وب سایت کتابخانه هستند که در این پژوهش بررسی شده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که وب سایت کتابخانه های دانشگاه های غیرپزشکی ایران در کل 74/39 درصد عناصر محتوای درونی، 98/32 درصد عناصر محتوای بیرونی و 27/53 درصد عناصر پشتیبانی و به طور میانگین 01/40 درصد معیارهای وب سایت کتابخانه های دانشگاهی را رعایت کرده اند؛ در مقابل، وب سایت کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران در کل 04/34 درصد عناصر محتوای درونی، 40/45 درصد عناصر محتوای بیرونی و 52/52 درصد عناصر پشتیبانی و در مجموع 88/39 درصد معیارها را رعایت کرده اند. به طور کلی بر اساس معیارهای موجود در چک لیست، وب سایت کتابخانه های دانشگاه های فردوسی (61)، شاهد (55) و تهران (54) و در گروه غیرپزشکی و وب سایت کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی شاهد (55)، مشهد (47) و شهید بهشتی (45) به ترتیب رتبه های اول تا سوم را به خود اختصاص داده اند. ارزش/ اصالت: ارزش این مقاله نمایش وضعیت وب سایت کتابخانه های دانشگاه های دولتی ایران وارائه راهکارهایی برای افزایش کیفیت محتوایی و پشتیبانی وب سایت ها و کارایی آنهاست.

هدف: هدف پژوهش حاضر تدوین معیارها و ارزیابی ابزارهای بهینه سازی صفحات وب برای موتورهای جستجو به منظور ارتقاء آگاهی و دانش کتابداران و متخصصان علم اطلاعات در عرصه بازنمون منابع اطلاعاتی در وب سایت ها است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی بوده و به روش پیمایشی- توصیفی با تکنیک وب سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش حاضر ابزارهای بهینه سازی صفحات وب برای موتورهای جستجو هستند و جمع آوری داده ها با روش مشاهده مستقیم صورت گرفته است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش جهت ارزیابی ابزارهای بهینه سازی صفحات وب برای موتورهای جستجو، سیاهه وارسی محقق ساخته است که روایی این ابزار توسط متخصصان موضوعی تأیید شده است. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که ابزار checkup.tools با کسب امتیاز 100 و با بررسی 7 معیار و 41 شاخص، بالاترین جایگاه را در بین سایر ابزارهای بهینه سازی صفحات وب برای موتورهای جستجو دارد. ابزار hostiran باکسب امتیاز 91 و بررسی 6 معیار و 33 شاخص در جایگاه دوم قرار دارد. نتیجه گیری: اکثر ابزارها معیارهای سئوی داخلی، سئوی خارجی و آنالیز وب سایت را مورد بررسی قرار داده اند، اما تعداد کمی از آن ها معیارهای دسترسی به وب سایت و امنیت وب سایت را بررسی می کنند. پژوهش حاضر با معرفی و مقایسه ابزارها می تواند چارچوب نظری و مبنایی برای متخصصان و پژوهشگران نرم افزار و برنامه نویسان و نیز خبرگان بازیابی اطلاعات فراهم آورد. سیاهه وارسی تدوین شده در این پژوهش که به عنوان ابزار ارزیابی بهینه سازی صفحات وب برای موتورهای جستجو مورد استفاده قرار گرفته، برای طراحی و نیز ارزیابی صفحات وب کتابخانه ها توصیه می گردد.