زهرا فتاحیان

سازمان همکاری شانگهای، سازمانی منطقه ای و بین المللی با توانمندی وپتانسیل های فراوان می باشد که عضویت ایران در آن به مثابه مزیتی مهم در سیاست خارجی محسوب می شود. اما در سال های اخیر، با تبدیل شدن مناقشه هسته ای به اصلی ترین موضوع سیاست خارجی ایران، این مهم، مزیت و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران را تحت تاثیرقرار داده. بنابراین مهم است به این موضوع پرداخت که تنها عضویت صرف در یک نهاد منطقه ای تا زمانی که تاثیرپذیرازمسائل امنیتی و دیگر قدرت های بین المللی می باشد را نمی توان بیانگر بهره مندی تمام از مزایای عضویت تلقی کرد. لذا پرسش اصلی که پژوهش حاضر را راهبردی می کند، این می باشد که پرونده هسته ای چه تاثیری بر روابط ایران و سازمان همکاری شانگهای دارد؟.فرضیه ای که طراحی شده و با استفاده از ترکیب روش تاریخی وتحلیلی- توصیفی مورد ارزیابی قرار می گیرد این است که؛ به نظر می رسد برای ایران، عضویت در سازمان همکاری شانگهای با انگیزه پیگیری مزایای ژئواستراتژیک، ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک بوده است. با این حال، توانایی ایران برای استفاده کامل از مزایای عضویت در سازمان همکاری شانگهای به دلیل مناقشه هسته ای ادامه دار و نظم نهادی گسترده تر حاکم بر روابط بین الملل محدود شده است. بدین جهت هدف پژوهش حاضر؛ واکاوی پیامدهای پرونده هسته ای بر روابط ایران وشانگهای درچارچوب نهادگرایی نئولیبرال می باشد.