وحید علایی

رشد سریع جمعیت، کمبود منابع مالی، مشکلات اراضی، کمبود نیروی انسانی ماهر و عدم سیاست گذاری و برنامه ریزی صحیح از موارد مهم مربوط به مشکلات مسکن به شمار می آیند. از این رو میزان دستیابی به شرایط مسکن پایدار و مطلوب یکی از شاخص های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهای جهان محسوب می شود. با این ضرورت پژوهش حاضر به بررسی چالش های فراروی نیل به مسکن روستایی مطلوب بخش مرکزی شهرستان اردبیل پرداخت. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی تحلیلی است. تکنیک لازم برای به دست آوردن داده های موردنیاز کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) بوده و جامعه آماری پژوهش حاضر روستاهای بخش مرکزی شهرستان اردبیل می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای Excel، SPSS و LISREL بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که طبق تخمین های بار عاملی عوامل درون روستایی، متغیر کالبدی محیطی (با ضریب اثر 0.943)، متغیر اقتصادی (با ضریب اثر 0.919) و متغیر اجتماعی فرهنگی (با ضریب اثر 0.889) به ترتیب مهم ترین چالش های درون روستایی مسکن می باشد. همچنین متغیر مدیریتی (با ضریب اثر 0.928)، متغیر اقتصادی (با ضریب اثر 0.907) و متغییر اجتماعی فرهنگی (با ضریب اثر 0.835) به ترتیب مهم ترین چالش های برون روستایی مسکن می باشد. در بین ابعاد مورد بررسی نیز عدم دسترسی به خانه ای موقّت در زمان بهسازی و نوسازی مسکن (بار عاملی 0.86)، عدم دسترسی به شبکه های ارتباطی و حمل ونقل مناسب، گستردگی فقر در محیط های روستایی و نبود فرهنگ ساخت وساز به شیوه جدید در روستا(بار عاملی 0.85) مهم ترین چالش های درون روستایی و ضعف در ارائه الگویی مشخص برای ساخت مسکن به صورت منطقه ای و متناسب با زندگی روستایی (بار عاملی 0.88)، الگوهای بازسازی و بهسازی یکسان در تمام نقاط (بار عاملی 0.87) و تأثیر کمیته امداد و بهزیستی در ایجاد تمایل برای بهبود مسکن خانوار (بار عاملی 0.84) مهم ترین چالش های درون روستایی بخش مرکزی شهرستان اردبیل می باشند.